İçeriğe atla

İsveç köftesi

Kekreyemiş (lingonberry) reçeli, patates püresi, kornişon turşusu ve üzerine dökülen özel sosu ile servis yapılmış İsveç köftesi.

İsveç köftesi, IKEA köftesi[1][2][3][4] ya da İsveççedeki özgün adıyla köttbullar, İsveç mutfağının en bilinen ürünlerinden olan ve misket şeklindeki köftelerden oluşan geleneksel yemektir.

18. yüzyılda Kral XII. Karl'ın Osmanlı İmparatorluğu'ndan dönüşüyle kahve ve lahana dolmasıyla birlikte İsveç mutfağına girdi ancak o tarihlerde frikadeller olarak bilinen yassı Danimarka köfteleri, yuvarlak köftelerden daha popülerdi.[5][6][7]

2018 senesinde İsveç hükûmeti, IKEA'nın itirazlarına rağmen IKEA'nın köftelerinin Türk köftesi olduğunu kabul etti.[8] Bu kabulün dünya basınında yankıları da büyük oldu.[9][10]

İsveç köftesi genellikle kekreyemiş (lingonberry) reçeli, özel et sosu ve haşlanmış veya kızarmış patatesle birlikte servis edilir. İsveç köftesinin birçok tarifi bulunduğu gibi, içeriğinde genellikle ince kıyılmış et, yumurta, ekmek kırıntısı, soğan, çeşitli baharat ve süt bulunur. Süt yerine krema, ekmek kırıntısı yerine un ya da patates püresi de kullanılmaktadır. Köfteler kızartıldıktan sonra, köftenin üstüne dökülecek özel et sosu da aynı tavada hazırlanabilir.

İsveç ulusal kültürünün önemli bir parçası olan bu yemek, İsveç merkezli IKEA şirketi tarafından pek çok ülkedeki mağazalarında tanıtılmakta ve satılmaktadır.

Galeri

  • Özel sosuyla sunulmuş İsveç köftesi.
    Özel sosuyla sunulmuş İsveç köftesi.
  • Daha akıcı kıvamda hazırlanmış bir sosla servis edilen ve yeşillikle süslenen İsveç köftesi.
    Daha akıcı kıvamda hazırlanmış bir sosla servis edilen ve yeşillikle süslenen İsveç köftesi.
  • Göteborg'da bir kafede gazlı içecek ve kekreyemiş (lingonberry) reçeli ile İsveç köfteleri.
    Göteborg'da bir kafede gazlı içecek ve kekreyemiş (lingonberry) reçeli ile İsveç köfteleri.
  • IKEA'da kekreyemiş (lingonberry) reçeli, patates ve et suyu ile İsveç köftesi.
    IKEA'da kekreyemiş (lingonberry) reçeli, patates ve et suyu ile İsveç köftesi.
  • 1960 yılında yayımlanan İsveççe bir yemek kitabında yer alan İsveç köftesi tarifi.
    1960 yılında yayımlanan İsveççe bir yemek kitabında yer alan İsveç köftesi tarifi.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2022. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2022. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2022. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2022. 
  5. ^ "Vardagsrecept - Köttbullar". Milda.se. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2018. 
  6. ^ "İsveç'ten 'İsveç köftesi' açıklaması: Türkiye'den gelen tarife dayanıyor". Sputnik Türkiye. 28 Nisan 2018. 29 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2018. 
  7. ^ Nationalencyklopedin: Köttbullar 1 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2011.
  8. ^ "Sweden Resmi Twitter Hesabı". Twitter. 12 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2023. 
  9. ^ Henley, Jon (3 Mayıs 2018). "'My whole life has been a lie': Sweden admits meatballs are Turkish". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 15 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2023. 
  10. ^ "Swedish meatball admission: They're Turkish". BBC News (İngilizce). 1 Mayıs 2018. 14 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">IKEA</span> İsveç merkezli mobilya ve ev dekorasyon mağazaları zinciri

IKEA, Delft, Hollanda merkezli montaja hazır mobilya, mutfak aletleri ve ev aksesuarları tasarlayan ve satan çok uluslu bir İsveçli şirketler grubudur. 1943'te 17 yaşındaki Ingvar Kamprad tarafından İsveç'te kurulan IKEA, 2008'den bu yana dünyanın en büyük mobilya perakendecisidir. Bloomberg Milyarderler Endeksi'ne göre Ocak 2018 itibarıyla Kamprad, $58,7 milyarlık tahminî net servetiyle dünyanın en zengin sekizinci kişisidir.

<span class="mw-page-title-main">Islama köfte</span>

Islama köfte, Adapazarı'nın yöresel lezzetlerinden olan bir yemektir. Dilimlenmiş ekmekler biberli ve yağlı et suyuna batırılır ve köftelerle birlikte ızgaralanır. Adapazarı Islama Köftesi 08.01.2013 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.

<span class="mw-page-title-main">İçli köfte</span> dışı bulgur içi kıyma dolgulu olan, kızartılmış veya haşlanmış topak

İçli köfte ya da oruk, bulgurun hamur hâline getirilerek içinin doldurulması suretiyle yapılan, Orta Doğu mutfağında bir yemektir.

<span class="mw-page-title-main">Türk mutfağı</span> Türk gastronomi geleneğine dahil bütün yiyecek ve içecekler

Türk mutfağı, Türkiye'nin ulusal mutfağıdır. Orta Asya, Selçuklu ve Beylikler ile Osmanlı kültürünün mirasçısı olan Cumhuriyet Dönemi Türk Mutfağı hem Balkan ve Orta Doğu mutfaklarını etkilemiş hem de bu mutfaklardan etkilenmiştir. Ayrıca Türk mutfağı yörelere göre de farklılıklar gösterir. Karadeniz mutfağı, Güneydoğu mutfağı, Orta Anadolu mutfağı gibi birçok yöreler kendilerine ait zengin bir yemek haznesine sahiptirler.

<span class="mw-page-title-main">Çiğ köfte</span> Türk mutfağından, ana malzemesi çiğ kıyma ve bulgur olan geleneksel yemek

Çiğ köfte, bulgur, isot, kıyılmış et, salça, soğan, maydanoz ve çeşitli baharatların yoğurulup karıştırılması ile hazırlanan, ısıl işlem görmeden (pişirilmeden) tüketilen, Şanlıurfa ve Adıyaman yöresine ait bir yiyecektir. Şanlıurfa ve Adıyaman'ın dışında; Adana, Gaziantep, Osmaniye, Kahramanmaraş, Diyarbakır, Mardin, Elazığ, Malatya ve Hatay gibi illerde de yöresel farklılıklar gösterebilen çiğ köfteler yapılır. Genellikle ince ve uzun (sıkma) köfte parçaları şeklinde ve marul yaprağı ile servis edilir. Şanlıurfa'da açık ekmek, bazı yörelerde de lavaş ekmeği ile tüketilir.

<span class="mw-page-title-main">Midye tava</span> yağda kızartılıp özel sosu ile yenen midye yemeği

Midye tava, midyelerin kızartılması ile hazırlanan bir meze, tava türüdür.Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de tarifi vardır.

<span class="mw-page-title-main">İsveç mutfağı</span>

İsveç mutfağı, İsveç'in geleneksel mutfağıdır. İsveç'in Kuzeyden güneye doğru genişliği nedeniyle, Kuzey ve Güney İsveç mutfağı arasında bölgesel farklılıklar bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Köfte</span> alaturka bir et yemeği

Köfte, kıymaların yuvarlanarak küçük bir top şeklini almasıyla yapılan bir yemektir. Bazen köfteye, ekmek kırıntıları, kıyılmış soğan, yumurta, tereyağı ve baharat gibi malzemeler de eklenir. Köfte, kızartma, pişirme veya buğulama yoluyla yapılabilir. Farklı et ve baharat türlerinin kullanıldığı birçok köfte türü vardır.

<span class="mw-page-title-main">İzmir köfte</span> İzmir yöresinden kaynaklanan ancak bütün Türkiyede yenilen bir yemek.

İzmir köfte, Türk ve Yunan mutfaklarında yapılan bir köfte türüdür. İlk olarak İzmir'de yaşayan Rumlar tarafından yapılmıştır. Türk-Yunan Savaşı'nın ardından Yunanların Anadolu'dan ayrılmasıyla tarif, Yunanistan'ın çeşitli bölgelerine yayılmıştır.

Romanya mutfağı, geleneksel olarak en çok Türk mutfağından, daha sonra da Avusturya, Alman, Yunan ve Macar mutfaklarından etkilenmiştir. Köfteler, çorbalar, dolmalar, tatlılar, salatalar dört yüzden yıldan fazla egemenliği altında kaldıkları Osmanlı İmparatorluğu'nun yemeklerine çok benzer. Alkollü içkilerden en çok şarap içilir. Romanya şarabı, dünyada en çok üretilen ilk on arasındadır. Bira da tercih edilen alkollü içkilerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Kuru köfte</span> Türk mutfağından bir köfte

Kuru köfte , kıyma, soğan, sarımsak, yumurta, bayat ekmek içi, kimyon, karabiber, maydanoz,sıvı yağ ile yapılan bir tür köftedir.

<span class="mw-page-title-main">Davut paşa köftesi</span>

Davut paşa köftesi,kuzu kıyması, tuz, tane karabiber, kimyon, yenibahar, zeytinyağı, kuru soğan, iç badem, domates salçası, su, limon suyu, tereyağı ile yapılan bir tür köftedir. Davud paşa köftesi, eskiden Osmanlı sarayında akşam ziyafetlerinde servis edilen güzel kokulu bir baş yemektir. Yanında tereyağlı pilavla servis edilir.

<span class="mw-page-title-main">Darüzziyafe köftesi</span>

Darüzziyafe köftesi ,tavuk, soğan, dana eti, kuzu eti, mantar, yufka, yumurta, tuz, kimyon, biber salçası, pul biber, fıstık, beyaz ekmek, maydanoz ile yapılan bir tür köftedir. Osmanlı mutfağında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Lor köftesi</span>

Lor köftesi; lor, maydanoz, tuz, yumurta, tereyağı ile yapılan bir tür köftedir. Osmanlı mutfağında yer alır. İzmir'de yapılan bir köfte çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Tarhana köftesi</span>

Tarhana köftesi bir tür köfteli çorbadır. Ana malzemesi tarhanadır. Geleneksel Türk ve Osmanlı mutfağında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Köfteli çorbalar</span>

Köfteli çorbalar bir tür çorbadır. Ana malzemesi pirinç, bulgur olabilir. Köfteler kıymalı veya kıymasız olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Fellah köftesi</span>

Fellah köftesi; Gliko, Kürt köftesi, Arap köftesi, sarımsaklı köfte, bulgur köftesi, Küpkürt veya zeyitli köfte adlarıyla bilinen, bulgurdan yapılan bir köftedir. Erzurum, Van ve Antep yöresel mutfağında yer alır.

Yeni Usûl Yemek Kitabı, Osmanlı döneminde yayınlanan yemek kitabıdır. 1880-81 yıllarında, kimliği belirsiz bir yazar tarafından yazılmıştır. 1924 yılında Muammer Mehri tarafından yeniden basılmıştır.

Patates Köftesi , Kıbrıs mutfağına has kızartılarak yapılan nefis bir lezzettir.

<span class="mw-page-title-main">Patatesli köfte</span>

Patatesli köfte, Türkiye'nin farklı bölgelerinde yapılan, patates ve kıyma gibi ana malzemelerle hazırlanan lezzetli bir yemektir. Bu köfte türü, hem doyurucu hem de besleyici özellikleriyle bilinir. Patatesli köfte, patates ve kıymanın birlikte yoğrulup baharatlarla tatlandırılarak kızartıldığı veya fırınlandığı bir yemektir. Bu yemek, özellikle aile sofralarında ve özel günlerde tercih edilen bir ana yemek olarak öne çıkar.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.