İçeriğe atla

İvan Aleksandır

İvan Aleksandr
Иван Александър
Bulgaristan çarı
Hüküm süresi1331-17 Şubat 1371
Önce gelenİvan Stefan
Sonra gelenİvan Şişman & İvan Stratsimir
Ölüm1371
Eş(ler)iEflaklı Theodora
Sarah-Theodora
HanedanSratsimir
BabasıSratsimir
AnnesiKeratsa Petritsa

İvan Aleksandr (Bulgarca: Иван Александър - İvan Aleksandır; ö. 17 Şubat 1371), 1331-1371 yılları arasında hüküm süren İkinci Bulgar İmparatorluğu çarı.[1]

İvan Aleksandr, güneyden Osmanlı akınları, Macaristan Krallığı'nın kuzeybatıdan başlattığı işgal hareketi ve ortaya çıkan Büyük Veba Salgını dolayısıyla ülkeyi idare etmekte güçlük çektiği için 1360'lı yılların başında ülke ilk eşinden olan oğlu İvan Sratsimir'i Vidin bölgesinin idarecisi yaparken diğer oğlu İvan Şişman'ı Tırnova bölgesinin yöneticisi ve tahtın vârisi ilan etti.[2][3] İvan Aleksandır'ın bu paylaşım uygulaması, Bulgar Devleti'nin ikiye ayrılıp gücünü yitirmesine ve Osmanlıların Balkanlarda hızla ilerlemesine neden oldu.[1]

1365 yılında Macarlar Vidin'i ele geçirip[2] İvan Sratsimir ve ailesini esir aldılar.[4] İvan Sratsimir, Macarların hakimiyetini tanıyıp Macar kralının vasalı olduktan sonra babası İvan Aleksandr'dan ayrı hareket etmeye başladı.

Kaynakça

Özel
  1. ^ a b Lalkov, Rulers of Bulgaria, sf. 42–43.
  2. ^ a b Delev, Istorija i civilizacija za 11. klas
  3. ^ Castellan, Georges (1999). Histoire des Balkans, XIVe-XXe siècle (Fransızca). Paris: Fayard. s. 42. ISBN 2-213-60526-2. 
  4. ^ Fine, Late Medieval Balkans, sf. 366.
Genel
Resmî unvanlar
Önce gelen:
İvan Stefan

Bulgaristan çarı

1331-1371
Sonra gelen:
İvan Şişman ve İvan Stratsimir

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Asparuh</span> Bulgar hanı, komutanı ve lideri

Asparuh ya da Isperih, bilinen en büyük Bulgar hükümdarı. Bir Türk boyu olan Hazarların ittirmesiyle batıya göç ederek Tuna havzasında Birinci Bulgar İmparatorluğu'nu kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">I. Simeon</span>

I. Simeon, lakabı Büyük Simeon,, Birinci Bulgaristan İmparatorluğu'nun 893-927 yılları arasında hüküm süren çarı. I. Boris'in oğluydu.

<span class="mw-page-title-main">Samuil (çar)</span> Bulgar çarı

Samuil, 997 yılı ile 6 Ekim 1014 tarihi arasında tahtta kalan Birinci Bulgar Devleti çarı.

<span class="mw-page-title-main">Bulgar İmparatorluğu</span>

Bulgar İmparatorluğu ya da Bulgar Çarlığı, Orta Çağ Avrupa tarihinde Bulgar devletine verilen isim. Varlığını sürdürdüğü süre boyunca, Balkanlar bölgesinde, özellikle Bizans İmparatorluğu'na rakip bir güç olarak, kilit rol oynamış bir devlettir. İlki 7. ve 11. yüzyıllarda, ikincisi ise ise 12. ve 14. yüzyıllarda olmak üzere, iki kez tarih sahnesine çıkmıştır. İkisi de bölgelerindeki Bizans hakimiyetinin sona ermesi üzerine vücut bulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">II. İvan Asen</span> Bulgar çarı

II. İvan Asen İngilizce bazen John Asen II olarak bilinir, İkinci Bulgar İmparatorluğu sırasında 1218 ile 1241 yılları arasında Bulgaristan imparatoru (Çar) olarak hüküm sürmüştür.

Bizans-Bulgar Savaşı (913–927), Birinci Bulgar İmparatorluğu ile Bizans İmparatorluğu arasında on yıldan fazla sürmüş savaştır. Savaş, Bizans imparatoru Aleksandros'un Bulgaristan'a yıllık bir haraç vermeyi durdurma kararı alması ile başlamışsa da, Çar olarak tanınmasını isteyen I. Simeon tarafından askeri ve ideolojik girişim başlatılmıştı ve sadece Konstantinopolis'i değil Bizans İmparatorluğunun geri kalan kısmını almayı amaçladığı aşikardır.

<span class="mw-page-title-main">İvan Stefan</span>

İvan Stefan, 1330-1331 yılları arasında hüküm süren İkinci Bulgar İmparatorluğu çarı.

Bizans-Bulgar Savaşı (894–896) Ticaret savaşı olarak da adlandırılan, VI. Leon'un Bulgar pazarını Konstantinopolis'ten Selanik'e taşıması kararıyla Bulgar tüccarlarının giderleri büyük ölçüde artması nedeniyle, Bulgar İmparatorluğu ile Bizans İmparatorluğu arasında çıkan mücadeledir.

<span class="mw-page-title-main">İvan Vladislav</span> makedon çar

İvan Vladislav Ağustos ya da Eylül 1015'ten Şubat 1018'e kadar Bulgar imparatoru (çar) olarak hüküm sürmüştür. Doğum yılı bilinmemektedir, 987 yılından en az on yıl önce doğmuştur fakat muhtemelen ondan daha eski değil.

Osmanlı döneminde Bulgaristan tarihi, Osmanlı İmparatorluğu'nun, 14. yüzyılın sonlarında İkinci Bulgar İmparatorluğu'nun dağılmasıyla birlikte ortaya çıkan daha küçük krallıkların fethinden başlayıp, 1878'de Bulgaristan'ın bağımsızlığına kadar yaklaşık 500 yıllık bir zamanı kapsamaktadır. 93 Harbi'nin sonuçları ile beraber, işlevsel olarak bağımsızlığını kazanan yarı bağımsız bir Bulgaristan Prensliği kurulmuştur. 1885'te Doğu Rumeli'yi içerisine alan özerk Bulgaristan Prensliği, 1908 senesinde bağımsızlığını ilan etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Trayan Boğazı Muharebesi</span> Bizans-Bulgar savaşlarının parçası

Trayan Boğazı Muharebesi 986 yılında Bizans ve Bulgar kuvvetleri arasında bir savaştı.

<span class="mw-page-title-main">Belasitsa Muharebesi</span> Bizans-Bulgar savaşlarının parçası

Belasitsa Muharebesi 29 Temmuz 1014'te Bizans İmparatorluğu ile Birinci Bulgar İmparatorluğu arasında gerçekleşti. Bu, Bizans İmparatoru II. Basileios ile Bulgar İmparatoru Samuil arasında 10. yüzyılın sonlarında ve 11. yüzyılın başlarında yaklaşık yarım yüzyıl süren mücadelenin sonucuydu. Sonuç, kesin bir Bizans zaferiydi.

<span class="mw-page-title-main">Asen Hanedanı</span> haneda

Asen Hanedanı 1185 ile 1280 arasında modern tarih yazımında İkinci Bulgar İmparatorluğu olarak adlandırılan bir Orta Çağ Bulgar devletini kurdular ve yönettiler.

Strumitsa Muharebesi Birinci Bulgar İmparatorluğu ile Bizans İmparatorluğu kuvvetleri arasında Ağustos 1014'te Kuzey Makedonya'nın Strumica şehri yakınlarında meydana gelmiştir. İmparator Samuil'in oğlu Gavril Radomir komutasında Bulgar kuvvetleri, muharebede ölen Selanik valisi Theofilaktos Botaneiatis komutasında Bizans kuvvetlerini mağlup etmişlerdir. Valisinin ölümünden sonra Bizans İmparatoru II. Basileios, Bulgaristan'dan geri çekilmek zorunda kaldı ve son Belasitsa Muharebesi'ndeki başarısından yararlanamadı.

<span class="mw-page-title-main">Konstantin ve Frujin İsyanı</span>

Konstantin ve Fruzhin İsyanı, Osmanlı yönetimine karşı olan ilk Bulgar ayaklanmasıdır. 15. yüzyılın başlarında iki Bulgar soylu tarafından organize edildi ve bir Hristiyan koalisyonu tarafından desteklendi, ancak Bulgaristan'a bağımsızlık kazandıramadı.

<span class="mw-page-title-main">Azize Nedelya Kilisesi saldırısı</span>

Azize Nedelya Kilisesi saldırısı, Bulgaristan Krallığı'nın başkenti Sofya'da gerçekleşen bir bombalı terör saldırısıdır. Doğrudan Sovyet Askeri İstihbaratı tarafından finanse edilen Bulgar Komünist Partisi'nin bir askeri alt grubu tarafından 16 Nisan 1925'te, yine aynı şekildeki bir komünist saldırısında 14 Nisan'da öldürülen General Konstantin Georgiev'in cenazesi esnasında Azize Nedelya Kilisesi'nin çatısı patlatıldı. Başta ülkenin politik ve askeri liderleri olmak üzere 150 kişi öldü, çevredeki 500 kişi ise yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">Bulgar-Osmanlı savaşları</span>

Bulgar-Osmanlı savaşları, 14. yüzyılın ikinci yarısında dağılan İkinci Bulgar İmparatorluğu'ndan arta kalan krallıklar ile Osmanlı İmparatorluğu arasında gerçekleşmiştir. Savaşlar, Bulgar İmparatorluğu'nun çökmesi ve Osmanlı İmparatorluğu'na tabi kılınmasıyla sonuçlandı ve Temmuz 1393'te Osmanlı'nın Tırnovo'yu fethi ile fiilen sona erdi ancak Vidin Çarlığı 1396'ya kadar ve Dobruca Despotluğu 1411'e kadar biraz daha uzun süre ayakta kaldı. Savaşlar sonucunda Osmanlı İmparatorluğu, Tuna Nehri'nden Ege Denizi'ne uzanan Balkan yarımadasındaki topraklarını büyük ölçüde genişletti.

Bulgaristanlı Dorothea, Bosna'nın ilk kraliçesiydi. Bulgar çarı Ivan Sratsimir'in kızı Dorothea, kendisini 1374 yılında Bosna Banı I.Tvrtko ile evlendiren Macaristan Kralı I. Lajos tarafından rehin alındı. 1377'de kraliçe oldu ve Kral II. Tvrtko'nun annesi olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Mitso Asen</span>

Mitso Asen, 1256-1257 yıllarındaki Bulgaristan çarıydı.

<span class="mw-page-title-main">Konstantin Tih</span>

Konstantin Tih, 1257-1277 yılları arasındaki Bulgaristan çarıydı.