İçeriğe atla

İstok

İstok
Kasaba
Kosova üzerinde İstok
İstok
İstok
İstok’un Kosova’daki konumu
Ülke/Bölge/UNMIKKosova Kosova (de facto)
Sırbistan Kosova-Metohiya (de jure)
Birleşmiş Milletler UNMIK (de jure)
İl/Okrug/DistrictKosova İpek
Sırbistan Pećki
Birleşmiş Milletler District of Pec
Belediyeİstok
İdare
Yüzölçümü
 • Toplam453 km²
Nüfus
(2011)[1]
 • Toplam39.294
 • Yoğunluk86.5/km²
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)
Alan kodu+381
Plaka kodu03

İstok (Arnavutça: Istogu veya Burimi; Sırpça: Istok / Исток), Kosova'nın kuzeybatısında bir kasaba ve belediye merkezidir.

De facto olarak Kosova’nın İpek ilinde; de jure olarak Sırbistan’a bağlı Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi’nin Pećki ilinde yer alır. Ayrıca de jure olarak Birleşmiş Milletler Kosova Geçici Yönetim Misyonu’nun İpek Bölgesi’nde (District of Pec) bulunur.

Şehrin Adı

Şehrin adı olan İstok sözü, Sırpçada bugün kullanılan “istek” (kaynak, su kaynağı, bulak) sözünün eski biçimidir. Bu ad da, Ak Drin’in kollarından olan “İstoçka” ismiyle bağlantı olarak düşünülmektedir.[2] Bugün, şehir için Arnavutçada kullanılmağa başlanan Burimi sözü de “kaynak, su kaynağı” anlamı üzerinden Arnavutçaya yapılan çeviriyle kullanıma girmiştir.

Genel Bilgi

İstok, Kosova’nın Sırbistan’a yakın kesiminde yer almaktadır. Şehir, kültürel yapısı ve demografik durumuyla da bu yakınlığı göstermektedir. Tarihî süreçte şehirdeki Sırp oranı, Müslüman (Arnavut, Türk, Boşnak, Rom vb.) oranını hiçbir zaman geçemese de, Kosova’nın birçok bölgesinde bulunmayan oranlara sahip olabilmiştir.

Nüfus

Çağdaş dönemde şehrin etnik dağılımı; % 92 Arnavut, % 1.2 Sırp ve kalan % 6.8 Müslüman (Rom, Aşkali, Türk, Boşnak) şeklinde oluştuğu düşünülmektedir.[3]

2011 yılında Kosova genelinde yapılan nüfus sayımında İstok nüfusu 39.294 çıkmıştır.[1]

Turizm

İstok bölgesi, Kosova’da balık üretiminin, balıkçılığın öne çıktığı yerlerin başında gelir. Bu bölge balık turizminin de merkezlerindendir. Bölgenin leziz balıklarını yemek için Kosova’nın çeşitli yerlerinden müşteriler İstok’a gelirler.

Ekonomi

II. Dünya Savaşı’ndan sonra İstok muhitindeki su değirmenleri devletleştirilmişlerdir. Bu değirmenler, uzun yıllar devlet desteği ile işletilmişlerdir. Sosyalist dönemdeki devlet işletmesinin ismi Ribnjak “balık merkezi, balık üretim yeri” idi. İşletme özelleşince Trofta adını almıştır. Trofta işletmesi bugün 70 kişiyi istihdam etmektedir.

Kültürel Yapı

İstok bölgesi, ünlü Kosovalı şair Mehmet Akif Ersoy’un ata toprağıdır. Şuşiçe köyü, İstok muhitindedir. İstok, Avrupa’nın en büyük hapishanelerinden birinin (4–5 km’lik) bulunduğu yerdir: Dubrava Hapishanesi.

Avrupa’nın en sert yelleri, kuzey-güney doğrultusunda bu bölgede esmektedir. Kosova eski cumhurbaşkanı İbrahim Rugova’nın doğum yeri, İstok Belediye sınırlarındaki Crnce köyüdür.

Kaynakça

  1. ^ a b 2011 Genel Nüfus Sayımı REKOS2011 12 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Kosova İstatistik Kurumu
  2. ^ Jovan Đ. Marković, Enciklopedijski geografski leksikon Jugoslavije, Svjetlost, Sarajevo; 1990, s. 87 ISBN 86-01-02651-6
  3. ^ Kosova’daki etnik nüfus oranları kesinlik arz edememekle beraber, bu rakamlar eski Yugoslavya verileri, AGİT rakamları gibi verilerle tahminî olarak oluşturulmuştur.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Priştine</span> Kosovanın başkenti ve en büyük şehri

Priştine Kosova'nın başkenti ve en büyük şehri.

<span class="mw-page-title-main">Prizren</span> Kosovada kent

Prizren, eskiden Pürzerrin, Kosova'nın güneybatısında bir şehir ve belediye merkezi.

<span class="mw-page-title-main">İpek, Kosova</span> Kosovada kent

İpek, Kosova'nın kuzeybatısında bir şehir ve belediye merkezi. Kosova’nın büyük yerleşim birimlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Yakova</span> Kosovada kent

Yakova veya Yakofça, Kosova'nın batısında bir şehir ve belediyedir. Belediyenin nüfusu 130.000 olarak tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mitroviça</span> Kosovada kent

Mitroviça, Kosova'nın kuzeyinde bir şehir ve belediye merkezi. Şehir, 1998-1999 Kosova Savaşı'ndan sonra bölünmüştür ve iki farklı belediye idaresinin kontrolündedir. Belediyenin kuzey kısmı, 1998-1999 Kosova Savaşı'ndan sonraki süreçte Sırpların; güney kısmı Arnavut, Türk ve Boşnakların beraber yaşadığı Müslüman kontrolündedir.

<span class="mw-page-title-main">Deçan</span> Kosovada kent

Deçan Kosova'nın batısında bir kasaba ve belediye merkezi.

<span class="mw-page-title-main">Ferizovik</span>

Ferizovik veya Firzovik Kosova'nın güneyinde yer alan şehir, belediye ve il merkezi.

<span class="mw-page-title-main">Seniçe</span>

Seniçe Sırbistan’ın Sancak bölgesindeki bir eski kasaba ve belediye merkezidir. İdari olarak Şumadiya ve Batı Sırbistan bölgesinin Zlatibor İlçesi sınırları içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Suvareka</span> Kosovada kent

Suvareka, Kosova'nın güneyinde, Prizren’in kuzeyinde bir kasaba ve belediye merkezi.

<span class="mw-page-title-main">Lipyan</span>

Liplan veya Lipyan, Kosova'nın orta kesiminde bir kasaba ve belediye merkezi.

<span class="mw-page-title-main">İşterpçe</span> Kosovada belediye

İşterpçe veya Ştırpçe Kosova’nın güneyinde, Şar Dağları’nın kuzey eteklerinde bir kasaba ve belediye merkezi.

<span class="mw-page-title-main">Klina</span> Kosovada yerleşim yeri

Klina, Kosova'nın ortasında bir kasaba ve belediyedir.

<span class="mw-page-title-main">Leposaviç</span>

Leposaviç, Kosova'nın kuzeyinde bir kasaba ve belediye merkezi.

<span class="mw-page-title-main">Kastriot</span> Kosovada kent

Kastriot veya Obiliç, Kosova'nın orta kesiminde, başkent Priştine’nin kuzeybatısında bir şehir ve belediyedir. Yugoslavya dönemi ve sonrasında kullanımda kasabanın adı “Obiliç” olarak da geçer.

<span class="mw-page-title-main">Rahofça</span>

Rahofça, Kosova’nın güneybatısında bir kasaba ve belediye merkezi.

<span class="mw-page-title-main">Zubin Potok</span>

Zubin Potok, Kosova’nın kuzey kesiminde bir kasaba ve belediye merkezi.

<span class="mw-page-title-main">İzveçan</span>

İzveçan, Kosova’nın kuzey kesiminde bir kasaba ve belediye merkezi.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Sırbistan Sosyalist Cumhuriyeti Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’ni oluşturmuş olan anayasal-federal cumhuriyettir. 1963 yılına dek “Sırbistan Halk Cumhuriyeti” olan cumhuriyetin adı, 1963 tarihinde Sırbistan Sosyalist Cumhuriyeti olarak değiştirilmiştir.

Vrelo Kosova'nın İstok Belediyesi'nde bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Poduyeva</span>

Poduyeva veya Poduyova Kosova’nın kuzeydoğusunda, Sırbistan sınırı yakınlarında bir şehir ve belediye merkezi.