İçeriğe atla

İsveç-Türkiye ilişkileri

İsveç-Türkiye ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Sweden ve Turkey

İsveç

Türkiye
Diplomatik Misyon
İsveç'in Ankara BüyükelçiliğiTürkiye'nin Stockholm Büyükelçiliği
Temsilcilik
Büyükelçi Staffan HerrströmBüyükelçi Hakkı Emre Yunt

İsveç-Türkiye ilişkileri, İsveç ve Türkiye arasındaki dış ilişkileri kapsamaktadır. İsveç'in Ankara'da bir Büyükelçiliği ve İstanbul'da bir Başkonsolosluğu bulunmaktadır. Türkiye'nin ise başkent Stockholm'de büyükelçiliği yer almaktadır.

Tarih

Her iki ülke de Avrupa Konseyi, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı (AGİT) ve Akdeniz Birliği'nin tam üyesidir.

İsveç, Temmuz 2009'da Avrupa Birliği Konseyi dönem başkanlığını devraldığında, dönemin İsveç başbakanı Fredrik Reinfeldt Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliğini desteklediğini açıkladı.[1][2] İsveç'in Yeşiller Partisi, Fransa ve Almanya'nın Türkiye'nin üyeliğine muhalefetini eleştirdi.[3][4]

İsveç'te diyanet kontrollü camiler

Ayrıca bakınız: İsveç'teki Türkler

Dagens Nyheter'e göre, 2017'de İsveç'teki dokuz cami, Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı (Diyanet) tarafından gönderilen ve ödenen imamlara sahip. Dini görevleri ile birlikte, İmam da Türk Hükûmeti eleştirenler raporlama ile görevli vardır. Dagens Nyheter'e göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan propagandası camilerde açıkça sunuluyor.[5]

Ermeni soykırımı anlaşmazlığı

Ana madde: Ermeni Kırımı

12 Haziran 2008'de Riksdag, 1915 Ermeni Soykırımı olaylarını gerçek soykırım olarak adlandırmayı reddetti.[6] Ancak, 11 Mart 2010'da Riksdag sonunda Ermeni soykırımını tanıyan bir karar için oy kullandı.[7]

Bir oy çokluğu vardı, 131 lehte, 130 aleyhte ve 88 oy kullanılmadı.[8][9][10] Türkiye, İsveç büyükelçisini derhal geri çağırdı ve iki ülke arasında 17 Mart 2010'da yapılması planlanan görüşmeleri iptal etti.[11][12]

İsveç merkezli bir fabrikanın önünde yer alan Türkiye ve İsveç bayrakları, Bergama, İzmir

Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, " Siyasi hesaplamalar için yapılan bu kararı şiddetle kınıyoruz. Bu, iki ulusumuzun yakın dostluğuna uymuyor."[12] Türkiye'nin İsveç Büyükelçisi Zergun Korutürk, Aktuellt'te yaptığı açıklamada, iki ülke arasındaki ilişkiler üzerinde uzun vadeli bir doğanın "sert etkileri" olacağını belirterek, "Çok hayal kırıklığına uğradım. Ne yazık ki, Parlamenterler parlamenterlerden ziyade tarihçi olduklarını düşünüyorlardı ve bu çok, çok talihsiz".[10] İsveç Dışişleri Bakanı Carl Bildt, Kopenhag'dan oylamanın sonucundan "pişman olduğunu" söyledi.[9]

Günümüz ilişkileri

Ekim 2021'de, 10 batılı ülke tarafından imzalanan aktivist Osman Kavala'nın serbest bırakılması için yapılan çağrının ardından, Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dışişleri bakanına diğer 9 büyükelçiyle birlikte İsveç büyükelçisini de istenmeyen kişi ilan etmesini istedi.[13] Ancak büyükelçilere ülkeyi terk etmeleri yönünde herhangi bir resmi tebligat ulaşmadı.

13 Mayıs 2022'de Türkiye, İsveç'in NATO'ya üyeliğini veto edebileceğini açıkladı. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsveç'in Finlandiya ile birlikte aralarında PKK, PYD, YPG, Gülen Hareketi ve DHKP-C gibi terör örgütlerine ev sahipliği yaptığını ve bu iki ülkenin adaylığına olumlu bakmadıklarını ifade etti.[14][15] 23 Ocak 2024 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisinde İsveç'in NATO'ya katılması için yapılan oylamaya 346 milletvekili katıldı. 287 vekilin kabul verdiği oylamada, 55 ret oyu çıktı ve İsveç'in NATO üyeliği mecliste kabul edilmiş oldu.[16]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Turkey Has Friends in EU, Swedish Prime Minister Fredrik Reinfeldt". Turkish Weekly. 21 Nisan 2009. 5 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2009. 
  2. ^ "EU'S UPCOMING PRESIDENT EXTENDS FULL SUPPORT FOR TURKEY'S MEMBERSHIP". TurkNet. 8 Mayıs 2009. 4 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2009. 
  3. ^ "Sweden's Greens: Opposition to Turkey due to Islamophobia". Today's Zaman. 11 Mayıs 2009. 28 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2009. 
  4. ^ "German, French Leaders Oppose Turkey Joining EU". The Wall Street Journal. 14 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2009. 
  5. ^ "Genom statsanställda imamer har Turkiet inflytande i nio svenska moskéer. Många turksvenskar i Stockholm, Göteborg och Malmö har slutat gå till moskén av rädsla. Den alltmer auktoritära turkiska regimen skrämmer och kartlägger meningsmotståndare i Sverige". DN.SE (İsveççe). Dagens Nyheter. 1 Nisan 2017. 15 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2019. 
  6. ^ "Swedish Parliament Refuses to Recognize the Armenian Genocide". 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020. 
  7. ^ https://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5g220vjRf5SSVm5PTU7W4wjC2dUIgD9ECK0NO0 []
  8. ^ "Swedish MPs enrage Turkey". Radio Netherlands Worldwide. 11 Mart 2010. 15 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2010. 
  9. ^ a b "Turkey outraged as Sweden labels Armenian massacre 'genocide'". Deutsche Welle. 11 Mart 2010. 13 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2010. 
  10. ^ a b "Turkey recalls envoy to Sweden over Armenia vote". Reuters. 11 Mart 2010. 14 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2010. 
  11. ^ "Déjà Vu? Turkey Recalls Ambassador to Sweden". Armenian Weekly. 11 Mart 2010. 6 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2010. 
  12. ^ a b "Sweden angers Turkey with Armenian vote". RTÉ. 11 Mart 2010. 14 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2010. 
  13. ^ "Turkey to declare 10 ambassadors 'persona non grata'". dw.com. 23 Ekim 2021. 23 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  14. ^ Aktan, Sertaç (13 Mayıs 2022). "Erdoğan'dan İsveç ve Finlandiya'ya NATO'da veto sinyali". euronews. 13 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  15. ^ "Erdoğan: Turkey 'not positive' about Sweden and Finland joining Nato". the Guardian (İngilizce). 13 Mayıs 2022. 13 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  16. ^ "TBMM'den İsveç'e NATO vizesi". NTV. 23 Ocak 2024. 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NATO</span> uluslararası askerî ittifak

Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü veya NATO, 4 Nisan 1949'da 12 ülke tarafından imzalanan Kuzey Atlantik Antlaşması'na dayanarak kurulan ve farklı dönemlerde 20 ülkenin daha katıldığı uluslararası askerî ittifaktır.

<span class="mw-page-title-main">İsveç</span> Kuzey Avrupada bir ülke

İsveç, resmî adıyla İsveç Krallığı, Kuzey Avrupa'daki İskandinavya yarımadasında yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşuları batı ve kuzeyden Norveç, doğudan ise Finlandiya'dır. İsveç bunun dışında güneyinde yer alan Öresund Köprüsü ile Danimarka'ya bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik süreci</span> Türkiyenin Avrupa Birliğine devam eden katılım süreci

Türkiye, 14 Nisan 1987 tarihinde AB'nin öncülü olan Avrupa Ekonomik Topluluğuna (AET) tam üye olmak için yaptığı başvurunun ardından Avrupa Birliği'ne (AB) üye ülke olarak katılımını müzakere etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Türkiye ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Türkiye-İsrail ilişkileri, Türkiye ile İsrail’in, Türkiye’nin İsrail’i tanıdığı Mart 1949 tarihinden sonra kurdukları ikili ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği'nin gelecekteki genişlemesi</span>

Avrupa Birliği'nin gelecekteki genişlemesi, demokratik olan, serbest piyasaya sahip olan ve Avrupa Birliği hukukuna uygun seviyeye gelebilecek olan her Avrupa ülkesine açıktır. Geçmişteki genişleme Avrupa Birliği'ne üye ülke sayısını kurulduğundan beridir altıdan yirmi yediye çıkarmıştır.. Giriş kriterleri 1993'te kabul edilen Kopenhag Kriterleri ve Maastricht Anlaşması'nın 49. maddesinde belirtilir. Bir ülkenin Avrupalı olup olmadığı Avrupa Birliği kurumları tarafından yapılan siyasi değerlendirmeyle ortaya çıkar.

<span class="mw-page-title-main">İsveç şarabı</span>

İsveç şarabı, İsveç'te üretilen şaraplara verilen addır. Üzümle yapılan şarapçılık ülkede 1990'ların sonunda başlamıştır, çok küçük; ama büyüyen bir sektördür. Üzüm dışındaki meyvelerden üretilen şarap ise ülkede eski bir gelenektir.

<span class="mw-page-title-main">Finlandiya-Türkiye ilişkileri</span> Finlandiya Cumhuriyeti ve Türkiye Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkiler

Finlandiya–Türkiye ilişkileri, Finlandiya ve Türkiye arasındaki dış ilişkileri kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">NATO'nun genişlemesi</span>

NATO'nun genişlemesi, NATO'ya yeni üyeler dahil etme sürecidir. NATO, Avrupa ve Kuzey Amerika ülkelerinin oluşturduğu ve kolektif savunma temeline dayanan bir askerî ittifaktır. İttifaka katılma süreci Kuzey Atlantik Antlaşması'nın 10. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre bir ülkenin ittifaka katılması veya ittifaka davet edilmesi için mevcut bütün üye ülkelerin onayı gerekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Stefan Löfven</span> 33. İsveç başbakanı

Kjell Stefan Löfven, İsveçli politikacı. Aktif bir sendikacı olmadan önce kaynak işçisi olarak çalışmıştır.

Özel Toplama Bürosu, İsveç'in Askeri İstihbarat ve Güvenlik Servisi ve İsveç Silahlı Kuvvetleri'nin en gizli parçalarından oluşan bir kurumdur. Bir önceki adı, 1990'ların başına kadar, Özel Toplama Bölümü, "Özel Koleksiyonlar Alt Şubesi" idi.

<span class="mw-page-title-main">Bangladeş-Türkiye ilişkileri</span>

Bangladeş-Türkiye ilişkileri, Bangladeş ve Türkiye arasındaki ikili ilişkileri ifade eder. Her iki ülke de Bağlantısızlar Hareketi ve İslam İşbirliği Teşkilatı üyesidir. Türkiye'nin Dakka'da bir elçiliği var ve Bangladeş'in Ankara'da elçiliği ve İstanbul'da bir konsolosluğu var.

<span class="mw-page-title-main">İsveç'teki Türkler</span>

İsveç'teki Türkler, Türkiye'den İsveç'e göçmüş ve yerleşmiş Türklerdir. Bazıları Kuzey Makedonya ve Bulgaristan'dan göç eden Türk kökenlilerdir. İsveç Dışişleri Bakanlığı'na göre İsveç'te 100,000'den fazla Türk kökenli yaşamaktadır. İsveç'teki birçok Türk çifte vatandaşlığa sahip ve Türkiye'de 37.000 kayıtlı seçmen var.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz-Türkiye ilişkileri</span>

Portekiz-Türkiye ilişkileri, Portekiz ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Portekiz'in büyükelçiliği Ankara'da, Türkiye'nin büyükelçiliği ise Lizbon'da bulunur. Her iki ülke de NATO'nun tam üyesidir. Ayrıca Portekiz AB üyesidir ve Türkiye AB adayıdır.

<span class="mw-page-title-main">İsveç-Rusya ilişkileri</span>

İsveç-Rusya ilişkileri 10. yüzyıla kadar uzanır; İsveçli Vikingler Varegler olarak adlandırıldıkları zaman yeni devletler kurdukları bölge daha sonra Rusya, Ukrayna ve Beyaz Rusya'ya dönüştü.

<span class="mw-page-title-main">Ann Linde</span> İsveçli politikacı

Ann Christin Linde 10 Eylül 2019 - 17 Ekim 2022 tarihler arası Başbakan Stefan Löfven ve Magdalena Andersson hükûmetinde Dışişleri Bakanı olarak görev yapmış Sosyal Demokrat Partili İsveçli bir politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Marit Paulsen</span>

Marit Eli Paulsen, Norveçli-İsveçli gazeteci, yazar ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">2022 Madrid zirvesi</span> 35. NATO zirvesi

2022 Madrid zirvesi, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'nün (NATO), devlet başkanları ve hükûmet başkanlarının resmi toplantısıydı. Madrid'de 28 ve 30 Haziran 2022 tarihlerinde düzenlendi.

<span class="mw-page-title-main">Amanda Lind</span> İsveçli siyasetçi

Amanda Sofia Margareta Lind İsveç Yeşiller Partisi'nden bir politikacıdır. 2019'dan 2021'e kadar, Başbakan Stefan Löfven'in kabinesinde spor ve ulusal azınlıklardan sorumlu Kültür ve Demokrasi Bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">İsveç-NATO ilişkileri</span>

İsveç Krallığı ve Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) arasında yakın bir ilişki vardır ve düzenli olarak ortak tatbikatlar yapmakta, barışı koruma operasyonlarında işbirliği yapmakta ve bilgi paylaşımında bulunmaktadır. İsveç, Barış için Ortaklık'a 9 Mayıs 1994'te katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Finlandiya-NATO ilişkileri</span>

Finlandiya Cumhuriyeti, 4 Nisan 2023'te Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'ne (NATO) üye oldu. Finlandiya, Barış için Ortaklık programına katıldığı 1994 yılından bu yana NATO ile resmi ilişkilere sahiptir ve 1995 yılından bu yana üyelik açısından NATO ile büyük ölçüde örtüşen Avrupa Birliği (AB) üyesidir.