İçeriğe atla

İstanbul Antlaşması (1547)

İstanbul Antlaşması
Antlaşma metninin birinci (sağ) ve ikinci (sol) sayfası.Antlaşma metninin birinci (sağ) ve ikinci (sol) sayfası.
Antlaşma metninin birinci (sağ) ve ikinci (sol) sayfası.
TürBarış antlaşması
İmzalanma19 Haziran 1547 (477 yıl önce) (1547-06-19)
Yerİstanbul, Osmanlı İmparatorluğu (günümüzde Türkiye)

İstanbul Antlaşması veya bazı kaynaklarda geçen kullanımıyla Edirne Antlaşması,[1] Avusturya Arşidüklüğü ile Osmanlı İmparatorluğu arasında 19 Haziran 1547 tarihinde İstanbul'da imzalanan, Kutsal Roma İmparatorluğu'nun da dahil edildiği antlaşmadır.

Taraflar arasında yaşanan çeşitli çatışmaların ardından Kasım 1545'te, 18 ay kadar sürecek olan bir ateşkes antlaşması yapıldı. Bu antlaşmanın süresinin dolması sonrasında, Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'a gönderilen Kutsal Roma İmparatorluğu elçisinin de devreye girmesiyle Avusturya Arşidüklüğü ile, Kutsal Roma İmparatorluğu'nun da dahil edildiği beş yıl geçerli olacağı belirtilen bir antlaşma daha imzalandı. İki devlet arasındaki ilk yazılı antlaşma olma niteliği taşıyan bu belgeyle birlikte Avusturya Arşidükü I. Ferdinand ile Kutsal Roma İmparatoru V. Karl, Osmanlı İmparatorluğu'nun Macaristan üzerindeki hâkimiyetini tanıdı ve Habsburg Hanedanı'nın elinde bulundurduğu Macaristan toprakları için Osmanlı İmparatorluğu'na yıllık 30.000 duka vergi vermeyi kabul etti. Ayrıca antlaşmaya göre iki taraf da birbirine saldırmayacaktı. Ancak 1551'de Avusturya kuvvetlerinin, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı Erdel'e saldırmasıyla birlikte antlaşma ihlal edildi.

Arka plan

Aralık 1525'ye Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'a gelen Fransa elçisi Jean Frangipani, 24 Şubat 1525'teki Pavia Muharebesi sonrası Kutsal Roma İmparatorluğu'na esir düşen Fransa Kralı I. François için kralın annesi Louise de Savoie'un isteği üzerine Osmanlı Padişahı I. Süleyman'dan yardım istedi.[2] Yazdığı mektupla yardım sözü veren Süleyman, iki devlet arasında anlaşma sağlanıp François serbest bırakılsa da Macaristan üzerine sefer gerçekleştirme kararı aldı.[3] Macaristan üzerine önce Sadrazam İbrahim Paşa gönderildi, 23 Nisan 1526'da ise Süleyman'ın önderliğindeki ordu Macaristan'a hareket etti.[2][4] Macaristan Kralı II. Lajos'un liderliğindeki ordu ile 29 Ağustos 1526 günü yapılan muharebeyi Osmanlı ordusu kazanırken Lajos ise muharebeden kaçan bazı askerlerle birlikte bataklıkta boğularak hayatını kaybetti.[2][5][6] Kazanılan bu muharebe sonrasında Macaristan Krallığı, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlandı ve başına Süleyman tarafından Erdel Voyvodası János Zápolya getirildi.[7] Ancak Kutsal Roma İmparatoru V. Karl'ın kardeşi Avusturya Arşidükü Ferdinand, János'un krallığını tanımayarak kendini Macaristan kralı ilan etti. Ferdinand, János'un kuvvetlerini yenilgiye uğratmasının ardından 20 Ağustos 1527'de Budin'e girdi[8][9] ve Osmanlı İmparatorluğu'na vergi ödemesi karşılığında kendisinin Macaristan kralı olarak tanınmasını istedi.[10] Bunu reddeden Süleyman, 10 Mayıs 1529'da yeni bir sefere çıktı ve 3 Eylül'de kuşattığı Budin'in 7 Eylül'de teslim olmasıyla yönetimi tekrar János'a verdi.[7][8][11] Çeşitli yerleri ele geçiren Osmanlı ordusu,[12] 23 Eylül'de Avusturya topraklarına girmesinin ardından 27 Eylül'de Viyana'yı kuşatsa da 16 Ekim günü kuşatma kaldırıldı ve 16 Aralık 1529'da ordu İstanbul'a döndü.[7][8][11]

Titian'ın 1539 yılı civarında yaptığı tabloda I. Süleyman.Titian'ın 1539 yılı civarında yaptığı tabloda I. Süleyman.
Titian'ın 1539 yılı civarında yaptığı tabloda I. Süleyman.
Hans Bocksberger'in 1550'lerde yaptığı I. Ferdinand tablosu.

Viyana Kuşatması'nın ardından Ferdinand tarafından gönderilen ve Macaristan Krallığı'nın kendisine verilmesi gerektiğini bildiren ikinci elçi Süleyman'dan ret cevabı aldı.[13] Bunun üzerine bazı şehirleri Osmanlı'dan alan Ferdinand'ın 1530'un Ekim ile Aralık ayları arasında gerçekleştirdiği Budin Kuşatması ise başarısızlıkla sonuçlandı.[14][15] Yaşanan gelişmeler sebebiyle Süleyman ve Sadrazam İbrahim Paşa'nın önderliğindeki ordu 25 Nisan 1532'de İstanbul'dan ayrıldı.[16] Bazı yerlerin Osmanlı egemenliğine girmesini sağlayan sefer, 21 Kasım'da İstanbul'a dönülmesiyle sona erdi.[16][17] Birkaç ay sonra, 22 Haziran 1533 tarihinde Avusturya Arşidüklüğü ile Osmanlı İmparatorluğu arasında yapılan yazılı olmayan[18] antlaşma ile birlikte Macaristan'ın batısındaki bir bölge kendisine kalan Ferdinand, Macaristan üzerindeki hak iddiasını sonlandırarak János'un Macaristan hükümdarlığını tanıdı ve Osmanlı İmparatorluğu'na yıllık 30.000 duka vergi vermeyi kabul etti.[19][20]

János'un 22 Temmuz 1540'ta ölmesinin ardından eşi Izabela Jagiellonka, János'un ölümünden birkaç gün önce doğan oğlu János Zsigmond Zápolya'nın naibi olarak Macaristan'ı yönetmek için Süleyman'dan onay aldı.[21] Yaşanan bu gelişme sonrasında Ferdinand, Ekim 1540'ta bir kez daha Budin'i kuşatsa da[22] şehirdeki Macar kuvvetlerine karşı üstünlük sağlayamadı.[23] Ertesi yıl Ferdinand'a bağlı bir ordu Budin üzerine hareket etti. 3 Mayıs 1541 tarihinde şehre gelen ordu, 4 Mayıs günü şehri kuşattı.[24] Önce Rumeli Beylerbeyi Divane Hüsrev Paşa, ardından ise üçüncü vezir Sokollu Mehmed Paşa komutasındaki kuvvetleri Budin'e gönderen Süleyman,[25] 23 Haziran 1541'de orduyla birlikte sefere çıktı.[26] Öncü Osmanlı kuvvetleri 10 Temmuz 1541'de Budin'e geldi.[26] 21 Ağustos günü kuşatma sonlandırıldı ve Ferdinand'ın kuvvetleri çekilmeye başladı.[24][26][27] Ordunun 27 Kasım 1541'de İstanbul'a dönmesiyle sefer sona erdi.[28] 1542'de Ferdinand'ın tekrar Budin ve Peşte'yi kuşatması üzerine Süleyman, Macaristan üzerine bir kez daha sefere çıkma kararı aldı.[29] İstanbul'daki hazırlıkları tamamlanmasının ardından 17 Aralık 1542'de Edirne'ye hareket eden Süleyman,[30] kışı burada geçirmesinin ardından 23 Nisan 1543'te Sofya'ya doğru yola çıktı.[28][31] Bazı şehirlerin Osmanlı egemenliğine girmesiyle sonuçlanan bu sefer, Süleyman'ın 16 Kasım günü İstanbul'a ulaşmasıyla sona erdi.[32]

1545'in Kasım ayında Ferdinand tarafından İstanbul'a gönderilen elçilik heyetinin görüşmeleri sonrasında iki devlet arasında 18 ay kadar sürecek bir ateşkes yapıldı.[33][34] Haziran 1547'de V. Karl tarafından gönderilen elçi Gerhard Veltwick'in de devreye girmesi sonrasında Kutsal Roma İmparatorluğu ile Osmanlı İmparatorluğu arasında barış görüşmeleri başladı.[33][35]

İçeriği

19 Haziran 1547 tarihinde İstanbul'da imzalanan belge,[36] iki devlet arasındaki ilk yazılı antlaşma oldu.[18][37][38][39] Osmanlı Türkçesiyle kaleme alınan ve şartları Osmanlı tarafından belirlenen ahitte Süleyman, Ferdinand ve V. Karl'ın ismi geçmekteydi.[18] Beş yıl geçerli olacağı belirtilen antlaşmaya göre Macaristan topraklarındaki Osmanlı kontrolündeki yerler Osmanlı İmparatorluğu'nun elinde kalacak, Macaristan'daki Habsburgların kontrolü altında bulunan yerler için Osmanlı İmparatorluğu'na yıllık 30.000 duka vergi gönderilecek, ahdin süresi boyunca her iki taraf da birbirine saldırmayacak ve her iki tarafın tacirleri de kanunlarda belirtilen vergileri ödedikten sonra serbest biçimde ticaret yapabileceklerdi.[18][29][40][41][42] Osmanlı İmparatorluğu ile olumlu ilişkileri olan Fransa Krallığı ve Venedik Cumhuriyeti'nin de dahil edildiği antlaşma;[40] 1 Ağustos günü Karl, 8 Ekim günü Süleyman, 26 Ağustos günü ise Ferdinand tarafından onaylandı.[34][36]

Sonrası

Izabela Jagiellonka, oğlu ile birlikte Lipova'ya gönderilerek Erdel'in yönetimi kendisine verildi.[43] Macaristan Kralı János Zsigmond'un vasisi György Martinuzzi ise buradaki meclis tarafından kral naibi olarak seçilmiş, 1549'da Ferdinand ile Izabela'nın adamları arasında gizli bir anlaşma yapmış, Temmuz 1551'de ise Izabela ile Ferdinand arasında yapılan ve Ferdinand'ın Macaristan ile Erdel hükümdarı olarak tanındığı antlaşmayla Erdel'in Avusturya himayesine girmesi doğrultusunda çalışmalara başlamıştı.[43][44][45] Avusturya askerlerinin Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı Erdel'e saldırmasıyla İstanbul Antlaşması ihlal edildi. Süleyman tarafından Budin beylerbeyi ile Eflak ve Boğdan voyvodalarına Erdel'e yapılacak bir saldırıya karşı koyma emri verildi. Erdel topraklarına birtakım saldırılar düzenleyen Avusturya askerleri bazı kişileri esir aldı.[46] Yaşanan gelişme sonrası Erdel üzerine gönderilen Rumeli Beylerbeyi Sokollu Mehmed Paşa; Beçe (günümüzdeki adı Bečej), Beçkerek (günümüzdeki adı Zrenjanin) ve Çanad'ın (günümüzdeki adı Cenad) yanı sıra on iki kaleyi ele geçirdi, Lipova'yı tekrar kontrol altına aldı, Temeşvar'a yaptığı kuşatmanın ise başarısızlıkla sonuçlanması sonrasında İstanbul'a döndü.[43][47]

Kaynakça

Özel
  1. ^ Sandler, Stanley (2002). "Austro-Turk Wars (1529-1739)". Ground Warfare: An International Encyclopedia (İngilizce). I. ABC-CLIO. s. 79. ISBN 1-57607-733-0. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2015. 
  2. ^ a b c Sakaoğlu 2012, s. 5
  3. ^ Afyoncu 2011, s. 43
  4. ^ Uzunçarşılı 1983, s. 323
  5. ^ Kinross 1979, s. 187
  6. ^ Severy 1987, s. 580
  7. ^ a b c Sakaoğlu 2012, s. 6
  8. ^ a b c Afyoncu 2011, s. 55
  9. ^ Kohler, Alfred (2003). Ferdinand I., 1503-1564: Fürst, König und Kaiser (Almanca). Münih: C.H. Beck. ISBN 3-406-50278-4. 31 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2014. 
  10. ^ Uzunçarşılı 1983, s. 328
  11. ^ a b Uzunçarşılı 1983, s. 329
  12. ^ İpcioğlu 1989, s. 51
  13. ^ Uzunçarşılı 1983, s. 331
  14. ^ Uzunçarşılı 1983, s. 332
  15. ^ Turnbull 2003, s. 51
  16. ^ a b Sakaoğlu 2012, s. 7
  17. ^ Uzunçarşılı 1983, s. 335
  18. ^ a b c d Aydın 2001, s. 24
  19. ^ Iorga, Nicolae (2009). Geschichte des Osmanischen Reiches (Almanca). II. Yeditepe Yayınları. ss. 350-351. ISBN 978-3-40646-021-0. 
  20. ^ Aydın 2001, s. 12
  21. ^ Akgündüz & Öztürk 2011, s. 185
  22. ^ Halecki, Oskar; Reddaway, W. F.; Penson, J. H. The Cambridge History of Poland (İngilizce). s. 317. ISBN 9781001288024. 13 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2014. 
  23. ^ Györkös, Attila. "1533-1540-ig tartó korszak eseményei Magyarországon" (Macarca). 2 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2014. 
  24. ^ a b Györkös, Attila. "1541-1542-ig tartó korszak eseményei Magyarországon" (Macarca). 2 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2014. 
  25. ^ Uzunçarşılı 1983, s. 338
  26. ^ a b c Altaylı 2008, s. 39
  27. ^ Turnbull 2003, s. 52
  28. ^ a b Sakaoğlu 2012, s. 10
  29. ^ a b Sandler, Stanley (2002). Ground Warfare: An International Encyclopedia. ABC-CLIO. s. 387. ISBN 1-57607-733-0. 7 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2012. 
  30. ^ İpcioğlu 1989, s. 19
  31. ^ Uzunçarşılı 1983, s. 339
  32. ^ İpcioğlu 1989, s. 59
  33. ^ a b Aydın 2001, s. 14
  34. ^ a b Kurtaran 2006, s. 35
  35. ^ Emecen, Feridun. "I. Süleyman". Arşivlenmiş kopya. TDV İslâm Ansiklopedisi. 38. Türk Diyanet Vakfı. s. 68. 8 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2015. 
  36. ^ a b Kurtaran 2006, s. 61
  37. ^ Uzunçarşılı 1983, s. 494
  38. ^ Setton 1984, s. 503
  39. ^ İnalcık, Halil (2010). Osmanlılar: Fütühat, İmparatorluk, Avrupa ile İlişkiler. Timaş Yayınları. s. 41. ISBN 605114188X. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2015. 
  40. ^ a b Aydın 2001, s. 25
  41. ^ Holt, P. M.; Katherine, Ann; Lambton, Swynford; Lewis, Bernard. The Central Islamic Lands from Pre-Islamic Times to the First World War (İngilizce). Cambridge University Press. s. 328. 16 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2012. 
  42. ^ Harley, John Brian (1992). Cartography in the Traditional Islamic and South Asian Societies (İngilizce). Oxford University Press. s. 245. ISBN 0-226-31633-5. 7 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2012. 
  43. ^ a b c Aydın 2001, s. 15
  44. ^ Leeb, Josef (2013). Der Reichstag zu Regensburg 1556/57 (Almanca). Oldenbourg Verlag. s. 310. ISBN 3486717081. 8 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2015. 
  45. ^ Setton 1984, s. 567
  46. ^ Aydın 2001, s. 34
  47. ^ Uzunçarşılı 1983, s. 495
Genel

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Süleyman</span> 10. Osmanlı padişahı (1520–1566)

I. Süleyman, Osmanlı İmparatorluğu'nun onuncu padişahı ve 89. İslam halifesidir. Batı'da Muhteşem Süleyman, Doğu'da ise adaletli yönetimine atfen Kanûnî Sultan Süleyman olarak da bilinmektedir. 1520'den 1566'daki ölümüne kadar, yaklaşık 46 yıl boyunca padişahlık yapan ve 13 kez sefere çıkan I. Süleyman, saltanatının toplam 10 yıl 1 ayını seferlerde geçirmiştir. Süleyman böylece imparatorluğun hem en uzun süre hüküm süren hem en çok sefere çıkan hem de en uzun süre sefer yapan Osmanlı Sultanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">II. Süleyman (Osmanlı padişahı)</span> 20. Osmanlı padişahı (1687–1691)

II. Süleyman, 20. Osmanlı padişahı ve 99. İslam halifesidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Viyana Kuşatması</span> Osmanlı İmparatorluğunun, I. Süleyman komutasında Roma Cermen İmparatorluğu hakimiyetinde bulunan Viyana’ya düzenlediği sefer

I. Viyana Kuşatması veya 1529 Viyana Kuşatması, Osmanlı İmparatorluğu'nun Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir parçası olan Avusturya Arşidüklüğü'ndeki Viyana şehrini ele geçirmek için yaptığı ilk girişimdi. Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman, 100.000'den fazla askeriyle şehre saldırırken, Niklas Graf Salm liderliğindeki savunmacıların sayısı 21.000'i geçmiyordu. Buna rağmen Viyana, 27 Eylül 1529 ile 15 Ekim 1529 tarihleri arasında, iki haftadan biraz fazla süren kuşatmadan sağ çıkmayı başardı.

İstanbul Antlaşması, 22 Temmuz 1533 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ve Avusturya Arşidüklüğü arasında yapılan, yazılı olmayan barış antlaşması.

<span class="mw-page-title-main">Zigetvar Kuşatması</span> 1566da Zigetvar Kalesinin Osmanlı güçlerince fethedilmesiyle sonuçlanan kuşatma

Zigetvar Kuşatması, 1566 yılında Zigetvar kalesinin Osmanlı güçlerince fethedilmesiyle sonuçlanan kuşatma ve Kanuni Sultan Süleyman'ın son seferidir.

<span class="mw-page-title-main">Belgrad'ın Fethi</span> Macaristan Krallığının sınırlarında bulunan Belgradın Temmuz 1521de Osmanlı İmparatorluğu tarafından kuşatılması ile başlayan ve 29 Ağustos 1521de Belgradın Osmanlı sınırlarına katılması ile sona eren süreç

Belgrad'ın Fethi, Macaristan Krallığı'nın elinde bulunan Belgrad'ın Temmuz 1521'de, Osmanlı İmparatorluğu tarafından kuşatılmasıyla başlayan ve 29 Ağustos 1521'de fethiyle sona eren süreçtir.

<span class="mw-page-title-main">Güns Kuşatması</span>

Güns Kuşatması veya Kőszeg Kuşatması, Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya Arşidüklüğü arasında yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mohaç Muharebesi (1526)</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Macaristan Krallığı arasında 1526 yılında yapılan savaş

Mohaç Muharebesi veya Mohaç Meydan Muharebesi, 29 Ağustos 1526'da, Osmanlı İmparatorluğu ve Macaristan Krallığı orduları arasında meydana gelen ve Macaristan'ın büyük bölümünün Osmanlı hakimiyetine girmesiyle sonuçlanan muharebedir. Muharebe, sayıca üstün Osmanlı ordusunun hafif süvari birlikleri ve o zamana kadar Avrupalıların karşılaşmadıkları 300 seyyar top ve etkin tüfek kullanımı sayesinde, Macar ordusunun esas gücü olan ağır süvarilerini kısa sürede kaybetmesini takiben ağır bir Macar yenilgisi ile sonuçlanmış ve Osmanlı Ordusu, Macar Ordusu'nu hezimete uğratmıştır. Saat 13:00 ile 14:00 arasında başlayan savaşın bitiş noktasıyla ilgili birkaç güvenilir kaynak, Macar Kralı II. Lajos'un alacakaranlıkta alanı terk ettiğini ve karanlığın örtüsü altında kaçtığını söyler. Güneş 29 Ağustos 1526'da saat 18:27'ye kadar batmayacağından, savaşın iki ila üç saatten daha uzun sürdüğünü gösterir.

<span class="mw-page-title-main">II. János</span> Transilvanya ve Macaristan Kralı

János Zsigmond Zápolya, 1540-1571 arası Transilvanya ve Macaristan Kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">İstabur Seferi</span>

İstabur Seferi ya da 1541 Budin Seferi, Kanuni Sultan Süleyman'ın 1541'de Avusturya üzerine yapmış olduğu seferdir. Sultan Süleyman'ın 9. seferi olan İstabur Seferi, Osmanlı'nın zaferi ile bitmiştir. Ferdinand, Macaristan'ı bırakma niyetinde değildi. Jan Zapolya'nın 1540 yılındaki ölümü üzerine Macaristan karışmaya başladı. Zapolya'nın eşi kocasının ölümünden önce bir erkek çocuk dünyaya getirmişti. Kraliçe Izabela Jagiellonka oğlu Sigismund'un Macar Kralı olması istirhamında bulunmuştu. Bu istirham üzerine Osmanlı Devleti, kendisine teminat vermişti. Jan Zapolya'nın ölüp yerine oğlu Sigismund'un geçmesini fırsat bilen Ferdinand Budin'i kuşattı. Sonuçta Macaristan'a yeni bir sefer yapılma mecburiyeti doğar. Osmanlı hükümdarı, 1541 senesinin İlkbaharındaki hareketinden evvel, derhal Rumeli Beylerbeyi, arkasından da Sokullu Mehmed Paşa'yı gönderir. Bundan sonra da bizzat kendisi sefer için 20 Haziran 1541 tarihinde İstanbul'dan ayrılarak, sefere çıkar. Asıl ordunun yaklaşmakta olduğunu duyan Ferdinand kuvvetleri, bir gece gizlice kaçmak istedilerse de imha edilirler ve ordugahları da Türklerin eline geçer. Başkomutanları Rokendorf Komaran'da öldürülür. Seferde I. Süleyman'a; Şehzade Selim, Şehzade Bayezid, Rumeli Kazaskeri Mehmet Ebussuud Efendi ve Vezir-i Azam Süleyman Paşa refakat etti.

<span class="mw-page-title-main">Izabela Jagiellonka</span>

Izabela Jagiellonka, Doğu Macaristan Kralı I. János'un eşi.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı döneminde Macaristan</span>

Osmanlı döneminde Macaristan, Orta Çağ'ın sonlarında Macaristan Krallığı'nın güney ve orta kısımlarıydı ve 1541'den 1699'a kadar Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethedildi ve yönetildi. Osmanlı egemenliği, Büyük Macar Ovası ve Güney Transdanubia'nın neredeyse tamamını kapsıyordu.

Budin Kuşatması, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı Macaristan Krallığı'nın elindeki Budin'in Avusturya Arşidüklüğü tarafından, 4 Mayıs ile 21 Ağustos 1541 tarihleri arasında gerçekleştirilen kuşatılması. Kuşatma devam ettiği sırada Osmanlı Padişahı I. Süleyman'ın bölgeye hareket ettiğinin Avusturya kuvvetleri tarafından duyulmasının ardından üç aydan fazla süren kuşatma kaldırıldı. Süleyman'ın bu seferi sonrasında Budin Eyaleti kuruldu ve şehir direkt olarak Osmanlı İmparatorluğu'na bağlandı.

Weißenburg Antlaşması veya diğer kullanımıyla Karlsburg Antlaşması, Avusturya Arşidüklüğü ile Macaristan Krallığı arasında 19 Temmuz 1551 tarihinde, Alba Iulia'da imzalanan antlaşma. Avusturya Arşidükü I. Ferdinand ile Macaristan Kralı II. János'un naibesi olan annesi Izabela Jagiellonka arasında imzalanan anlaşmayla birlikte Ferdinand'ın, Osmanlı İmparatorluğu'nun kontrolündeki Macaristan ve Erdel toprakları üzerindeki hakimiyeti kabul edilmiş olmaktaydı. Bunun karşılığında ise János ve Izabela'ya Opole Dükalığı'nın yönetimi verilmişti.

İstanbul Antlaşması, Avusturya Arşidüklüğü ile Osmanlı İmparatorluğu arasında 1 Haziran 1562 tarihinde İstanbul'da imzalanan antlaşma. Sekiz yıl geçerliliği olan antlaşmayla birlikte Avusturya Arşidüklüğü'nün Osmanlı İmparatorluğu'na yıllık 30.000 altın vergi vermesi ve her iki tarafın da birbirine saldırılmaması kabul edilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan-Osmanlı savaşları</span> 16. yüzyılda Macaristan İmparatorluğu ile Osmanlı İmparatorluğu arasında yapılan savaşlar

16. yüzyıla gelindiğinde Osmanlılar'ın Balkanlar'daki gücü giderek artarken, Macaristan Krallığı köylü isyanlarıyla giderek zayıflıyordu. II. Ulászló'nun ölümünden (1516) sonra dokuz yaşında tahta geçen II. Lajos döneminde Macaristan'a yönelik Osmanlı tehdidi yeniden yükseldi. Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman, 1521'de Belgrad'ı almasından sonra, 23 Nisan 1526 tarihinde başlayarak, 5 Ekim 1526 tarihinde sona eren ve "Engürüs Seferi" adı verilen 3. sefer-i hümayununda, Macar kuvvetlerinin son direnişi gösterdiği ve Macar kralı Lajos'un da yaşamını yitirdiği Mohaç Savaşı'nın ardından başkent Budin'e girerek bağımsız Macaristan Krallığı'na son verdi.

<span class="mw-page-title-main">1540-1545 Osmanlı-Alman Savaşı</span>

1540-1545 Osmanlı-Alman Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ve Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu arasında Macaristan'ın hakimiyeti konusundaki çekişme nedeniyle başlayan ve gerek Macaristan gerek Akdeniz'deki kesintisiz Osmanlı zaferleri üzerine 1545'teki ateşkesin ardından 1547 yılında İstanbul Antlaşması'yla sonuçlanan savaştır.

<span class="mw-page-title-main">1550-1562 Osmanlı-Alman Savaşı</span>

1550-1562 Osmanlı-Alman Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ve Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu arasında Macaristan ve Erdel'in hakimiyeti konusundaki çekişme nedeniyle başlayan ve gerek Macaristan gerek Akdeniz'de büyük bir mücadeleye dönüştükten sonra karada ve denizdeki Osmanlı zaferleri üzerine 1555 ve 1559'daki iki ateşkesin ardından 1562 yılında İstanbul Antlaşması'yla sonuçlanan savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Estergon Kuşatması (1543)</span>

Estergon Kuşatması, Avusturya Arşidüklüğü'nün elindeki Estergon'un Osmanlı İmparatorluğu tarafından, 25 Temmuz ile 8 Ağustos 1543 tarihleri arasında kuşatılması. Yaklaşık iki hafta süren kuşatma sonrasında şehir Osmanlı egemenliğine girdi.

Osmanlı İmparatorluğu 1526 yılında Macaristan Krallığı'na karşı kazandığı Mohaç zaferiyle bu ülkeyi kendine bağımlı hale getirmiş; Macar Kralı II. Layoş'un muharebe sırasında ölümü üzerine İstolni Belgrad'da toplanan Macar Dieti 10 Kasım 1526'da Erdel Voyvodası Yanoş Zapolya'yı krallığa seçmişti. Kararı kabul etmeyen soyluların oluşturduğu bir diğer Diet ise 17 Aralık 1526'da Presburg'da toplanarak Avusturya Arşidükü Ferdinand'a krallığı tevcih etmişti.