İçeriğe atla

İtalyanlar

İtalyanlar
italiani
Önemli nüfusa sahip bölgeler
İtalya İtalya56.000.000[1]
Brezilya Brezilya28.000.000-35.000.000[2]
Arjantin Arjantin15.000.000-20.000.000[3]
Amerika Birleşik Devletleri ABD18.086.617[4]
Kolombiya Kolombiya2.000.000[4]
Uruguay Uruguay1.500.000[5]
Kanada Kanada1.445.335[4]
Venezuela Venezuela900.000[4]
Avustralya Avustralya852.418[4]
İsviçre İsviçre800.000[6]
Almanya Almanya611.000[4][7]
Peru Peru500.000[8]
Fransa Fransa340.000[9]
Belçika Belçika290.000[10]
İspanya İspanya153.700[11]
Şili Şili150.000[4]
Birleşik Krallık Büyük Britanya100.000[12]
Paraguay Paraguay90.000
Diller
İtalyanca
Din
Hristiyanlık (Katolik)

İtalyanlar (İtalyanca: italiani), anayurtları İtalya ve çevre bölgelerde yaşayan bir Romen halkıdır.[13] İtalyanların çoğu İtalyanca veya lehçelerini konuşur, ancak İtalyancadan ayrı yaklaşık 30 adet bölgesel dil de İtalyanlarca konuşulmaktadır.[14][15] Bu diller bazen yanlış bir biçimde "İtalyanca lehçeleri" olarak adlandırılır.[16][17]

2017'de 55 milyon İtalyanın İtalya'da yaşadığı (ülkenin %91'i) tespit edilmiştir. Buna ek olarak İsviçre'de (yarım milyon kişi), Fransa'da, Istria'da ve San Marino'da (nüfusunun tamamına yakını) İtalyanca konuşan topluluklar vardır. Bunlara ek olarak başta Kuzey ve Güney Amerika ülkelerinde 80 milyonu aşkın kişi ya kısmen ya da tamamen İtalyan asıllı olduğunu belirtmektedir.[18] Arjantin'in y. %51'i,[19] Uruguay'ın üçte biri, Brezilya'nın %15'i[20] İtalyan kökenli olduğunu söylemektedir. ABD, Kanada ve Avustralya İtalyan kökenlilerin yoğun olarak yaşadığı diğer bölgelerdir.

Kültür

Dil

Ana madde: İtalyanca

Mutfak

Ana madde: İtalyan mutfağı

İtalyan mutfağı, kökeni Antik Çağ'a uzanan ve dünyada tanınan bir mutfaktır.[21][22] İtalyan mutfağında Etrüsk, Antik Yunan, Antik Roma, Bizans, Yahudi ve Arap mutfaklarının etkisi çok belirgindir.[23] Yeni Dünyanın keşfiyle, bugünkü İtalyan mutfağının temeli olarak bilinen fakat aslında 18. yüzyıla kadar halk kitlelerine ulaştırılamamış patates, domates, dolmalık biber ve mısır gibi gıda ürünlerinin Avrupa'ya getirilmesiyle mutfakta önemli değişimler görüldü.[24][25] İtalyan mutfağının özelliği bölgesel çeşitliliğinin fazla olması,[26][27][28] ve çok farklı lezzetleri barındırmasından gelir.

Kaynakça

  1. ^ "l'Italia in tempo reale". 12 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Gli Italiani in Brasile" (PDF). 9 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  3. ^ "Unos 20 millones de personas que viven en la Argentina tienen algún grado de descendencia italiana". asteriscos.tv. 21 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2012. 
  4. ^ a b c d e f g "Tavola 2.32 - Italiani iscritti all'anagrafe consolare: prime 15 Comunità più numerose (anno 2008) Sayfa:129" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "esteri" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
  5. ^ "Gli Italiani in Uruguay" (PDF). 20 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  6. ^ "Die italienische Auswanderung in die Schweiz" (PDF). stadt-zuerich.ch. 16 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Ocak 2012. 
  7. ^ "Immigration Laws: October, 2003 - Number #14". migrationint.com.au. 13 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2012. 
  8. ^ "La Presenza italiana in Perú". lucanidelperu.com. 4 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2012. 
  9. ^ "insee.fr". 18 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ "Informazioni sul Belgio". 26 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ "ine.es" (PDF). 12 Haziran 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  12. ^ "Los italianos y su aporte a la nación". abc.com.py. 12 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2012. 
  13. ^ Minahan, James (2000). One Europe, Many Nations: A Historical Dictionary of European National Groups. Greenwood Publishing Group. s. 776. ISBN 0313309841. 21 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2018. Romance (Latin) nations... Italians 
  14. ^ "What languages are spoken in Italy?". worldatlas.com. 15 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2018. 
  15. ^ "Italy, Languages – Encyclopedia Britannica". britannica.com. 12 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2018. 
  16. ^ "The usage of Italian language, dialects and other languages in Italy". istat.it. 30 Ekim 2016. 4 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2018. 
  17. ^ "UNESCO Atlas of the World's Languages in danger". unesco.org (İngilizce). 18 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2018. 
  18. ^ "Rapporto Italiani nel Mondo 2010" (PDF). Progettoculturale.it. 25 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Aralık 2017. 
  19. ^ Bridger, Gordon A. (2013). Britain and the Making of Argentina. s. 101. ISBN 9781845646844. 20 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2022. Some 86% identify themselves as being of European descent, of whom 60% would claim Italian links 
  20. ^ "Brazil – the Country and its People" (PDF). www.brazil.org.uk. 21 Ekim 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2014. 
  21. ^ "Cooking World » The most popular cuisines of the world (Part 1)". Cooking-advices.com. 25 Haziran 2007. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010. 
  22. ^ Freeman, Nancy (2 Mart 2007). "American Food, Cuisine". Sallybernstein.com. 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010. 
  23. ^ "Italian Cooking: History of Food and Cooking in Rome and Lazio Region, Papal Influence, Jewish Influence, The Essence of Roman Italian Cooking". Inmamaskitchen.com. 26 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010. 
  24. ^ "The Making of Italian Food...From the Beginning". Epicurean.com. 18 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010. 
  25. ^ Del Conte, 11-21.
  26. ^ Related Articles (2 Ocak 2009). "Italian cuisine - Britannica Online Encyclopedia". Britannica.com. 28 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010. 
  27. ^ "Italian Food - Italy's Regional Dishes & Cuisine". Indigoguide.com. 29 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010. 
  28. ^ "Regional Italian Cuisine". Rusticocooking.com. 27 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İtalya</span> Güney Avrupada yer alan kısmi ada ülkesi

İtalya, resmî adıyla İtalyan Cumhuriyeti, Güney Avrupa'da, büyük ölçüde İtalya Yarımadası üzerinde yer alan bir ülke. Akdeniz'in en büyük iki adası Sicilya ve Sardinya da İtalyan topraklarıdır. Yüzölçümü 301.340 km2 olan ülkenin kuzeyde Alpler bölgesinde Fransa, İsviçre, Avusturya ve Slovenya'yla kara sınırı vardır. Bağımsız iki Avrupa ülkesi olan Vatikan ve San Marino da İtalya'nın yarımadadaki toprakları içine sıkışmış anklav ülkelerdir. İtalya'nın ayrıca biri İsviçre (Campione), diğeriyse Tunus (Lampedusa) tarafından kara ve deniz sınırlarıyla kuşatılmış iki eksklavı bulunur. Nüfusu 58 milyon olan İtalya, Avrupa Birliği'nin en kalabalık üçüncü ülkesidir. Başkenti ve en büyük şehri Roma, yüzyıllar boyunca Batı uygarlığının merkezi olmuş, mimaride barok üslûbunun doğuşuna tanıklık etmiş ve eskiden beri Katolik Kilisesi'nin merkezi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Dolma</span> doldurulmuş sebze, meyve, deniz ürünleri ve çiçek yemeklerinin genel adı

Dolma, Balkan, Güney Kafkasya, Orta Asya, Akdeniz, Ege ve Orta Doğu mutfaklarında yeri olan bir yemek çeşididir. Biber, domates, soğan, patlıcan ve kabak gibi sebzelerden yapılmaktadır. 2017 yılında Azerbaycan'ın "Dolma yapımı ve paylaşımı geleneği" UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine dahil edilmiştir. Bu geleneğe halen daha Azerbaycan'da rastlanmaktadır. Dolma aynı zamanda geleneksel Irak mutfağının en popüler yemeklerinden biridir ve Irak'ın yöresel yemeği olarak kabul edilir. Dolma, Irak'taki tüm etnik gruplar tarafından tüketilir.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan mutfağı</span> İtalyan Mutfağı

İtalyan mutfağı, kökeni MÖ 4. yüzyıla kadar uzanan, toplumsal ve siyasi değişimlerle yüzyıllar içerisinde gelişmiş, dünyanın her tarafında bilinip, sevilen, çok zengin bir mutfaktır. İtalyan mutfağında Etrüsk, Antik Yunan, Antik Roma, Bizans, Yahudi ve Arap mutfaklarının etkisi çok belirgindir. Yeni Dünyanın keşfiyle, bugünkü İtalyan mutfağının temeli olarak bilinen fakat aslında 18. yüzyıla kadar halk kitlelerine ulaştırılamamış patates, domates, dolmalık biber ve mısır gibi gıda ürünlerinin Avrupa'ya getirilmesiyle mutfakta önemli değişimler görüldü. İtalyan mutfağının özelliği bölgesel çeşitliliğinin fazla olması, ve çok farklı lezzetleri barındırmasından gelir.

<span class="mw-page-title-main">İsrail mutfağı</span>

İsrail mutfağı, hem yerel yemekler hem de dünyanın her yerinden İsrail'e gelen Yahudi göçmenlerin yemeklerinden oluşur. 1948'de İsrail devletin kuruluşundan ve özellikle 1970'lerin son yıllarından beri bir İsrail füzyon mutfak oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan mutfağı</span> Geleneksel Amerikan mutfağı

Amerikan mutfağı, Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) yaşayanlara özgü bir mutfaktır. ABD'de yaygın olan pişirme stilleri, diğer Batı ülkelerindekilerine benzer. Buğday, ABD'de kullanılan ana tahıl bitkisidir. Geleneksel Amerikan mutfağında hindi, ak kuyruklu geyik eti, patates, tatlı patates, mısır, kabak ve akçaağaç şurubu gibi malzemeler kullanılır; bunların hepsi Amerikan yerlileri ve ilk Avrupalı göçmenleri tarafından işlenirdi. Mangalda yavaşça pişirilen domuz ya da dana eti, crab cake, patates cipsi ve damla çikolatalı kurabiye, Amerikalılara özgün yemek stilleridir. Soul food, Afrikalı köleler tarafından geliştirilen bir mutfak ve özellikle ABD'nin güneyinde popülerdir, lakin ABD'nin diğer yerlerinde yaşayan Afrikalı Amerikalılar arasında da sıkça rastlanır. Louisiana kreyol, Cajun ve Tex-Mex gibi senkretik mutfaklar, özgü oldukları bölgeleri için büyük önem taşırlar.

Gianfranco Chiarini, önemli bir televizyon şahsiyeti ve restoran sahibi olan İtalyan bir şeftir. Chiarini dünyaca en ünlü İtalyan şeflerinden biridir. Chiarini'nin yemek pişirme sanatı ve imajı özellikle Kuzey Afrika'da ve Ortadoğu'daki Arapça konuşulan ülkelerde oldukça yaygın bir şekilde bilinmektedir. Bu ülkeler için Batı Avrupa'nın ilk ünlü şefi ve İtalyan mutfağının yeni aşçılık temsilcisi olarak bilinmekte ve tanınmaktadır; yarattığı markası ve şöhreti, yeni İtalyan mutfağının devrimcisi olarak sürekli gelişmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Dünya mutfakları</span>

Dünya mutfağı kavramı, Yerel Mutfak kavramı ile karıştırılmaktadır.

Risotto, et, tavuk veya sebze suyunda pişirilerek krema kıvamına getirilmiş bir tür pirinç pilavıdır. İtalyan mutfağının önemli yemeklerinden biri olan risotto, İtalya'da pirincin en yaygın tüketim şekillerinden biridir. Pek çok yörede pilava soğan ve şarap katılarak pişirilir.

<span class="mw-page-title-main">Francesco Gabbani</span>

Francesco Gabbani, İtalyan şarkıcı-şarkı yazarı. 2016 Sanremo Müzik Festivali'nin yeni üyesi "Amen" şarkısıyla kazandıktan sonra ün kazandı. Ertesi yıl, "Occidentali's Karma" şarkısıyla 2017 Sanremo Müzik Festivali ana bölümünü kazanmaya devam etti ve 2017 Eurovision Şarkı Yarışması'nda İtalya'yı Kiev'de "Occidentali's Karma" adlı şarkısıyla temsil etmeye hak kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Güney İtalya</span> İtalyada coğrafi bölge

Güney İtalya veya Mezzogiorno, geleneksel olarak eski Sicilyateyn Kraliyeti'nin topraklarını içeren İtalya'nın ekonomik makro bölgesidir. Abruzzo, Puglia, Basilicata, Campania, Calabria, Molise, Sicilya ve genellikle Sardinya idari bölgelerini içerir. Bazıları Lazio'nun en güney ve en doğu parçalarını Mezzogiorno içinde değerlendirir, çünkü buralar Sicilyateyn Kraliyeti'nin zamanında parçalarıydı. Sardinya adası, kültürel ve tarihsel olarak bahsi geçen bölgeler ile daha az ortak noktası olmasına rağmen, sıklıkla istatistik ve ekonomik sebepler ile çoğunlukla Güney İtalya ya da Mezzogiorno içerisine dahil edilir.

<span class="mw-page-title-main">Mandu</span>

Mandu, Kore mutfağında bir etli hamur yemeğidir. Mandu, buğulanmış, haşlanmış, tavada kızartılmış veya derin yağda kızartılmış halde sunulabilmektedir ve tarzları da Kore Yarımadası'ndaki bölgelere göre değişmektedir. Kore kraliyet sarayı mutfağının uzun bir parçası olup günümüzde süpermarketler, restoranlar ile pojangmacha ve bunsikjip gibi aperitif yerlerde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Arnavut ciğeri</span> Türk mutfağından soğuk ciğer yemeği (meze)

Arnavut ciğeri, geleneksel olarak soğan ve maydanoz ile servis edilen, acı biber ve baharatlanmış yağda kızartılmış kuzu veya dana karaciğer küplerinden yapılmış bir Türk yemeğidir.

<span class="mw-page-title-main">Tabun ekmeği</span> Ekmek çeşidi

Tabun ekmeği, Levant bölgesinde yaygın olan bir yassı ekmektir. Geleneksel olarak tabun fırını adı verilen fırında veya tandırda pişirilir. Bu özelliğiyle tandır ekmeğiyle benzeşmektedir. Genellikle çeşitli yemeklere katık edilerek tüketilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İran mutfağı</span>

İran mutfağı İranın yöresel mutfağıdır. İran'ın yüzyıllar içerisinde ilişki kurduğu bölge ve ülkelerin mutfaklarından da izler taşır: Türk mutfağı, Yunan mutfağı, Mezepotamya mutfağı, Orta Asya mutfağı, Kafkasya mutfağı ve Rus mutfağı bunlardan bazılarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa mutfakları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste maddesi, Avrupa mutfaklarının bir listesidir. Mutfak, genellikle belirli bir kültürle ilişkilendirilen karakteristik pişirme uygulamaları ve geleneklere denmektedir. Avrupa mutfağı toplu olarak Avrupa ve diğer Batı ülkelerinin mutfaklarını içine alır. Avrupa mutfağı, Avrupa'daki mutfakları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Bölgesel mutfak</span> belli bir bölge veya yöreye ait yemekler

Bölgesel mutfaklar ulusa, eyalete veya yerel bölgelere dayanır. Bölgesel mutfaklar, malzemelerin mevcudiyeti, bulunulan iklim, yemek pişirme gelenekleri, tecrübeleri ve kültürel farklılıklara göre çeşitlilik gösterebilir. Geleneksel mutfağın açıklaması basitçe: "Uzun süre boyunca belirli bölgedeki bütün insanların günlük yaşamlarında zamanla ortaya çıkmış yemek hazırlama alışkanlıklarıdır". Bölgesel yemek hazırlama gelenekleri, görenekleri ve içeriklerinin birbiriyle kaynaşmasıyla, sıklıkla belirli bir bölgeye has yemek kültürünün oluşumunu sağlar. Bölgesel mutfaklar adlarını genellikle ortaya çıktıkları coğrafi alandan veya bölgeden alırlar.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal yemek</span> Belirli bir ülkeye özgü veya o ülkeyle sıkça anılan yemek

Ulusal yemek yemeğin belirli bir ülkeye özgü olması ve o ülkeyle anılmasından gelir. Yemek, çeşitli sebeplerden dolayı ulusal yemek olarak düşünülebilir:

<span class="mw-page-title-main">Yeni Amerikan mutfağı</span> mutfak

Yeni Amerikan mutfağı, diğer bilinen adlarıyla Modern Amerikan mutfağı veya Çağdaş Amerikan mutfağı, 1980'lerde Amerika'daki lüks restoranlarda ağırlıkla servis edilen yemeklerin modernleştirme dalgasına kapılmasıyla ortaya çıkmıştır. Yeni Amerikan mutfağı, geleneksel Amerikan mutfağı teknikleriyle, yabancı mutfak tekniklerinin, bazen de moleküler gastronomi malzemeleriyle karıştırılmasıyla, eritme tekniklerinden gelen tadın uyarlanması ve genellikle füzyon mutfaknın kullanılmasıdır, yani bir çeşit füzyon mutfakdır.

<span class="mw-page-title-main">Litvan mutfağı</span>

Litvan mutfağı, Litvanya'nın serin ve nemli kuzey iklimine uygun ürünleri içerken bir mutfak kültürü gösterir. Arpa, patates, çavdar, pancar, yeşil sebzeler, çilek ve mantar yerel olarak yetiştirilmektedir ve süt ürünleri ülkenin uzmanlık alanlarından biridir. Kışın yiyecekleri saklamak için çeşitli turşulama yöntemleri kullanılır. Çorbalar son derece popülerdir ve yaygın olarak sağlıklı beslenmenin anahtarı olarak kabul edilir. İklim ve tarım uygulamalarını Kuzey Avrupa ile paylaştığı için, Litvanya mutfağının Baltık komşuları ve genel olarak kuzey ülkeleri ile pek çok ortak noktası bulunur. Uzun süren tarım ve yiyecek arama gelenekleri, ülkenin tarihi boyunca çeşitli etkilerle birlikte Litvanya mutfağını oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tacik mutfağı</span>

Tacik mutfağı, Tacikistan'a özgü yemek pişirme tarzıdır. Tacik mutfağının, Rus, Afgan, İran ve Özbek mutfaklarıyla çok ortak noktası bulunmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.