İçeriğe atla

İsviçre köylü savaşları

İsviçre köylü isyanlarının önderi Niklaus Leuenberger

İsviçre köylü savaşları Eski İsviçre Federasyonunda 1653 yılında yaşanan halk isyanı. Bern parasının değerinin düşürülmesi Luzern kantonundaki Entlebuch vadisinden Bern kantonundaki Emmental vadisine kadar, Solothurn, Basel ve Aargau kantonlarını da içine alan geniş bir vergi isyanına yol açtı.

Bu kantonlarda yaşayan halk, başkentlerdeki merkezi yetkililerden mali yardım talebinde bulundular, ancak bu talepler reddedildi. Bunun üzerine köylüler organize oldular ve şehirlere giden yolları kapattılar. Başlangıçtaki başarısız olan birkaç uzlaşma girişiminin ardından, köylüler Huttwill anlaşması ile bir "Huttwill Ligi" oluşturdular. Hareket giderek daha radikal bir hal almaya başladı ve başlangıçtaki mali yardım taleplerinin ötesine geçti. Huttwill Ligi, artık kendisini politik olarak şehirlerdeki otoritere eşit ve tamamen bağımsız, kendi egemenlik alanında askeri ve politik hükümranlığa sahip bir güç olarak görmeye başladı.

Şehirler, Niklaus Leuenberger liderliğindeki köylülerle anlaşmaya yanaşmayınca köylüler Bern ve Luzern şehirlerini kuşatmaya aldılar. Eski İsviçre Federasyonu'nun hükûmeti olan Tagsatzung Zürih'ten bir ordu gönderdi ve Wohlenschwil muharebesi ile isyanı sona erdirdi ve Mellingen barış anlaşması ile "Huttwill Ligi"ni ortadan kaldırdı. Entlebuch vadisindeki son direniş de Haziran sonunda kırıldı. Zaferden sonra şehirli yetkililer çok sert cezalandırmalar uyguladılar. İsyana katılan birçok kişi yakalandı, işkenceden geçirildi ve oldukça ağır cezalara mahkûm edildi. Niklaus Leuenberger'in kafası kesildi ve darağacına çivilendi, vücudu ise parçalara ayrılarak Bern'in değişik yerlerinde sergilendi.

Şehirler bu savaşta mutlak bir üstünlük sağlamış olmalarına karşın, savaş aynı zamanda şehirlerin köylere nasıl bağımlı olduğunu da göstermiş oldu. Savaştan kısa bir süre sonra aristokratlar bir dizi reform yaptı ve vergilerde de belli indirimlere gittiler. Böylece köylülerin talepleri kısmen karşılandı. Uzun vadede ise, 1653'teki bu köylü isyanları, Fransa'da XIV. Louis'in hanedanlığında olduğu gibi mutlakiyetin aşırı katı şekilde uygulanmasını engelledi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İsviçre</span> Batı Avrupa ve kısmen Orta Avrupada bir federe ülke

İsviçre, Batı, Orta ve Güney Avrupa'nın kesişme noktasında bulunan bir ülkedir. Federal otoritelerin merkezi Bern ile birlikte 26 kantondan oluşan bir federal cumhuriyettir. Kuzey sınırında Almanya, batısında Fransa, güneyinde İtalya, doğusunda Avusturya ile Lihtenştayn yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Devrimi</span> 1789dan 1799a kadar Fransada devrim

Fransız Devrimi veya Fransız İhtilâli (1789-1799), Fransa'daki mutlak monarşinin devrilip yerine cumhuriyetin kurulması ve Katolik Kilisesi'nin ciddi reformlara gitmeye zorlanmasıdır. Milliyetçilik akımını ve Yakınçağ'ı başlatmasıyla Avrupa ve Dünya tarihinde büyük bir dönüm noktası olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Zürih</span> İsviçrenin Zürih kantonunun başkenti; finans merkezi

Zürih, İsviçre'nin en büyük kentidir. 2018 yılında Zürih Belediyesinde nüfus 415.367, çevre ilçeleriyle birlikte nüfusu 1,39 milyon kişidir. Zürih şehri Zürih Kantonu'nun başkentidir. İsviçre'nin ekonomik ve Almanca konuşulan bölgesinin kültürel merkezidir. FIFA merkezi Zürih’te bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Bern</span> İsviçrenin filli başkenti; Bern kantonunun başkenti

Bern, İsviçre'nin başkenti ve en büyük beşinci büyük şehri aynı zamanda İsviçre Konfederasyonunun ve Bern kantonunun resmi başkentidir. Bern şehrinin nüfusu 2020 yılı itibari ile 143.043'tür. Çevre yerleşim bölgeleri ile birlikte Bern nüfusu 419.000 kişiye ulaşır.

Celâlî isyanları, 16. ve 17. yüzyıllarda, Osmanlı yönetimindeki Anadolu'da Yavuz Sultan Selim döneminde başlayan ve Sultan I.Ahmet dönemine kadar devam eden zaman zarfında devlete karşı ekonomik, sosyal, askerî ve siyasi nedenlerle çıkarılan ayaklanmalara verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu gerileme dönemi</span> Osmanlı İmparatorluğunun reform dönemi

Osmanlı Devleti Gerileme Dönemi, Osmanlı tarihinde Karlofça Antlaşması'ndan (1699) başlayarak, Yaş Antlaşmasına kadar (1792) geçen süreye denir.

İsviçre tarihi bugünkü İsviçre Konfederasyonu topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Kronstadt Ayaklanması</span>

Kronstadt Ayaklanması (Rusça: Кронштадтское восстание), 1921 yılında Sovyet denizcilerinin, deniz piyadelerinin ve sivillerin Rusya'nın liman kenti Kronstadt'ta Bolşevik hükümetine karşı gerçekleştirdiği ayaklanmaydı. Finlandiya Körfezi'ndeki Kotlin Adası'nda bulunan Kronstadt, Baltık Filosu'nun üssü olarak eski başkent Petrograd'ı savunuyordu. Mart 1921'de on altı gün boyunca Kronstadt'ın deniz kalesindeki isyancılar, güçlenmesine yardımcı oldukları Sovyet hükümetine karşı ayaklandılar. Stepan Petrichenko liderliğindeki bu isyan, Rus İç Savaşı sırasında Rus topraklarında Bolşevik yönetimine karşı gerçekleşen son büyük isyandı.

<span class="mw-page-title-main">Morgarten Muharebesi</span>

Morgarten Muharebesi Eski İsviçre Konfederasyonu ile Habsburg Hanedanı'nın kontrolündeki Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu arasında 15 Kasım 1315 tarihinde Morgarten Pass'da gerçekleşen silahlı çatışma. Werner Stauffacher komutasındaki 1500 kişilik piyade ve okçuya sahip olan federasyon güçleri, Dük I. Leopold komutasındaki büyük bir ordu karşısında zafer elde etti.

<span class="mw-page-title-main">Svabya Savaşı</span>

1499 Svabya Savaşı Eski İsviçre Konfederasyonu ile Habsburg Hanedanı arasındaki son büyük silahlı çatışmadır.

<span class="mw-page-title-main">Villmergen Muharebeleri</span>

Villmergen Muharebeleri, İsviçre'nin Katolik ve Reform yanlısı kantonları arasında gerçekleşen iki çatışma. Birincisi 24 Ocak 1656'da, ikincisi ise 24 Temmuz 1712'de gerçekleşen çatışmaların ikisi de Aargau kantonunun Villmergen kasabasında oldu.

<span class="mw-page-title-main">Alman Köylü Savaşı</span>

Alman Köylü Savaşı, Büyük Köylü Savaşı veya Büyük Köylü İsyanı olarak da bilinen isyandır. 1524-1525 yılları arasında Almanca konuşulan bölgelerde yaygın olarak görüldü. 300.000 köylü ve çiftçi silahlı olarak ayaklansa da çiftçilerin tecrübesi olmadığı için ayaklanma bastırılmıştır ve 100.000 kadar köylü ve çiftçi aristokratlar tarafından katledilmiştir. Savaş, Hussite Savaşı gibi Bundschuh hareketi, köylüler ve çiftçilerin baş kaldırmasıyla gerçekleşmiş ve Protestan din adamları tarafından desteklenmiştir. Bu da savaşın hem ekonomik hem de dini isyan olduğu göstermektedir. Alman Köylü Savaşı, 1789 yılındaki Fransız Devrimi öncesinde Avrupa'nın en büyük ve en yaygın halk ayaklanması oldu.

İsviçre Kuzeydoğu Demiryolu Şirketi, 1853 ile 1902 yılları arasında İsviçre'de etkin olan demiryolu işletmesi. Aynı zamanda Konstanz Gölü ve Zürih Gölünde de gemi taşımacılığı yaptı. Batı İsviçre'deki demiryolu şirketlerinin 1903 yılında Jura-Simplon-Bahn adı altında bir araya gelmelerine kadar İsviçre'nin en büyük demiryolu şirketi idi.

<span class="mw-page-title-main">Devrimler ve ayaklanmalar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu listede tarih boyunca gerçekleşmiş devrimler ve isyanlar yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Leonardo Loredan</span> 75. Venedik doçesi

.

<span class="mw-page-title-main">Niklaus Leuenberger</span>

Niklaus Leuenberger, İsviçre köylü savaşlarının lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Cemil el-Ulşi</span> Suriye başbakanı (1883-1951)

Cemil el-Ulşi Suriyeli bir siyasetçidir. Fransız Mandası döneminde Suriye devlet başkanı vekilliği, iki kez başbakanlık görevlerinde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Sözleşmeli çocuk</span>

"Sözleşmeli çocuklar" veya "sözleşmeli çocuk işçiler", İsviçre'de, çoğunlukla yoksulluk nedeniyle veya ahlaki nedenlerle ebeveynlerinden alınan ve genellikle ucuz iş gücüne ihtiyaç duyan yoksul çiftçiler olan yeni ailelerin yanında yaşamaya gönderilen çocuklardı. Yetişkinliğe eriştikten sonra bu çocukların çoğu, yanlarına bırakıldıkları aileleri tarafından ciddi şekilde kötü muamele gördüklerini, ihmal, dayak ve diğer fiziksel ve psikolojik istismara maruz kaldıklarını açıklamaya başladılar. Verdingkinder uygulaması İsviçre'de 1960'lara kadar yaygın olarak uygulandı.

<span class="mw-page-title-main">Dornach Muharebesi</span> Svabya Savaşında 1499 muharebesi

Dornach Muharebesi, 22 Temmuz 1499'da, İsviçre'nin Dornach köyü yakınlarında, İmparator I. Maximilian'ın birlikleri ile Eski İsviçre Konfederasyonu arasında gerçekleşen çatışmadır. Muharebe, Maximilian için kesin bir yenilgiyle sonuçlandı ve İsviçre ile Svabya Birliği arasındaki Svabya Savaşı'nı sonuçlandırdı.

<span class="mw-page-title-main">Ming-Çing geçişi</span>

Ming-Çing geçişi veya Mançuların Çin'i fethi, 17. yüzyılda Çin'de Mançurya'daki Mançu Aisin Gioro boyu tarafından kurulan Çing Hanedanı ile diğer bölgesel veya geçici güçlerle müttefik olan güney Ming Hanedanı arasında meydana gelen çatışmalardır.