İçeriğe atla

İstendil Kuşatması

İstendil Kuşatması
1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı

İstendil kalesi
Tarih6-15 Haziran 1715
Bölge
Sonuç Kesin Osmanlı zaferi
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğuVenedik Cumhuriyeti Venedik Cumhuriyeti
Komutanlar ve liderler
Osmanlı İmparatorluğu Canım Hoca Mehmed PaşaVenedik Cumhuriyeti ??
Güçler
70+ savaş gemisi 300-400 Muhafız
Kayıplar
Hafif Tüm garnizon ölü veya esir

İstendil Kuşatması, 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

16. yüzyıl sonlarında İstendil adası

Canım Hoca Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı donanması Ege Denizi'nde Venediklilerin elinde kalan son ada olan İstendil'i ele geçirerek Osmanlı topraklarına kattı.

Kuşatma öncesi

1715 yılında Mora Seferi hazırlıklarını tamamlayan Sadrazam Silahdar Damat Ali Paşa 31 Mart'ta Osmanlı ordusunun başında İstanbul'dan hareket etti. Padişah III. Ahmed de orduyla birlikte Edirne’ye kadar geldi. Eşzamanlı olarak Kaptan-ı derya Canım Hoca Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı donanması de denize açıldı. Mehmed Paşa Sadrazama mektup göndererek Selanik'te görüşme talebinde bulundu. Ordunun Selanik'e varışının ertesi günü Osmanlı donanması da Selanik limanına demir attı. Silahdar Damat Ali Paşa Mehmed Paşa'ya ilk hedef olarak Venediklilerin Ege Denizi'ndeki son adası ve bir korsan yatağı olan İstendil'in fethedilmesi emrini verdi. Görüşmenin ardından Osmanlı ordusu karadan Mora yönüne ilerlerken Osmanlı donanması da demir alarak İstendil'e yöneldi.[1]

Kuşatma

Venediklilerin elindeki İstendil adası Akdeniz yolu üzerinde olup korsan yatağı durumundaydı. Bu ada daha önce Kaplan Mustafa Paşa, Köse Ali Paşa ve Mezomorto Hüseyin Paşa tarafından alınmak istenmiş fakat başarılamamıştı. Kandiye’nin fethinden dönen Fazıl Ahmed Paşa da adayı ele geçirmek istemiş, ancak kalenin büyüklüğünü ve berkitilmişliğini görünce vazgeçmişti.

Selanik'ten İstendil'e yönelen Donanma, 6 Haziran 1715 tarihinde adanın önlerine geldi ve kuşatmayı başlattı. Ada halkının da iç kaleye çekilmesinden sonra, Donanma'nın top ateşleri yoğunlaştırıldı. Kalenin büyük hasar görmesinden sonra direnemeyeceklerini anlayan Venedikliler teslim oldular. Kalede bulunanlardan yaklaşık yüz kişi Venediklilerin hâkimiyetindeki Menekşe kalesine gönderilirken[2], 700-800 civarındaki halkın köylerine geri dönmelerine müsaade edildi. Kaledeki topların bir bölümü kalyonlara alınırken, diğerleri kalenin muhafazası için bırakıldı.[3] Canım Hoca Mehmed Paşa fethi haber vermek üzere selam ağasını Sadrazam'a gönderdi. (Sonradan Lale Devri'nin ünlü sadrazamı Nevşehirli Damat İbrahim Paşa olacak) Mevkufatî İbrahim Efendi’yi de adanın tahririni yapmakla görevlendirdi.

Kuşatma sonrası

Osmanlı donanmasının İstendil'i zaptı Mora Seferinin Osmanlılar açısından ilk zaferi olması açısından kaydadeğer bir başarı oldu.

Keza, adanın Osmanlı topraklarına katılmasıyla Ege Denizi'ndeki son yabancı toprağı da tarihe karıştı.

Sadrazam Silahdar Damat Ali Paşa Gördüs'ü ele geçirdikten sonra Venediklilerin zulmünden kurtarılmaları için başvuruda bulunan İğne adasındaki Yunanların talebine cevaben ada önlerine gelen Canım Hoca Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı donanması adayı teslim aldı.[4]

Kaynakça

  1. ^ "Tarih-i Râşid", Râşid Mehmed Efendi, (Hzr. Abdülkadir Özcan ve Yunus Uğur), İstanbul: Klasik Yayınları (2013),c.2, s.903
  2. ^ "18. Yüzyılda Osmanlı Devleti'nin Ege (Adalar) Denizi ve Doğu Akdeniz'e Yönelik Güvenlik Parametreleri", Yusuf Alperen Aydın, Osmanlı Araştırmaları / The Journal of Ottoman Studies, XLV (2015), s.164
  3. ^ "Kaptan-ı Derya Canım Hoca Mehmed Paşa", Meltem Aydın, Bilig, sayı:77 (Bahar 2016), s.31
  4. ^ "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.13, s.165-166

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pasarofça Antlaşması</span>

Pasarofça Antlaşması, 1715-1718 Osmanlı-Avusturya-Venedik Savaşı'na son veren, yukarı Sırbistan, Belgrad ve Banat yaylasının Avusturya'ya; Dalmaçya, Bosna ve Arnavutluk kıyılarının Venedik'e verilmesi, Mora Yarımadası'nın Osmanlılarda kalması gibi maddeler içeren 21 Temmuz 1718'de imzalanan antlaşmadır. Antlaşma, Osmanlı Sultanı III. Ahmed (1703-1730) zamanında, Mora-Tuna kavşağında Sırbistan'ın Pasarofça kasabasında yapıldı.

Silahdar Süleyman Paşa III. Ahmed saltanatında, 12 Kasım 1712 - 6 Nisan 1713 tarihleri arasında dört ay yirmi dört gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

Hoca İbrahim Paşa III. Ahmed saltanatında, 6 Nisan 1713 - 27 Nisan 1713 tarihleri arasında yirmi bir gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Silahdar Damad Ali Paşa</span> 115. Osmanlı sadrazamı

Silahdar Damad Ali Paşa veya Şehid Ali Paşa III. Ahmed saltanatında, 27 Nisan 1713 - 5 Ağustos 1716 tarihleri arasında üç yıl üç ay sekiz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. 5 Ağustos 1716'da Avusturya Ordusu'na karşı yapılan Petrovaradin Muharebesi'nde şehit düşmüştür.

İzmirli Süleyman Paşa Osmanlı denizcisi. III. Ahmed saltanatında Ocak 1714 - 18 Aralık 1714 ile 5 Nisan 1718 - Eylül 1721 dönemlerinde iki kez kaptan-ı derya görevi yapmıştır. Diğer valilik görevi de verilmiştir.

Silahdar Damat Dimetokalı Mehmed Paşa I. Mahmud saltanatında 9 Ocak 1736 - 6 Ağustos, 1737 tarihleri arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Eğriboz Kuşatması (1470)</span>

Eğriboz Kuşatması, 1463-1479 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın önemli bir evresi olup, 1470 yılında Fatih Sultan Mehmet komutasındaki Türk ordusunun donanmanın da yardımıyla Venedik'in en önemli denizaşırı topraklardan Negroponte'nin kuşatılıp fethedilmesi ve tüm Eğriboz Adası'nın Osmanlı topraklarına katılmasıyla sonuçlanan seferdir.

<span class="mw-page-title-main">II. Giovanni Cornaro</span>

II. Giovanni Cornaro, 22 Mayıs 1709 – 12 Ağustos 1722 döneminde Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 111'inci dükadır. Doçe I. Alvise Mocenigo'nun ölümünden sonra yapılan seçimden sonra 22 Mayıs 1709'da tahta çıktı. 13 yıl 2 ay 21 gün süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"'lik saltanatından sonra 12 Ağustos 1722'de 75 yaşında Venedik'te öldü.

Mora Seferi, 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

(İkinci) Çanakkale Deniz Muharebesi, Kaptan-ı Derya Zurnazen Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması'nın 21 Haziran 1655'te Venedik Cumhuriyeti Donanması ile Çanakkale Boğazı önlerinde yaptığı deniz muharebesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın bir evresi.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Deniz Muharebesi (1656)</span>

(Üçüncü) Çanakkale Deniz Muharebesi, Kaptan-ı Derya Sarı Kenan Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması'nın 23 Haziran 1656'da Venedik Cumhuriyeti Donanması ile Çanakkale Boğazı önlerinde yaptığı deniz muharebesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın bir evresi. Osmanlı Donanması, İnebahtı Deniz Muharebesi'nden (1571) beri en büyük yenilgisini aldı.

<span class="mw-page-title-main">İnebahtı Kuşatması (1499)</span>

İnebahtı Kuşatması, 1499-1503 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda bir evre. II. Bayezid komutasındaki Türk ordusu, Venedik-Fransa donanmalarını mağlup eden Türk donanmasının yardımıyla İnebahtı'yı fethetti.

<span class="mw-page-title-main">Ege Seferi (1538)</span> 1537-1540 Osmanlı-Venedik Savaşında evre, Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının Ege Denizinde Venedike ait adaları fethetmeye yönelik iki askerî harekâtından ikincisi (diğeri bir yıl önce)

Ege Seferi, 1537-1540 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre, Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının Ege Denizi'nde Venedik'e ait adaları fethetmeye yönelik iki askerî harekâtından ikincisi.

Hüsambeyzade Ali Paşa ya da Rodoslu Ali Paşa, Osmanlı donanmasında 1650-1652 ve 1660-1661 arasında kaptan-ı deryalık yapmış Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Matapan Burnu</span>

Matapan Burnu, Yunanistan'da coğrafi bölge.

Kaplan Mustafa Paşa, Osmanlı devlet adamı ve asker

<span class="mw-page-title-main">Navarin Kuşatması (1825)</span>

Navarin Kuşatması, Yunan İsyanı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Nakşa Seferi</span>

Nakşa Seferi, Piyale Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının 1566 yılında Ege Denizi'ndeki Nakşa Dükalığı üzerine düzenlediği ve Kiklad Adaları'nı doğrudan Osmanlı yönetimine kattığı askerî harekât.

Mora'nın Osmanlılar tarafından yeniden fethi, Yedinci Osmanlı-Venedik Savaşı sırasında Haziran-Eylül 1715'te gerçekleşti. Kapudan Paşa (Amiral) Canım Hoca Mehmed Paşa komutasındaki filonun yardımıyla Sadrazam Silahdar Damat Ali Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, Yunanistan'ın güneyinde ele geçirilen Peloponez yarımadasını yeniden fethetti.

<span class="mw-page-title-main">Suda Kuşatması (1715)</span>

Suda Kuşatması, 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.