Askerî uçak ve helikopterler, savaşlarda kara ve su üstündeki hedefleri bombalamak, diğer uçakları tahrip etmek, keşif yapmak, personel ve mühimmat taşımak gibi amaçlarla silahlı kuvvetler tarafından kullanılan hava taşıtları. Özellikle av ve bombardıman görevlerinde kullanılanlar savaş uçağı ve saldırı helikopteri olarak adlandırılırlar. Askerî uçaklar av, bombardıman, av-bombardıman ve nakliye gibi kategorilere ayrılırlar.
Roket bir uzay aracı, hava aracı, araç, atkı veya bombadır. Roket, roket motorundan itme gücü elde eder. Roket motoru egzozu tamamen roket içinde taşınan roket itici yakıtından oluşur. Roket motorları etki ve tepki ile çalışır ve sadece egzozlarını yüksek hızda ters yönde dışarı atarak roketleri ileri doğru iter ve bu nedenle uzay boşluğunda çalışabilir. Etimolojik kökeni İtalyancada "bobin" anlamına gelen rocchetto olup, silindirik şekil benzerliğinden ötürü modern anlamında sahiplenilen kelimenin kullanımı 20. yüzyıl başlarında savaş gemilerinin öz itmeli ateşleme mermilerine dayanmaktadır. Türk Dil Kurumuna göre Türkçeye Fransızca roquette kelimesinden geçmiştir.
Avcı uçağı veya av uçağı, öncelikli görevi diğer savaş uçaklarını avlamak olan savaş uçağı. Avcı uçakları genellikle küçük, hafif, hızlı ve manevra kabiliyeti yüksek uçaklardır. Pek çoğu aerobasi kabiliyetine sahiptir. Avcı uçakları, öncelikli görevi yer hedeflerini bombalamak olan bombardıman uçaklarına nazaran daha kısıtlı bombardıman kabiliyetine sahiptir.
'Kobra manevrası ilk defa 1980'li yıllarda Viktor Pugachev tarafından bir Suhoy Su-27 ile sunuldu. Bu manevra, hava savaşında birebir çatışmalarda kullanılmaktadır. Bir miktar irtifa kazanmayı ve hızı aniden düşürmeyi sağlar. Böylece arkadaki düşman uçağının alttan geçip ileri düşmesine yol açar. Lövyenin ileri itilmesiyle de düşman uçağının hemen arkasında atış pozisyonuna geçilmiş olunur.
Suhoy Su-27 Suhoy Tasarım Bürosu (SDB) tarafından tasarlanmış 4.nesil üstün manevra yeteneğine sahip Sovyetler Birliği avcı uçağıdır. Olağanüstü menzili, ağır silah yükü ve çok yüksek irtifada çalışma yeteneği ile Birleşik Devletlerin yeni nesil avcılarına birebir rakip olarak düşünülmüştür.
Suhoy Su-47 Berkut, Suhoy Havacılık Şirketi tarafından geliştirilmiş deneysel avcı uçağıdır. Ayrıca geliştirme sürecinin başında S-32 ve S-37 olarak adlandırılmıştır. Nato kod adı "Firkin 'dir". Uçağın ayırt edici özelliği, Grumman X-29'a benzer olarak ileri ok açılı kanatıdır. Berkut 2002'den itibaren Su-47 olarak tanımlanmıştır ve savaş uçağı olarak üretime hazır olmakla beraber daha çok seri üretime geçilmeden önce PAK FA projesinin bir parçası olarak ağır bir tekrar tasarlanmadan geçecek gibidir. Su-47 tanımlamasının, PAK FA tasarımından sonra kullanılıp kullanılmayacağı belli değildir.
Suhoy Su-24 1970 ve 1980'li yıllarda Sovyetler Birliği 'nin her türlü hava koşulunda görev yapabilen en gelişmiş havadan tecrit ve saldırı uçağıydı. İki koltuklu, çift motorlu uçak Rusya 'nın ilk entegre sayısal seyrüsefer/atak sistemiyle donatılmıştı. Su-24'ün konfigürasyonu F-111 ile benzerlikler ihtiva eder. Eski Sovyet cumhuriyetleri hava kuvvetleri ve ayrıca başka birkaç ülkede daha halihazırda kullanılmaktadır.
AV-8B Harrier II gerçek anlamda V/STOL uçaklarının içinden en çok tanınanıdır. Bir adet Rolls Royce Pegasus II motoruna sahiptir. Motor uçağın tam ortasındadır ve uçağın iki yanında görünen hava girişleri ortadaki Rolls Royce Pegasus II motorunu beslemektedir. İlk Harrier II uçuşu 1981 sonbaharında gerçekleştiğinde asıl Hawker P.1127'nin ilk uçuşundan beri 21 yıl geçmişti. P.1127, 1957 tasarımı bir Fransız motor konsepti üzerine yapılandırılmış ve geliştirilmişti. Proje finansmanı Britanyalı Bristol Engine Co. ve ABD Hükûmeti tarafından “Müşterek Silah Geliştirme Programı” (MWDP) dahilinde karşılanmıştı.
Suhoy Su-30, Rusya merkezli Suhoy tarafından geliştirilen çift motorlu, iki koltuklu süper manevra kabiliyetine sahip bir savaş uçağıdır. Her türlü hava koşulunda, havadan havaya ve havadan yüzeye, derin hava üstünlüğü görevleri için üretilmiş çok amaçlı bir süpersonik savaş uçağıdır.
Northrop/McDonnell Douglas YF-23, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri için tasarlanmış tek kişilik, çift motorlu hayalet avcı uçağı ve teknoloji göstericisidir. Tasarım, Lockheed YF-22 ile birlikte hava kuvvetlerinin Gelişmiş Taktik Avcı yarışmasında üretim sözleşmesi için iki finalistten biri oldu. Black Widow II ve Gray Ghost adlı iki YF-23 prototipi üretildi.
Shenyang J-8, Çin yapımı bir avcı önleme uçağıdır. Uçak, MiG-21 üzerinden geliştirilmiştir.
Shenyang J-11, Çin yapımı bir hava üstünlüğü avcı uçağıdır. Uçak, Suhoy Su-27 üzerinden geliştirilmiştir.
Suhoy Su-15, Suhoy tarafından üretilen Sovyet yapımı bir jet önleme uçağıdır. Uçak, ilk uçuşunu 30 Mayıs 1962 tarihinde gerçekleştirmiş olup 1965 yılında hizmete girdi ve Su-9 ve Su-11'in yerini alarak 1990'lara kadar ön cephe tasarımlarından biri olarak kaldı.
HAL HF-24 Marut, Hindustan Aeronautics Limited tarafından üretilen Hindistan yapımı bir jet avcı bombardıman uçağıdır. Uçak, ilk uçuşunu 17 Haziran 1961 tarihinde gerçekleştirmiş olup 1 Nisan 1967 tarihinde hizmete girdi. HF-24, Hindistan'ın ilk jet uçağı olup aynı zamanda üretime geçen ilk Asyalı jet uçağıdır.
Pratt & Whitney F119, şirket içi adı PW5000, Pratt & Whitney tarafından Lockheed Martin F-22 Raptor gelişmiş taktik avcı uçağı için geliştirilmiş bir artyakıcılı turbofan jet motorudur.
Gelişmiş Taktik Avcı, 1980'lerde Sovyet Suhoy Su-27 ve Mikoyan MiG-29 avcı uçakları da dahil olmak üzere dünya çapında ortaya çıkan tehditlere karşı gelecek nesil bir hava üstünlüğü avcısını geliştirmek için Amerika Birleşik Devletler Hava Kuvvetleri (USAF) tarafından gerçekleştirilen bir teknoloji gösterisi ve doğrulama programıdır. 1986 yılında Lockheed ve Northrop, YF-22 ve YF-23 teknoloji gösterisi uçaklarını geliştirmek için seçildi. Bu uçaklar 1991 yılında değerlendirildi ve kazanan Lockheed YF-22, daha sonra F-22 Raptor avcı uçağına temel oldu.
Lockheed Martin X-44 MANTA, Lockheed Martin tarafından tasarlanan, NASA ve ABD Hava Kuvvetleri tarafından incelenen konsept uçak tasarımıydı. Projede yatay ve dikey kuyruk düzlemleri olmadan tam yalpalama, yunuslama ve yuvarlanma otoritesinin fizibilitesini test etmek amaçlanmıştır. Aracın uçuş kontrolü tamamen 3D itiş vektörlemesine dayanır. Uçak tasarımı F-22 Raptor'dan türetildi ve kuyruk yüzeyleri olmayan uzatılmış bir delta kanadı içeriyordu.
Trijet üç jet motoruyla çalışan bir jet uçağıdır. Genel olarak, yolcu havayolu trijetleri, turbofan teknolojisinin ilerlemesine ek olarak yenilikçi motor konumları nedeniyle ikinci nesil jet uçakları olarak kabul edilir.
Taşıyıcı tabanlı uçaklar, uçak gemilerinden operasyonlar için tasarlanmış deniz uçaklarıdır. Kısa bir mesafeden fırlatılabilmeli ve güverteden fırlatma ve toparlanmanın ani kuvvetlerine dayanacak kadar sağlam olmalıdırlar. Buna ek olarak, bu türdeki uçakların kanatları genellikle katlanabilirdir. Bu da dar alanlarda operasyonları kolaylaştırır.
Dördüncü nesil jet avcı uçağı 1980'lerde hizmete giren ve günümüzde de hizmet vermeye devam eden bir jet avcı uçağı sınıfıdır. Bu avcı uçakları bir önceki nesil savaş uçaklarından alınan derslerden büyük ölçüde etkilenmiş ve üçüncü nesil avcı uçaklarının zayıflıklarını gidermek üzere tasarlanmıştır. Üçüncü nesil avcı uçakları öncelikle önleme uçakları olarak tasarlanmış ve hız ve havadan havaya füzeler üzerine inşa edilmişlerdi, ancak genellikle manevra kabiliyetinden yoksundular ve yakın menzilli çatışmalarda savunmasızdılar. Dördüncü nesil avcı uçakları ise gelişmiş manevra kabiliyetine sahip olarak tasarlanmış olup, gelişmiş aviyonik ve silah sistemlerine sahiptir.
Wikimedia Commons'ta Thrust vectoring ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur