İçeriğe atla

İstanbul Örgütü

İstanbul Örgütü, (YunancaΟργανωσεις Κωνσταντινουπολεως, Organosis Konstantinupoleos), İstanbul Rumlarına ait 1908 yılında kurulmuş gizli bir örgüttür.

İkinci Meşrutiyet'in ilanına kadar geçen dönemde İstanbul Örgütü’nün en belirgin amacı Bulgarlar ile mücadele olmuş, ancak bu mücadele İkinci Meşrutiyet’in ilanı sonrasında da sürdürülmüştür. Diğer taraftan örgüt tüm Rumların gerekmedikçe Fransızca ya da diğer dilleri kullanmamaları konusunda çalışmalar gerçekleştirmiş, Rum çocuklarının Katolik okullarında eğitim almalarının önünü kesmek istemiştir. İkinci Meşrutiyet'in ilan edilmesi örgütün farklı amaçlara da yönelmesine sebep olmuştur.[1]

İstanbul Örgütü, Istanbul'daki orta burjuva sınıfı üzerinde büyük bir ilerleme kaydetmiştir. Daha alt sınıflar, işçi ve çiftçi nüfus üzerindeki etkisi ile ilgili veriler sınırlıdır. Örgüt kayıtlarında pek çok üyenin mesleği belirtilmemiş de olsa, örgütte yer alan en büyük grupların tüccar ve sanayiciler (37), doktorlar (32), avukatlar (21), din adamları (17) ve öğretmenler (12) olduğu görülür. Örgüte üye 10 memur, 5 eczacı, 5 gazeteci, 2 mühendis, 3 kahveci, 4 tefeci, 2 denizci, 3 banka memuru, 2 denizcilik şirketi memuru ve 1 terzi bulunmaktadır.[2]

1908-1912 döneminde Osmanlı Meclis-i Mebûsan'ında yer almış 26 Rum milletvekilinin 15’i İstanbul Örgütü üyesiydi. İstanbul Örgütü üyesi olarak sayılan isimler:[3]

  • K. Konstantinidis (İstanbul mebusu)
  • P. Kosmidis (İstanbul mebusu)
  • İ. Mamopulos (Ergiri mebusu)
  • G. Honeos (Selanik mebusu)
  • G. Kurtoğlu (Niğde mebusu)
  • D. Kigkos (Yanya mebusu)
  • K. Surlas (Yanya mebusu)
  • T. Narlis (Gelibolu mebusu)
  • K. Drizis (Serfiçe mebusu)
  • G. Busios (Serfiçe mebusu)
  • H. Vamvakas (Serfiçe mebusu)
  • D. Zafiropulos (Çatalca mebusu)
  • M. Saltas (Midilli mebusu)
  • P. Bostanis (Midilli mebusu)
  • D. Digkas (Serez mebusu)

Kaynakça

Özel
  1. ^ Erdem 2007, ss. 89-105.
  2. ^ Veremis 1997, ss. 43-44.
  3. ^ Erdem 2013, s. 47 dip not 20.
Genel

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yunus Nadi Abalıoğlu</span> Türk gazeteci ve siyasetçi

Yunus Nadi Abalıoğlu, Cumhuriyet gazetesini kuran Türk gazeteci ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Hilmi Paşa</span> 208. Osmanlı sadrazamı

Hüseyin Hilmi Paşa, II. Abdülhamid saltanatında, 31 Mart Ayaklanması döneminde 14 Şubat 1909 - 13 Nisan 1909 tarihleri arasında ve V. Mehmed saltanatında 5 Mayıs 1909 - 28 Aralık 1909 tarihleri arasında iki kez toplam on ay altı gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Meclis-i Mebûsan</span> Osmanlı parlamentosunun alt kanadı

Meclis-i Mebûsan, Osmanlı İmparatorluğu'nda, 23 Aralık 1876 tarihli anayasaya göre kurulmuş ve Birinci Meşrutiyet ve İkinci Meşrutiyet dönemlerinde görev yapmış çift meclisli yasama organının alt organıdır. Seçilmiş parlamenterlerden oluşmakta ve padişah tarafından atanan üst kamara üyelerinin oluşturduğu Seçkinler Meclisi ile birlikte, genel parlamentoyu oluşturmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Meşrutiyet</span> Osmanlı Devletinde ikinci anayasal monarşi dönemi (1908–1920)

İkinci Meşrutiyet, Osmanlı Anayasası'nın, 30 yıl askıda kaldıktan sonra, 23 Temmuz 1908'de yeniden ilan edilmesiyle başlayan ve Mebuslar Meclisinin Sultan Vahdettin tarafından 11 Nisan 1920'de tasfiyesi ile sona eren dönemdir. Bu dönemde parlamenter demokrasi, seçim, siyasi parti, askerî darbe ve diktatörlük olgularıyla tanışılmış, iki büyük savaş yaşanmış ve imparatorluğun dağılmasına tanık olunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Meclis-i Mebûsan 3. dönem mebusları listesi</span>

Meclis-i Mebûsan 3. dönem mebusları listesi, 1908 Osmanlı genel seçimleri ile Meclis-i Mebûsan'a seçilen mebusların tam listesidir. 17 Aralık 1908 - 18 Ocak 1912 tarihleri arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Ahrar Fırkası</span> Osmanlı İmparatorluğunda siyasi parti

Osmanlı Ahrar Fırkası, Osmanlı İmparatorluğu'nun İkinci Meşrutiyet döneminde etkinlik gösteren siyasî parti.

<span class="mw-page-title-main">Emin Erkul</span>

Emin Erkul, tıp doktoru, Kuvâ-yi Milliyeci ve siyaset adamı. "Kalpaklı Emin Bey" ve "Şehremini Emin Bey" olarak da tanınır. İstanbul'un, Cumhuriyet döneminde atanan ilk şehreminidir.

1877 Mart-Haziran Osmanlı Meclis-i Mebusanı veya I. Meclis-i Mebusan, Türk tarihinde halk oylarıyla seçilen ilk meclistir. 19 Mart 1877 - 28 Haziran 1877 tarihleri arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Avlonyalı Ferid Paşa</span> 207. Osmanlı sadrazamı

Avlonyalı Mehmed Ferid Paşa, Arnavut asıllı Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Altay SK</span> Türk spor kulübü

Altay Spor Kulübü, 16 Ocak 1914'te İzmir'de Altay İdman Yurdu adıyla kurulan bir spor kulübüdür. Altay Spor Kulübü, Türk futbol tarihinde ilk deplasman yapan takımdır. Türkiye Kupası'nı kazanan ikinci, Anadolu'dan ise ilk takım olarak tarihe geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Manyasizade Refik Bey</span>

Manyasizade Refik Bey (1853-1909), Osmanlı Devleti'nin son döneminde 2 kez Adalet Nazırlığı yapmış bir devlet adamı ve Klasik Türk müziği bestecisidir. Avukatlık ve hukuk müşavirliği de yapan Refik Bey, aynı zamanda Hukuk Mektebi ve Mülkiye Mektebi'nde dersler vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Emmanuil Emmanuilidis</span> Yunan siyasetçi

Emmanuil Emmanuilidis Efendi, Osmanlı Rum ve Yunan hukukçu ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Haris Vamvaka Efendi</span> Osmanlı Rum politikacı ve avukat

Haris Vamvaka Efendi, Osmanlı Rum ve Yunan hukukçu ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Dimitri Dingas</span> Yunan siyasetçi

Dimitri Dinga Efendi veya Dimkos, Osmanlı Rum ve Yunan hukukçu ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Yorgo Boşo</span> Yunan siyasetçi

Yorgo veya Yorgi Boşo Efendi, Osmanlı Rum ve Osmanlıcı Yunan siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">1908 Osmanlı genel seçimleri</span> Meclis-i Mebusan 3. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1908 Osmanlı genel seçimleri, II. Abdülhamid devrinin sonunda, 23 Temmuz 1908'de II. Meşrutiyet'in ilanıyla, aynı yılın Kasım ve Aralık aylarında mebus seçimi yapıldı. Ahrar Fırkası ve İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin katıldığı seçimlerde, İttihat ve Terakki çoğunluğu sağladı ve 17 Aralık 1908'de 3. Meclisi Mebusan açıldı. Bu Meclis, 31 Mart Olayı ve II. Abdülhamit'in tahttan indirilmesi sonrasında Mayıs 1909'da Kanuni Esasi üzerinde değişiklikler yaparak padişahın ve Ayan Meclisinin yetkilerini daralttı, kendi yetkilerini arttırdı. 1911'de tek bir mebusluğu ilgilendiren, ancak siyasi yankıları yüksek olan bir ara seçim yapıldı.

Yorgaki Artas Efendi, Osmanlı Rumu siyasetçi.

Şahin Bey Dino, Osmanlı İmparatorluğu ve Arnavutluk'ta Arnavut siyasetçi ve diplomat.

Daviçon Levi Efendi, Osmanlı Yahudi siyasetçi.

Alusizade Hacı Ali Efendi, (1866-?), Osmanlı siyasetçi.