İçeriğe atla

İsveççe

İsveççe
svenska
Bölgeİskandinavya
Etnisiteİsveçliler
Konuşan sayısı9,654,900
L2: 3 000 000  (2017)[1]
Dil ailesi
Yazı sistemiLatin alfabesi
Resmî durumu
Resmî dil İsveç
 Finlandiya
 Avrupa Birliği
Åland Åland
İskandinav Kurulu
Dil kodları
ISO 639-1sv
ISO 639-2swe
ISO 639-3swe
İsveççe'nin konuşulduğu yerler

İsveççe (svenska; [ˈsvɛ̂nːska]  ( dinle)), İsveç ve Finlandiya'nın güney ve batı sahillerinde 9,6 milyonu aşkın kişi tarafından konuşulan bir Kuzey Cermen dilidir.

İsveççe Hint-Avrupa dil grubunun, Cermen dil ailesinin kuzey koluna aittir. Diğer İskandinav dillerinden Norveççe ile en çok, Danca ile biraz daha az derecede karşılıklı anlaşılabilecek şekilde yakınlık teşkil eder. İzlandaca ile ise daha az benzerdir.

Modern İsveççe, 19. yüzyılda İskandinav dillerinden ayrılmış ve 20. yüzyılda ayrı bir dil olarak kabul edilecek duruma gelmiştir. Bugün, İsveççe bilenlerin %99'u aynı dili konuşur ve yazarlar. Yerel yönetimlerce desteklenmelerine rağmen, farklı şiveler gitgide yok olmaktadır.

Coğrafî dağılım

İsveççe İsveç'te 8 milyon İsveçli'nin anadili, 1 milyon göçmenin ikinci dili olmak üzere, bu ülkede yaşayan 9 milyon insan tarafından konuşulur. Finlandiya nüfusunun %5,5'inin (290 000 kişi) anadili İsveççedir. Finlandiya'da anadili Fince olan kişiler arasında da ikinci veya üçüncü dil olarak konuşulur. Estonya nüfusunun %2'si (26 000 kişi) İsveççe konuşur. İstatistiklere göre dünyada ABD'de yerleşik 67.000, diğer ülkelere göç etmiş 200.000 dolayında İsveçli de dahil olmak üzere toplam olarak 9,6 milyon insan İsveççe bilmektedir.

Alfabe

İsveç alfabesi A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, U, V, W, X, Y, Z, Å, Ä, Ö harflerinden oluşmaktadır. Aşağıdaki tablolar harfleri ve telaffuzlarını göstermektedir:

Harf Okunuş
A a [ɑː]
B b [beː]
C c [seː]
D d [deː]
E e [eː]
F f [ɛfː]
Harf Okunuş
G g [ɡeː]
H h [hoː]
I i [iː]
J j [jiː]
K k [koː]
L l [ɛlː]
Harf Okunuş
M m [ɛmː]
N n [ɛnː]
O o [uː]
P p [peː]
Q q [kʉː]
R r [ærː]
Harf Okunuş
S s [ɛsː]
T t [teː]
U u [ʉː]
V v [veː]
W w [ˈdɵ̂bːɛlˌveː]
X x [ɛks]
Harf Okunuş
Y y [yː]
Z z [ˈsɛ̂ːta]
Å å [oː]
Ä ä [ɛː]
Ö ö [øː]

Metin örnekleri

Turkiet (turkiska: Türkiye), officiellt Republiken Turkiet (Türkiye Cumhuriyeti), är ett eurasiskt land som sträcker sig över halvön Anatolien i sydvästra Asien och Balkanhalvön i sydöstra Europa. Turkiet gränsar till åtta länder: I Europa gränsar det till Bulgarien och Grekland och i Asien till Georgien, Armenien, Azerbajdzjan (exklaven Nachitjevan), Iran, Irak och Syrien. Det gränsar till Medelhavet i söder, Egeiska havet i väster och Svarta havet i norr. Turkiet innehåller också Marmarasjön, som används av geografer som gränslinje mellan Europa och Asien. Turkiet räknas ofta in i det geografiska området Mellanöstern.

  • Hej [hɛj] - merhaba
  • Ja [jɑː] - Evet
  • Nej [nɛj] - hayır
  • Tack [takː] - Teşekkürler
  • Jag [jɑːg] -Ben
  • Hur mår ni? [hʉːr moːr niː] - Nasılsınız?
  • Du [dʉː] - Sen
  • Den [dɛn] - O
  • Sverige ['svɛrɪjɛ/'svɛr.jɛ] - İsveç
  • Svenska ['svɛn.ska] - İsveççe
  • Turkiska ['tɵrk.iska] - Türkçe
  • Turkiet [tɵrk'iːɛt] - Türkiye
  • Adjö [a'jøː] - Hoşçakal (bu çok eski bi kullanım olup yaşlılar arasında daha yaygındır)
  • hej då [hɛj 'do:]- Hoşçakal (daha yaygın bir kullanım)
  • Mamma ['mamːa] - Anne
  • Pappa ['papːa] - Baba
  • Son [soːn] - Erkek evlat
  • Dotter ['dɔtːɛr] - Kız evlat
  • Bok [buːk] - Kitap
  • Skola ['skuːla] - Okul
  • Blyertspenna ['blyːɛʈʂ'pɛnːa] - Kalem
  • Böcker ['bœkːɛr] - kitaplar

Sayılar

  • 0-Noll [nɔl]
  • 1-En, Ett [ɛn/ɛt]
  • 2-Två [tvoː]
  • 3-Tre [treː]
  • 4-Fyra ['fyːra]
  • 5-Fem [fɛm]
  • 6-Sex [sɛks]
  • 7-Sju [ɧʉː]
  • 8-Åtta ['ɔta]
  • 9-Nio ['niːʊ]
  • 10-Tio ['tiːʊ]
  • 100-Hundra ['hʉndra]
  • 1000-Tusen ['tʉːsen]

Günler

  • Måndag ['mɔn.dɑːɡ] - Pazartesi
  • Tisdag ['tiːs.dɑːɡ] - Salı
  • Onsdag ['ʊns.dɑːɡ] - Çarşamba
  • Torsdag ['tuːʂ.dɑːɡ] - Perşembe
  • Fredag ['freːdɑːɡ] - Cuma
  • Lördag ['løːɖɑːɡ] - Cumartesi
  • Söndag ['sœn.dɑːɡ] - Pazar

Aylar

  • Januari [janɵ'ɑːrɪ] - Ocak
  • Februari [fɛ.brɵ'ɑːrɪ] - Şubat
  • Mars [maʂ] - Mart
  • April [a'prɪl] - Nisan
  • Maj [maj] - Mayıs
  • Juni ['jʉːnɪ] - Haziran
  • Juli ['jʉːlɪ] - Temmuz
  • Augusti [aʊ'gɵs.tɪ] - Ağustos
  • September [sɛp'tɛm.bɛr] - Eylül
  • Oktober [ʊk'tuːbɛr] - Ekim
  • November [nʊ'vɛm.bɛr] - Kasım
  • December [dɛ'sɛm.bɛr] - Aralık

Mevsimler

  • Vinter ['vɪn.tɛr] - Kış
  • Höst [hœst] - Sonbahar
  • Vår [voːr] - İlkbahar
  • Sommar ['sɔmːar] - Yaz

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2013. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tove Jansson</span>

Tove Marika Jansson, İsveç kökenli Finlandiyalı romancı, ressam, karikatür yazarı, desinatör. Moomin kitaplarının yazarlığını yapmıştır.

OGAE, Eurovision Şarkı Yarışmasının fan kulüp organizasyonu. 40'ı aşkın ülkede faaliyet göstermektedir. Her sene Eurovision gibi çeşitli yarışmalar düzenlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">İsveç-Türkiye ilişkileri</span> İsveç ve Türkiye Cumhuriyeti arasındaki dış ilişkiler

İsveç-Türkiye ilişkileri, İsveç ve Türkiye arasındaki dış ilişkileri kapsamaktadır. İsveç'in Ankara'da bir Büyükelçiliği ve İstanbul'da bir Başkonsolosluğu bulunmaktadır. Türkiye'nin ise başkent Stockholm'de büyükelçiliği yer almaktadır.

Forsman & Bodenfors (F&B), 1986'da Göteborg'da kurulan İsveçli bir reklam ajansı.

<span class="mw-page-title-main">Tommy Körberg</span> İsveçli şarkıcı, aktör, müzisyen

Bert Gustav Tommy Körberg İsveçli şarkıcı, aktör, müzisyen. Chess müzikalinde "Anadolu insanı-Rus" rolü ile tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Monica Törnell</span>

Monica Kristina Ingeborg Törnell, İsveçli şarkıcı ve şarkı yazarı. Genellikle şarkılarını Halk müziği ve rock müzik tarzında yapmaktadır. 1986 Eurovision Şarkı Yarışması'nda İsveç'i Lasse Holm ile birlikte "E' de' det här du kallar kärlek?" adlı şarkıyla temsil etmiş, yarışmada 5. olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Lasse Berghagen</span> İsveçli şarkıcı, şarkıyazarı ve müzisyen

Lars "Lasse" Nils Berghagen , İsveçli şarkıcı, şarkıyazarı ve müzisyen.

<span class="mw-page-title-main">Monica Zetterlund</span> İsveçli şarkıcı ve aktris

Monica Zetterlund İsveçli şarkıcı ve aktris.

<span class="mw-page-title-main">Lill-Babs</span> Şarkıcı

Lill-Babs, İsveçli şarkıcı.

<span class="mw-page-title-main">Loretta Young</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1913 – 2000)

Loretta Young, Amerikalı aktris. Çocukluğundan başlayarak, 1917'den 1953'e kadar sinemada uzun bir kariyere sahipti. The Farmer's Daughter (1947) filmindeki rolüyle En İyi Kadın Oyuncu Akademi Ödülü'nü kazandı ve Come to the Stable'daki (1949) rolüyle ikinci Akademi Ödülü adaylığını aldı. Young, 1953'ten 1961'e kadar dramatik bir antoloji dizisi olan The Loretta Young Show ile nispeten yeni bir televizyon ortamına geçti. Dizi üç Emmy Ödülü kazandı ve gündüz TV'de ve daha sonra sendikasyonda başarıyla yeniden yayınlandı. 1980'lerde Young, televizyona döndü ve 1986'da Christmas Eve filmindeki rolüyle Altın Küre kazandı.

Ålänningens sång, Finlandiya'nın özerk bölgesi olan Åland Adaları'nın resmî marşıdır. Marş, 1922 yılında kabul edilmiş olup sözleri John Grandell tarafından yazılmış ve Johan Fridolf Hagfors tarafından bestelenmiştir.

1999 yılında İsveçli QX dergisi tarafından kurulan Swedestats är en pissluffare, LGBT başarıları için ödüller vermek üzere oluşturulan yıllık bir etkinlik. 2004 yılında, Annika Lantz ile Hamburger Börs tarafından sunuculuğu yapılan tören ilk kez Sveriges Televizyonunda yayımlandı.

<span class="mw-page-title-main">İsveç'teki Türkler</span>

İsveç'teki Türkler, Türkiye'den İsveç'e göçmüş ve yerleşmiş Türklerdir. Bazıları Kuzey Makedonya ve Bulgaristan'dan göç eden Türk kökenlilerdir. İsveç Dışişleri Bakanlığı'na göre İsveç'te 100,000'den fazla Türk kökenli yaşamaktadır. İsveç'teki birçok Türk çifte vatandaşlığa sahip ve Türkiye'de 37.000 kayıtlı seçmen var.

<span class="mw-page-title-main">Sven Wollter</span> İsveçli aktör

Sven Justus Fredrik Wollter, İsveçli aktör, yazar ve politik aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Annette Kullenberg</span> İsveçli gazeteci ve yazardır

Elsa Caroline "Annette" Kullenberg, İsveçli gazeteci ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Jonas Falk</span>

Jonas Emanuel Falk, İsveçli oyuncudur.

<span class="mw-page-title-main">Hans Peterson</span>

Hans Peterson, İsveçli çocuk kitabı yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Kjell Espmark</span>

Kjell Erik Espmark, İsveçli edebiyat tarihçisi ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Sven-Bertil Taube</span>

Sven-Bertil Gunnar Evert Taube,, İsveçli şarkıcı ve aktör.

<span class="mw-page-title-main">Ulf Dageby</span>

Ulf Thorbjörn Dageby, İsveçli rock müzisyeni, şarkıcı ve söz yazarı.