İçeriğe atla

İstanbul Kadıköy Lisesi

Koordinatlar: 40°58′59″K 29°01′17″D / 40.98306°K 29.02139°D / 40.98306; 29.02139
İstanbul Kadıköy Lisesi
Harita
Kuruluş1957
ÜlkeTürkiye
ŞehirModa, Kadıköy, İstanbul
TürüAnadolu lisesi
Eğitim diliTürkçe
Yabancı dil(ler)İngilizce
Koordinat40°58′59″K 29°01′17″D / 40.98306°K 29.02139°D / 40.98306; 29.02139

İstanbul Kadıköy Lisesi (eski adıyla Kadıköy Kız Lisesi), İstanbul'un Moda semtinde 1957'den beri hizmet vermekte olan öğretim kurumu.

Karma eğitim veren bir anadolu lisesidir. Bünyesinde bir kız öğrenci yatakhanesi yer alır. Kız Lisesi olarak hizmet vermekte iken 2002-2003 öğretim döneminde karma eğitime geçmiş, İstanbul Kadıköy Kız Lisesi olan adı 2008'de İstanbul Kadıköy Lisesi olmuştur.

Tarihçe

Moda Caddesi, Hacı İzzet Sokak'ta bulunan tarihî yapıda 1957'de kız lisesi olarak eğitime başladı. 2002-2003 öğretim döneminde karma eğitime geçti ve Kadıköy Kız Lisesi olan eski adı Kadıköy Lisesi olarak değişti. 2008-2009 yılından itibaren Anadolu Lisesi statüsüne geçmesine ve fakat tarihî bir okul olması nedeniyle adının korunmasına karar verildi. 2008 yılında okulun adı İstanbul Kadıköy Lisesi olarak değişti.

Okul, caddeden denize kadar uzanan geniş bahçe içindeki üç binada hizmet verir. Binalardan birisi, birinci derece tarihî eser statüsündeki Mermer Konak'tır.[1] 1870'li yıllarda inşa edilen konakta 1897-1929 yılları arasında Mahmud Muhtar Paşa ve ailesi yaşamıştı. Konak, Paşa'nın mirasçıları tarafından Milli Eğitim Bakanlığı'na satıldıktan sonra okul binası olarak hizmet vermeye başladı. Diğer iki bina 1969 ve 1972 yıllarında konağın bahçesine inşa edildi.

17 Ağustos 1999'daki 1999 Gölcük Depremi'nde okul binalarından deniz tarafından olanın kullanılamaz duruma gelmesi üzerine binaların takviye ve onarımı 2002'de tamamlandı; bu süre içinde okul eğitim öğretime Erenköy Kız Lisesi'nde öğleden sonraları devam etti.[2]

2002-2003 döneminde tarihi köşkte görsel sanatlar dersleri kısmi olarak işleniyorken sonraki senelerde tamamen kapatılmıştır. Köşkün içindeki eşyalar ve bahçesindeki heykeller Sakıp Sabancı Müzesi'nde bulunmaktadır.

Kuruluş günü 27 Şubat olan okulda, her yıl şubat ayının dördüncü pazar günü, geleneksel Simit-Salep Günü olarak kutlanır.

Mermer Konak

Mahmut Muhtar Paşa köşkü, 2016

Bugün okul binası olarak kullanılan tarihî konak, 1870'lerde bir levanten tarafından şu anda ismi bilinmeyen İtalyan bir mimara yaptırılmıştır ve dış cephesi mermer olduğu için Mermer Konak olarak anılır. Osmanlı Devleti'nde 1912'de üç ay süreyle sadrazamlık yapmış olan ünlü devlet adamı Gazi Ahmed Muhtar Paşa'nın oğlu Mahmud Muhtar Paşa, Mısır Hidivi İsmail Paşa'nın kızı Prenses Nimetullah Hanım ile evlendikten sonra konağı Dimitri Veldemi adlı Rum’dan satın alıp yerleşti. Mahmut Muhtar Paşa'nın Moda'ya yerleşmesi, o güne kadar levantenlerin yaşadığı Moda'ya Türk ailelerinin de gelmeye başlaması açısından önemli idi. Aile, 1897-1929 yılları arasında konakta yaşadı

Gazi Muhtar Paşa, köşke merkezî ısıtma sistemi ve şebeke suyu getirtti. Okul olduğu dönemde de kullanılmaya devam edilen üzeri kabartma desenli kalorifer petekleri yaptırıldı. 1908 yılında Anadolu yakasına henüz elektrik gelmemişken Mahmut Muhtar Paşa kendi özel girişimiyle bahçeye bir makine ile dinamo yerleştirtti ve köşkle bahçesine elektrik sağlandı. Köşk, 31 Mart Ayaklanması'nda toplarla kuşatılmış ve ateşe tutulmaktan son anda kurtlmıştur.[1]

Babası Gazi Muhtar Paşa'nın 1912'de kurduğu hükûmette 90 gün süreyle bahriye nazırı olarak görev yapan Mahmut Muhtar Paşa, nazırlıktan ayrılıktan sonra Berlin'de sefir olarak görev yaptı; Berlin'deki görevinden sonra İstanbul'a dönüp Moda'daki köşkünde yaşamını sürdürdü.[2] Mahmut Muhtar Paşa'nın kabinesinden ayrılmasından 13 yıl sonra cumhuriyet hükûmetince hakkında yolsuzluk iddiasıyla dava açıldı. 90 gün süren nazırlık döneminde Osmanlı donanması için Birleşik Krallık'a Sultan Osman ve Reşadiye isimli iki büyük zırhlı gemi siparişi verip bedelini ödemiş olan Muhtar Paşa'nın sipariş ettiği gemiler, I. Dünya Savaşı'nın çıkması üzerine Osmanlı Devleti'ne teslim edilmemişti. Paşa, yıllar sonra bu konuda açılan davada hazine hakkının kaybına sebep olduğu gerekçesiyle yargılandı ve suçlu bulundu; gemi ve malzemelerin bedelini faiziyle ödemekle yükümlü kılındı. 1929'da verilen bu karar üzerine 22 bin altını kendi servetinden ödeyen Paşa, ülkeyi terk edip Mısır'a yerleşti. 1935 yılında Napoli'ye bir gemi seyahati sırasında hayatını kaybetti.

1952’de Mısır’da gerçekleşen ihtilal sonrası, hanedanlığa ait her şeye el konulunca tüm varlığını kaybeden ailenin hayattaki fertleri İstanbul’a, köşke döndü. 1956’da borçlarını ödemek için köşkü ve içindeki eşyaları sattılar. O yıl köşk, 1,5 milyon lira bedelle kamulaştırılıp Milli Eğitim Bakanlığı’na devredildi; içindeki heykeller, çeşmeler, tüm eşyalar da müzayede ile satıldı.[1]

Günümüzde Emirgân'daki Sakıp Sabancı Müzesi (Atlı Köşk) bahçesinde bulunan ve 1864'te Fransız heykeltıraş Louis Doumas tarafından Paris'te yapılmış bronz at heykeli, Mermer Konak'ın bahçesinde bulunan ve müzayedede satılan heykellerdendir. Bronz at, Vehbi Koç ile Hacı Ömer Sabancı arasında çekişmeli bir arttırma sonucu Hacı Ömer Sabancı'nın oldu ve Emirgân'daki köşkün önüne yerleştirilerek köşkün "Atlı Köşk" adını almasına sebep oldu.[1][3] Türkiye'nin ilk beş yıldızlı otellerinden olan Elmadağ'daki Divan Oteli'nin simgesi haline gelen geyik heykeli ise Mermer Konak'ın arka bahçesinde bulunmaktaydı ve aynı müzayedede Vehbi Koç'a satılmıştı.[1]

İstanbul Kadıköy Lisesi ve eski adıyla Kadıköy Kız Lisesi mezunlar derneği ve okul idaresinin konağı restore etmek için girişimlerde bulunmuş ancak restorasyon gerçekleşmemiştir. Yapı, sinema filmleri, televizyon dizileri, reklam, katalog ve klip çekimleri için de kullanılmaktadır.

Okulun geçmiş müdürleri

  • 1957-1967 Mustafa Aral
  • 1968-1975 Alaattin Kısayürek
  • 1975-1979 Yunus Emre Özsulu
  • 1979-1982 Süheyla Güven
  • 1982-1985 Hüseyin Yazıcı
  • 1985-1997 Mehmet Ali Baytan
  • 1997-1999 Betül Demirağ (Müdür Vekili)
  • 1999-2010 İbrahim Arısoy
  • 2010-2014 Ahmet Figankaplan
  • 2014-2019 Mustafa Yavuz[4]
  • 2019-günümüz İsmet Sancak

Kaynakça

  1. ^ a b c d e "Mine Averdi, Tarihi Köşk Valinin İmzasını Bekliyor, Akşam Gazetesi, 14 Nisan 2008". 7 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2011. 
  2. ^ a b "İstanbul Kadıköy Lisesi web sitesi, Erişim Tarihi: 04.03.2011". 8 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2011. 
  3. ^ Gündem, Gerçek (6 Haziran 2020). "Atlı Köşk'teki atların ilginç hikayesi! Eşekten inip ata binmenin sembolü". Gercekgundem.com. 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2023. 
  4. ^ İstanbul Kadıköy Kız Lisesi'nin yeni müdürü Mustafa Yavuz, İstanbul Kadıköy Lisesi web sitesi, Erişim tarihi:02.12.2014

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kızıltoprak</span> Kadıköy, İstanbul, Türkiyede mahalle

Kızıltoprak, İstanbul Anadolu yakasında Kadıköy ilçesinde bir semttir.

<span class="mw-page-title-main">Kabataş Erkek Lisesi</span> 1908 yılından bu yana eğitim veren orta öğretim kurumu

Kabataş Erkek Lisesi, 1908 yılından beri öğretim yapan, Türkiye'nin en eski liselerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Vefa Lisesi</span> 1872 yılında kurulan eğitim kurumu

Vefa Lisesi ya da eski adıyla Vefa İdadisi, 1872 yılında İstanbul'da kurulan, günümüzde Anadolu lisesi statüsündeki ortaöğretim kurumu.

<span class="mw-page-title-main">Adile Sultan Sarayı</span>

Adile Sultan Sarayı, 1856 yılında Sarkis Balyan tarafından Sultan Abdülmecid için kız kardeşi Âdile Sultan'a bir armağan olarak yapılmıştır. 1916'dan itibaren Kandilli Kız Lisesi olarak kullanılmış, 1986 yılında yangında harap olmuştur. Sarayın restorasyonu Sabancı ailesinin katkılarıyla tamamlanmıştır ve 28 Haziran 2007 tarihinde yeniden hizmete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Zühtü Müridoğlu</span> Türk heykeltıraş

Zühtü Müridoğlu, Türk heykeltıraş.

İzmir Atatürk Lisesi 1888 yılında, bugün İl Vilayet Konağı'nın yanında, Konak Kaymakamlığı'nın bulunduğu yerdeki İzmir Adliyesi'nin bulunduğu binada (bu bina 1977'de kaymakamlık binasının yapılması için Mehmet Dağdelenli tarafından yıktırılmıştır) 5 senelik idadi mektebi olarak 120 öğrenci ile eğitime başlamıştır. İlk müdür aynı zamanda tarih ve coğrafya öğretmeni olan Abdurrahman Bey'dir. 1890'da 7 senelik idadi olmuştur. Emrullah Efendi'nin Millî Eğitim Bakanlığı zamanında 29 Ekim 1910 tarihinden Cumhuriyet dönemine kadar sultani (lise) olmuştur.

Altunizade, İstanbul ilinin Üsküdar ilçesine bağlı bir mahalledir. Üsküdar-Kısıklı yolu üzerinde, Bağlarbaşı ile Millet Bahçesi adı verilen park arasında kalan bölgenin güneye, Koşuyolu'na doğru uzanan kesimi.

<span class="mw-page-title-main">Saint-Joseph Fransız Lisesi</span> Kadıköy, İstanbulda bir özel okul

Saint-Joseph Fransız Lisesi, Kadıköy'de bulunan Fransa menşeli özel bir lisedir.

<span class="mw-page-title-main">Buca Fen Lisesi</span>

Buca İnci Özer Tırnaklı Fen Lisesi, İzmir’in Buca ilçesinin Dumlupınar mahallesinde bulunan, fen lisesi statüsünde bir okuldur.

<span class="mw-page-title-main">Terakki Vakfı Okulları</span> Türkiyede okul

Terakki Vakfı Okulları, Terakki Vakfı'na bağlı, İstanbul'da yer alan bir okullar bütünüdür. Bünyesinde anaokulu, ilkokul, ortaokul ve lise yer alır. Tarihi, 1877 yılında Selanik'te kurulmuş olan Mekteb-i Terakki adlı okula dayanır.

Çamlaraltı Koleji bir ilkler okulu olarak bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sakıp Sabancı Müzesi</span> Türkiyede bir müze

Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi, zengin bir hat ve resim koleksiyonunu bünyesinde barındıran ve düzenlediği geçici sergilerle birçok ünlü sanatçının eserlerine ev sahipliği yapan bir sanat müzesidir. 2002 yılında ziyarete açılan müze, İstanbul'da Boğaziçi'nin en eski yerleşimlerinden Emirgan'da bulunan Atlı Köşk'te hizmet vermektedir.

Nilüfer Hatun İlköğretim Okulu, İstanbul'un Şişli ilçesinin Nişantaşı semtinde ilk ve orta öğretim dersleri verilen bir okuldur.

<span class="mw-page-title-main">Kadıköy Anadolu Lisesi</span> Kadıköy, İstanbulda lise

Kadıköy Anadolu Lisesi İstanbul'un Kadıköy ilçesi Moda semtinde 1955 yılında Kadıköy Maarif Koleji adıyla kurulan, yabancı dille eğitim yapması amaçlanan lise.

Rıdvan İsmail Paşa Köşkü, Kadıköy Erenköy semtinde 1890-1906 arasında İstanbul Şehremini Rıdvan İsmail Paşa tarafından yaptırılmış üç katlı köşktür.

İstanbul Anadolu Lisesi ya da eski adıyla Kenan Evren Anadolu Lisesi, 1900'da eğitime başlayan ve günümüzde lise düzeyinde eğitim veren okul. 2020'de aynı ilçede Bostancı'daki yeni binasına taşındı. Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadyumu'nun bitişiğinde eski okul binası ise Fenerbahçe Spor Kulübüne devredildi.

Emine Fuat Tugay ya da Emine Düriye Hanım İlk Türk kadın ressamlardan biridir.

<i>Kadıköy Boğa Heykeli</i> İstanbulun Kadıköy ilçesinde yer alan tunç heykel

Boğa Heykeli, İstanbul'un Kadıköy ilçesinin Altıyol bölgesinde yer alan ve bir erkek sığırı tasvir eden bronz heykel.

Baltazzi Köşkü , 1850'lerde İzmir'in Buca ilçesinde Baltazzi ailesine mensup Demonstanis Baltazzi tarafından yaptırılmış neoklasik mimari üslupta bir Levanten köşküdür.

<span class="mw-page-title-main">Sarıca Apartmanı</span> İstanbulun Moda semtinde tarihî yapı

Sarıca Apartmanı, İstanbul'un Kadıköy ilçesindeki Moda semtinde 1903 yılında inşa edilmiş bir yapıdır.