İçeriğe atla

İstanbul Belediye Sarayı

Koordinatlar: 41°00′48″K 28°57′18″D / 41.01333°K 28.95500°D / 41.01333; 28.95500
İstanbul Belediye Sarayı
Harita
Genel bilgiler
DurumTamamlandı
TürBelediye binası
Mimari tarzUluslararası üslup
KonumFatih, İstanbul, Türkiye
AdresKemalpaşa Mh. 15 Temmuz Şehitleri Cd. No:5
Koordinatlar41°00′48″K 28°57′18″D / 41.01333°K 28.95500°D / 41.01333; 28.95500
Başlama1960
Tamamlanma1970
Açılış1970
Sahipİstanbul Büyükşehir Belediyesi
Tasarım ve inşaat
Mimar(lar)Nevzat Erol
Mimarlık firmasıİstanbul İmar
Tanınma nedeniİstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin ana binası
Resmî site

İstanbul Belediye Sarayı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi için inşa edilen bina.[1] Mimar Nevzat Erol tarafından tasarlanmıştır. Günümüzde hala İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından kullanılmaktadır.[2]

Tarihçe

Mimari proje yarışması

Belediye Sarayı inşa edilmesinden önce, 1953 yılında mimari tasarım yarışması düzenlenmiş ve birinci olan Nevzat Erol tarafından çizilen proje inşa edilmek üzere seçilmiştir.[3] Seçilen proje 1953 yılında inşa edilmiştir.[4]

Kazılar ve keşif

Belediye sarayının inşasında temel kazıları gerçekleştirilirken Roma ve Bizans dönemlerine ait mozaiklere rastlanmıştır. Belediye Sarayı Mozaikleri İstanbul Arkeoloji müzesinde bulunmaktadır.[5]

Kütüphane

İstanbul Büyükşehir Belediye başkanı Ekrem İmamoğlu'nun seçim dönemindeki vaatlerinden biri olan proje, İstanbul Belediye Sarayı'nın B bloğunun İstanbul Büyükşehir Belediyesi arşivlerinden oluşan bir kütüphane haline getirilmesiydi.[6] Bunun için İmamoğlu tarafından 30 Temmuz 2019 tarihinde İstanbul 4 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Kuruluna yapılan başvuru, 26 Mayıs 2021 tarihinde onaylandı. Bununla birlikte, Saray bahçesindeki otoparkın yeşil alan yapılması gibi çeşitli düzenlemeler de içermektedir. Ancak başkanlık makamı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi'nin bulunduğu A blokta herhangi bir değişiklik olmayacak. Çalışmaların bazı birimlerin diğer hizmet binalarına taşınmasının ardından 1 yıl içinde bitmesi planlanmaktadır.[7][8]

Mimari

Uluslararası üslupta inşa edilmiş belediye sarayı bu üslubun Türkiye'deki ilk örneklerindendir. İki ana kütleden oluşmaktadır. İstanbul Belediye Sarayı, bu üslubun daha çok Güney Amerika'da uygulanan ve en önemli temsilcisi Oscar Niemeyer'in tarzına yakındır. Prizmatik kütleleri genellikle üstlerine konan eğrisel plastik kütlelerle canlandıran bu tarza özgü biçim ve düzenlemeler Belediye Sarayı'nda da vardır.[4][9]

Yüksek ve dikdörtgenler prizması biçimindeki kütle büro hacimlerine ayrılmıştır. Yatay kütle ise başkanlık ve toplantı hacimlerine ayrılmıştır. Başkanlık bölümü, başkanlık dairesi, encümen odaları, bürolar, toplantı ve sergi salonlarından oluşmaktadır. Büro kütlesinden farklı olarak bu bölüm törensel kullanıma yönelik bir düzenlemeye sahiptir. Bölümün üzerindeki çapraz tonoz biçiminde hiperbolik eğrisel örtü toplantı salonunu işaret etmektedir. Mimar Nevzat Erol bu örtüyü yapının hemen karşısında bulunan "Şehzade Camii'nin örtü sistemine atıf yapan bir tasarım." olarak tanımlamıştır.[4]

Gerçekleşmeyen proje

1945 yılında İstanbul valisi Lütfi Kırdar'ın isteği üzerine Paul Bonatz ve Kemali Söylemezoğlu tarafından bir belediye binası projesi çizildi.[10][11] Şehzadebaşı'na yapılması planlanan projenin değerlendirme komitesinde; Sedad Hakkı Eldem, Arif Hikmet Holtay, Makbul Gökdoğan, Emin Onat ve Gustav Oelsner bulunuyordu. Komitenin bu projeyi onaylamasına rağmen finansal sorunlar nedeniyle proje inşa edilemedi. Komitenin 7 Şubat 1948 tarihinde yaptığı açıklama aşağıdaki gibidir:

“ “Böyle bir çalışmanın mevcudiyeti hem şehir için önemli bir kazanım, hem de gelecekteki muhtelif çalışmalar ve açılacak yarışmalar için önemli bir örnektir. Projenin varlığı uygulama aşaması için gerekli hazırlıkları kolaylaştıracak ve gereksiz harcamaları engelleyecektir. Uluslararası arenada iyi tanınan mimar Paul Bonatz’ın imzası ise projenin değerini daha da artıracaktır.” „

Galeri

  • Binanın 2009 yılına ait bir fotoğrafı
    Binanın 2009 yılına ait bir fotoğrafı
  • Binanın 2009 yılına ait bir fotoğrafı
    Binanın 2009 yılına ait bir fotoğrafı
  • Binanın 2009 yılına ait bir fotoğrafı
    Binanın 2009 yılına ait bir fotoğrafı
  • Sarayın akşam çekilmiş bir fotoğrafı
    Sarayın akşam çekilmiş bir fotoğrafı

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "İstanbul Belediye Binası Proje Müsabakası" (PDF). Cilt 1953. ARKİTEKT. 1953. s. 71-88. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  2. ^ "Belediye Tarihçesi". 2 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020. 
  3. ^ "İstanbul Büyükşehir Belediyesi Binası | İstanbul İmar A.Ş." www.imar.istanbul. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2021. 
  4. ^ a b c Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Cilt 2, s. 144-145 - Tarih Vakfı-T.C. Kültür Bakanlığı (1994)
  5. ^ "İstanbul Belediye Sarayı'nın Temel Kazısında Bulunan Mozaikler ve Semuh Adil", 124. Arkeoloji Sanat Yayınları. Nisan 2007. 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "İBB, Saraçhane'deki binasını kütüphaneye dönüştürüyor". Milli Gazete. 21 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2021. 
  7. ^ "İBB, Saraçhane'deki ek hizmet binasını kütüphane yapıyor". tr.sputniknews.com. 21 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2021. 
  8. ^ "İstanbul'un en özel yeri kütüphane oluyor". Sözcü. 21 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2021. 
  9. ^ M. Tapan, Modern turkish Architecture, International style: Liberalism in Architecture, Pennysilvania, 1984
  10. ^ "İstanbul Belediye Sarayı çizimleri - Istanbul City Hall drawings". archives.saltresearch.org. 16 Eylül 2018. 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2021. 
  11. ^ Prost, Henri; Bonatz, Paul; Söylemezoğlu, Kemali (Eylül 1946). "İstanbul Belediye Sarayı etüd, çizim ve maket fotoğrafları - İstanbul Municipality Palace studying, drawing and modell photos". archives.saltresearch.org. 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de mimarlık</span> Türkiyenin mimari geçmişine genel bir bakış

Türkiye'de mimarlık, Türk mimarisi veya Cumhuriyet Dönemi Türk Mimarisi 1923'te kurulan Türkiye Cumhuriyeti devletinin toprakları üzerinde süregelen mimarlık sürecini inceler. Türkiye’deki mimarlık uygulamaları belli dönemlerde yaygın olan mimari akımlardan, cumhuriyet tarihi boyunca yaşanan belli sorunlardan ve çelişkilerden etkilenerek veya onlara tepki olarak oluşmuştur. Bu çelişkilerden başta geleni özellikle cumhuriyetin ilk dönemlerinde gündeme gelen Doğu-Batı ikilemidir. Buna ek olarak ulusal-evrensel, geleneksel-modern veya dindarlık-laiklik gibi ikilemler ve farklı siyasi görüşler de mimarlık uygulamalarının seyrini etkilemiştir. Bu dönemlerin birbirinden kesin olarak ayrılması pek mümkün değildir. Bazı akımlar diğerleri ile iç içe belirli bir zaman dilimine kadar varlığını sürdümüşler; bir dönemin veya ekolün temsilcisi olarak nitelendirilen bazı Türk mimarlar, kariyerlerinin ileriki dönemlerinde daha farklı stillerde de eserler tasarlamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Av Köşkü Saray Müzesi</span> Kocaelinin İzmit ilçesinde bulunan müze

Abdülaziz Av Köşkü ya da başka bir adıyla Kasr-ı Hümayun, İzmit'te bulunan barok ve ampir üslupta bir köşktür. Son şeklini Abdülaziz devrinde alan yapı, Osmanlı Devleti'nde İstanbul dışında yapılan tek küçük saray olarak bilinir. Mimarı Garabet Amira Balyan'dır. Günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Emin Onat</span> Türk mimar

Mehmet Emin Onat, Türk mimar, eski İTÜ rektörü, Mimarlar Odası 1 numaralı üyesi ve DP eski İstanbul Milletvekili (1954-1957). Türkiye'de mimarlık alanında özel bir yeri olan Emin Onat sürekli aşama göstermiş, İTÜ Mimarlık Fakültesi'nin örgütlenmesinde çalışmış, ulusal ve uluslararası boyutta ün yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Büyükşehir Belediyesi</span> İstanbuldaki belediye işlerinden sorumlu kamu kurumu

İstanbul Büyükşehir Belediyesi veya kısaca İBB, İstanbul ilinin belediye işlerinden sorumlu devlet kurumudur. Kırım Savaşı sonrasında Avrupa ülkeleri ile ilişkilerin artması ve devlet kurumlarının batı ülkelerine benzetilmeye çalışması sonrasında, 1855 tarihli Bâb-ı Âli kararıyla İhtisap Nezareti'nin kaldırılması sonucunda kurulmuştur. Şu anki Büyükşehir belediye başkanı, Cumhuriyet Halk Partisi üyesi Ekrem İmamoğlu'dur.

Selçuk Milar, İstanbul'da doğdu. Robert College'den sağlık nedenleri ile ayrılmak zorunda kalan Milar, 1937 yılında Galatasaray Lisesi'ni bitirdi. 1938'de İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi, Mimarlık Fakültesi'ne girerek 1942-43 döneminde mezun oldu. Akademi müdürü Burhan Toprak'ın tavsiyesi ile Ankara'ya gelerek Erkek Teknik Öğretim Müşavirliği Mimari Bürosu'nda ünlü hoca Paul Bonatz 13 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'la çalıştı. Genel büro çalışmaları yanında Denizli Erkek Sanat Okulu ve Malatya Erkek Sanat Okulu gibi tamamen kendi telifi olan projeleride yaptı ve detaylandırdı.

<span class="mw-page-title-main">Saraçhane</span>

Saraçhane veya Saraçhanebaşı, İstanbul'un tarihi ilçesi Fatih'te, merkezi Atatürk Bulvarı ile Şehzadebaşı Caddesi'nin kesiştiği nokta olan; Bozdoğan Kemeri'nin çevresinde ve kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda Zeyrek ve Aksaray, doğu-batı doğrultusunda ise Şehzadebaşı ile Kıztaşı arasında kalan semt.

<span class="mw-page-title-main">Opera Sahnesi</span> Ankarada bulunan bir tiyatro sahnesi

Büyük Tiyatro veya diğer adıyla Opera Sahnesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir tiyatro sahnesidir. Türk mimar Şevki Balmumcu tarafından bir sergi evi olarak tasarlanan ve 1933 yılında inşası tamamlanan yapı, 1948'de gerçekleştirilen yenileme çalışmaları sonrasında opera binası olarak kullanılmaya başlamıştır. Küçük Tiyatro'dan sonra şehirdeki en eski tiyatro sahnesine sahip salondur. Günümüzde, Ankara Devlet Opera ve Balesi ile Ankara Devlet Tiyatrosu'nun ortak kullanımındadır.

Uluslararası üslup veya uluslararası tarz veya Enternasyonal Stil 1920'li ve 1930'lu yılarda popüler olmuş bir modern mimari akımıdır.

İkinci Ulusal Mimari Akımı veya Yeni Yöreselcilik, 1939 ile 1950 yılları arasında Türkiye’de etkisini göstermiş ve dönemin yükselen totaliter ve milliyetçi düşünce ve üsluplarından etkilenmiş bir mimarlık üslubudur.

1923 yılında kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin yeni bir devlet olması ve kendini mümkün mertebe Osmanlı İmparatorluğu'nu temsil eden kavramlardan uzak tutması mimariye de yansıdı. Aynı bağlamda iç politik nedenlerden dolayı Osmanlı döneminde çalışmış kadrolardan da uzak durulması tercih edilmeye başlanmıştı. Bu sebeple 1920'li yıllar ile 1940'lı yıllar arasındaki süreçte kalifiye yerli mimar eksikliğini telafi etmek için ve yeni gelecek idari kadroları eğitmek için ağırlıklı olarak başkent Ankara'nın mimarisinde Avrupa kökenli mimarlar tercih edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Şevki Balmumcu</span> Türk mimar

Şevki Balmumcu, Türk mimardır. Ankara Sergi Evi binasının mimarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nevzat Erol</span>

Nevzat Erol Türk mimar. En tanınmış eseri İstanbul Belediye Sarayı'dır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesi</span>

İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesi 15. yüzyılın ikinci yarısında Fatih Sultan Mehmet'in kurduğu medreseye ait olan kütüphaneden bugüne çevrilmiş olan Türkiye'nin ilk üniversite kütüphanesidir. 1933 yılına kadar Darülfünun Kütüphanesi adı ile hizmet verdi. 1970-1985 yıllarında mimar Hüseyin Başçetinçelik tarafından Laleli ile Beyazıt arasında inşa edilen binaya taşındı.

<span class="mw-page-title-main">Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi</span>

Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi; Ankara'nın Çankaya ilçesinde bulunan bir halk kütüphanesidir. Bugün, tarihi Saraçoğlu Mahallesi projesinde sosyal tesis ihtiyacını karşılamak adına inşa edilmiş olan binada hizmet vermekte olan kütüphane; Kızılay semtindeki Kumrular Sokak'ta yer alır. Ankara'daki halk kütüphaneleri arasında en çok ziyaret edilen ve 500 bini aşkın materyalle en geniş koleksiyona ev sahipliği yapan kütüphanedir.

<span class="mw-page-title-main">Taksim Camii</span> İstanbul, Türkiyede bir cami

Taksim Camii, İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki Taksim Meydanı'nda bir camidir. Caminin mimarları Şefik Birkiye ve Selim Dalaman'dır. Caminin inşaatına 9 Şubat 2017 tarihinde başlanmıştır. 28 Mayıs 2021'de Cuma namazı sonrası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katıldığı törenle ibadete açılmıştır.

İstanbul Belediye Sarayı inşası sırasında temel kazılarında ortaya çıkarılan Roma ve Bizans dönemlerine ait mozaiklerdir.Bulunduğu sahanın en eski kültür tabakasını teşkil etmektedir.

Hamit Kemali Söylemezoğlu, Türk mimar, şehir şehir plancısı, yazar ve akademisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Anıtkabir tarihi</span> Ankaradaki ünlü bir anıt mezar ve müzenin tarihçesi

Ankara ilinin Çankaya ilçesinde yer alan ve Mustafa Kemal Atatürk'ün anıt mezarını içeren yapı kompleksi olan Anıtkabir'in inşa fikri, Atatürk'ün 10 Kasım 1938'deki ölümünün ardından ortaya çıktı. Atatürk'ün naaşının ise, Ankara'da bir anıt mezar inşa edilene kadar Ankara Etnografya Müzesi'nde kalması kararlaştırılmıştı.

Muhtesib Karagöz Mescidi ya da diğer adıyla Saraçhane Karagöz Mescidi, İstanbul'un Fatih ilçesindeki Saraçhane'de bulunan Arkeoloji Parkı çevresinde eskiden yer alan bir mesciddir. Horhor'un batısında yer alan mescid Kavaklı Sokağı'na denk düşmekte idi. Kubbeli bir yapısı olan mescidin, tahrir kaydına göre Mart 1488 tarihinde 1000 akçelik bir vakfiyesi vardı. Mescid banisinin ismi olarak Mehmed adlı bir isim gösterilir. 1930'da ibadete kapatılan mescid, alandaki arkeolojik kazının sürdürülebilmesi için 1953 yılında yıkılmıştır. İhyasını Bekleyen Eserler Derneği girişimiye mescidin yeninden inşa edilmesi beklenmektedir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun mescidin yeniden ihyası konusunda talimatı olduğu bildirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul mimarisi</span> İstanbul mimarisine genel bakış

İstanbul mimarisi, şehrin tüm semtlerinde silinmez bir iz bırakan birçok etkiyi yansıtan yapıların geniş bir karışımını tanımlar. Şehrin antik kısmı hala kısmen, şehri istiladan korumak için İmparator II. Theodosius tarafından 5. yüzyılda yaptırılan Konstantinopolis Surları ile çevrilidir. Kent içindeki mimari, Bizans, Ceneviz, Osmanlı ve modern Türkiye kaynaklarından gelen bina ve yapıları içermektedir. Kentin mimari açıdan önemli birçok varlığı vardır. İstanbul, uzun tarihi boyunca kültürel ve etnik bir eritme potası olarak ün kazanmıştır. Sonuç olarak şehirde gezilecek çok sayıda tarihi cami, kilise, sinagog, saray, kale, kule ve sarnıçlar bulunmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.