İçeriğe atla

İtalyan Carnaro Krallığı

İtalyan Carnaro Krallığı
Reggenza Italiana del Carnaro
1919-1920
İtalyan Carnaro Krallığı bayrağı
Bayrak
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Slogan
QUIS CONTRA NOS?
İtalyan Carnaro Krallığı
İtalyan Carnaro Krallığı
TürTanınmayan Devlet
BaşkentFiume
Resmî dil(ler)İtalyanca
HükûmetGeçici Hükûmet Otoriteryanizm Cumhuriyet
Gabriele D'Annunzio 
Tarihçe
Tarihçe 
• Kuruluşu
12 Eylül 1919
• Dağılışı
1920
Zaman dilimiİki savaş arası dönem
Günümüzdeki durumuHırvatistan'a bağlı

İtalyan Carnaro Krallığı (İtalyanca: Reggenza italiana del Carnaro), İtalyanca Impresa di Fiume olarak da bilinir. 1919 ve 1920 yılları arasında Gabriele D'Annunzio tarafından yönetilen Fiume şehri (günümüzde Hırvatistan Rijeka) kendi kendini ilan etmiş bir devlettir.

Impresa di Fiume

Birinci Dünya Savaşı (1914-1918) sırasında İtalya İtilaf devletleriyle Londra Antlaşmasıyla (1915) Avusturya-Macaristan'ın kıyılarını İtalya'ya bağlama sözünü verdi, Ama Fiume şehrini değil. Savaştan sonra, 1919 Paris Barış Konferansı'nda Fiume İtalya'ya verilmedi ve Sırp, Hırvat, Sloven Krallığı ile birleştirildi (O dönemde Yugoslavya'nın ismi bu idi).

İtalyan Milliyetçisi olarak Gabriele D'Annunzio, Bir İtalyan şehiri olan Fiume'nin teslim edilmesine sinirlenmişti. 12 Eylül 1919'da İtalyan Kraliyet Ordusu'nun Granatieri di Sardegna tugayının eski veya mevcut güçlü askerlerinden oluşan 2.600 kişilik bir kuvvete liderlik etti. D'Annunzio kuvvetlerinin çoğu İtalyan milliyetçisi ve İtalyan irredantisti Isonzo muharebeleri gazileriydi.

D'Annunzio ve adamları Ronchi dei Legionari'den yürüyerek şehri ele geçirmeyi başardı ve Müttefik (Amerikan, İngiliz, Fransız) işgal güçlerini geri çekilmeye zorladı.

Aynı gün, D'Annunzio, bölgeyi İtalya Krallığına ilhak ettiğini ilan etti. D'Annunzio ve kuvvetleri bölgede yaşayan İtalyanlar tarafından coşkuyla karşılandı.[1] Dönemin İtalyan hükûmeti D'Annunzio'ya bölgeden çekilmesi için baskılar yaptı, Hükûmet Fiume'yi ablukaya aldı ve komplocuların teslim olmasını istedi. Eylül 1919'da Fiume'de bulunduğu süre boyunca, Filippo Tommaso Marinetti D'Annunzio'nun liderliğini ve yaptığı eylemleri övdü.

Modus vivendi

8 Aralık'ta, İtalyan hükûmeti Fiume'nin ilhak edilme arzusunu kabul eden ve gelecek vadeden bir modus vivendi önerdi.[2] 11 ve 12 Aralık'ta D'Annunzio, daha fazla taviz kazanmak ve anlaşma yapmak için General Pietro Badoglio ile görüştü. Badoglio ile anlaşamadılar ve D'Annunzio, modus vivendi'yi İtalyan Fiume Ulusal Konseyi'ne sunacağını söyledi. Ulusal Konsey, Anlaşmayı 15 Aralık'ta kabul etti.[2]

Ulusal Konsey'in kararından sonra, D'Annunzio beş bin kişilik bir kalabalığa konuşma yaptı ve konuşmasında halkı modus vivendi'yi reddetmeye teşvik etti, Bu sorunu Referanduma götürme sözü verdi. Referandum 18 Aralık'ta yapıldı ve bazı Şiddet ve Usulsüzlük olaylarına rağmen sonuçlar ezici bir çoğunlukla modus vivendi lehineydi. D'Annunzio, Referandumu şiddet ve usulsüzlük olayları yüzünden sonuçları geçersiz kıldı ve nihai kararı kendisinin vereceğini açıkladı. Kesin olarak modus vivendi'yi reddetti. Michael Ledeen'e göre, D'Annunzio bu kararı İtalyan hükûmetine güvenmediği ve vaatlerini yerine getirebileceğinden şüphe ettiği için aldı.[2]

Naiplik

8 Eylül 1920'de D'Annunzio, şehirde yeni bir devlet ilan etti. Anayasasında İtalyan faşizminin temelini atan kanunlar çıkarttı ve kendini Comandante unvanıyla diktatör yaptı.

Carnaro adı, şehrin bulunduğu Kvarner Körfezi'nden (Golfo del Carnaro) almıştır.

Anayasa

Carnaro'nun Deniz Sancağı

Carnaro Sözleşmesi (İtalyanca: Carta del Carnaro), anarşist, proto-faşist ve demokratik cumhuriyetçi fikirleri birleştiren bir anayasaydı. D'Annunzio genellikle İtalyan faşizminin ideallerinin ve tekniklerinin öncüsü olarak görülür.

Korporasyonlar

Anayasayla birlikte Fiume'de bir korporatist devlet oluştu. Ekonominin farklı sektörlerini temsil edecek dokuz korporasyonla, üyeliğin zorunlu olduğu, D'Annunzio tarafından "üstün bireyleri" (örneğin şairler, kahramanlar) temsil etmek için tasarlanan sembolik onuncu bir korporasyon. Diğer dokuz korporasyon şöyleydi:

  • Endüstri ve Tarım İşçileri
  • Denizciler
  • İşverenler
  • Endüstri ve Tarım Teknisyenleri
  • Özel Bürokratlar ve Yöneticiler
  • Öğretmenler ve Öğrenciler
  • Avukatlar ve Doktorlar
  • Memurlar
  • Kooperatif İşçileri

Kaynakça

  1. ^ "Cartoline storiche di Istria, Quarnaro e Dalmazia". web.archive.org. 16 Mart 2011. 25 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2022. 
  2. ^ a b c D'Annunzio: The First Duce (İngilizce). Ledeen, Michael A. 2002. s. 135. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Avusturya'nın ilhakı</span> Führer Adolf Hitlerin 3. Reichı genişletmesinin ilk adımı

Avusturya'nın ilhakı, 12 Mart 1938'de Hitler'in Almanya'yı genişletme çabalarının ilk adımı olmuştur. Avusturya'nın ilhakını, Versay Antlaşması gereği 15 yıldır Milletler Cemiyetinin kontrolünde olan Saar bölgesinin Almanya'ya verilmesi, Çekoslovakya'nın Südetlerinin Almanya'ya hediye edilmesi, Almanya'nın Çekoslovakya'yı işgali ve en sonunda Polonya'nın işgali takip etti.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Macaristan İmparatorluğu</span> 1867 ile 1918 yılları arasında Orta Avrupada var olan bir monarşi

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Orta Avrupa'da hüküm sürmüş ve I. Dünya Savaşı'ndan sonra yıkılmış bir imparatorluktur. Bu imparatorluğu oluşturan Avusturya İmparatorluğu ve Macaristan Krallığı aslında içişlerinde bağımsız iki ayrı ülkeydi fakat dışişleri açısından, Avrupa'nın birçok ülkesinde hüküm süren Habsburg Hanedanı'na mensup tek bir Habsburg imparatoru tarafından yönetilmekteydi. Resmî para birimi Kron'du.

<span class="mw-page-title-main">III. Vittorio Emanuele</span> 1900-1946 yılları arasında İtalyanın kralı

III. Vittorio Emanuele, 1900-1946 arasında İtalya kralı.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Krallığı</span> 1918den II. Dünya Savaşının sonuna kadar Balkanların batısında var olmuş devlet

Yugoslavya Krallığı, Güneydoğu ve Orta Avrupa'da 1918'den 1941'e kadar var olan bir devletti. 1918'den 1929'a kadar resmî olarak Sırplar, Hırvatlar ve Slovenler Krallığı olarak adlandırıldı, ancak kökenleri nedeniyle Yugoslavya terimi onun günlük konuşma dilindeki adıydı. Devletin resmi adı 3 Ekim 1929'da Kral I. Aleksandar tarafından Yugoslavya Krallığı olarak değiştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Giovinezza</span>

Giovinezza, Ulusal Faşist Parti'nin marşı. Faşist döneminde İtalya Krallığı'nın ve ordusunun gayrıresmî millî marşı ve İtalya Sosyal Cumhuriyeti 'nin resmî millli marşı.

<span class="mw-page-title-main">Rapallo Antlaşması (1920)</span>

Rapallo Antlaşması, İtalya Krallığı ile Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı arasında imzalanan antlaşma. Yukarı Adriyatik ve Dalmaçya bölgelerindeki sınır sorunlarını konu almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ronchi dei Legionari</span> İtalyanın Friuli-Venezia Giulia bölgesinde, ente di decentramento regionale di Gorizia iline bağlı ilçe (komün)

Ronchi dei Legionarı (Friuli-Venezia Giulia bölgesine bağlı Gorizia ilinin bir belediyesi ve kasabasıdır. Trieste'nin yaklaşık 30 km kuzeydoğusunda ve Gorizia'nın 14 km güneybatısındadır. Belde Karst ile Adriyatik Denizi kıyısı arasında konumlanıp Montfalcone beldesi ile birlikte tek bir şehirleşmiş bölge oluşturmaktadır.

İtalyan faşizmi, Ulusal Faşist Parti'nin 1922 ile 1943 yıllarında içerisinde yönettiği İtalya Krallığı'nda, 1943 ile 1945 yılları arasında ise İtalya'nın kuzeyinde kurulan İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'nin resmî ideolojisi olarak uygulanmış yönetim sistemidir. "İtalyan faşizmi" kavramı, Benito Mussolini'nin kurucusu olduğu faşizmin İtalya'da uygulandığı dönemi tanımlayıp nazizm, falanjizm ve daha pek çok faşist hareketten ayırmak için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İtalya ve Müttefikler arasında ateşkes</span> 1943te İtalya Krallığı ve Müttefik Devletler arasında imzalanan ateşkes anlaşması

İtalya ve Müttefikler arasında ateşkes, 3 Eylül 1943 tarihinde İtalya Krallığı ile Müttefik Devletler arasında yapılan bir ateşkesti. Ateşkes, Walter Bedell Smith ve Giuseppe Castellano tarafından Sicilya'da Cassibile'deki bir Müttefik askerî kampında imzalandı ve Kral III. Vittorio Emanuele ve İtalya başbakanı Pietro Badoglio tarafından onaylandıktan sonra 8 Eylül'de kamuoyuna açıklandı. Ateşkes, İtalya'nın Müttefikler'e teslim olmasını şart koşmaktaydı.

İtalya'da faşizmin sona ermesi veya 25 Temmuz Olayı 1943 yılının bahar aylarında başlayarak birbirinden bağımsız iki ayrı koldan Kont Dino Grandi ve Kral III. Vittorio Emanuele tarafından yürütülen, sonuçta da 24-25 Temmuz 1943 tarihli Büyük Faşizm Konseyi toplantısında Başbakan Benito Mussolini'nin güvensizlik oyu alarak görevden alınmasıdır. Kararın ardından Mussolini hapse atılmış, yeni bir hükûmet kurulmuş ve İtalya Krallığı'nda 21 yıl süren İtalyan faşizmi sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Faşizm Konseyi</span>

Büyük Faşizm Konseyi, Benito Mussolini liderliğindeki Faşist İtalya'da iktidarı elinde tutan en yüksek organdı. Ulusal Faşist Parti bünyesinde bir organ olarak 1923 yılında kurulmuş, sonrasında 9 Aralık 1928 itibarıyla devlet kurumu haline gelmişti. Konsey, İtalyan hükûmetlerinin toplandığı Roma'daki Palazzo Venezia'da toplanırdı. II. Dünya Savaşı sürmekteyken 25 Temmuz 1943 günü gerçekleşen Konsey toplantısında Mussolini iktidarının aldığı güvensizlik oyu sonucu İtalya'da faşizmin sona ermesi üzerine konseyin varlığı sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Faşist İtalya (1922-1943)</span> İtalya Krallığının faşist yönetim altında olduğu dönem

Faşist İtalya (1922-1943) Benito Mussolini'nin İtalya Krallığı Başbakanı olduğu 1922-1943 yılları arasında Ulusal Faşist Parti iktidarı altındaki dönemi anlatır. Totaliter bir rejim kuran İtalyan faşizmi ekonomik kalkınma modeli benimsemişse de siyasal muhalefeti ortadan tamamen kaldıracak hamlelerde bulunmuş, geleneksel muhafazakâr değer yargılarını savunmuş Katolik Kilisesi'yle yakın işbirliği yapmıştır. Çeşitli farklı dönemlerden geçen rejim özellikle gerçekleştirdiği emperyalist hamlelerle II. İtalya-Habeşistan Savaşını çıkarmış, Milletler Cemiyeti'nden atılmıştır. Ayrıca Sovyetler Birliği'nde karşı Çelik Pakt'a katılmış, II. Dünya Savaşı'na gidişi hızlandıran hamlelerde bulunmuştur. Dahil olduğu Mihver Devletlerinin II. Dünya Savaşı'nda mağlup olması sürecinde alaşağı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan milliyetçiliği</span> bir milliyetçilik türü

İtalyan milliyetçiliği, İtalyanların tek bir homojen kimliğe sahip bir ulus olduğuna inanan ve bundan sonra İtalya'nın kültürel birliğini ülke olarak desteklemeye çalışan bir harekettir. İtalyan milliyetçisi bir bakış açısıyla İtalyanlık, aslen Latium'da bulunan ve İtalyan yarımadasına ve Avrupa'nın büyük bir kısmına hakim olmak için gelen italik bir kabile olan Latinlerden kültürel ve etnik köken iddia etmek olarak tanımlanır. Bu nedenle, İtalyan milliyetçiliği tarihsel olarak emperyalist teorilere de bağlı kalmıştır. Bu tür görüşlerin romantik versiyonu İtalyan vatanseverliği, ayrılmaz versiyonu ise İtalyan faşizmi olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Carlo Sforza</span> İtalyan siyasetçi (1872-1952)

Kont Carlo Sforza, İtalyan diplomat ve faşizm karşıtı bir politikacı.

I. Dünya Savaşı'nın ardından, Adriyatik Sorunu, Adriyatik Denizi'nin doğu kıyısı boyunca daha önce Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'na ait olan bölgelerin kaderiyle ilgiliydi. Anlaşmazlığın kökleri, savaş sırasında imzalanan gizli Londra Paktı'nda ve artan milliyetçilikte, özellikle de İtalyan irredantizminde ve nihayetinde Yugoslavya'nın yaratılmasına yol açan Yugoslavizminde yatmaktadır. Sorun, Paris Barış Konferansı'nda anlaşmanın önünde büyük bir engeldi, ancak 12 Kasım 1920'de İtalya ve Yugoslavya arasındaki Rapallo Antlaşması ile kısmen çözüldü.

<span class="mw-page-title-main">Francesco Saverio Nitti</span> İtalyan iktisatçi ve siyasetçi

Francesco Saverio Nitti İtalyan bir ekonomist ve politik figürdür. Radikal Parti'den, 1919 ve 1920 yılları arasında İtalya başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa'da faşizm</span>

Avrupa'da faşizm, 20. yüzyıl boyunca Avrupa'daki hükûmetler ve siyasi örgütler tarafından uygulanan çeşitli faşist ideolojilerin bütünüdür. Faşizm, I. Dünya Savaşı'nın ardından İtalya'da doğmuş ve İtalyan Faşizminden etkilenen diğer faşist hareketler daha sonra Avrupa genelinde ortaya çıkmıştır. Avrupa'da faşizmin ideolojik kökenleri olarak tanımlanan siyasi doktrinler arasında, Fransa'da bütüncül milliyetçi Charles Maurras ve devrimci sendikalist Georges Sorel tarafından benimsenen geleneksel ulusal birlik ve devrimci anti-demokratik retoriğin birleştirilmesi yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gabriele D'Annunzio</span>

Gabriele D'Annunzio,(12 Mart 1863 - 1 Mart 1938), bir İtalyan şair, oyun yazarı, hatip, gazeteci, aristokrat ve Birinci Dünya Savaşı sırasında İtalyan Kraliyet Ordusu subayıydı. 1889'dan 1910'a kadar İtalyan edebiyatında ve daha sonra 1914'ten 1924'e kadar siyasi hayatta önemli bir yeri vardı. Sıklıkla "İl Vate" lakabıyla anılırdı.

<span class="mw-page-title-main">Corpus separatum (Fiume)</span>

Corpus separatum "Ayrılmış vücut" anlamına gelen Latince bir terimdir, Fiume Şehri'nin statüsünü ifade ederken, Macaristan Krallığı yönetimi altındaki çevresinden farklı olarak özel bir hukuki ve siyasi statüye sahiptir. Resmi olarak Fiume Şehri ve Bölgesi olarak bilinir, 1779 yılında İmparatoriçe Maria Theresia tarafından kurulmuş olup, 1918'de Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun çöküşüne kadar Habsburg Monarşisi içinde Fiume'nin yarı özerk statüsünü belirlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">İsviçre'de İtalyan irredantizmi</span>

İsviçre'deki İtalyan irredantizmi, Risorgimento sırasında İsviçre'nin İtalyanca konuşulan bölgelerinin İtalya ile birleşmesini destekleyen siyasi bir hareketti.