İçeriğe atla

İthalat

Makale serilerinden
Uluslararası ticaret
Politika
Kısıtlamalar
  • Ticaret engeli
  • Gümrük vergisi
  • Tarife dışı engeller
  • İthalat kotaları
  • Tarife oranlı kotalar
  • İthalat lisansı
  • Gümrük vergileri
  • İhracat sübvansiyonları
  • Teknik engeller
  • Rüşvet
  • Döviz kuru kontrolleri
  • Ambargo
  • Koruma önlemi
  • Karşılık gelen görevler
  • Anti-damping vergileri
  • Gönüllü ihracat sınırlaması
Zaman çizelgesi
Organizasyonlar
Ekonomik bütünleşme
Sorunlar
Listeler
  • İthalat
  • İhracat
  • Tarifeler
  • En büyük tüketici pazarlarının listesi
  • Önde gelen ticaret ortakları
Ülkelere göre
Teori
Kuzey Amerika'dan Avrupa'ya otomobil ithal eden Geiger-cars'a “ithalatçı” denir.[1][2]

İthalat (dış alım), başka bir ülkeden mal veya hizmet satın alımıdır.[3] Bir ithalatçı ülke ise ihracatı gerçekleştiren bir ülkeden çıkan mal veya hizmeti alan ülkedir.[4] İthalat ve ihracat, uluslararası ticarette kullanılmakta olan finansal işlemlerdir.[5] İthalat, başka bir ülkede üretilen mal veya hizmetlerin satın alınmasını, kullanılmasını veya yararlanılmasını içeren bir dış ticaret etkileşimidir.[6] Bu tür mal ve hizmetlerin satıcısına ihracatçı, yabancı alıcısına ise ithalatçı adı verilir.[7]

Uluslararası ticarette malların ithalat veya ihracatı gümrük otoriteleri tarafından yönetilir ve ithalat kotaları ile sınırlandırılabilir.[8] İthalat ve ihracat düzenlemeleriyle mallar üzerine tarife (vergi) konulabilir. Buna ek olarak, malların ihracat veya ithalatı ticaret anlaşmalarının konusu olabilir.

Tanımı

İthalat, bir ülkede yerleşik olmayanlardan o ülkede yerleşik olanlara yapılan mal ve hizmet işlemlerinden oluşur.[9] Ulusal muhasebelerde ithalatın tam tanımı, bazı özel “sınır çizen” durumları belirler ve bu durumları içermez.[10] İthalat, başka bir ülkeden veya kendi pazarı dışında başka bir pazardan ürün veya hizmet satın alma veya edinme eylemidir. İthalat ekonomi için önemlidir çünkü bir ülkenin piyasasında bulunmayan, az bulunan, yüksek maliyetli veya düşük kaliteli belirli ürün veya hizmetleri diğer ülkelerden gelen ürünlerle tedarik etmesine olanak tanır.

Ulusal muhasebelerde ithalatın genel bir çerçevesi aşağıda verilmiştir:

  • Bir malın ithalatı, malın mülkiyetinin ülkede yerleşik olmayan bir kişiden o ülkede yerleşik bir kişiye geçmesi durumunda gerçekleşir; bu durum söz konusu malın fiziksel olarak ülke sınırını geçtiği anlamına gelmez. Bununla birlikte, belirli durumlarda, ulusal muhasebeler, yasal açıdan mülkiyet değişikliği gerçekleşmese bile mülkiyet değişikliği olduğunu varsayar (örneğin, sınır ötesi finansal kiralama, aynı işletmenin bağlı kuruluşları arasında sınır ötesi teslimatlar, sipariş veya onarım için önemli işlemlerden geçirilmek üzere sınırı geçen mallar). Ayrıca, kaçak mallar da ithalat ölçümüne dahil edilebilir.
  • Hizmet ithalatı, ülkede yerleşik olmayan kişiler tarafından ülke içerisinde yerleşik kişilere sunulan tüm hizmetlerden oluşur. Ulusal muhasebelerde, bir ülkenin ekonomik toprakları[11] dışında yerleşik kişiler tarafından yapılan her türlü doğrudan hizmet alımı, hizmet ithalatı olarak kaydedilir; dolayısıyla turistlerin başka bir ülkenin ekonomik topraklarında yaptığı tüm harcamalar hizmet ithalatının bir parçası olarak kabul edilir. Ayrıca, yasadışı hizmetlerin uluslararası akımları da hesaba katılabilmektedir.

Temel ticaret istatistikleri, tanım ve kapsam açısından ulusal hesaplardaki gerekliliklerden genellikle farklıdır:

  • Uluslararası mal ticaretine ilişkin veriler çoğunlukla gümrük idarelerine yapılan beyanlar yoluyla elde edilir. Eğer bir ülke genel ticaret sistemini uyguluyorsa, ülkeye giren tüm mallar ithalat olarak kaydedilir. Özel ticaret sistemi (mesela Avrupa Birliği dışı ticaret istatistikleri) uygulanıyorsa, gümrük antrepolarına veya serbest bölgeler gibi gümrüksüz alanlara gelen mallar, ithalatçı ülkenin gümrüklerinden serbest dolaşıma girmediği takdirde, dış ticaret istatistiklerine kaydedilmez.
  • Avrupa Birliği içi dış ticaret istatistikleri özel bir durumdur. Mallar AB üye ülkeleri arasında gümrük kontrolleri olmaksızın serbestçe hareket ettiğinden, üye ülkeler arasındaki mal ticaretine ilişkin istatistiklerin anketler yoluyla elde edilmesi gerekmektedir. Katılımcıların üzerindeki istatistiki yükü azaltmak için küçük ölçekli işletmeler raporlama yükümlülüğünün dışında tutulmaktadır.
  • Hizmet ticaretinin istatistiki kaydı, bankaların merkez bankalarına yaptıkları beyanlara veya ana operatörlerin anketlerine dayanmaktadır. Hizmetlerin elektronik yollarla (örneğin internet) sunulabildiği küreselleşmiş bir ekonomide, ilgili uluslararası hizmet akışlarını tespit etmek zordur.
  • Uluslararası ticarete ilişkin temel istatistikler normalde kaçak malları veya yasadışı hizmetlerin uluslararası akımını göstermez. Yine de kaçak malların ve yasadışı hizmetlerin küçük bir kısmı, faaliyetlerin yasadışı niteliğini gizlemeye yarayan sahte sevkiyatlar veya sahte beyanlar yoluyla resmi ticaret istatistiklerine dahil edilebilir.

Dış ticaret dengesi

Ana madde: Dış ticaret dengesi

Bir ülkede, dünya piyasasındaki bir malın (veya hizmetin) fiyatı iç piyasadaki fiyattan daha düşük olduğunda ithalat talebi ortaya çıkar.[5]

Genellikle olarak ifade edilen dış ticaret dengesi, bir ülkenin ihraç ettiği tüm malların (ve hizmetlerin) değeri ile ithal ettiği tüm malların değeri arasındaki farktır. İthalat ihracattan daha yüksek olduğunda dış ticaret açığı oluşur. İthalat esas olarak bir ülkenin gelir düzeyi ve üretim olanaklarından etkilenir. Örneğin, ABD'nin petrol kaynakları olmasına ve Kanada'nın da petrol kullanıyor olmasına rağmen ABD Kanada'dan petrol ithal etmektedir. Ancak ABD'deki tüketiciler bir varil petrole Kanadalı tüketicilerden daha fazla ödeme yapmaya isteklidir (WTP), çünkü ABD'de üretilen petrolden daha fazla petrol talebi bulunmaktadır. 2016 yılında ülkelerin sadece yaklaşık %30'u ticaret fazlası vermiştir. Çoğu ticaret uzmanı ve ekonomist, ticaret açığının otomatik olarak bir ülkenin ekonomisi için zararlı olduğunu varsaymanın yanlış olduğunu savunmaktadır.[12][13]

Makroekonomik teoride, ithalatın değeri, yurtiçi emilim (kaynağı ne olursa olsun her şeye yapılan harcama) ve reel döviz kurunun bir fonksiyonu olarak modellenebilir. Bunlar ithalatı etkileyen en önemli iki faktördür ve her ikisi de ithalatı pozitif yönde etkiler.[14]

İthalat türleri

Temel olarak iki tür ithalat bulunmaktadır:

Şirketler, iç piyasaya, iç piyasada üretilen rakip mallardan daha ucuza ve daha iyi kalitede mal ve hizmet tedarik etmek için mal ve hizmet ithal ederler. Şirketler iç piyasada bulunmayan ürünleri de ülkeye getirmektedir.

Üç geniş ithalatçı türü vardır:

  • İthal etmek ve pazarlamak için dünya çapında herhangi bir ürünü arayanlar
  • Ürünlerini en ucuz fiyata almak için dış tedarik arayanlar
  • Küresel tedarik zincirlerinin bir parçası olarak dış kaynak kullananlar

Doğrudan ithalat, büyük bir perakendeci (örneğin Wal-Mart) ve denizaşırı bir üreticiyi içeren bir tür ticari ithalatı ifade eder. Bir perakendeci tipik olarak yerel şirketler tarafından tasarlanan ve denizaşırı ülkelerde üretilebilen ürünleri satın alır. Doğrudan ithalat programında, perakendeci yerel tedarikçiyi (halk dilinde: “aracı”) atlar ve nihai ürünü doğrudan üreticiden satın alarak muhtemelen ek maliyetten tasarruf eder. İthalatın değeri ve genellikle ayrıntılı ürün listelerine göre ayrılmış miktarları hakkındaki veriler, hükûmetler arası kuruluşların (örneğin UNSD,[15] FAOSTAT, OECD), uluslararası istatistik enstitülerinin (örneğin Eurostat) ve ulusal istatistik enstitülerinin istatistik hizmetleri tarafından yayınlanan uluslararası ticarete ilişkin istatistik derlemelerinde mevcuttur.

Mal ithalatı

İthalat, beyan ve gümrük vergilerinin ödenmesi, malların sahibi, alıcı veya lisanslı bir gümrük komisyoncusu olabilen[16] kayıtlı ithalatçı tarafından yapılır. Bu işleme malların serbest dolaşıma sokulması adı verilir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Singh, Rakesh Mohan, (2009) International Business, Oxford University Press, New Delhi and New York 0-19-568909-7
  2. ^ O'Sullivan, Arthur; Shjsnsbeffrin, Steven M. (2003). Economics: Principles in Action. Upper Saddle River: Pearson Prentice Hall. s. 552. ISBN 0-13-063085-3. 
  3. ^ "Türk Dil Kurumu | Sözlük". sozluk.gov.tr. 29 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024. 
  4. ^ Roshan, Rakesh Kumar (20 Aralık 2021). Magbook Indian Economy for Civil services prelims/state PCS & other Competitive Exam 2022 (İngilizce). Arihant Publications India limited. s. 73. ISBN 978-93-257-9807-6. 25 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2024. 
  5. ^ a b Patricia, Ordóñez de Pablos (22 Kasım 2016). Managerial Strategies and Solutions for Business Success in Asia (İngilizce). IGI Global. s. 300. ISBN 978-1-5225-1960-7. 28 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2024. 
  6. ^ Chowdhury, Tripti Singh; Singh, Preeti (1 Ocak 2024). EXPORT IMPORT DOCUMENTATION: e-Book for MBA 3rd Semester of AKTU, UP (İngilizce). Thakur Publication Private Limited. s. 181. 
  7. ^ "ICC Export/Import Certification". 20 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2024. 
  8. ^ Srivastava, Dr Sandhya (6 Ağustos 2020). Export Import Documentation (For MBA) (İngilizce). Shanti Publication. 
  9. ^ Lequiller, F; Blades, D.: Understanding National Accounts, Paris: OECD 2006, pp. 139-143
  10. ^ for example, see Eurostat: European System of Accounts - ESA 1995, §§ 3.128-3.146, Office for Official Publications of the European Communities, Luxembourg, 1996
  11. ^ "economic territory". 14 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024. 
  12. ^ "Trump warns of trade deficits. Economists say, who cares?". The World from PRX (İngilizce). 6 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2024. 
  13. ^ "Trade Balances". Clark Center Forum (İngilizce). 14 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2024. 
  14. ^ Burda, Wyplosz (2005): Macroeconomics: A European Text, Fourth Edition, Oxford University Press
  15. ^ "United Nations Statistics Division". Unstats.un.org. 10 Ekim 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2013. 
  16. ^ USA, IBP (1 Ağustos 2013). US Congress Joint Committee on Taxation Handbook - Strategic Information and Regulations (İngilizce). Lulu.com. s. 59. ISBN 978-1-4330-5653-6. 16 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kliring</span>

Kliring, ülkeler arasındaki iki yanlı ticaret anlaşmalarının temelde malla ödemeyi öngören bir türü. Kliringde anlaşmalı ülkeler arasında ithalat ve ihracat işlemleri döviz kullanılmadan mahsup ve takas yoluyla ve kliring kurumları aracılığıyla gerçekleştirilir. Kliring kurumları merkez bankası ya da kliring ofisidir.

<span class="mw-page-title-main">Döviz kuru</span> bir birim ülke parasının diğer bir ülke parası cinsinden fiyatına, değerine denir

Döviz yabancı ülkeler tarafından kullanılan para birimidir. Döviz kuru ise bir birim ülke parasının diğer bir ülke parası cinsinden fiyatına, değerine denir. Bu kavram iki taraflı bir ilişkiyi içerir, bu yüzden iki taraflı (nominal) döviz kuru olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Ödemeler dengesi</span>

Ödemeler dengesi, en geniş anlamıyla, bir ekonomide

<span class="mw-page-title-main">Menşe şahadetnamesi</span>

Menşe Şahadetnamesi, uluslararası ticarete konu olan ürünlerin menşeini belirten belgelerdir. İhracatı yapan firmanın üyesi bulunduğu yerel ticaret ya da sanayi odalarınca onaylanan bir belgedir.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası ticaret</span>

Uluslararası ticaret sermaye, mal ve hizmetler'in uluslararası sınırlar veya bölgeler arasında değişimidir çünkü bu mallara veya hizmetlere ihtiyaç veya istek vardır.

İhracat ya da dışsatım, bir malın veya hizmetin yurt dışındaki alıcılara satılmasıdır. Devletler, tüzel kişilikler ve gerçek kişilikler tarafından gerçekleştirilir. İthalatın karşıtıdır ve dış ticaret dengesini oluşturan etkenlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Ticaret</span> mal veya hizmet değişimi ya da anlaşması

Ticaret, malların/ürünlerin üretim sürecinden tüketimine kadar geçen zamanda, ekonomik değer taşıyan başka nesneler ile değiştirilmesi, alışı ve satışı anlamında kullanılmaktadır. Ticaretin insanlık tarihindeki ilk şekli takastır. Takas yöntemi ile, mal ve hizmetler birbiri karşılığında değiş tokuş edilir. Günümüzde ise artık değişim aracı olarak para kullanımının keşfedilmesi insanlık tarihinin erken dönemlerine dayanmaktadır. Pek çok tarihçi ticaretin, iletişimin doğuşunu takiben takas yöntemiyle başlamış olduğunu düşünmektedir.

Ticaret dengesi, belli dönem içinde gerçekleştirdiği mal ve hizmet ithalatı ile ihracatı arasındaki değer farkı. Bir ülkede yaşayanlar ile öteki ülkede yaşayanlar arasında gerçekleşen her türlü işleme gerçekleştiren her türlü işlemi içeren ödemeler dengesinin bir birleşimidir.

Gümrük vergisi, dış ticaret yapan iki veya daha fazla ülke arasında ve hizmetlerin ülkeye girişlerinde o ülke ekonomisinin aldığı vergidir. Bir ülke başka ülkeye ihracat yaptığında karşı ülke malın ülkeye girişinde gümrük vergisi adında belli oranlarda ve mal çeşidine göre çeşitlenmiş para alır.

INCOTERMS, Uluslararası Ticaret Odası (ICC) tarafından uluslararası ticarette kullanılan terimlerin bir standarda kavuşturulması amacıyla uygulamaya konulan bir programdır.

<span class="mw-page-title-main">J eğrisi</span>

J eğrisi, devalüasyon ilk etapta dış ticaret dengesini kötüleştireceğini, ancak bu durumun belirli bir süre sonra tersine döneceğini iddia eden etkidir. Bu yaklaşım yurt içi ve yurt dışı talep esnekliklerinin 1'den büyük olduğu görüşüne dayanır. Bu durumda dış ticaret dengesi kısa dönemde bozulur, esnekliklerin arttığı uzun dönemde iyileşir.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya ekonomisi</span>

Avusturya ekonomisi, sosyal market ekonomisi olarak tanımlanmakla birlikte yapısal olarak Almanya ekonomisiyle benzerdir. 2004 yılında yapılan istatistiklere göre Avusturya, Avrupa Birliği içerisindeki satın alma paritesine göre kişi başına düşen gayri safi milli hasılada 27.666 € ile Lüksemburg, Hollanda ve İrlanda'nın ardından 4. sıradadır. Aynı bazda bakıldığında Viyana, 38.662€ kişi başına düşen gelirle Avrupa'da Londra-Merkez, Lüksemburg, Brüksel-Merkez ve Hamburg'un ardından 5. sırada yer almaktadır.

Dış ticaret politikası, bir ülkenin doğrudan doğruya bir ticaretin sınırlandırılması, engellenmesi; yapılış, uygulanış biçimlerinin belirlenmesine yönelik sistematik olarak almış olduğu yöntem ve kararları oluşturur. Küreselleşen dünyada, tüm ülkelerin ekonomi politikalarını etkiler.

Uluslararası ticareti serbestleştirme çabalarını bir bölümünü oluşturan uluslararası birleşme ya da diğer ifadesiyle uluslararası ekonomik entegrasyonların tanımı entegrasyon kavramı çerçevesinde yapılabilir. Ekonomik birleşme, birleşmeye giden ekonomilerde mal ve hizmet akımlarına serbesti sağlayıp, ticarete engel olan kısıtlamaları kaldırarak, bir ortak pazar yaratmak şeklinde tanımlamaktadır. Bugün için dünyadaki bölgesel ekonomik entegrasyonlara verilebilecek en önemli örnek; temelleri 1957 yılında atılan Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET)'dir.

<span class="mw-page-title-main">Serbest bölge</span>

Serbest bölge veya serbest limanlar; bulunduğu ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlara ilişkin hukuki ve idari düzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı, sanayi ve ticari faaliyetler için daha geniş teşviklerin tanındığı, fiziki olarak veya idari kararla ülkenin diğer kısımlarından çitle çevrilerek ayrılan özel ekonomik bölgelerin bir alt türü olarak malların ithal edilebildiği, depolanabildiği, işlenebildiği, üretilebildiği veya re-export edilebildiği planlı yatırım alanlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ekonomisi</span>

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ekonomisi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti para birimi olarak Türk lirası'nı kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği-Türkiye Gümrük Birliği</span> Türkiye ve AB arasındaki ticari ortaklık anlaşması

Avrupa Birliği-Türkiye Gümrük Birliği, 6 Mart 1995 tarihinde Ankara Anlaşması ile kurulan AT-Türkiye Ortaklık Konseyi'nin uygulama kararı almasıyla 31 Aralık 1995 tarihinde yürürlüğe giren gümrük birliğidir. Ticari ürünler, her iki taraf arasında herhangi bir gümrük kısıtlaması olmaksızın satılabilir. Gümrük Birliği temel ekonomik alanlarda, ikili ticaret imtiyazları uygular, hizmet veya kamu ihalelerini kapsamaz.

<span class="mw-page-title-main">Ticaret Bakanlığı (Türkiye)</span> Türkiyenin resmi Ekonomi bakanlığı

Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, ticaret işlerinden sorumlu bakanlık.

<span class="mw-page-title-main">Kanton Fuarı</span> Çin İthalat ve İhracat Fuarı

Kanton Fuarı veya Çin İthalat ve İhracat Fuarı, 1957 baharından beri her yıl ilkbahar ve sonbahar mevsimlerinde Kanton (Guangzhou), Guangdong, Çin'de düzenlenen bir ticaret fuarıdır. Çin'deki en eski, en büyük ve en temsili ticaret fuarıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.