İçeriğe atla

İstanbul Deniz Otobüsleri

İstanbul Deniz Otobüsleri
SloganTürkiye'nin Deniz Otobanı!
Ticari ismi
İDO İstanbul Deniz Otobüsleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.
TipAnonim şirket
EndüstriUlaşım endüstrisi
TürDeniz taşımacılığı
Kuruluş6 Nisan 1986 (38 yıl önce) (1986-04-06)
Genel merkeziYenikapı Mahallesi, Kennedy Caddesi, İDO Yenikapı Terminali, ,
Hizmet alanlarıİstanbul, Balıkesir, Bursa, Kocaeli, Tekirdağ, Yalova
Önemli kişilerMurat Orhan, Genel Müdür
SahibiBilkent Holding (50%)
Akfen Holding (50%)
Web sitesii̇do.com.tr
Arabalı İDO vapuru

İDO İstanbul Deniz Otobüsleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. İstanbul'un deniz ulaşımına ve trafik sorununun çözümüne katkıda bulunmak amacıyla İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından 1987 yılında kurulmuştur. 2005 Mart ayında, TDİ'ye bağlı Şehirhatları İstanbul Deniz Otobüsleri'ne devredilmiştir. İDO günümüz itibarıyla 103 gemi ve 88 iskelesiyle dünyanın en büyük araç ve yolcu deniz taşımacılığı şirketidir.

Tarihi

İstanbul'da her geçen gün artan trafik sorununa alternatif arayan İ.B.B. 1987 ve 1988 yıllarında Norveç'ten satın alınan 449 yolcu kapasiteli 10 adet deniz otobüsü ile hizmete başlamıştır. Bugün toplam 22 deniz otobüsü ile hizmet veren İDO 1995 yılında Avustralya'dan satın alınan 2 adet Monohull tipi 155 yolcu kapasiteli deniz otobüsü ile 10 olan gemi adedini 12'ye çıkarmıştır (Akşemseddin & Ertuğrul Gazi).

10 gemilik bir projenin ilk 2 adedi olan ve 1996 yılında teslim edilen Avustralya yapımı catamaran tipi 450 yolcu kapasiteli deniz otobüsleriyle (Sinan Paşa & Piyale Paşa) ile bu sayı 14'ü bulurken, 1997 Norveç yapımı 350 kişilik 3 gemi ve 400 kişilik 2 gemi ve yine ilk defa Türkiye Gemi Sanayi Pendik Tersanesi'nde imal edilen 400 kişilik 1 gemi ile sayı 20'ye yükselmiştir. 1997 yılında Yalova - Yenikapı arasında çalıştırılmak üzere 500 yolcu, 94 araç kapasiteli arabalı feribot Avustralya'da inşa ettirilmiştir. 1998 yılında Yenikapı - Bandırma arasında karşılıklı çalıştırmak üzere yine aynı tersaneden Austal Ships firmasından 800 yolcu kapasiteli 200 araçlık arabalı 2 feribot inşa ettirilmiştir (Turgut Özal & Adnan Menderes). Bu iki feribot 36 deniz mili hıza ulaşabiliyor. 12 Aralık 2005'te yine Austal firmasıyla kontratı imzalanan ve 2007'de teslim edilen 2 yeni feribotla yine Bursa-Yenikapı arasında ulaşım kolaylaşmıştır. Her biri 1200 yolcu ve 225 araç kapasiteli katamaran tipi bu gemiler 35 deniz mili hıza sahip olup mesafeyi 75 dakikaya indirmiştir. Ayrıca 2007 yılında Hollandalı Damen Shipyards'tan 5 adet 30 deniz mili hız, 449 yolcu kapasiteli deniz otobüsü alınmıştır.

2004 yılının Nisan ayında Akşemseddin ve Ertuğrul Gazi deniz otobüsleri İDO'dan Kocaeli Büyükşehir Belediyesi'ne devredilmiştir.

İDO, 2005 Şubat ayında ise İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) ile bir protokol yaparak Türkiye Şehir Hatları İşletmesini devralma iradesini ortaya koymuştur. Devralma işlemleri İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı adına İDO tarafından yürütülmüştür. Devralma işlemiyle birlikte İstanbul’da deniz ulaşımından sorumlu tek otorite İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı olmuş ve bu otorite de büyük ölçüde İDO’ya devredilmiştir.

İDO filosu; Toplam 33 hatta, 25 Deniz Otobüsü, 10 Hızlı Feribot, 18 Araba Vapuru, 35 Şehirhatları Yolcu Vapuru, 10 Deniz Taksi ve Mavi Marmara Yolcu Gemisi ile 88 noktaya hizmet götürmektedir.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin iştiraki İstanbul Deniz Otobüsleri Sanayi ve Ticaret A.Ş'nin (İDO) yüzde 100 oranındaki hissesinin özelleştirilmesi ihalesinin nihai pazarlık sonucu ihaleyi, 861 milyon dolarlık teklifle Tepe-Akfen-Souter-Sera Ortak Girişim Grubu kazandı.[1]

İstanbul - Bursa seferlerinde 2013'te hizmete başlayan Bursa Deniz Otobüsleri (BUDO) şirketi yolculara bir seçenek daha sunmaktadır.

2022 yılı Haziran ayı itibari ile Bandırma-İstanbul arasında yapılan arabalı vapur seferleri İDO tarafından iptal edildiği ve gemilerin İBB'ye iade edildiği açıklandı..[2][3]

Ulaşım

Hat Rota Sistem İşletmeci
İşletmedeki hatlar
M1ᴀ (Yenikapı - Atatürk Havalimanı) Metro HattıYenikapı - Atatürk Havalimanıİstanbul MetrosuMetro İstanbul
M1ʙ (Yenikapı - Halkalı) Metro HattıYenikapı - Kirazlı
M2 (Yenikapı - Hacıosman & Sanayi Mahallesi - Seyrantepe) Metro HattıYenikapı - Hacıosman
M3 (Bakırköy Sahil - Kayaşehir Merkez) Metro HattıBakırköy Sahil - Kayaşehir Merkez
M4ᴀ (Kadıköy - Sabiha Gökçen Havalimanı) & M4ʙ (Kadıköy - Tuzla) Metro HattıKadıköy - Sabiha Gökçen Havalimanı
M8 (Bostancı - Parseller) Metro HattıBostancı - Parseller
T3 (Kadıköy - Moda) Nostaljik Ring Tramvay HattıKadıköy - Modaİstanbul Tramvayı

Yıllara göre Deniz Otobüsleri

  • 1988: 10 adet
  • 1994: 12 adet
  • 1996: 14 adet
  • 1997: 22 adet (20 deniz otobüsü, 2 Hızlı Feribot)
  • 1998: 24 adet (20 deniz otobüsü, 4 Hızlı Feribot)
  • 2000: 26 adet (22 deniz otobüsü, 4 Hızlı Feribot)
  • 2009: 99 adet (25 deniz otobüsü, 10 Hızlı Feribot, 18 Arabalı Vapur, 1 Yolcu Gemisi, 35 Yolcu Vapuru, 10 Deniz Taksi), Şehir Hatları ile birleşme
  • 2012: 53 adet (25 deniz otobüsü, 10 Hızlı Feribot, 18 Arabalı Vapur)[4]

Görseller

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "İDO yeni sahibini buldu". www.haberdar.com. 5 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2011. 
  2. ^ "İDO ile Bursa'ya, Bandırma'ya, Yalova'ya… Kasım ayında siz nereye isterseniz oraya dümen çeviriyoruz". Twitter. 24 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2022. 
  3. ^ "Bursa ve Bandırma'dan İstanbul'a yolcu taşıyan İDO arabalı vapur seferlerini iptal etti". İhlas Haber Ajansı. 13 Haziran 2022. 13 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2022. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Marmara Denizi</span> Karadeniz ve Ege Denizi arasındaki iç deniz

Marmara Denizi ya da Klasik Antik Çağ'ında Propontis, Karadeniz'i, Ege Denizi ve Akdeniz'e bağlayan bir iç denizdir. Karadeniz'e İstanbul Boğazı, Ege Denizi'ne Çanakkale Boğazı ile bağlanır. Türkiye'nin Asya ve Avrupa kısımlarını da birbirinden ayırır. Marmara Adasında bol miktarda mermer bulunması yüzünden adaya ve denize, Yunanca mermer anlamına gelen "Marmaros" denmiştir. Denizin bir diğer eski adı da '"Propontis"'tir. Türkiye'nin en büyük şehirlerinden İstanbul ve Kocaeli bu denizin kıyısında, diğer bir büyük şehri Bursa ise hızla deniz kıyısına doğru genişlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">İETT</span> İstanbulda toplu taşımacılıktan sorumlu belediye kuruluşu.

İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmeleri veya resmî kısaltmasıyla İETT, İstanbul'da İstanbul Büyükşehir Belediyesine bağlı toplu taşıma hizmeti veren kuruluştur.

<span class="mw-page-title-main">Bostancı, Kadıköy</span> Kadıköy, İstanbul, Türkiyede mahalle

Bostancı, İstanbul'da, Kadıköy ilçesine bağlı bir mahalledir. Kadıköy'ün doğu ucunda yer alan Bostancı, sahilden D-100 Karayolu'na doğru yaklaşık 2 kilometre boyunca uzanır. Batıda Suadiye ve Kozyatağı, kuzeyde Ataşehir'e bağlı İçerenköy ve doğuda Maltepe ilçesine bağlı olan Altıntepe ile komşudur. Ayrıca Adalar'a en yakın noktalardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Marmara Bölgesi</span> Türkiyenin Marmara Denizi çevresindeki coğrafi bölgesi

Marmara Bölgesi, Türkiye'nin 7 coğrafi bölgesinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul'da toplu taşıma</span> Toplu taşıma ağı

İstanbul'da toplu taşıma, 5712 km²'lik bir alana yayılmış 15 milyondan fazla nüfusa hizmet veren banliyö treni, metro, tramvay, nostaljik tramvay, füniküler, teleferik, otobüs ağı, metrobüs, vapur ve deniz otobüsü gibi çeşitli hizmetlerinden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kabataş, Beyoğlu</span>

Kabataş, İstanbul ilinin Beyoğlu ilçesi sınırları içinde, Fındıklı ile Dolmabahçe semtleri arasındaki kıyıyı ve yamaçları kapsayan semt. Resmi mahali yönetim birimi olarak Ömeravni Mahallesi'nin dahilindedir.

<span class="mw-page-title-main">T1 (İstanbul Tramvayı)</span> İstanbul Tramvayı hattı

T1 Tramvay Hattı, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, ilk istasyonu Kabataş son istasyonu ise Bağcılar olan ve 31 istasyondan oluşan 19,3 km uzunluğundaki tramvay hattıdır.

<span class="mw-page-title-main">İZDENİZ</span>

İZDENİZ, 18 Kasım 1992 tarihinde İzmir merkezli kurulmuş ve denizyolu ulaşımı alanında faaliyet gösteren bir şirkettir. İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı olan şirket, 8 Mart 2000 tarihinden beri İzmir Körfezi'ndeki denizyolu ulaşımından sorumludur. Bünyesinde barındırdığı 16 Yolcu Gemisi, 5 Arabalı Vapur, 1 Yüzer Tesis ve 12 iskele ile İzmir körfezinde hizmet veren şirket, 2022 yılında başlattığı İzmir Limanı çıkışlı İzmir – Midilli seferlerini de düzenlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Ulaşım</span> İstanbulda kamu taşımacılığı şirketi

İstanbul Ulaşım A.Ş. ya da önceki adıyla İstanbul Otobüs AŞ, toplu taşımacılık hava taksi, servis, otobüs hizmetleri ve taksiler için çağrı merkezi desteği veren, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne ait iştirak şirketidir.

<span class="mw-page-title-main">Şehir Hatları</span> İstanbul deniz taşımacılığı kuruluşu

Şehir Hatları ya da tam adıyla İstanbul Şehir Hatları Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş., İstanbul'da deniz yolu ile taşımacılık alanında faaliyette bulunan kamu kuruluşudur.

<span class="mw-page-title-main">Vapur</span>

Vapur, çoğunlukla kısa mesafelerde yolcu taşımacılığında kullanılan bir deniz taşıtı. Yolcuların yanı sıra otomobilleri ve vagonları da taşıyan vapurlara arabalı vapur veya feribot denir.

BUDO - Bursa Deniz Otobüsleri İşletmesi, Bursa ile İstanbul arasında deniz ulaşımını sağlamak amacıyla Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından kurulmuştur.Deniz Otobüsü Seferlerine 23 Ocak 2013 tarihinde başlamıştır. İstanbul-Bursa seferlerinde yolculara İDO dışında bir seçenek daha sunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Feribot</span>

Feribot veya arabalı vapur, taşıt araçlarının taşınmasında kullanılan vapurların genel adıdır. Genellikle şehir içi ya da yakın mesafe araç taşımacılığında kullanılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Yenikapı Aktarma Merkezi</span> Fatih, İstanbulda bir aktarma merkezi

Yenikapı Aktarma Merkezi, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Fatih ilçesindeki Yenikapı Meydanı'nda yer alan TCDD'ye ait yer altı tren istasyonu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'na ait hemzemin raylı sistem istasyonu, Metro İstanbul'a ait yer altı metro istasyonları ve İETT otobüslerine hizmet veren otobüs duraklarını kapsayan ve hatlar arasında aktarma imkanı sağlayan aktarma merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">İDO Bostancı Terminali</span> Kadıköy, İstanbulda bir feribot terminali

İDO Bostancı Terminali, İstanbul Deniz Otobüsleri'ne ait bir terminaldir. Terminal, Kadıköy'ün Bostancı mahallesinde Çetin Emeç Bulvarı üzerinde 1913 yılında inşa edilen tarihi Bostancı İskelesi'nin bitişiğinde yer almaktadır. İDO, Bostancı'dan İstanbul'daki diğer iskelelere ve Marmara Denizi'ndeki terminallere deniz otobüsü hizmeti sağlamaktadır.

İDO Kadıköy Terminali, İstanbul Deniz Otobüsleri'ne ait bir terminaldir. Terminal, 1992 yılında açılmış olup Kadıköy'ün Caferağa mahallesinde Damga Sokak üzerinde yer almaktadır. İDO, Kadıköy'den İstanbul içinde Yenikapı, Bakırköy ve Avcılar iskelelerine; Marmara Denizi'ndeki terminallere deniz otobüsü hizmeti sağlamaktadır. 12 Mart 2019'da Bakırköy-Kadıköy-Bostancı hattı, Marmaray'ın açılmasıyla sona ermiştir.

İzmir, Batı Anadolu için önemli bir ulaşım merkezidir. İzmir'in kapsamlı bir otobüs sistemi, gelişmekte olan bir metro ve banliyö demiryolu sistemi ve büyük bir kentsel feribot ağı bulunmaktadır. Ayrıca kenti Çeşme ve Aydın'a bağlayan otoyolları ve kentin çevresini halka gibi saran bir Çevre Yolu bulunmaktadır. Kentteki toplu taşıma hizmeti, tamamı İzmir Büyüşehir Belediyesi'nin sahip olduğu dört ayrı kamu kuruluşu tarafından yürütülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Turyol</span> Feribot operatörü

Turyol, Türkiye merkezli bir vapur işletmecisidir. Şirket, 1995 yılında kurulmuş olup ağırlıklı olarak İstanbul kenti ve çevresine hizmet vermektedir. Şirketin merkezi İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde yer almaktadır.

İDO Bakırköy Terminali, İstanbul Deniz Otobüsleri'ne ait bir terminaldir. Terminal, Bakırköy'ün Zeytinlik mahallesinde Çetin Emeç Bulvarı üzerinde 1913 yılında inşa edilen tarihi Bakırköy İskelesi'nin bitişiğinde yer almaktadır. İDO, Bakırköy'den İstanbul'daki diğer iskelelere ve Marmara Denizi'ndeki terminallere deniz otobüsü hizmeti sağlamaktadır. 12 Mart 2019'da deniz otobüsü seferlerine durdurulmuştur. Şehir Hatları tarafından 1 Kasım 2022'de Avcılar-Bakırköy-Yenikapı-Kadıköy hattının hizmete girmesiyle yeniden deniz otobüsü seferlerine açılmıştır. Kış tarifesine geçilmesi dolayısıyla 9 Ekim 2023'te seferler yeniden durdurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bandırma Feribot Terminali</span> Bandırma, Balıkesirde bir feribot terminali

Bandırma Feribot Terminali veya Bandırma İskelesi, Marmara Denizi'ndeki Bandırma Limanı içinde, Bandırma kentinde bulunan bir feribot terminalidir. İstanbul'un güneyindeki Yenikapı'dan Bandırma'ya feribot seferleri yapan İDO tarafından kullanılmaktadır.