İçeriğe atla

İsveç Akademisi

İsveç Akademisi'nin logosu
Stockholm'daki İsveç Akademisi

İsveç Akademisi (İsveççe:Svenska Akademien) İsveç Kraliyet Akademileri'nden biri olup, 1786 yılında İsveç Kralı III. Gustav tarafından kurulmuştur. 18 üyesi vardır.

Akademinin mevcut daimi sekreteri Mats Malm'dır. Malm bu görevi Anders Olsson'dan devralmıştır. İsveç Akademisi, Nobel Edebiyat Ödülü'nün verilmeye başlandığı zamandan bu yana bu ödülün sahiplerine karar verir.

Mevcut üyeler

İsveç Akademisinin günümüzdeki üyelerinin koltuk numaralarına göre listesi;

KoltukAkademi üyeleriDoğum yılıAkademiye seçilme yılıNotlar
1.Lotta Lotass19642009
2.Bo Ralph19451999
3.Sture Allén19281980Daimi sekreter 1986-1999
4.Anders Olsson19492008
5.Göran Malmqvist19241985
6.Tomas Riad19592011
7.Sara Danius19622013Daimi sekreter 2015-2020
8.Jesper Svenbro19442006
9.Torgny Lindgren19381991
10.Peter Englund19572002Daimi sekreter 2009-2015
11.Klas Östergren19552014
12.Per Wästberg19331997
13.Gunnel Vallquist19181982
14.Kristina Lugn19482006
15.Kerstin Ekman19331978Aktif değil
16.Kjell Espmark19301981
17.Horace Engdahl19481997Daimi sekreter 1999-2009
18.Katarina Frostenson19531992

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • Walshe, Maurice O'Connell (1965). Introduction to the Scandinavian Languages, Andre Deutsch Ltd., 1st edition, p. 57.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nobel Fizik Ödülü</span>

Nobel Fizik Ödülü, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından her yıl Stokholm'de Alfred Nobel'in ölüm günü olan 10 Aralık'ta verilir. Bu ödül, Alfred Nobel'in 1895 yılında isteği ile başlatılan ve 1901 yılından beri devam eden 5 Nobel Ödülü'nden birisidir. Diğer kategoriler; Nobel Kimya Ödülü, Nobel Edebiyat Ödülü, Nobel Barış Ödülü, Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'dür. İlk Nobel Fizik Ödülü, x-ışını keşfinden dolayı sunduğu üstün hizmetlerden dolayı Alman Wilhelm Conrad Röntgen'e verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Edebiyat Ödülü</span>

Nobel Edebiyat ödülleri her yıl Alfred Nobel'in sözleri ile bir idealist eğilimi en farklı şekilde ifade eden yazara verilmektedir. İsveç Akademisi her yıl bu ödüle layık kişileri seçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Ödülü</span> İnsanlığa hizmet ödülü

Nobel Ödülü, 27 Kasım 1895 tarihli ve 30 Aralık 1896 tarihinde Stockholm'de açıklanan vasiyetnamesiyle Alfred Nobel tarafından kurulan derneğin verdiği, insanlığa hizmet edenleri ödüllendirmek amacını taşıyan prestijli bir ödüldür. İlk Nobel Ödülleri 1901 yılında verilmeye başlanmıştır. Nobel Ödülleri her yıl Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık'ta verilir.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Kimya Ödülü</span>

Nobel Kimya Ödülü, Nobel Ödülleri'nin bir parçası olarak, her yıl Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık'ta ve İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından verilir.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Ödülü sahipleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nobel Ödülleri, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından kişiler veya kuruluşlara fizik, kimya, edebiyat, barış ve fizyoloji veya tıp alanlarındaki olağanüstü başarılarına verilmektedir. 1895 yılındaki Alfred Nobel'in vasiyeti doğrultusunda, 1896 yılından bu yana Nobel Vakfı tarafından idare edilmekte ve yürütülmektedir. Ekonomi dalında verilen bir başka ödül ise 1968 yılında Sveriges Riksbank ile merkez bankasının İsveç ekonomisine yapmış olduğu katkılar nedeniyle verilmeye başlanmıştır.

Alfred Nobel'in Anısına Ekonomi Bilimlerinde The Sveriges Riksbank Ödülü veya sıklıkla söylendiği şekilde Nobel Ekonomi Ödülü, ekonomi alanında yapılan önemli katkılara verilen bir ödül. Genel olarak, dünyanın en prestijli bilim ödüllerinden biri olarak kabul edilir. 1895'te Alfred Nobel'in vasiyetiyle kurulan Nobel Ödülleri'nden biri değildir ama sıklıkla onlarla özdeşleşmiştir. Ekonomi Ödülü, Nobel Vakfı'nca refere edilip İsveç'in merkez bankası Sveriges Riksbank tarafından bankanın 300. yıl dönümü olan 1968 yılında, Alfred Nobel'in 1895'teki vasiyetinin anısına, kurulmuş ve finanse edilmiştir. Nobel Kimya ve Fizik Ödülü sahipleri gibi, Ekonomi Ödülü sahipleri de İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından seçilir ve Nobel Komitelerine benzer olarak bir Ödül Komitesi vardır. Ödül ilk kez, 1969'da Hollandalı ve Norveçli ekonomistler Jan Tinbergen ve Ragnar Frisch'e "ekonomik süreçlerin analizi için, dinamik modeller geliştirip uyguladıkları" gerekçesiyle verildi.

<span class="mw-page-title-main">İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi</span> İsveçin ulusal bilimler akademisi

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, 1739'da İsveç Kralı I. Frederick tarafından kurulmuştur. Özellikle doğal bilimler ve matematik alanında çalışmalar yürüten bağımsız bir kuruluştur. Akademideki komiteler aynı zamanda, fizik ve kimya alanlarındaki Nobel Ödülleri'nin seçici kurulları olarak çalışırlar.

<span class="mw-page-title-main">Robert Grubbs</span>

Robert H. Grubbs Amerikalı kimyagerdir.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Ekonomi Ödülü sahipleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nobel Ekonomi Ödülü sahipleri, resmi adıyla Alfred Nobel'in Anısına Ekonomik Bilimlerde Sveriges Riksbank Ödülü, ekonomi alanında her yıl İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından takdim edilir. Nobel Ekonomi Ödülü; Alfred Nobel'in 1895 tarihli vasiyeti üzerine; kimya, fizik, edebiyat, barış ve fizyoloji veya tıp alanlarında olmak üzere beş dalda verilmeye başlanan Nobel Ödülü'nün orijinal beşlisinden biri değildir ve bir Nobel Ödülü olarak kabul edilmez. Ekonomi Ödülü, İsveç merkez bankası Sveriges Riksbank tarafından bankanın 300. yıldönümü olan 1968 yılında kurulmuş ve finanse edilmiş ve o zamandan beri her yıl verilmektedir. Ekonomi Ödülü ilk kez 1969 yılında verilmiş, bu ödülü Ragnar Frisch ve Jan Tinbergen kazanmıştır. Her ödül sahibi, bir madalya, bir diploma ve miktarı yıllara göre değişen nakit para ile ödüllendirilir. 1969 yılında, Ragnar Frisch ve Jan Tinbergen'a toplamda 375.000 İsveç kronu verilmiştir ki bu Aralık 2007 tarihinde 2.871.041 İsveç kronuna eşdeğerdir.

<span class="mw-page-title-main">Horace Engdahl</span>

Horace Oscar Axel Engdahl İsveçli edebiyat tarihçisi ve eleştirmeni. 1999'dan beri İsveç Akademisi'nin daimi sekreteridir.

<span class="mw-page-title-main">Daniel McFadden</span> Amerikalı ekonomist

Daniel Little McFadden Amerikalı ekonometrist. 2000 yılında James Heckman ile birlikte Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır. McFadden'in ödülü kazanma nedeni İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından "ayrık seçimlerin analizi için teori ve metotlar geliştirdiği için" diye açıklanmıştır. McFadden hâlen Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de ekonomi profesörü olarak görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İsveç Ulusal Bankası</span> İsveçte bir merkez bankası

İsveç Ulusal Bankası, İsveç'in merkez bankası ve dünyanın en eski merkez bankası. Banka, İsveç Merkez Bankası veya İsveç Bankası şeklinde de anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Allvar Gullstrand</span>

Allvar Gullstrand, İsveçli göz doktorudur.

<span class="mw-page-title-main">Manne Siegbahn</span> İsveçli bilim insanı

Karl Manne Georg Siegbahn FRS X-ışını spektroskopisi alanında yaptığı buluşlar ve araştırmalar için 1924 yılında " Nobel Fizik Ödülü " kazanan İsveçli fizikçidir. Aynı ödülü 1981 yılında oğlu "Kai M. Siegbahn","Arthur L. Schawlow" ve "Nicolaas Bloembergen" ile paylaşmıştır. Şu ana kadar 4 kez baba ve oğul bu ödülü kazandı. Diğer baba-oğullar : William Bragg ve Lawrence Bragg (1915); Niels Bohr (1922) ve Aage Niels Bohr (1975); Joseph John Thomson (1906) ve George Paget Thomson (1937)

<span class="mw-page-title-main">Kai Siegbahn</span> İsveç fizikçi (1918-2007)

Kai Manne Börje Siegbahn 1981'de "yüksek çözünürlükte elektron spektroskopisinin geliştirilmesine katkısı" dolayısıyla Nobel Fizik Ödülü kazanmış İsveç fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Sune Bergström</span>

Sune Bergström, İsveçli bir biyokimyacı. "Prostoglandinler ve ilişkili biyolojik olarak aktif maddeleri keşiflerinden dolayı" 1982 yılında İsveçli Bengt I. Samuelsson ve Birleşik Krallık vatandaşı Sir John Robert Vane ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahipi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Roald Hoffmann</span>

Roald Hoffmann Amerikalı kimyacı. 1981 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. Hâlen Ithaca, New York'taki Cornell Üniversitesi'nde öğretim görevlisidir.

<span class="mw-page-title-main">İsveç başbakanı</span> İsveçin hükûmet başkanı

İsveç başbakanı, İsveç'in hükûmet başkanıdır. Makam 1876 yılında kurulmuş olup bu tarihten İsveç'te kraldan ayrı bir hükûmet başkanına sahip değildi.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Komitesi</span>

Nobel Komitesi Nobel Ödülü sahiplerinin seçiminde yer alan çalışmaların çoğundan sorumlu bir çalışma organıdır. Her Nobel Ödülü için bir tane olmak üzere beş Nobel Komitesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Nobel Anısına İktisadi Bilimler Ödül Komitesi</span>

Alfred Nobel Anısına Sveriges Riksbank İktisadi Bilimler Ödülü Komitesi, Sveriges Riksbank tarafından oluşturulan ve Nobel Komitelerinin Nobel Ödülleri için yaptığı rolün aynısını üstlenen komitedir. Bu, Komitenin Ödül için adaylar önermekten sorumlu olduğu anlamına gelir. Alfred Nobel Anısına İktisadi Bilimler Ödülü Komitesi, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından atanır. Akademi prensipte herhangi birini Komiteye atayabilmesine rağmen, genellikle Akademi üyesi olan İsveçli ekonomi veya ilgili konularda profesörlerden oluşur. Kurucu komitenin iki üyesi ve komitenin sonraki üyeleri de Mont Pelerin Derneği ile ilişkilidir.