İçeriğe atla

İstihkâm sınıfı

Yabancı Lejyon'a bağlı istihkâm sınıfı askerler

İstihkâm veya askerî mühendislik, savaşan birliklerin saldırısını kolaylaştıran, savunma gücünü artıran, yapı işleriyle uğraşan teknik askerî sınıftır. Günümüzün ve geleceğin muharebeleri her seviyede ve sürekli bir biçimde manevra yapmayı, üstün hareket kabiliyetine sahip kuvvetlerin bir bütün hâlinde eğitilmesini, başarılı bir şekilde bütünleştirilerek kullanılmasını ve karşılaşılan her türlü engelden süratle geçilmesini gerektirmektedir. İlgi ve etki alanları genişleyen muharebe sahasının bir görevi olan “Geçit Açma Harekâtı'nın başarılı bir şekilde uygulanması harekâtın sonucunu belirlemektedir.[1]

İstihkâmcılar, harekât alanının tamamında istihkâm faaliyetlerini yönetmek suretiyle, karma sınıf ve silah timinin ayrılmaz bir parçası olarak görevi yürütürler. İstihkâmcılar, muharebede dost birliklerin hareket kabiliyetini artırma, düşmanın hareket kabiliyetini engelleme, beka görevleri icra etme ve muharebe destek kuvvetlerine istihkâm desteği sağlama gibi türlü görevleri yerine getirirler. Saldırı harekâtında istihkâmcılar manevrayı desteklemek için, gayretlerini aşağıda belirtilen faaliyetler üzerinde yoğunlaştırırlar.

Ayrıca istihkâmcılar, savaş anında cepheye ilk giden ve en son dönen birliklerdir.

  1. Engellerden gedik ve geçitler açarlar veya bunları kaldırırlar.
  2. Tahkimli mevzilere taarruzda yardım ederler.
  3. Taarruz eden dost kuvvetlerin yanlarını korumak için engeller tesis ederler.
  4. Düşmanın hareket kabiliyetini engellemek maksadıyla, mayın (anti personel mayın ihtiva etmeyecek şekilde) harekâtı ile engelleme ve esirgeme harekâtı icra eder.[2]

Bazı ülkelerde, İstihkâmcılar, sel kontrolü ve nehir yön bulma işleri gibi barış zamanında askerî olmayan inşaat görevlerini de yerine getirebilirler, ancak bu tür faaliyetler askerî mühendislik kapsamına girmez.

Genel istihkâmcılık kapsamında; ana ikmal yollarının inşa bakım ve onarımı, arazi etüdü ve istihkâm keşfi, lojistik destek tesisleri inşa bakım ve onarımı, bölge hasar kontrolü, yangınla mücadele, hava alanları ve helikopter iniş yerlerinin inşa, bakım ve onarımı, inşaat emlak işleri, mayın ve engellerin kaldırılması, çevre koruma faaliyetleri, afet ve acil durum harekâtı, köprülerin inşa bakım ve onarımı ile üs bölgesi istihkâmcılığı faaliyetlerini yürütür.[2]

İstihkâmcı genel bir ifadeyle muharebe alanı mühendisidir. Engeller tasarlama, taktiksel noktalarda siperler kazma vb. bütün işleri üstlenir. Orta Çağ'da mancınık ve koçbaşlarını tasarlar ve kullanım inceliklerini belirlerlerdi. 3 boyutlu çizim (teknik resim) geliştirilmesiyle birlikte istihkâm kuramında önemli atılımlar yaşanmıştır. Fransız matematikçi Gaspard Monge tasarı geometri ve teknik resmi geliştirmesiyle birlikte kendini istihkâm kuramına adamıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2020. 
  2. ^ a b "İstihkam Sınıfı". www.kkk.tsk.tr. 16 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tabur</span> bölükten büyük, alaydan küçük askeri taktik birliği

Tabur, bir yarbay ya da binbaşının komuta ettiği, bölükten büyük, alaydan küçük askeri taktik birliktir. Günümüz ordularında ana silahlarına göre tank taburu, piyade taburu, topçu taburu gibi tabur sınıfları bulunmaktadır. Hava kuvvetlerinde tabur, genellikle filo olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Bölük (askerî birim)</span>

Bölük, idari bakımdan tam bir birim oluşturan en küçük askeri birimdir. Bölükler, bir bölük karargâhı ve en az iki takımdan oluşur. Koşullara ve ihtiyaçlara göre değişmekle beraber çoğu kez en az 100 askerden oluşan bir askerî birliktir. Komutanı Binbaşı, Yüzbaşı ya da Kıdemli Üsteğmen'dir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Deniz Kuvvetleri</span> Türk Silahlı Kuvvetlerinin donanma gücü

Türk Deniz Kuvvetleri, Türkiye'yi denizden gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevlidir. Türk Silahlı Kuvvetleri komutası altındaki en büyük 2. kuvvettir. Kuruluş tarihi, ilk Türk denizcisi kabul edilen Çaka Bey'in İzmir'de oluşturduğu donanmanın kuruluş tarihi olan 1081'dir. 9 Kasım 2016 tarihinde değiştirilerek kabul edilen Olağanüstü Hal Kanun Hükmünde Kararnamesi ile bu tarihe dek Genelkurmay Başkanlığı kuruluş ve kadrolarında bulunan Komutanlık, Millî Savunma Bakanlığı kadro ve kuruluşuna geçirilmiştir. Ayrıca aynı Kararname, cumhurbaşkanı ve başbakanın kuvvet komutanı ve astlarına emir verebilmesini ve bu emirlerin hiçbir kurum, kuruluş veya kişinin onayı olmaksızın yerine getirilmesini de düzenlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mavi Durum</span>

Mavi Durum Mihver kuvvetlerin II. Dünya Savaşı sırasında Doğu Cephesi'nde 1942 genel taarruzunun esas kısmıdır. Bu genel taarruz, cephenin güney kesiminde 28 Haziran - 19 Ağustos 1942 tarihleri arasında yer almıştır. Wehrmacht'ın harekâta verdiği kapalı ad olan Mavi Durum, taarruzun bu şekilde adlandırılmasının nedeni Alman askeri planlarının, "durumlar" ya da sorunlara getirilen çözümler olarak görülmesidir. Esasen "Mavi Durum" 48 saat geçmeden yeni bir kapalı ad almıştır, Braunschweig Harekâtı Mihver kuvvetlerin 1942 genel taarruzunun daha dar kapsamlı bölümü kuzeyde Leningrad'ın düşürülmesini hedef almaktadır.

<i>Blitzkrieg</i> piyade ve hava desteğinin hızlı, ezici bir kuvvet yoğunluğunu kullanarak düşmanı kırmak, yerinden oynatmak ve dengesini bozmak için sürpriz saldırısı

Blitzkrieg ya da yıldırım harbi, II. Dünya Savaşı sırasında Almanların temel savaş doktrinidir. Doktrinin amacı hızlı ve ani saldırılarla, düşmanın düzenli bir savunma kurmasını engelleyip sonra da hızlı bir şekilde yok etmektir. I. Dünya Savaşı'nda uygulanan siper savaşı yöntemine karşı geliştirilmiştir. Tankların, uçakların ve zehirli gazların gelişmesiyle siper savaşları terk edilmeye başlanmış, daha çok hareketli savunmaya geçilmiştir. Almanların bütün savaş araçları bu doktrin üzerine üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Battleaxe Harekâtı</span>

Battleaxe Harekâtı, II. Dünya Savaşı sırasında Kuzey Afrika Cephesi'nde, İngiliz kuvvetlerinin, Almanların Tobruk kuşatmasına yönelen ikinci saldırı operasyonudur. 15 Mayıs 1941 tarihinde gerçekleşen ve başarısız olan Brevity Harekâtı'nın ardından, 15 Haziran 1941 tarihinde başlatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alay</span>

Alay, bir albayın komutası altında üç ya da dört taburdan oluşan askeri birimdir. Bir askeri teşkilatlanma olarak çok eski tarihe dayanmaktadır. 16. yüzyıl ortalarında Fransız süvari birliklerine de alay denmekteydi. Daha sonraki yüzyıllarda alayların kendi sancak, üniforma ve armaları geliştirilmiş ve belirli alaylar belirli bir kişilik, askeri kariyer edinmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Bagration Harekâtı</span> Harekât

Bagration Harekâtı, II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu'nun yürüttüğü Beyaz Rusya Stratejik Taarruz Harekâtı'nın kapalı adıdır. Harekât, 22 Haziran ve 19 Ağustos 1944 tarihleri arasında icra edilmiş olup sonuçta Alman kuvvetleri Beyaz Rusya'dan ve Doğu Polonya'dan çıkartılmıştır. Harekâta verilen Bagration kapalı adı, 18. ve 19. yüzyıllarda yaşamış ve Borodino Muharebesi sırasında ölümcül bir yara almış olan Çarlık generali, prens Pyotr Bagration'a dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Meşale Harekâtı</span>

Meşale Harekâtı, Britanyalı-Amerikan birliklerin Vichy Fransası kontrolündeki Cezayir ve Fas'ı işgalidir.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Seferi (1941-1942)</span> Wikimedia anlam ayrımı sayfası

Kırım Seferi, II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'nde Alman ve Rumen ordularının Kırım Yarımadası'nın işgali ve Sivastopol'ün düşürülmesi için giriştikleri bir askeri seferdir. Barbarossa Harekâtı'nın başlarında Aşağı Dinyeper'e kadar ilerleyen Alman 11. Ordusu ve Rumen 3. Ordusu, Kırım'ı anakaraya bağlayan Perekop Kıstağı'nda Kızıl Ordu savunmasını 29 Ekim 1941'de aşmış, hızla Kırım işgal ederek Sivastopol'ü kuşatmıştır. Ancak Kızıl Ordu'nun Kırım Cephesi kuvvetlerinin Kerç Yarımadası'na 26 Aralık 1941'de bir çıkarma yapmaları üzerine Sivastopol taarruzu durdurulmuştur. Daha sonra Mihver kuvvetlerin Kerç Yarımadası'nda yerleşmiş olan Sovyet kuvvetlere taarruz etmiştir. Yenilgiye uğrayan Kızıl Ordu birlikleri geride tüm ağır silahlarını ve çok sayıda tutsak bırakarak denizden tahliye edilmiştir. Sivastopol'e ikinci taarruz 2 Haziran 1942 tarihinde başlatıldı ve bir aydan biraz fazla süren şiddetli çatışmalardan sonra 3 Temmuz 1942 tarihinde kent Alman-Rumen kuvvetlerinin eline geçti.

<span class="mw-page-title-main">Suvorov Harekâtı</span>

İkinci Smolensk Muharebesi, 7 Ağustos – 2 Ekim 1943 tarihleri arasında Kızıl Ordu tarafından icra edilen bir stratejik taarruz harekâtıdır. Harekât, Rusya’nın batısında, 1943 yılı yaz – sonbahar seferinin bir parçasını oluşturmaktadır. Aşağı Dinyeper Taarruzu ile birbirine yakın tarihlerde başlanıldı ve taarruz iki ay sürdü. General Yeremenko’nun komutası altında Kalinin Cephesi ile Sokolovski komutasındaki Batı Cephesi tarafından yürütüldü. Harekâtın hedefi, Alman kuvvetlerini Smolensk ve Bryansk bölgesinden çıkarmaktı. Smolensk, 1941 yılındaki I. Smolensk Muharebesi’nden beri Alman işgalindeydi.

<span class="mw-page-title-main">Korsun-Şevçenkovski Taarruzu</span>

Korsun - Şevçenkovski Taarruzu, 24 Ocak - 16 Şubat 1944 tarihleri arasında yer alan ve Korsun - Çerkassi Kuşatması'na yol açan bir muharebedir. Taarruz, Dinyeper-Karpatlar Taarruzu'nun bir parçasıdır. Bu harekât sırasında Nikolay Vatutin'in komutasındaki 1. Ukrayna Cephesi ve Ivan Konev komutasındaki 2. Ukrayna Cephesi kuvvetleri, Alman Güney Ordular Grubu'na bağlı bazı birlikleri Dinyeper Nehri kıyılarında tuzağa düşürüp kuşattılar. Haftalar boyunca süren çatışmalarda Kızıl Ordu kuvvetleri kuşatma altındaki Alman kuvvetlerini imha etmeye çalıştılar. Kuşatma altındaki Alman birlikleri dışarıdan yardıma gelen başka Alman birlikleriyle iş birliği halinde kuşatmayı yarıp kaçmayı başardı. Bu kuvvetlerin yaklaşık üçte ikisi kurtulmayı başarmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Uman-Botoşani Taarruzu</span>

Uman-Botoşani Taarruzu, Kızıl Ordu'nun, Doğu Cephesi'nin güney kesiminde 1944 yılı başlarında gerçekleştirdiği Dinyeper-Karpatlar Taarruzu'nun bir bölümüdür. Harekât, Ukrayna'nın batısında, Alman Güney Ordular Grubu'na karşı yürütülmüştür. Yaklaşık 1,5 ay süren muharebelerle Kızıl Ordu kuvvetleri, Güney Ordular Grubu'nu ikiye bölerek Romanya'nın doğusunda Dinyester ve Prut'a ulaştı.

Sinyavin Harekâtı, Kızıl Ordu'nun Leningrad Kuşatması'nı sona erdirmek için kuşatmadaki Alman birliklerine karşı giriştiği bir harekâttır. Bu harekâtla neredeyse eşzamanlı olarak uygulamaya konulması planlanan Alman harekâtı ise "Operation Nordlicht" kapalı adıyla planlanmıştır. Sovyet harekâtı Alman kuşatmasını kırmayı, Alman harekâtı ise kenti düşürmeyi hedeflemektedir. Her iki taraf da diğerinin plan ve hazırlıkları konusunda bilgi sahibi değildi ve taraflar muharebeleri, önceden hesaplamadıkları bir tarzda sürdürdüler. İlk taarruza geçen Sovyet güçleriydi ve 19 Ağustos'ta harekâta başladılar. Bu saldırı, Alman komutanlığını taarruz için hazırlanan kuvvetlerle, savunmayı takviye etmek durumunda bıraktı. Kızıl Ordu taarruzları durdurulunca da bu kez söz konusu kuvvetler karşı taarruz için kullanıldı. Sonuçta Sovyet taarruzları, kuşatmayı yarmakta başarılı olamadı. Bununla birlikte Alman tarafı da planladıkları taarruz harekâtını uygulamaya koyamadılar.

<span class="mw-page-title-main">Belostok Taarruzu</span>

Belostok Taarruzu, Kızıl Ordu'nun 1944 yılı yazında başlattığı Beyaz Rusya Stratejk Taarruz Harekâtı'nın üçüncü ve son bölümünde girişilen bir taarruzdur ve genellikle Bagration Harekâtı olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Smolensk Muharebesi (1941)</span> 2. Dünya Savaşında bir muharebe

Smolensk Muharebesi, Alman Merkez Ordular Grubu emrindeki, General Heinz Guderian komutasındaki 2. Panzer Grubu ile General Hermann Hoth'un 3. Panzer Grubu'nun Sovyet kuvvetlerine karşı II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'nde giriştiği başarılı bir kuşatma operasyonudur. Alman birliklerinin kuşatmaya aldığı Sovyet birlikleri dört Sovyet Cephesine bağlı bazı kuvvetlerdir. Bu muharebe içinde yer alan Sovyet kuvvetleri, Mareşal Semyon Timoşenko'nun Batı Cephesi, General Georgi Jukov'un Sovyet İhtiyat Cephesi, General Fyodor Kuznetsov'un Merkez Cephesi ve General Andrey Yeryomenko'nun Bryansk Cephesi kuvvetleridir. Harekâtın devamında Sovyet 16. Ordu'su, 19. Ordu'su ve 20. Ordu'su Smolensk'in hemen güneyinde kuşatıldı. Ancak 19. Ordu'nun büyük bir kısmı kuşatmadan sıyrılmayı başarmıştır. Sovyet askerlerinin büyük bir bölümünün çemberden kurtulması nedeniyle Hitler, Sovyetler Birliği'ni yenilgiye uğratmanın esas yönetimi olarak yürütülen kuşatma harekâtını durdurmuştur. Bunun yerine Sovyetler Birliği'ne ekonomik yönden ağır bir darbe vurmayı daha uygun bulmuştur.

Yelnya Muharebesi, Barbarossa Harekâtı'nın başlarında Alman kuvvetlerinin Yelnya kenti ve çevresine yönelik taarruzlarıyla kentin ele geçirilmesi ve ardından Kızıl Ordu'nun icra ettiği bir karşı taarruz harekâtıdır. Karşı taarruz harekâtı, Stavka tarafından Smolensk Muharebesi sırasında uygulamaya konulmuştur ve ve Sovyet kaynaklarında Yelnya Taarruz Harekâtı olarak geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Duhovşçina Muharebesi</span>

Duhovşçina Taarruzu, Sovyet Kızıl Ordu kuvvetlerinin II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'nde, Barbarossa Harekâtı sırasında geliştirdikleri ilk geniş çaplı karşı taarruzlardan biridir. Yelnya Muharebesi ile aynı günlerde uygulamaya konulan taarruz, Smolensk'in kuzeyinde yer alan Duhovşçina yerleşimine yönelmişti. Muharebe Sovyet kaynaklarında Duhovşçina Taarruz Harekâtı olarak geçmektedir.

Velikiye Luki Muharebesi, II. Dünya Savaşı'nda Sovyet Kalinin Cephesi kuvvetlerinin, Sovyet 1942 - 1943 Kış Seferi sırasında, Alman 3. Panzer Ordusu'na karşı, Velikiye Luki'yi geri almayı amaçlayan bir harekâttır. Operasyonun ayrıca Rjev-Syçevka Stratejik Taarruzu Harekâtı'nın kuzey kıskacını oluşturması da düşünülmüştür.

İstihkâm Okulu ve Eğitim Merkezi, Eğitim ve Doktrin Komutanlığına bağlıdır. Narlıdere'de bulunmaktadır. Görevi Türk Silahlı Kuvvetleri'ne "istihkam" sınıfı subay, astsubay, uzman çavuş ve er yetiştirmektir.