İçeriğe atla

İstikrar ve Ortaklık Anlaşması

Avrupa Birliği'nin İstikrar ve Ortaklık Sürecine katılan devletlerin haritası, İstikrar ve Ortaklık Anlaşması'nın yürürlüğe girdiği tarih (ve Hırvatistan için anlaşmanın AB üyesi olduğunda fesih tarihi).
  AB üye ülkeleri
  İstikrar ve Ortaklık Anlaşması'nın yürürlükte olduğu ülkeler

AB, Avrupa Birliği'ne katılma isteğini ifade eden ülkelerle yaptığı görüşmelerde, genellikle o ülkedeki siyasi, ekonomik, ticari veya insan hakları reformlarına yönelik taahhütler karşılığında Ortaklık Anlaşmaları yapar. Buna karşılık, ülkeye AB pazarlarının bazılarına veya tümüne (endüstriyel ürünler, tarım ürünleri, vb.) Tarifesiz erişim ve mali veya teknik yardım sunulabilir.

Genel bakış

İstikrar ve Ortaklık anlaşmaları, AB İstikrar ve Ortaklık Sürecinin (SAP) ve Avrupa Komşuluk Politikasının (ENP) bir parçasıdır. Günümüzde, Batı Balkan ülkeleri SAP'nin odak noktasıdır. Spesifik İstikrar ve Ortaklık Anlaşmaları (SAA), dahil olan ülkenin gelecekteki AB üyeliğine ilişkin hükümleri açıkça içeren çeşitli Balkan ülkeleriyle uygulanmıştır. SAA'lar prensip olarak Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri ile 1990'larda imzalanan Avrupa Anlaşmalarına ve Türkiye ile Ortaklık Anlaşmasına benzemektedir.

SAA'lar çoğunlukla AB müktesebatına dayanmaktadır ve işbirliği yapan devletlerin mevzuatında ilan edilmesine dayanmaktadır. SAA tarafından beklenen politika uyumlaştırmasının derinliği AB üye devletlerinden daha azdır; Müktesebattaki bazı politika alanları belirli bir SAA kapsamında olmayabilir.

AB'nin Batı Balkan ülkeleriyle ilişkileri 2005 yılında "Dış İlişkiler" alanından "Genişleme" politika segmentine taşınmıştır. 2015 yılı itibarıyla Arnavutluk, Kuzey Makedonya, Karadağ ve Sırbistan resmi olarak üyelik adayı olarak tanınmaktadır. Bosna Hersek ve Kosova, aday ülke olarak değil, potansiyel aday olarak kabul edilmektedir.[1]

Nisan 2016 itibarıyla Arnavutluk, Bosna Hersek, Kosova, Kuzey Makedonya, Karadağ ve Sırbistan'da SAA'lar yürürlüktedir. Hırvatistan'ın eskiden SAA'sı vardı, ancak 2013'te AB'ye üye olduklarında sona erdi.

Kosova ile yapılan anlaşma, AB'ye tüzel kişilik kazandıran Lizbon Antlaşmasının yürürlüğe girmesinden sonra imzalanan ilk anlaşma oldu.[2][3] Sonuç olarak, Kosova'daki bir AB temsilcisi, "bölgedeki diğer ülkelerle SAA'nın aksine, bu anlaşma yalnızca AB anlaşması olacak. AB bunu tüzel kişilik olarak birlikte imzalayacaktır" dedi.[4] Anlaşmanın, bazıları Kosova'nın bağımsızlığını tanımayan her üye devlet tarafından ayrı ayrı onaylanması gerekmiyordu.[5] Temsilci, "Kosova beş üye ülke tarafından tanınmadığı için, anlaşmanın imzalanmasının AB'nin veya herhangi bir ülkenin Kosova'yı bir devlet olarak tanıdığı anlamına gelmeyeceğini söyleyen bir direktif yayınlamak zorunda kaldık" dedi.[4]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Enlargement: Pre Acceding Countries & Candidate countries: Potential Candidate Countries". European Union. 23 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Stabilisation and Association Agreement negotiations successfully completed". European External Action Service. 2 Mayıs 2014. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2014. 
  3. ^ "EU starts the Stabilisation and Association Agreement negotiations with Kosovo". European Commission. 28 Ekim 2013. 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2013. 
  4. ^ a b "Kosovo to negotiate on Stabilisation and Association Agreement". 27 Ekim 2013. 22 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2013. 
  5. ^ "Kosovo Launches Crucial SAA Talks With EU". Balkan Insight. 28 Ekim 2013. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2013. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Schengen Anlaşması</span> Avrupa Birliği iç sınır kontrolleri anlaşması

Schengen Antlaşması, Avrupa Ekonomik Topluluğu üyesi beş ülke arasında, sınır kapılarındaki polis ve gümrük kontrollerini bütünüyle ortadan kaldırmayı amaçlayan antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği müktesebatı</span> Avrupa Birliği hukukunun temeli

Avrupa Birliği Müktesebatı, temel Avrupa Birliği anlaşmalarında ve diğer yardımcı hukuk kaynaklarında yer alan kural ve kurumlar bütününü ifade etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Ortaklığı</span>

Doğu Ortaklığı, Avrupa Birliği'nin Azerbaycan, Belarus, Ermenistan, Gürcistan, Moldova ve Ukrayna ile akdettiği bir ortaklık anlaşmasıdır. Ortaklık, Polonya Dış İşleri Bakanı Radoslaw Sikorski'nin önerisi ve İsveç desteğiyle 26 Mayıs 2008 tarihinde Brüksel'deki Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi'nde akdedilmiştir. Kuruluşun zirvesi 7 Mayıs 2009 tarihinde Prag'da yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği'nin gelecekteki genişlemesi</span>

Avrupa Birliği'nin gelecekteki genişlemesi, demokratik olan, serbest piyasaya sahip olan ve Avrupa Birliği hukukuna uygun seviyeye gelebilecek olan her Avrupa ülkesine açıktır. Geçmişteki genişleme Avrupa Birliği'ne üye ülke sayısını kurulduğundan beridir altıdan yirmi yediye çıkarmıştır.. Giriş kriterleri 1993'te kabul edilen Kopenhag Kriterleri ve Maastricht Anlaşması'nın 49. maddesinde belirtilir. Bir ülkenin Avrupalı olup olmadığı Avrupa Birliği kurumları tarafından yapılan siyasi değerlendirmeyle ortaya çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Orta Avrupa Serbest Ticaret Anlaşması</span>

Orta Avrupa Serbest Ticaret Anlaşması Avrupa Birliği’ne üye olmayan Merkez ve Güneydoğu Avrupa ülkelerinin arasında imzalanmış bir ticaret anlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk'un Avrupa Birliği üyelik süreci</span>

Arnavutluk'un Avrupa Birliği üyelik süreci, 28 Nisan 2009 tarihinde Avrupa Birliği'ne üye olmak için başvuruda bulunması ile resmen başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği vize politikası</span> Schengen Bölgesine girmek için gerekli izinlere ilişkin genel bakış

Avrupa Birliği vize politikası, yirmi yedi Avrupa Birliği üyesi ülke Schengen Alanı'nın parçasıdır ve tekdüze bir vize politikasına sahiptirler. Buna ek olarak, Avrupa Birliği dışındaki dört ülke Avrupa Birliği ile yapmış oldukları anlaşma ile Schengen Alanı'nın parçası olan aynı tip vize politikasını benimsemektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği-Türkiye Gümrük Birliği</span> Türkiye ve AB arasındaki ticari ortaklık anlaşması

Avrupa Birliği-Türkiye Gümrük Birliği, 6 Mart 1995 tarihinde Ankara Anlaşması ile kurulan AT-Türkiye Ortaklık Konseyi'nin uygulama kararı almasıyla 31 Aralık 1995 tarihinde yürürlüğe giren gümrük birliğidir. Ticari ürünler, her iki taraf arasında herhangi bir gümrük kısıtlaması olmaksızın satılabilir. Gümrük Birliği temel ekonomik alanlarda, ikili ticaret imtiyazları uygular, hizmet veya kamu ihalelerini kapsamaz.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek'in Avrupa Birliği üyelik süreci</span> Bosna-Hersek - Avrupa Birliği ilişkileri

Bosna-Hersek'in Avrupa Birliği üyelik süreci, 19-20 Haziran 2003 tarihinde Selanik'te Avrupa Devlet ve Hükûmet Başkanları Konseyi tarafından gerçekleştirilen Selanik Zirvesi'nde "potansiyel aday ülke" statüsünü alan Bosna-Hersek, İstikrar ve Ortaklık Süreci'nin bir parçası olma yolunda AB ile müzakere sürecini 21 Kasım 2005 tarihinde AB Konseyi'nin verdiği karar ile başlattı. Bosna Hersek, 15 Şubat 2016 tarihinde AB'ye üyelik için resmî olarak başvurdu. Bosna-Hersek'in başvurusu 20 Eylül 2016 tarihinde kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Komşuluk Politikası</span> Avrupa Birliğinin dış ilişkiler politikası

Avrupa Komşuluk Politikası - ENP, Avrupa Birliği'nin (AB) dış politika programı olarak Avrupa Komisyonu tarafından 12 Mayıs 2004'te strateji belgesinde takdim edilmiştir. Bu programın stratejik hedefi Avrupa'nın sınırlarında olan ülkelerle dostluk ilişkileri kurmak ve bu ülkelerde istikrarın oluşturulmasına destek vermektir.

<span class="mw-page-title-main">Kosova'nın Avrupa Birliği üyelik süreci</span>

Kosova'nın Avrupa Birliği üyeliği yolundaki en önemli engeli bağımsızlık ilanı olan Şubat 2008 tarihi itibarıyla üye ülkelerin anlaşmazlıkları olmasıdır. Kosovalı siyasetçiler Kosova'nın 2025 yılında AB'ye katılmasını beklediklerini duyurdu.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Avrupa Birliği ilişkileri</span>

Azerbaycan Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği (AB) yıllar içinde olumlu ilişkiler kurmuş ve 1991 yılından sonra birbirleri ile daha yakın ilişkiler kurmaya başlamışlardır. Azerbaycan günümüzde Avrupa Komşuluk Politikası, Doğu Ortaklığı ve Avrupa Konseyi'nin bir parçasıdır. AB, 1992'den bu yana 600 milyon avrodan fazla ikili AB yardımı sağlayarak hem devlet sektöründe hem de sivil toplumda Azerbaycan'ın en büyük yabancı hibe bağışçısı ve yatırımcısı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği-Gürcistan ilişkileri</span>

Avrupa Birliği ve Gürcistan, INOGATE çerçevesinde 1996 yılından beri ilişkileri sürdürmektedir ve 2006 yılında Avrupa Komşuluk Politikası bağlamında beş yıllık bir yakınlaşma "Eylem Planı" uygulanmıştır. 1 Temmuz 2016'da daha kapsamlı bir Ortaklık Anlaşması yürürlüğe girdi. 2008 Güney Osetya Savaşı'nın ardından Gürcistan'a bir Avrupa Birliği İzleme Misyonu gönderildi.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği-Ukrayna ilişkileri</span>

Avrupa Birliği ve Ukrayna arasındaki ilişkiler, Ukrayna-Avrupa Birliği Ortaklık Anlaşması ve Derin ve Kapsamlı Serbest Ticaret Bölgesi (DCFTA) aracılığıyla şekilleniyor. Ukrayna, Doğu Ortaklığı ve Avrupa Komşuluk Politikası kapsamında öncelikli bir ortaktır. AB ve Ukrayna, işbirliğinin ötesine geçerek, kademeli ekonomik entegrasyon ve siyasi işbirliğinin derinleştirilmesine giderek birbirleriyle daha yakın bir ilişki arıyorlar. 23 Haziran 2022'de Avrupa Konseyi, Ukrayna'ya Avrupa Birliği'ne katılım için aday statüsü verdi. 14 Aralık 2023'te Avrupa Konseyi Ukrayna ile katılım müzakerelerinin başlatılmasını kabul etti.

<span class="mw-page-title-main">Kosova-Sırbistan ilişkileri</span>

Kosova, Sırbistan'ın reddettiği bir hareketle, 2008 yılında tek taraflı olarak Sırbistan'dan bağımsızlığını ilan etti. Sırbistan, Kosova'yı bağımsız bir devlet olarak tanımıyor ve Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi olduğunu iddia etmeye devam ediyor. Başlangıçta iki ülke arasında hiçbir ilişki yoktu; ancak sonraki yıllarda iki taraf arasında diyalog ve işbirliği artmıştır.

Brüksel Anlaşması, resmi adıyla İlişkilerin Normalleştirilmesini Yöneten İlk İlkeler Anlaşması, Sırbistan ve Kosova hükûmetleri arasında ilişkilerinin normalleşmesi üzerine yapılmıştır. Avrupa Birliği himayesinde Brüksel'de her iki tarafça da müzakere edildi ve prensipte imzalanarak sonuçlandırıldı. Müzakerelere Sırbistan Başbakanı Ivica Dačić ve Kosova Başbakanı Hashim Thaçi başkanlık etti ve AB Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton arabuluculuk yaptı. Anlaşma 19 Nisan 2013 tarihinde imzalanmıştır. Sırbistan hükümeti Kosova'yı bağımsız bir devlet olarak tanımıyor, ancak yine de Brüksel Anlaşması uyarınca Kosova hükümeti ile ilişkileri normalleştirmeye başladı. İlişkilerin normalleşmesi terimi belirsiz ve dolayısıyla büyük ölçüde sorunludur. Sırbistan cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic 2018'de anlaşmanın Sırbistan için zor bir uzlaşma olduğunu ve kendisine göre tüm yükümlülüklerin yerine getirildiğini söyledi.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan'ın Avrupa Birliği üyelik süreci</span>

Sırbistan'ın Avrupa Birliği'ne (AB) katılımı, katılım için aday olduğu 2012 yılından bu yana AB'nin gelecekteki genişlemesi için mevcut gündemde yer alıyor. Sırbistan 22 Aralık 2009'da Avrupa Birliği üyeliğine resmen başvurdu. Katılım müzakereleri şu anda devam ediyor. Sırbistan'ın müzakerelerini 2024 sonuna kadar tamamlaması ve 2025 yılına kadar Birliğe katılmasına izin vermesi bekleniyor.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ'ın Avrupa Birliği üyelik süreci</span>

Karadağ'ın Avrupa Birliği'ne (AB) katılımı, AB'nin gelecekteki genişlemesi için mevcut gündemdedir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği-Türkiye ilişkileri</span> Avrupa Birliği ile Türkiye Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkiler

Avrupa Birliği-Türkiye ilişkileri, Avrupa Birliği kurulduktan bir yıl sonra, 1959'da Türkiye'nin başvurusu ile başlamıştır. Bu başvuru, Demokrat Parti lideri Adnan Menderes tarafından yapılmıştır.

Avrupa Birliği Ortaklık Anlaşması veya basitçe Ortaklık Anlaşması, Avrupa Birliği, üye ülkeler ve AB üyesi olmayan bir ülke arasında aralarında işbirliği için bir çerçeve oluşturan bir anlaşmadır. Bu tür anlaşmaların sıklıkla kapsadığı alanlar, siyasi, ticari, sosyal, kültürel ve güvenlik bağlantılarının geliştirilmesini içermektedir.