İçeriğe atla

İtalyan Sosyalist Partisi

Partinin logosu (1978-1987)

İtalyan Sosyalist Partisi (İtalyanca: Partito Socialista Italiano, PSI), İtalya'da bir sosyalist ve daha sonra sosyal demokrat bir siyasi partiydi,[1] tarihi bir asırdan uzun sürdü ve onu ülkenin en uzun ömürlü partilerinden biri yaptı.

1892'de Cenova'da kurulan Parti, II. Dünya Savaşı sonrasına ve İtalyan Komünist Partisi tarafından statüsü gölgelenene kadar İtalyan solunu domine etti. Sosyalistler 1980'lerde özel bir önem kazandılar. Liderleri Bettino Craxi, Sovyetler Birliği ile kalan bağlarını koparan ve partiyi "liberal-sosyalist" olarak yeniden markalaştıran,[2][3][4] Başbakan olarak görev yaptı (1983–1987). Parti, Tangentopoli skandalları sonucunda 1994 yılında dağıtıldı.[5]

Partinin bir dizi yasal halefi oldu: İtalyan Sosyalistleri (1994–1998), İtalyan Demokratik Sosyalistleri (1998–2007) ve İtalyan Sosyalist Partisi (2007'den beri, orijinal olarak "Sosyalist Parti"). Bu partiler hiçbir zaman eski PSI'ın popülaritesine ulaşamadı. Sosyalist önde gelen üyeler ve seçmenler, merkez sağ Forza Italia, Özgürlük Halkı ve 2013 Forza Italia'dan merkez sol Demokrat Parti'ye kadar oldukça farklı partilere katıldı.[6]

Birinci Dünya Savaşı'ndan önce, geleceğin diktatörü Benito Mussolini kısa bir süre İtalyan Sosyalist Partisi'nin üyesiydi.[7] Partiden atılmasının ve ardından aşırı milliyetçilik lehine sınıf bilincini reddetmesinin ardından, örgütü Fasci Italiani di Combattimento, PSI'yi şiddet yanlısı paramiliter faaliyetlerinin hedefi haline getirdi.[8]

Kaynakça

  1. ^ James C. Docherty; Peter Lamb (2006). Jon Woronoff (Ed.). Historical Dictionary of Socialism. Scarecrow Press. s. 182. ISBN 978-0-8108-6477-1. Erişim tarihi: 28 Ocak 2013. 
  2. ^ "17 novembre 2003 – "Il PSI di Craxi visto dal PCI di Berliguer" intevento di Umberto Ranieri al Convegno di Italianieuropei "Riformismo socialista e Italia repubblicana. Storia e politica – Il Socialista". ilsocialista.com. 29 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2018. 
  3. ^ "Il socialismo liberale di Craxi". 23 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ "Il primo riformista italiano". ilfoglio.it. 11 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2018. []
  5. ^ DeLisa, Antonio (11 Ekim 2012). "Mani Pulite e Tangentopoli". STORIOGRAFIA – HISTORIOGRAPHY – HISTORIOGRAPHIE (İtalyanca). 10 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2019. 
  6. ^ Ancona, Pietro. "IL PARTITO SOCIALISTA ITALIANO VERSO IL DECLINO E LA DIASPORA". www.luccifanti.it. 30 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2019. 
  7. ^ Anthony James Gregor (1979). Young Mussolini and the Intellectual Origins of Fascism. University of California Press. ISBN 978-0520037991. 
  8. ^ Mack Smith, Denis (1983). Mussolini. New York: Vintage Books. p. 39.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Benito Mussolini</span> İtalya diktatörü (1922–1945)

Benito Amilcare Andrea Mussolini, Ulusal Faşist Parti'nin lideri olan İtalyan politikacı ve gazeteci. Kendini faşist olarak tanımlayan Mussolini, iktidara geldikten sonra Duce (Lider) olarak tanındı. Mussolini, faşizm ideolojisinin ilk örneği olan İtalyan faşizminin kurucusudur, bu sebepten dolayı faşizmin kurucusu olarak da kabul edilmektedir. 31 Ekim 1922 ve 25 Temmuz 1943 tarihleri arasında İtalya Krallığı'nın başbakanı, 23 Eylül 1943 ve 25 Nisan 1945 tarihleri arasında ise İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'nin Ducesi olarak görev yaptı. II. Dünya Savaşı öncesinde ve savaş sırasında İtalyan siyasetinde önemli bir rol oynadı. Nisan 1945'te, Luftwaffe miğferi takıp bir Nazi konvoyu ile İsviçre'ye kaçmaya çalışırken, komünist İtalyan partizanlar tarafından fark edildi ve sevgilisi ile beraber kurşuna dizilerek infaz edildi. Ayrıca; Adolf Hitler, Francisco Franco ve António de Oliveira Salazar gibi aşırı sağ totaliter yöneticilere de ilham vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Faşist Parti</span> İtalyan politik partisi

Ulusal Faşist Parti, Benito Mussolini'nin faşizmin politik ifadesi olarak 9 Kasım 1921 tarihinde Roma'da kurduğu siyâsî parti. Faşizmi bu zamandan önce Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı isimli teşkilata bağlı Fasci olarak bilinen gruplar temsil ediyordu. Partinin temel politikaları, milliyetçilik, vatanseverlik, cumhuriyetçilik, korporatizm ve popülizm üzerine kuruluydu. Cumhuriyetçi Faşist Parti ile birlikte şu anda İtalya'da anayasa tarafından yeniden kurulması yasaklanan iki partiden biridir.

İşçi Partisi, 20. yüzyılın ilk yıllarından beri Birleşik Krallık'ta sol kanadın en büyük siyasi partisidir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Halk Partisi</span> Avrupadaki en büyük uluslararası siyasi parti

Avrupa Halk Partisi (EPP), Hıristiyan demokrat, liberal-muhafazakar ve muhafazakar üye partilere sahip bir Avrupa siyasi partisidir. Ulusötesi bir örgüt olup diğer siyasi partilerden oluşur. 1976'da ağırlıklı olarak Hristiyan demokrat partiler tarafından kurulan parti, o zamandan beri üyeliğini liberal-muhafazakar partileri ve diğer merkez sağ siyasi perspektiflere sahip partileri kapsayacak şekilde genişletti. 31 Mayıs 2022'de parti, aynı zamanda EPP'nin de üyesi olan Manfred Weber'i Başkan olarak 2019'da Spitzenkandidat seçti.

Vatandaşlık (Portekizce: Cidadania eski ismi ile Brezilya'da faaliyet gösteren sosyal demokrat bir siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Il Popolo d'Italia</span> İtalyada günlük gazete, Benito Mussolini tarafından kuruldu.

Il Popolo d'Italia, Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı örgütünün ve Ulusal Faşist Parti'nin resmi yayın organı. 15 Kasım 1914'te Benito Mussolini tarafından kurulmuştu. İlk başlarda Mussolini bu gazeteyi geçmişte bağlı bulunduğu İtalyan Sosyalist Partisi için hazırlamıştı, ancak partiden atılınca 1919'dan 1921'e kadar Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı örgütünün, sonra ise 1921'den 1943'e kadar Ulusal Faşist Parti'nin resmî yayın organı olarak yayım yaptı. Parti propagandaları ve siyasal haberler bu gazete üzerinden yazılı halde yapılmaktaydı. 1943'te Ulusal Faşist Parti'nin dağılmasıyla birlikte 1945'e kadar da Cumhuriyetçi Faşist Parti'nin yayın organı olmuştu.

Sosyal Demokratların Merkezi Hristiyan demokrasiyi benimseyen, merkez ve merkez sağ çizgideki siyasi partidir.

Merkezcilik, toplumsal eşitliğin yanı sıra belirli bir sosyal hiyerarşinin kabul edilmesini veya desteklenmesini içeren siyasi bir bakış açısı veya duruştur. Bununla birlikte, merkezcilik, önemli ölçüde sağ veya sol yanlısı politika değişikliklerine karşı çıkar.

Gianni De Michelis İtalyan siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Antonio Martino</span> İtalyan siyasetçi

Antonio Martino, İtalyan akademisyen, ekonomist ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Pietro Nenni</span> İtalyan sosyalist siyasetçi

Pietro Nenni, İtalyan sosyalist siyasetçi. Eski dışişleri bakanı.

Büyük koalisyon çok partili parlamenter sistemde siyasi yelpazede birbirini karşısında bulunan iki en büyük siyasi partinin bir araya gelerek kurdukları koalisyon hükûmetidir. Terim, genellikle siyasal olarak farklı iki başat partinin olduğu ve parlamento temsiliyetini güvence altına almak için küçük partilerin seçim barajını aşabildikleri ülkeler için kullanılır. İki büyük parti seçimde tek başlarına hükûmet kurabilecek çoğunluğu almayı denerler ancak bunda başarılı olamazlarsa siyasal olarak yakın küçük parti(ler) ile koalisyon kurmayı denerler. İki büyük parti ana ideolojik konularda farklılık gösterdikleri ve kendilerini rakip, hatta bazen düşman olarak görmeleri nedeniyle ortak bir hükûmet kurulması için mutabakata varmaları küçük partilere göre daha zordur.

Arnavutluk; iki büyük siyasi partinin öncülüğünde, çok partili sistem ile yönetilen bir ülkedir. Merkezi Seçim Komisyonu'nun 2014 yılı verilerine göre mecliste toplam 124 siyasi partinin kaydı bulunmaktadır. Buna rağmen 2015 Yerel Seçimleri yalnızca 54 partinin katılımıyla gerçekleşmiştir.

2019-20 Seria A ya da sponsorlu adıyla 2019-20 Serie A TIM, Serie A'nın 118. sezonudur. Sezonun 24 Ağustos 2019'da başlayıp 24 Mayıs 2020'de sona ermesi planlanmıştı ancak koronavirüs pandemisi nedeniyle 9 Mart'ta lig askıya alındı.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan Komünist Partisi</span>

İtalyan Komünist Partisi ya da İtalyanca kısaltmasıyla söylemek gerekirse PCI (Partito Comunista Italiano), İtalya'da kurulmuş komünist bir siyasi partiydi. 21 Ocak 1921'de İtalyan Sosyalist Partisi'nden ayrılarak Livorno'da İtalya'nın Komünist Partisi (PCdI) adıyla kuruldu. Öncül partiden ayrılık sürecini, komünist liderler Amadeo Bordiga ve Antonio Gramsci yönetti.

Forza Italia, İtalya'da liberal-muhafazakar, Hristiyan-demokratik, liberal sosyal demokratik ve popülist eğilimleri olan merkez sağ siyasi partiydi. Lideri, dört kez İtalya Başbakanı olan Silvio Berlusconi idi.

<span class="mw-page-title-main">Francesco Saverio Nitti</span> İtalyan iktisatçi ve siyasetçi

Francesco Saverio Nitti İtalyan bir ekonomist ve politik figürdür. Radikal Parti'den, 1919 ve 1920 yılları arasında İtalya başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Marcello Pera</span> İtalyan filozof

Marcello Pera, İtalyan filozof ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Ivanoe Bonomi</span> İtalyan siyasetçi (1873-1951)

Ivanoe Bonomi 1921'den 1922'ye ve 1944'ten 1945'e kadar İtalya Başbakanı olarak görev yapan İtalyan bir politikacı ve gazeteciydi.

Seçim ittifakı, yalnızca seçimlere katılmak için var olan bir siyasi parti veya bireyler birliğidir.