İçeriğe atla

İtalyan Usulü Evlilik

İtalyan Usulü Evlilik
Matrimonio all'italiana
"İtalyan Usulü Evlilik" (Matrimonio all'italiana) filminin İngilizce afişi
YönetmenVittorio De Sica
YapımcıCarlo Ponti
Joseph E. Levine
SenaristRenato Castellani
Tonino Guerra
Leonardo Benvenuti
Piero De Bernardi
Eduardo De Filippo (oyun)
OyuncularSophia Loren
Marcello Mastroianni
Aldo Puglisi
MüzikArmando Trovajoli
Görüntü yönetmeniRoberto Gerardi
KurguAdriana Novelli
StüdyoC. C. Champion S.p.A (İtalya)
Les Films Concordia Fransa
DağıtıcıEmbassy Pictures Corporation
CinsiSinema filmi
TürüRomantik komedi, dram
RenkRenkli (Eastmancolor)
Yapım yılı1964
Çıkış tarih(ler)i18 Aralık 1964, İtalya
Süre102 dakika
Ülkeİtalya İtalya
Fransa Fransa ortak yapımı
Dilİtalyanca
Diğer adlarıİtalyan Usulü Evlilik (Türkiye)
Mariage à l'italienne (Fransa)
Marriage Italian Style (ABD)
Matrimonio a la italiana (İspanya)
Hochzeit auf italienisch (Batı Almanya)

İtalyan Usulü Evlilik, 1964 İtalya Fransa ortak yapımı romantik komedi filmidir. Özgün adı Matrimonio all'italiana olan film İngilizce konuşulan ülkelerde Marriage Italian Style adıyla gösterilmiştir.

Film, şair, oyun yazarı, yönetmen, aktör ve aynı zamanda da bir senatör olan Napolili Eduardo De Filippo'nun 1946 yılında yazmış olduğu "Filumena Marturano" adlı tiyatro oyunundan uyarlanmıştır. Filumena Marturano aynı zamanda oyunun ve filmin kahramanı olan kadının adıdır. Senaryosunu Renato Castellani, Tonino Guerra, Leonardo Benvenuti ve Piero De Bernardi'nin birlikte uyarlayıp yazdıkları filmi Vittorio De Sica yönetmiştir. Bu film "Filumena Marturano" nun ilk sinema uyarlaması değildir. Oyun daha önce 1950 yılında Arjantin'de ve 1951 yılında İtalya'da olmak üzere iki kez daha sinemaya aktarılmıştı. İtalyan versiyonunu bizzat oyunun yazarı yönetmişti.

Başlıca rollerinde Sophia Loren, Marcello Mastroianni ve Aldo Puglisi'nin oynadıkları filmin görüntülerini Roberto Gerardi çekmiş, müziğini ise Armando Trovajoli yapmıştır. Filmin yapımcısı Carlo Ponti aynı zamanda Sophia Loren'in eşidir.

Filmde, çapkın iş insanı Domenico (Marcello Mastroianni), metresi Filumena (Sophia Loren)'nın doğurduğu üç çocuktan birinin kendisinden olduğunu söylemesi (ama hangisinin olduğunu söylemez) üzerine başka bir kadınla yapacağı evlilikten vazgeçip Filumena'yla evlenmeyi kabul eder.

"En iyi Yabancı Film" ve "en iyi kadın oyuncu" Oscar ödüllerine aday gösterilen film, "en iyi yabancı film" dalında Altın Küre ödülünü kazanmıştı. Ayrıca Moskova Uluslararası Film Festivali'nde Sophia Loren'e "en iyi kadın oyuncu" ödülü verilmişti. İtalya'da ise David di Donatello ödüllerinden dördü bu filme verilmiştir.[1]

Tarzı

Filmin adı seçilirken muhtemelen İtalyan yönetmen Pietro Germi'nin 1961 yılında çektiği Divorzio all'italiana (İtalyan Usulü Boşanma) adlı, konusu Sicilya'da geçen ve taşra hayatı ile yörenin geleneklerini eleştirdiği alaycı güldürü filminin rüzgârından yararlanmak istenmiştir. De Sica'nın bu filmi ise Napoli'de geçmektedir (De Sica da Napolilidir). Her iki yönetmen de İtalyan Yeni Gerçekçiliği sinema akımının öcülerindendir ama söz konusu bu filmleri Yeni Gerçekçilik akımından hayli uzaktadır.

II. Dünya Savaşı öncesinde Beyaz Telefon Filmleri denen ve Mussolini rejiminin bir ürünü olan pembe kaçış filmlerinin çok ünlü ve aranılan bir aktörü olan Vittorio De Sica, savaştan sonra bir bakıma bu tür filmlere tepki olarak ortaya çıkan ve fakir halkın sosyal sorunlarına eğilen İtalyan Yeni Gerçekçiliği sinema akımının öncü yönetmenlerinden biri olmuş hatta bu akımın başyapıtlarından biri olan Bisiklet Hırsızları'nı çekmişti. 1950'lerden sonra tekrar farklı türlere yönelen yönetmenin 1960'larda yaptığı ve gerçekçiliğin iyice sulandırıldığı, bu yüzden de "Pembe Gerçekçilik" olarak adlandırılan bir dönemine ait bir dizi filmden biri de "İtalyan Usulü Evlilik" tir. Bu filmlerin çoğunda Sophia Loren ve Marcello Mastroianni oynamışlardır.[2] Bu ödüllü film yine de benzerlerinden daha seçkin bir yere sahiptir. İddiasız ve içi boş bir farsı ancak De Sica gibi bir usta yönetmen ortalamanın üzerine çıkarmayı becerebilirdi.[3]

Konusu

Film 1964 yılında Napoli'de başlar. Çapkın iş insanı Domenico Soriano (Marcello Mastroianni)'yu genç nişanlısıyla (Marilù Tolo) beraber bir mağazada gelinlik provası sırasında görürüz. Evlilik hazırlıkları yaptıkları bu telaşlı anda dükkâna gelen yardımcısı Alfredo (Aldo Puglisi), Domenico'ya uzatmalı metresi Filumena (Sophia Loren)'nın ölüm döşeğinde olduğunu ve başında bir rahibin beklediğini söyler. Her şeyi olduğu gibi bırakan Domenico derhal Filumena'nın evine koşar. Filumena'nın durumu pek iyi gözükmemektedir. Konsültasyon için bir başka doktor beklenirken Domenico II. Dünya Savaşı sırasında yaşadığı bazı olayları hatırlamaya başlar. Bu bölüm filmde geriye dönüşle (flashback) anlatılır.

Filumena'yı ilk kez 1943 yılında Napoli'de bir genelevde hava bombardımanı sırasında tanımıştır. O zaman daha 17 yaşında olan bu kızı korku içinde saklandığı dolaptan çıkarmış ve sonra onun ilk müşterisi ve hayattaki ilk gerçek aşkı olmuştur. Savaştan hemen sonra onunla tekrar karşılaşınca sırılsıklam âşık olduğunu anladığı bu kızı hala çalışmaya devam ettiği genelevden çıkartarak ona bir ev açmıştır. İlişkileri sürerken Filumena bir yandan da Domenico'nun barını ve lokantasını çekip çevirmektedir. Daha sonra bu iyi kalpli fahişeyi yaşlı ve hasta annesinin evine bakıcı ve hizmetçi olarak yerleştirmiş, geceleri de sesizce koynuna girmeye devam etmiştir. Metres konumundan hizmetçi konumuna indirgenmek Filumena'ya biraz ağır gelmiştir. Bu arada Domenico sefih yaşantısına ve çapkınlıklarına tüm hızıyla devam etmiştir.

Film tekrar 1964 yılına döner. Domenico, orada hazır bulunan rahibin önerisiyle, ruhu huzur içinde cennete gidebilsin diye son nefesini vermek üzere olduğunu sandığı Filumena'yla ölüm döşeğinde alelacele evlenmeye razı olur. Ancak birkaç dakika sonra Filumena mucizevi bir şekilde iyileşiverir. Bütün bunların kendisini yıllarca oyalamış olan Domenico'yu evlenmeye zorlamak için Filumena'nın düzenlediği bir numara olduğu anlaşılır. Aptal yerine konduğunu düşünen Domenico öfkeden çılgına döner ve evliliği iptal ederek onu dava etmekle tehdit eder. Filumena bu arada üç oğlan çocuğu doğurmuş olduğunu ve en büyüğü 19 yaşında olan bu çocukları da eve getirmek istediğini söyleyince Domenico daha da öfkelenir. Danıştıkları avukat mahkemeye gidildiği takdirde bu evliliğin geçersiz ilan edilebileceğini söyleyince Filumena ayrılmayı kabul eder.

Ancak son bir gayretle ayrı ayrı yerlerde yaşayan, birbirlerinin ve annelerinin varlığından habersiz yetişmiş olan çocuklarını eve davet eden Filumena önce onlara kendini tanıtır, sonra da giderayak Domenico'ya bu çocuklardan birinin onun çocuğu olduğunu söyler ama hangisi olduğunu söylemez ve çocuklarını da alarak evi terkeder. Hangi çocuğun kendisinden olduğunu öğrenmek için kıvranan Domenico günlerce Filumena'nın peşinde koşar ama onun ağzından bir şey alamaz. Sonunda her üç çocuğu birden kabullenerek Filumena'yla kilisede bu kez resmi olarak evlenir. Filumena'nın gözyaşlarına boğulduğu sahneyle film mutlu sona ulaşır.[3]

Oyuncu kadrosu

Sophia Loren ve Marcello Mastroianni "İtalyan Usulü Evlilik" filminde.
Oyuncu Rolü
Sophia LorenFilumena Marturano
Marcello MastroianniDomenico Soriano
Aldo PuglisiAlfredo (Domenico'nun yardımcısı)
Tecla ScaranoRosalia (hizmetçi)
Marilù ToloDiana, kasiyer (ve Domenico'nun nişanlısı)
Gianni RidolfiUmberto
Generoso CortiniMichele
Vito MoriconeRiccardo
Rita PiccioneTeresina, terzi
Alfio VitaŞekerci
Enza MaggiLucia, hizmetçi

Ödülleri

Türkiye'deki gösterimleri

  • "İtalyan Usulü Evlilik" Nisan 2001'de 20. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde de gösterilmiştir.
  • Saga firması filmi Türkiye'de Türkçe ses kuşağı ve Türkçe altyazı seçenekleriyle DVD ve VCD formatlarında piyasaya vermiştir.

Kaynakça

  1. ^ "Matrimonio all'italiana (1964)/Awards for" (İngilizce). IMDb. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2010. 
  2. ^ Dorsay, Atilla (1995). 100 Yılın 100 Yönetmeni. Remzi Kitabevi. ss. sayfa 226. 
  3. ^ a b "Marriage--Italian Style: Review" (İngilizce). Tvguide.com. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2010. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Marcello Mastroianni</span> İtalyan oyuncu (1924-1996)

Marcello Vincenzo Domenico Mastroianni, dünyaca tanınan İtalyan oyuncudur.

<span class="mw-page-title-main">Pietro Germi</span> İtalyan film yönetmeni

Pietro Germi, İtalyan sinema yönetmeni.

<span class="mw-page-title-main">Vittorio De Sica</span> İtalyan film yönetmeni ve oyuncu (1901-1974)

Vittorio De Sica, İtalyan yeni gerçekçi yönetmen ve oyuncudur.

George Pan Cosmatos, Yunan asıllı İtalyan film yönetmeni ve senarist.

<span class="mw-page-title-main">Carlo Ponti</span>

Carlo Ponti, İtalyan film yapımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Sophia Loren</span> İtalyan oyuncu (d. 1934)

Sofia Costanza Brigida Villani Scicolone, profesyonel olarak bilinen adıyla Sophia Loren, İtalyan oyuncu. Amerikan Film Enstitüsü tarafından Klasik Hollywood sinemasının en büyük kadın yıldızlarından biri olarak nitelendirilmiştir. Loren, 2022 itibarıyla Hollywood sinemasının Altın Çağı'ndan hayatta kalan son büyük yıldızlardan biridir ve AFI'nin listesinde yaşayan tek kişidir.

<i>Umberto D.</i>

Umberto D. 1952 İtalya yapımı dramatik filmdir.

<i>Beyaz Geceler</i> (film, 1957)

Beyaz Geceler 1957 İtalya Fransa ortak yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Le Notti Bianche dir.

<i>Güneş Çiçekleri</i> (film) Vittorio De Sicanın 1970 filmi

Güneş Çiçekleri 1970 İtalya, Fransa ve Sovyetler Birliği ortak yapımı dramatik filmdir. Özgün adı I Girasoli dir. Film İngilizce konuşulan ülkelerde Sunflower adı ile gösterime sunulmuştur.

<i>Ruhların Giuliettası</i>

Ruhların Giulietta'sı 1965 İtalya Fransa ortak yapımı fantastik dramatik filmdir. Özgün adı Giulietta Degli Spiriti'dir. İngilizce konuşulan ülkelerde Juliet of the Spirits adı ile gösterime sunulmuştur.

<i>Özel Bir Gün</i>

Özel Bir Gün, yönetmenliğini Ettore Scola' nın yaptığı 1977 tarihli bir İtalyan filmidir. Başrolde Sophia Loren ve Marcello Mastroianni'nin yer aldığı film, Hitler'in Roma'da Mussolini'yi ziyarete geldiği gün herkesin aksine kutlamalara gitmeyip evde kalan bir ev kadını ile eşcinsel komşusu arasında geçenleri anlatmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan yeni gerçekçiliği</span> ulusal film akımı

İtalyan Yeni Gerçekçiliği, II. Dünya Savaşı sonrasında İtalya'da ortaya çıkmış bir sinema akımıdır. Bu akım kabaca 1944 ila 1952 yılları arasında etkili oldu. Genelde kabul gören kanıya göre akımı başlatan film Roberto Rossellini'nin 1945'te çektiği Roma, Açık Şehir iken akımın son filmi de Vittorio De Sica'nın 1952 tarihli Umberto D.'sidir. Kimilerine göre Federico Fellini'nin 1954 tarihli filmi Sonsuz Sokaklar da bu akıma dâhil edilir.

<i>Baştan Çıkarılmış ve Terk Edilmiş</i>

Baştan Çıkarılmış ve Terk edilmiş 1964 İtalya - Fransa ortak yapımı siyah beyaz güldürü filmdir. Özgün adı Sedotta e Abbandonata olan film İngilizce konuşulan ülkelerde Seduced and Abandoned adı ile gösterilmiştir. Atilla Dorsay "Benim Beyoğlum" adlı kitabında filmin "Aldatılmış ve Terkedilmiş" adıyla "Dünya Sineması" nda gösterildiğini not etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Giuseppe Rotunno</span> İtalyan görüntü yönetmeni

Giuseppe Rotunno, ödüllü İtalyan görüntü yönetmenidir. 1950'li yıllardan 1990'lı yıllara kadar devam eden uzun sinema kariyerinde 79 filmin görüntü yönetmenliğini yaptı. Avrupa'nın en iyi yönetmenleriyle çalıştı. Federico Fellini'yle birlikte çok sayıda filme birlikte imza attıkları için genelde "Fellini'nin görüntü yönetmeni" olarak da tanınır. Luchino Visconti ve Vittorio de Sica da sık çalıştığı yönetmenler arasındaydı. 1963'te Vittorio de Sica'nın Sophia Loren ve Marcello Mastroianni'li filmi "Ieri, oggi, domani" 'nin görüntü yönetmenliğini de o yaptı.

<i>Dün, Bugün, Yarın</i>

Dün, Bugün, Yarın 1963 yılı, İtalya-Fransa ortak yapımı komedi filmidir. Film İngilizce konuşulan ülkelerde Yesterday, Today and Tomorrow adıyla gösterilmiştir.

<i>İtalyan Usulü Boşanma</i>

İtalyan Usulü Boşanma 1961 İtalya yapımı kara komedi filmidir. Özgün adı Divorzio all'italiana olan film İngilizce konuşulan ülkelerde Divorce, Italian Style adıyla gösterime girmiştir.

<i>Gece</i> (film, 1961) 1961 filmi

Gece, 1961 İtalya - Fransa ortak yapımı psikolojik dramatik filmdir. Özgün adı La Notte olan film Türkiye'de ilk kez Kasım 1963'te sinemalarda gösterilmiştir. Filmin Türkiye'deki ikinci gösterimi ise Ağustos 1971'de Türk Sinematek Derneği'nde yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mario Monicelli</span> İtalyan film yönetmeni

Mario Monicelli, İtalyan sinema yönetmeni, senarist ve oyuncuydu.

<span class="mw-page-title-main">Silvana Mangano</span> İtalyan oyuncu

Silvana Mangano, İtalyan kadın film oyuncusu ve mankendir. 1950'li, 1960'lı ve 1970'li yılların popüler oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">İngilizce olmayan performanslar ile Akademi Ödülü’ne aday gösterilen oyuncular listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi, ilki 1961'de verilen ödülle, filmlerde İngilizce olmayan performanslar için oyunculara Akademi Ödülleri verdi. Bir oyuncunun İngilizce olmayan bir performansla En İyi Erkek Oyuncu, En İyi Kadın Oyuncu, En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ya da En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu kategorilerinde aday olabilmesi için filmin İngilizce altyazılı olarak Amerika Birleşik Devletleri, Los Angeles’da gösterime girmesi gerekir.