İtici pervane - Turkipedia

İtici pervane, gemilerde başta veya kıçta bulunan ve manevra kabiliyetini artıran sistemlerden her biri. Konumuna göre baş iter veya kıç iter olarak adlandırılır.^[] Güçleri ve sayıları oranında manevra yeteneğini artıran ve geminin ana makinesinden ayrı bir jeneratör ünitesi ile çalışan; sabit kanatlı pervane, yönlenebilen kanatlı (pitch) pervane ve su jeti nozul gibi itici tipleri bulunan aletlerdir.

Faydalar

İtici pervaneler zamana karşı yarışan konteyner, ro-ro gemileri ile programlı seferlere bağlı yolcu gemilerinin çok uğraklı seferlerinde yoğun hareketli limanlara yanaşma ve kalkış manevralarının; römorkör yardımı olmadan geminin kendi manevrasını kendi başına daha etkin, seri, emniyetli ve ekonomik yapmasını sağlar.

Özel hizmet gemilerinden deniz altına ve tabanına gerçekleştirilen operasyonlarda (ölçüm, sondaj,kablo döşeme, inşaat vb.) belirli bir coğrafî nokta üzerinde sabit kalabilme veya iki coğrafik nokta arasındaki belirli noktalar üzerinde ilerleyerek çalışabilme özellikleri ile geminin kendi başına manevralar yaparak görevini yerine getirebilmesini sağlar.

Tekne trafiğinin yoğun olduğu marinalarda yat ve teknelerin manevralarını kendi başlarına emniyetle yapabilmesini sağlar.

İtici pervanenin çalışma prensibi

Gemi gövdesinin baş tarafında veya kıç tarafında tam bir dik açı ile Sancaktan/İskeleden itme gücü uygulayabilecek şekilde teknenin su kesimi altında, omurga hattı üstünde bir tünel içinde adeta bir aspiratör gibi çalışarak itme gücü sağlar.

Sabit pervaneli iticilerde itme gücünü pervanenin devir sayısı, yönlenebilen kanatlı pervanelerde ise itme gücünü kanatların dönme açısı belirler.

Sistem; gemi hızının 4 knot (deniz mili/saat) altına düşürülmesinin ardından yapılan manevralarda etkili olur.^[] Daha yüksek gemi hızlarında çalıştırılması durumunda etkisiz kalır ve sistem zarar görebilir.^[]

Küçük yat ve teknelerde (9-24mt) gövdeye dıştan montajlı elektrik motorlu iticiler uygulanabilir.

Su-Jeti itici sisteminin çalışma prensipleri

Küçük yat ve teknelerde(9-24mt) gövde altından pompa ile emilen suyun basınçla itici nozullara iletilmesi ve suyun nozullardan çıkışı ile oluşan tepkimeli sistem olarak bilinir.

Önemi

İticilerin gemilere donatımı konusunda herhangi bir zorunluluk bulunmamakla beraber belirli tip gemilerde (yolcu, ro-ro, konteyner vb.) elzemdir.^[]

Günümüzde iticiler dynamic positioning (dinamik konumlandırma) olarak adlandırılan işlemle; geminin coğrafî bir pozisyonda (+/-5m. hata ile) sabitlenmesinin veya görev manevralarının bilgisayar kontrolünde otomatik olarak yapılabilmesini sağlar. Bu sistem özel hizmet gemilerinde ve yeni nesil transatlantiklerde görülür.

Kaynakça

Dış bağlantılar

How Bow Thruster is Used for Maneuvering a Ship? by Marine Insight, September 13, 2012, By Amitava Chakrabarty 26 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yelken</span>

Yelken, rüzgâr gücünden yararlanarak geniş yüzey oluşturacak biçimde yan yana dikilen ve teknenin direğine uygun biçimde takılarak onu hareket ettiren kumaş veya şeritlerin tümü.

Parakete, gemi hızını ve aldığı yolun miktarını gösteren cihaz. Gemi teknesinden elle veya sabit bir delikten sarkıtılan parakete, tekne altındaki akan suyun hızına bağlı olarak çalışır.

Türbin, bir akışkanın enerjisini işe çevirmek için kullanılan alettir. Türbin bir mil ve üzerinde kanatçıklardan oluşur. Kullanılan akışkana göre türbinin yapısı değişir. Çalışma prensibi şu şekildedir. Akışkan türbinin kanatçıklarına çarparak türbin miline hareket verir, hareket milin çıkışında mekanik işe dönüşür.

Denizaltı, su altında ve su yüzeyinde hareket edebilen bir deniz aracıdır. Deniz Kuvvetlerinde görev yapan diğer tüm gemiler gibi denizaltılar da ön ada sahiptir.

Roket bir uzay aracı, hava aracı, araç, atkı veya bombadır. Roket, roket motorundan itme gücü elde eder. Roket motoru egzozu tamamen roket içinde taşınan roket itici yakıtından oluşur. Roket motorları etki ve tepki ile çalışır ve sadece egzozlarını yüksek hızda ters yönde dışarı atarak roketleri ileri doğru iter ve bu nedenle uzay boşluğunda çalışabilir. Etimolojik kökeni İtalyancada "bobin" anlamına gelen rocchetto olup, silindirik şekil benzerliğinden ötürü modern anlamında sahiplenilen kelimenin kullanımı 20. yüzyıl başlarında savaş gemilerinin öz itmeli ateşleme mermilerine dayanmaktadır. Türk Dil Kurumuna göre Türkçeye Fransızca roquette kelimesinden geçmiştir.

Gemi dünya denizlerini, okyanuslarını, nehir, göl ve diğer yeterince derin su yollarını dolaşan, mal ve yolcu taşıyan veya savunma, araştırma ve balıkçılık gibi özel görevleri yapan büyük bir deniz taşıtı’dır. Gemiler genellikle boyut, şekil, yük kapasitesi ve amaca göre teknelerden ayrılır. Yelken çağı'nda "gemi", en az üç Kabasorta arma‘lı direkleri ve tam cıvadra yelken planıyla yelkenli gemi olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Kadırga</span> savaş gemisi

Kadırga, daha çok Akdeniz'de kullanılan çektiri (çektirme) tipi bir savaş gemisi. İlk olarak 8. yüzyılda Akdeniz'de deniz savaşlarında kullanılmaya başlandı. 17. yüzyıla kadar gelişme göstermiştir. Antik çağlardan beri kullanılırdı. Asıl hareket mekanizması kürektir ve yelken buna yardımcı olması için tasarlanmıştır.

Otomatik Tanımlama Sistemi-OTS (Automatic Identification System - AIS) Deniz Trafiğinde ve GMDSS içinde A1 Alanında-VHF eriminde- bulunan Gemilerin/İstasyonların kendilerine ait;

sabit verilerini,
sefer bilgilerini (Draft, Tehlikeli Yük, Varış Limanı, ETA,
hareket ve rota bilgileri

Buzkıran, deniz ulaşımı için bir geçit açmak amacıyla, özellikle buz kırmak için yapılmış gemidir.

Römorkörler genellikle diğer deniz araçlarının manevralarını kolaylaştırmak veya sağlamak üzere itme ve çekme işlerinde, aynı zamanda mavna gibi motorsuz deniz araçlarının ve petrol platformu gibi büyük yüzen yapıların çekilmesi amacıyla da kullanılmaktadırlar.

Yardımcı tahrik sistemi, gemilerde kullanılan şaft jeneratörü-motor dönüşümü sistemidir. bu sistem sayesinde, gemilerde, ana makine herhangi bir sebepten dolayı çökerse, gemi pervanesini durdurmak zorunda kalmaz.

Bu madde, Yıldız Geçidi evrenindeki yıldız gemilerini içeren bir listedir.

Tornistan, bir deniz taşıtının geri geri giderek dönüş yapması. Türkçeye en geç 19. yüzyılda İngilizce turn astern kavramından geçmiştir. Genellikle acil durumlarda kullanılan ve küçük bir çapta çabucak dönme sağlayan bir manevradır. Dümen, pervane ve iticilerin çeşitli kombinasyonlarda kullanılması ile gerçekleştirilir. Uygulanışı taşıtın pervane sayısına ve iticilerin varlığına göre değişir.

Gemi makineleri, bir geminin ilerlemesini sağlayan gücü ve ihtiyaç duyulan elektriği, suyu, buharı üreten; kullanılan, ihtiyaç duyulan ya da atık olan her türlü akışkanın dolaşımını, ısı değişimini, arıtılmasını ve bertarafını sağlayan; yüklerin transferini sağlayan; seyir halinde, limanda veya demirleme esnasında geminin güvenli bir biçimde kalmasını sağlayan sistemlerdir.

Ters itme, revers veya itme tersindirme, bir uçak motorunun itme kuvvetinin geçici olarak saptırılmasıdır, böylece motorun itiş gücü uçağın önüne doğru yönlendirilerek uçağın yavaşlaması sağlanır. Ters itme sistemleri, iniş esnasında uçağın iniş takımının yere temasından hemen sonra yavaşlamaya yardımcı olmak, frenlerdeki aşınmayı azaltmak ve daha kısa iniş mesafeleri sağlamak için birçok jet uçağında bulunur. Bu tür cihazlar uçağı önemli ölçüde etkiler ve havayollarının güvenli operasyonları için önemli kabul edilir. Ölümcül olanlar dahil olmak üzere, itme geri dönüş sistemlerini içeren kazalar olmuştur.

Kanatlı çark, gemi, tekne ve vapurları itmek için kullanılan bir tür tahrik sistemi. 19. ve 20. yüzyıl'ın başlarında yaygın olarak kullanılan, ancak gününüzde neredeyse pervanenin yerini alan gemi itici gücü parçalarıdır.

Ever Given bir Golden sınıfı konteyner gemisi olup dünyanın en büyük konteyner gemileri arasındadır. Shoei Kisen Kaisha'ya aittir ve Tayvanlı konteyner taşımacılığı ve nakliye şirketi Evergreen Marine tarafından ıslak kiralanmış ve işletilmektedir. Ever Given Panama'da kayıtlıdır ve teknik olarak Alman gemi yönetim şirketi Bernhard Schulte Shipmanagement (BSM) tarafından yönetilmektedir. Mart 2021'de Çin'den Hollanda'nın Rotterdam kentine seyahat ederken gemi Süveyş Kanalı'nda karaya oturdu ve kanalı geçilmez hale getirdi.

Reaksiyon kontrol sistemi (RCS) duruş kontrolü ve bazen de tahrik sağlamak için iticileri ve reaksiyon kontrol tekerleklerini kullanan bir uzay aracı sistemidir. Harrier "sıçrayan jet" gibi geleneksel kanatlı uçuş hızlarının altında kısa veya dikey kalkış ve iniş yapan bir uçağın kararlı duruş kontrolünü sağlamak için yönlendirilmiş motor itişinin kullanılması, reaksiyon kontrol sistemi olarak da ifade edilebilir.

Taşıyıcı tabanlı uçaklar, uçak gemilerinden operasyonlar için tasarlanmış deniz uçaklarıdır. Kısa bir mesafeden fırlatılabilmeli ve güverteden fırlatma ve toparlanmanın ani kuvvetlerine dayanacak kadar sağlam olmalıdırlar. Buna ek olarak, bu türdeki uçakların kanatları genellikle katlanabilirdir. Bu da dar alanlarda operasyonları kolaylaştırır.

Padıl etkisi veya pervane çekmesi Gemi pervanesinin suda izlediği sapma hareketi için kullanılan terimdir. Dar alanlarda manevra yaparken padıl etkisini bilmek ve anlamak önemlidir. Demirleme sırasında kişinin avantajı veya dezavantajı olabilmekte ve çatışmalara sebebiyet verebilmektedir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.