İstanbul Tiyatro Festivali
İstanbul Tiyatro Festivali, İstanbul'da yapılan bir tiyatro festivalidir. 1989'dan bu yana İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenmektedir. 2001 yılına dek her yıl yapılan festival, bu yıldan itibaren iki yılda bir düzenlenmeye başlandı. Bünyesinde tiyatro oyunlarının yanında atölye çalışmaları, seminerler, konferans ve sergilerin de yer aldığı festivale, dünyanın çeşitli bölgelerinden tiyatro toplulukları katılır.
Festival mekanları, festivalin amacı ve işlevi
Festival kapsamındaki oyunlar şehrin açık ya da kapalı tiyatro mekanlarında veya kimi zaman bir sokağında sergilenir. Festivalin amacı, Türkiye'nin sanat ve kültür başkenti sayılabilecek İstanbul'a dünyanın farklı yerlerinden, farklı tiyatro anlayışlarının temsilcisi olan topluluk ve sanatçıları getirerek, bu sanatçıların eserlerini Türkiye'de yaşayan seyirciye sunmaktır.
İstanbul Tiyatro Festivali, uluslararası toplulukları Türkiye'ye taşımasının yanında, Türkiye'de etkinlik gösteren kimi toplulukları uluslararası alanda tanıtmak ve hatta uluslararası iş birliği projelerine kapı açmak gibi bir işleve de sahiptir. İşbirliğiyle üretilen ortak yapımlar, deneysel çalışmaların doğmasına katkıda bulunur.
Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali, Nazım Hikmet'in doğumunun 100. yılı olan 2002'de ilk prodüksyonunu gerçekleştirdi. Böylece, Türk tiyatrosunun önde gelen isimlerinden Yıldız Kenter, Zeliha Berksoy, Jülide Kural, Zuhal Olcay, Tilbe Saran, Sema, Zeynep Tanbay ve Işık Yenersu'nun yer aldığı, Genco Erkal'ın derlemesiyle oluşturulan Nazım'a Armağan sahneye konuldu.
Festivalde 2004 yılından itibaren genç yorumcuları desteklemek amacıyla Genç Tiyatro bölümü oluşturuldu. Genç tiyatro gruplarına, herhangi bir yaş sınırı olmaksızın festivale katılarak eserlerini sergileme imkânı tanındı. Böylece, 14. Uluslararası Tiyatro Festivali'ne sekiz proje davet edildi.
2006 yılında düzenlenen 15. İstanbul Uluslararası Tiyatro Festivali, dünya çapında bir tiyatro buluşması olan 4. Tiyatro Olimpiyatları'na ev sahipliği yaptı. Amaçları, tiyatro, dans, müzik gibi sanatların farklı kültürleri buluşturmak, tartışma alanları açmak ve toplumlar arasındaki diyalogu güçlendirmek ve geliştirmekteki işlevini vurgulamak olan Tiyatro Olimpiyatları'nın dördüncüsü, festival kapsamında, "Sınırların Ötesi" teması ile gerçekleşti.
2008 yılında, İnsan Hakları Bildirgesinin yayınlanmasının 60. yılı dolayısıyla insan hakları teması ağırlıklı olacak festivalin, 15 Mayıs - 4 Haziran arasında yapılacağı açıklandı.
Onur Ödülleri Sahipleri
1997 yılından itibaren festivalde her yıl Türkiye içinden ve dışından birer sanatçıya, tiyatroya katkıları nedeniyle "onur ödülü" verilmektedir.
| Yıl | Kazananlar |
|---|---|
| 2023 | Mehmet Birkiye |
| 2020 | Geyvan McMillan, Işıl Kasapoğlu ve Ivo van Hove |
| 2019 | Emmanuel Demarcy-Mota Ferhan Şensoy ve Metin Deniz |
| 2018 | Zeliha Berksoy ve Evgeny Mironov |
| 2017 | Duygu Sağıroğlu, Zeynep Oral ve Angelin Preljocaj |
| 2016 | Metin Akpınar, Şahika Tekand ve Berliner Ensamble |
| 2014 | Dikmen Gürün, Edward Hall ve Grzegorz Jarzyna |
| 2012 | Cüneyt Türel, Başar Sabuncu, Thomas Ostermeier, Sevda Şener ve Özdemir Nutku |
| 2010 | Erol Keskin ve Tadashi Suzuki |
| 2008 | Eimuntas Nekrosius, Gülriz Sururi ve Engin Cezzar |
| 2006 | Peter Brook, Haldun Dormen ve Münir Özkul |
| 2004 | Theodoros Terzopoulos ve Müşfik Kenter |
| 2002 | Tankred Dorst ve Şükran Güngör |
| 2000 | Pina Bausch ve Genco Erkal |
| 1999 | Robert Wilson ve Necdet Mahfi Ayral |
| 1998 | Yuri Lyubimov ve Melih Cevdet Anday |
| 1997 | Giorgio Strehler ve Yıldız Kenter |
Kaynaklar ve dış bağlantılar
- İstanbul Tiyatro Festivali 31 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - İstanbul Kültür Sanat Vakfı web sitesi.
- İstanbul Tiyatro Festivali Tarihçesi[]
