İçeriğe atla

İtalyan Komünist Partisi

İtalyan Komünist Partisi
Partito Comunista Italiano
KısaltmaPCI
Genel sekreterPalmiro Togliatti
Luigi Longo
Enrico Berlinguer
Alessandro Natta
Achille Occhetto
Kuruluş tarihi21 Ocak 1921 (1921-01-21)
(İtalya Komünist Parti olarak)
15 Mayıs 1943 (1943-05-15)
(İtalyan Komünist Partisi olarak)
Kapanış tarihi3 Şubat 1991 (1991-02-03)
Önceliİtalyan Sosyalist Partisi
MerkezVia delle Botteghe Oscure 4, Roma
Gazete(ler)l'Unità
Üyelik989,708 (1991)
2,252,446 (1947)[1]
İdeolojiKomünizm
Marksizm–Leninizm[2][3][4]
son yıllarda ayrıca:
Sosyalist revizyonizm[5]
Demokratik sosyalizm
Parti bayrağı
İtalya

İtalyan Komünist Partisi ya da İtalyanca kısaltmasıyla söylemek gerekirse PCI (Partito Comunista Italiano), İtalya'da kurulmuş komünist bir siyasi partiydi. 21 Ocak 1921'de İtalyan Sosyalist Partisi'nden ayrılarak Livorno'da İtalya'nın Komünist Partisi (PCdI) adıyla kuruldu. Öncül partiden ayrılık sürecini, komünist liderler Amadeo Bordiga ve Antonio Gramsci yönetti.

Tarihi

Faşist rejim sırasında yasadışı ilan edilen parti, İtalyan direniş hareketinde önemli bir rol oynadı. 1943'te adını Partito Comunista Italiano (PCI) olarak değiştirdi ve II. Dünya Savaşı'ndan sonra İtalya'nın en büyük ikinci siyasi partisi oldu.

PCI, 1970'ler boyunca İtalyan seçmeninin yaklaşık üçte birinin desteğini aldı. O dönem, 1947'de 2,3 milyon üyeye ulaşan en yüksek destek ve 1976 genel seçimlerinde oyların %34,4'ü (12,6 milyon oy) ile Batı'nın en büyük komünist partisiydi.[6] Parti, 1970'lerde veya 1980'lerde komünizmden, demokratik sosyalizme yöneldi.[7][8][9][10][11][12] 1991'de parti feshedildi ve iki ana akıma bölündü. Bu akımların büyük olanı, sosyalist ve merkez sol eğilimli Sol Demokratik Partisi (PDS); azınlıkta olan diğer grup ise eski çizgisini koruyan Komünist Yeniden Kuruluş Partisi (PRC) etrafında bir araya gelerek yeni partiler oluşturdular.

Seçimler

İtalya parlamentosu

Temsilciler Meclisi
Seçim yılı Oylar % Koltuk sayısı +/− Lider
1921 304,719 (7.) 4.6
15 / 535
artış 15
Amadeo Bordiga
1924 268,191 (6.) 3.6
19 / 535
artış 4
Antonio Gramsci
1929 seçimden men -
0 / 400
azalış 19
Antonio Gramsci
1934 seçimden men -
0 / 400
-
Palmiro Togliatti
1946 4,356,686 (3.) 18.9
104 / 556
artış 104
Palmiro Togliatti
1948 8,136,637 (2nd) 31.0
130 / 574
artış 26
Palmiro Togliatti
1953 6,120,809 (2.) 22.6
143 / 590
artış 13
Palmiro Togliatti
1958 6,704,454 (2nd) 22.7
140 / 596
azalış 3
Palmiro Togliatti
1963 7,767,601 (2.) 25.3
166 / 630
artış 26
Palmiro Togliatti
1968 8,557,404 (2.) 26.9
177 / 630
artış 11
Luigi Longo
1972 9,072,454 (2.) 27.1
179 / 630
artış 2
Enrico Berlinguer
1976 12,622,728 (2.) 34.4
228 / 630
artış 49
Enrico Berlinguer
1979 11,139,231 (2nd) 30.4
201 / 630
azalış 27
Enrico Berlinguer
1983 11,032,318 (2.) 29.9
198 / 630
azalış 3
Enrico Berlinguer
1987 10,254,591 (2.) 26.6
177 / 630
azalış 24
Alessandro Natta

Amblemler

Kaynakça

  1. ^ "Iscritti". 10 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2011. 
  2. ^ De Rosa, Gabriele; Monina, Giancarlo (2003). Rubbettino (Ed.). L'Italia repubblicana nella crisi degli anni Settanta: Sistema politico e istitutzioni. s. 79. ISBN 9788849807530. 24 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020. 
  3. ^ Cortesi, Luigi (1999). FrancoAngeli (Ed.). Le origini del PCI: studi e interventi sulla storia del comunismo in Italia. s. 301. ISBN 9788846413000. 21 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020. 
  4. ^ La Civiltà Cattolica. 117. 1966. ss. 41-43. 28 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2018. 
  5. ^ Morando, Enrico (2010). Donzelli (Ed.). Riformisti e comunisti?: dal Pci al Pd : I "miglioristi" nella politica italiana. ss. 54-57. ISBN 9788860364821. 28 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020. 
  6. ^ "Iscritti ai partiti". 1 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  7. ^ "Guide to the Italian Communist Party Collection, 1969-1971 1613". libraries.psu.edu. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020. 
  8. ^ Joan Barth Urban (1986). Moscow and the Italian Communist Party: From Togliatti to Berlinguer. I.B.Tauris. s. 27. ISBN 978-1-85043-027-8. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020. 
  9. ^ Enrico Morando (2010). Riformisti e comunisti?: dal Pci al Pd : i "miglioristi" nella politica italiana nella politica italiana. Donzelli Editore. s. 42. ISBN 978-88-6036-482-1. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020. 
  10. ^ "Il socialismo democratico abita a Botteghe Oscure" 8 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  11. ^ "European Socialist Question Communist Party Independence" 25 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  12. ^ "Correnti interne al PCI" 2 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çin Komünist Partisi</span> Çin Halk Cumhuriyetinin kurucu ve iktidar partisi

Çin Komünist Partisi (ÇKP), Çin'in kurucu ve iktidar partisidir. 1 Temmuz 1921 tarihinde Şanghay'da kurulmuş olan Çin Komünist Partisi, 2022 yılında açıklanan ve toplam Çin nüfusunun ciddi kısmına tekabül eden 97 milyona yakın üye sayısıyla dünyadaki en büyük ikinci siyasi parti konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">San Marino Komünist Partisi (Marksist-Leninist)</span> San Marinoda faaliyet göstermiş eski bir siyasi parti

San Marino Komünist Partisi (Marksist-Leninist), 1921 yılında İtalya'da faşizmin ilerleyişiyle baskı altında kalan İtalya Komünist Partisi'nin (PCI) bir dalı olarak kurulmuştur. Kuruluşunun ilk yirmi yılında faşizmin egemenliği altında olan topraklarda hareketlerine yeraltı bir örgüt olarak devam etti. 1941 yılında Ermenegildo Gasperoni, San Marino'da komünist parti kurma çalışmalarına başladı. 7 Temmuz 1941 yılında partinin, resmi kuruluşu gerçekleştirildi. Parti, 1945-57 yılları arasında ülkeyi, San Marino Sosyalist Partisi (PSS) ile birlikte koalisyon halinde yönetti. Koalisyon hükûmeti, Fatti di Rovereta olarak bilinen olaylarda düşürüldü ve PCS, 1978'de iktidardaki bir koalisyona geri dönene kadar yönetme erkini eline alamadı. 1973 ve 1986 da San Marino Hristiyan Demokratik Partisi ile ittifak kurdu. 1990 yılında San Marino Demokratik İlerleme Partisi (PPDS) adı altında çözüldü. Daha sonra bu parti de Demokratlar Partisi'ne dönüştü. 1992'de PPDS'den ayrılmaya ve PCS'in yeniden canlandırılmasına karar veren bir oluşum, San Marino Komünistlerinin Yeniden Yapılandırılması adında yeni bir partiye hayat verir. Partinin gençlik örgütü, Dünya Demokratik Gençlik Federasyonu'na (FMGD) katılan San Marino Komünist Gençlik Federasyonu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Palmiro Togliatti</span>

Palmiro Togliatti, İtalyan siyaset adamı ve komünist önder. Yaklaşık 40 yıl yöneticiliğini yaptığı İtalyan Komünist Partisi'ni (PCI) Batı Avrupa'nın en büyük komünist partisi durumuna getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz Komünist Partisi</span> siyasi parti

Portekiz Komünist Partisi Portekiz'deki büyük bir sol siyasi partidir. Parti Marksist-Leninist dünya görüşünü benimser ve parti örgütü demokratik merkeziyetçilik ilkesine göre inşa edilmiştir. Parti ayrıca kendisini yurtsever ve enternasyonalist olarak nitelendirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Küba Komünist Partisi</span>

Küba Komünist Partisi, Küba'da işçi sınıfının öncüsü Marksist-Leninist siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Komünist Yeniden Kuruluş Partisi</span> Siyasi parti

Komünist Yeniden Kuruluş Partisi, 12 Aralık 1991 tarihinde İtalya'da kurulan komünist partidir. Avrupa Solu Partisi ve Avrupa Parlamentosu'nda Avrupa Birleşik Solu - İskandinav Yeşil Solu grubu üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan Komünistleri Partisi</span> Siyasi parti

İtalyan Komünistleri Partisi 11 Ekim 1998 tarihinde Komünist Yeniden Kuruluş Partisi'nden ayrılan bir grup tarafından kurulmuş komünist siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Meksika Komünist Partisi (Marksist-Leninist)</span>

Meksika Komünist Partisi (Marksist-Leninist), Meksika'da yer alan komünist bir partidir. Partinin politikalarında başta antirevizyonizm olmak üzere birçok Hocaist ilkeler hakimdir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Komünist Partisi</span>

Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Komünist Partisi Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nde cumhuriyet seviyesindeki kolu. RSFSC Komünist Partisi 1990 yılında kuruldu. Bu noktada, Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin toplam üyesinin yaklaşık % 58'ine RSFSC Komünist Partisi sahipti.. Parti halk arasında 'Rus Komünist Partisi' olarak biliniyordu. Parti, siyasi olarak, Gorbaçov iktidarına muhaliflerin merkezi oldu.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Komünist Partisi (Bekdaş)</span> Suriyede bir siyasi parti

Suriye Komünist Partisi Suriye'de faaliyet gösteren komünist parti. Parti 1986 yılında Suriye Komünist Partisi'nde yaşanan Perestroyka karşıtı politikalar neticesinde oluşan bölünme sonucu, bir arap parlamentosunda seçilen ilk komünist vekil olan Halid Bekdaş tarafından kurulmuştur. Bekdaş'ın 1995 yılındaki ölümünün ardından genel sekreterliğe Visal Ferha Bekdaş geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Çin'deki siyasi partiler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Çin, fiilen Çin Komünist Partisi'nin tek parti egemenliğine dayalı bir devlettir. Bununla birlikte Çin resmî olarak, doğu Avrupa'daki eski komünist ülkelerdeki halk cephelerine benzer şekilde Birleşik Cephe şeklinde Çin Komünist Partisi (ÇKP) önderliği altında çok partili devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Andrea Orlando</span> İtalyan siyasetçi

Andrea Orlando, İtalyan siyasetçi, eski bakan.

Gian Mario Bravo, İtalyan tarihçi ve deneme yazarı.

Bordigizm, İtalya Komünist Partisi'nin kurucusu ve Enternasyonal Komünist Partisi'nin önde gelen isimlerinden olan Marksist Amadeo Bordiga tarafından benimsenen bir sol komünizm çeşididir. Bordigizm, dışardan konulmuş bir etikettir: bu ekolün takipçileri kendilerini bu şekilde nitelemeyip İtalya komünist solu tabirini tercih ederler. Kökenleri İtalya Sosyalist Partisi'nin sol kesimine dayanan Bordigizm, seçimleri boykot etmeyi savunmakla bilinir. Enternasyonal Komünist Partisi 80'lerin başlarında Türkçe Enternasyonalist Proleter gazetesini çıkarmış, Enternasyonal Komünist Partisi ise 2019'dan beri internet üzerinden Türkçe yayın yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Amadeo Bordiga</span>

Amadeo Bordiga, İtalyan Marksist, komünist ideolojiye katkıda bulunan, İtalyan Komünist Partisi'nin kurucusu, Üçüncü Enternasyonal'ın lideri ve daha sonra Uluslararası Komünist Partisi'nin önde gelen isimlerinden biriydi. Bordiga aslen İtalya Komünist Partisi ile ilişkiliydi, ancak Troçkizm ile suçlandıktan sonra 1930'da kovuldu.

Forza Italia, İtalya'da liberal-muhafazakar, Hristiyan-demokratik, liberal sosyal demokratik ve popülist eğilimleri olan merkez sağ siyasi partiydi. Lideri, dört kez İtalya Başbakanı olan Silvio Berlusconi idi.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Korsan Partiler</span>

Uluslararası Korsan Partiler, 2006'da kurulan uluslararası bir örgüttür. Örgütün amacı, 2009 Avrupa Parlamentosu seçimleri için korsan partileri koordine etmektir. Resmi kuruluşu ise Nisan 2010'da Brüksel'de gerçekleşmiştir. PPI'nin halihazırda 22 üyesi bulunmaktadır. İlk korsan parti olma özelliğine sahip İsveç Korsan Partisi, PPI'nin üyesi değildir. Avrupa Korsan Partisi'nin kurulması ile örgütün önemi düşmüştür.

Marksizm-Leninizm-Maoizm (MLM), Marksizm-Leninizm ve Maoculuğu sentezleyen ve üzerine inşa eden bir siyaset felsefesidir. Savunucuları Marksizm-Leninizm-Maoizm'i Maoizm, Maoizm'i de Mao Zedong Düşüncesi veya Marksizm-Leninizm-Mao Zedong Düşüncesi olarak adlandırmaktadır. Marksizm-Leninizm-Maoizm, 1969 yılında Kuzey Kalimantan Komünist Partisi'nin temel ilkesi olarak ilan edilmiş olmasına rağmen, ilk kez 1982 yılında Aydınlık Yol tarafından resmileştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan Sosyalist Partisi</span>

İtalyan Sosyalist Partisi, İtalya'da bir sosyalist ve daha sonra sosyal demokrat bir siyasi partiydi, tarihi bir asırdan uzun sürdü ve onu ülkenin en uzun ömürlü partilerinden biri yaptı.

Enternasyonal Komünist Partisi (EKP), Komünist sol geleneğini sahiplenen uluslararası bir komünist partidir. İtalya Komünist Partisi’nin ilk lideri Amadeo Bordiga’nın kurucularından olduğu partiye katkılarından dolayı Bordigist olarak anılsa da, takipçileri kendilerini bu şekilde tanımlamayı reddederler.