İçeriğe atla

İsrail'in silah tedarikçisi ülkeler

İsrail dünyanın en büyük askeri teçhizat ihracatçılarından biri olmasına rağmen, ordusu, uzmanların yakın tarihteki en yoğun ve yıkıcı hava saldırılarından biri olarak tanımladığı saldırıları gerçekleştirmek için ithal uçaklara, güdümlü bombalara ve füzelere büyük ölçüde bağımlı.[1][2]

İsrail

İsrail'in savunma sanayii stratejik açıdan önemli bir sektör, büyük bir işveren ve İsrail Savunma Kuvvetlerinin ana tedarikçisidir. İsrail'de yıllık toplam geliri 3,5 milyar doların üzerinde olan 150'den fazla aktif savunma şirketi bulunmaktadır.[3]

ABD

İsrail, kuruluşundan bu yana ABD'den toplam yaklaşık 310 milyar dolar ekonomik ve askeri yardım aldı. Yardımlar İsrail'i ABD dış yardımının en büyük kümülatif alıcısı haline getirdi.[4]

İsrail ve ABD'nin yakın askeri bağları var.

Stockholm Uluslararası Barış Araştırma Enstitüsü'nün (SIPRI) raporuna göre, İsrail'in ana silah tedarikçisi ABD olup, 2019 ile 2023 yılları arasında İsrail'in başlıca konvansiyonel silah ithalatının %69'unu gerçekleştirmektedir.[5]

Amerika Birleşik Devletleri İsrail'e her yıl yaklaşık 3,8 milyar dolar askeri yardım sağlıyor. İsrail, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana ABD'nin en büyük mali desteğini alan ülkedir ve mevcut enflasyona göre düzeltilmiş fiyatlarla 2023'e kadar kümülatif 158 milyar dolar aldı.[6]

Almanya

SIPRI'ye göre Almanya, İsrail'in ana silah tedarikçilerinden biri ve 2019-2023 yılları arasında İsrail'in silah ithalatının %30'unu oluşturuyor.[5]

İtalya

SIPRI'ye göre İtalya, ABD ve Almanya ile birlikte İsrail'in en büyük üç silah tedarikçilerinden biri olup, 2019 ile 2023 yılları arasında İsrail'in silah ithalatının %1'ini gerçekleştirmektedir.[5]

Birleşik Krallık

Birleşik Krallık'ın İsrail'e ihracatının toplam değeri belirsizdir. Hükûmet istatistiklerine göre, Hamas'ın 7 Ekim saldırısı ile 31 Mayıs arasında, İngiltere İsrail'e silah satan firmalara 108 ihracat lisansı verdi.[7][8]

Kanada

Trudeau, Ocak ayının sonlarında Kanada'nın 7 Ekim savaşının ardından İsrail'e askeri ihracat izni verdiğini itiraf etti. Al Jazeera'ye göre Trudeau hükûmeti, savaşın ilk aylarında İsrail'e askeri ihracat için en az 21 milyon dolarlık yeni lisansları onayladı. Satılan ürünlerden bazıları arasında bombalar, torpidolar, roketler, diğer patlayıcı cihazlar ve patlayıcılar ile ilgili ekipman ve aksesuarlar yer alıyor.[9][10] 5 Mart 2023'te Kanada'daki insan hakları ve Filistin yanlısı savunucular, şirketlerin İsrail'e askeri malzeme ve teknoloji ihraç etmelerine izin vermelerinin engellenmesi için federal hükûmete karşı dava açtı.[11]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Gaza war: Where does Israel get its weapons?". 5 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  2. ^ "İsrail Silah Envanterine Katkı Yapan Ülkeler". 18 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  3. ^ "SIPRI Top 100 Arm-Producing and Military Service Companies". 4 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  4. ^ "U.S. Aid to Israel in Four Charts". 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  5. ^ a b c wezeman, djokic, george, hussain and wezeman, pieter d., katarina, mathew, zain and siemon t. (March 2024). "Trends in International Arms Transfers, 2023" (PDF). Stockholm International Peace Research Institute. 11 Mart 2024 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  6. ^ "How much aid does the US give to Israel?". 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  7. ^ "İngiltere ekimden bu yana İsrail'e silah satan firmalara 108 ihracat lisansı verdi". 12 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  8. ^ Wintour, Patrick (11 Haziran 2024). "UK has issued 108 arms export licenses to Israel since October 7". The Guardian. 
  9. ^ "Kanada'nın, İsrail'e askeri ihracata onay veren mevcut izinleri kullanacağı belirtildi". 20 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  10. ^ Mitrovica, Andrew (24 Mart 2024). "The Canadian arms embargo on Israel that was not". aljazeera. 24 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ Shakil, Ismail (6 Mart 2024). "Pro-Palestinian group sues Canada over military exports to Israel". Reuters. 6 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bahamalar</span> Batı Hint Adalarında bir ülke

Bahamalar, resmi adıyla Bahama Milletler Topluluğu, Atlas Okyanusu'nda yer alan ve coğrafî açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen Batı Hint Adaları'nın kuzeydoğu sınırını oluşturan bir takımada ülkesi. Bahamalar, Turks ve Caicos Adaları ile birlikte Lucayan Adaları'nı oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Irak-İran Savaşı</span> 1980-1988 yılları arasında İran ve Irak arasında geçen savaş

Irak-İran Savaşı, İran'da Tahmilî Savaş veya Mukaddes Müdafaa, Irak'ta Saddam'ın Kadisiyesi ve Arap Dünyasında Birinci Körfez Savaşı olarak anılan 1980-1988 yılları arasında İran ve Irak arasında yaşanmış savaş. Yaklaşık bir milyon kişinin ölümüne, iki milyon kişinin yaralanmasına, 150 milyar Amerikan Doları maddi hasara, her iki ülkede de ağır yıkımlara yol açmıştır. Irak'ın zaferleri ile başlayan savaş, İran'ın direnmesiyle yıpratma savaşına dönüşmüş ve galibi olmadan sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hamas</span> Filistinde Sünni İslamcı paramiliter örgüt

Hamas veya resmî adıyla İslamî Direniş Hareketi, Filistin Ulusal Yönetimi'nde seçimle belirlenmiş Filistin Parlamentosunda çoğunluğu elinde tutan Filistinli paramiliter örgüt ve sünni, İslamcı ve militarist siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">İsrail</span> Batı Asyada bulunan bir ülke

İsrail, resmî adıyla İsrail Devleti (İbranice: מְדִינַת יִשְׂרָאֵל‎,

<span class="mw-page-title-main">İthalat</span>

İthalat, başka bir ülkeden mal veya hizmet satın alımıdır. Bir ithalatçı ülke ise ihracatı gerçekleştiren bir ülkeden çıkan mal veya hizmeti alan ülkedir. İthalat ve ihracat, uluslararası ticarette kullanılmakta olan finansal işlemlerdir. İthalat, başka bir ülkede üretilen mal veya hizmetlerin satın alınmasını, kullanılmasını veya yararlanılmasını içeren bir dış ticaret etkileşimidir. Bu tür mal ve hizmetlerin satıcısına ihracatçı, yabancı alıcısına ise ithalatçı adı verilir.

Kanada doları, Kanada'da kullanılan para birimidir. Yalnızca $ işaretiyle veya diğer dolar para birimlerinden ayırmak için CA$, Can$ veya C$ ile gösterilmektedir. Bir Kanada doları, 100 sentten oluşmaktadır. Uluslararası kodu CAD olup, Kanada'daki yıllık enflasyon oranı 2012 yılında %1,06'dır. Kanada dolarını rezerv para birimi olarak kullanan bankalar da bulunmaktadır. Kanada ihracatının %84'ünü ABD'ye ithalatın %56'sı ABD ile yapıldığından Kanada için en önemli olan çapraz kur Amerikan dolarıyla olandır. Küresel mali kriz nedeniyle Kanada doları ABD doları karşısında değer kaybetmektedir.

<span class="mw-page-title-main">IMI Galil</span>

IMI Galil saldırı tüfeği 1960'ların sonunda Yitsrael Galil ve Yaacov Licor tarafından tasarlanmış bir piyade tüfeği grubudur. Bu grupta A.R.M., A.R., S.A.R ve M.A.R. modelleri bulunur. Bu tüfek hava-soğutmalı, gazla çalışan, şarjörle beslenen, omuz veya kalçadan ateşlenen hafif bir silahtır. Hücum tüfeği veya hafif makinalı olarak kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Türkiye ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Türkiye-İsrail ilişkileri, Türkiye ile İsrail’in, Türkiye’nin İsrail’i tanıdığı Mart 1949 tarihinden sonra kurdukları ikili ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Mavi Marmara Saldırısı</span> Gazzeye insani yardım taşıyan 6 gemiye İsrail Savunma Kuvvetlerinin yaptığı müdahale

Mavi Marmara Saldırısı, Gazze filosu saldırısı, Mavi Marmara katliamı veya Deniz Meltemi Harekâtı, İHH İnsani Yardım Vakfı ve Özgür Gazze Hareketi'nin organize ettiği ve Gazze'ye insani yardım taşıyan 6 gemiye; Akdeniz'de, İsrail'den 70-80 mil açıktaki uluslararası sularda 31 Mayıs 2010'da İsrail Savunma Kuvvetleri'nin yaptığı saldırı. Olay; gemilerde bulunan insani yardım kuruluşu üyelerinin bir kısmının öldürülmesi, bir kısmının yaralanması ve gemilerin yolcularıyla birlikte rehin alınması ile sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İsrail ekonomisi</span> Ulusal ekonomi

İsrail ekonomisi, teknolojik açıdan oldukça gelişmiş olan bir market ekonomisidir. İleri teknoloji ve hizmet sektörleri oldukça hızlı bir şekilde gelişmektedir. 2021 yılı itibarıyla İsrail, dünyanın 30. en büyük ekonomiye sahiptir. Birleşmiş Milletler İnsani Gelişmişlik Endeksi’ne göre İsrail, 187 dünya milleti arasında 17. sıradadır ve “Çok Gelişmiş ülkeler” kategorisi altındadır. En büyük endüstriyel sektörleri arasında metal üretimi, elektronik ve biyomedikal ekipman üretimi vardır. İsrail’deki elmas endüstrisi dünyadaki elmas kesme ve parlatma konusundaki birkaç merkezden biridir. Doğal kaynaklarda nispeten fakir olan İsrail, petrol, kömür, yiyecek, kesilmemiş elmas ve üretim hammaddelerini ithal eder. İsrail yazılım ve telekomünikasyon alanında bir dünya lideridir. Takma ismi Silikon Vadi olan güçlü endüstri tarafından desteklenen İsrail, ileri teknoloji endüstrileri Kaliforniya’dakinden sonra ikinci büyük öneme sahip girişimdir. İsrail ayrıca 2010 yılındaki 3,45 milyon yabancı turist ziyaretiyle dünya turizminde de iyi bir yerdedir. Eylül 2010’da İsrail OECD’ye katılması için davet edildi. İsrail, Avrupa Birliği, Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği, Türkiye, Meksika, Kanada, Ürdün ve Mısır ile serbest ticaret anlaşmaları imzaladı. 18 Aralık 2007’de Mercosur Ticaret Bloğu ile imzaladığı anlaşmayla bu anlaşmayı imzalayan İlk Latin Amerika ülkesi olmayan ülke oldu.

Bu liste Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'nden elde edilen bilgiler doğrultusunda dünya ülkelerinden en fazla silah ihracatı yapan ülkelerin bilgilerinin bulunduğu listedir. Listenin başında bulunan sıralama 2001 ile 2012 yılları ortalamalarına göre yapılmıştır. Bu değerler gerçek mali akışları göstermektedir ancak toplam silah ihracatlarının miktarını tespit edebilmek için ham bir araç yoktur. Ayrıca bağımsız olarak askeri yardım gibi durumlarda anlaşma yapılan fiyatlar sıfır gibi görülebilir. Bu tabloda ifade edilen rakamlar milyon dolar olarak ifade edilmektedir.

Bu liste Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'nden elde edilen bilgiler doğrultusunda dünya ülkelerinden en fazla silah ithalatı yapan ülkelerin bilgilerinin bulunduğu listedir. Listenin başında bulunan sıralama 2001 ile 2012 yılları ortalamalarına göre yapılmıştır. Ayrıca 2000 yılı ile 2011 yılları arasındaki durumlarına göre ikinci sırada tekrar sıralama yapılmıştır. Listenin sonunda ise 2001-2012 arasındaki toplam değer verilmiştir. Bu değerler gerçek mali akışları göstermektedir ancak toplam silah ithalatlarının miktarını tespit edebilmek için ham bir araç yoktur. Bu tabloda ifade edilen rakamlar milyon dolar olarak ifade edilmektedir.

Türkiye'de ormancılık, 300.000 istihdama ve 19 milyar dolar ekonomik büyüklüğe sahiptir. 4,3 milyar $'lık ihracatla, 152,5 milyar $'lık 2012 ihracatındaki payı %2,8 olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Suriye ilişkileri</span>

Rusya-Suriye ilişkileri Rusya ve Suriye arasındaki ikili ilişkiyi ifade eder. Suriye Moskova'da büyükelçiliğe, Rusya ise Şam'da bir büyükelçiliğe sahiptir. Arap ülkelerinin çoğu ile Arap Baharı kadar olduğu gibi Rusya, Suriye ile tarihsel açıdan güçlü, istikrarlı ve dostane ilişkilere sahiptir. Karadeniz Filosu için Rusya'nın tek Akdeniz deniz üssü Suriye'nin Tartus limanında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Savunma sanayii</span>

Savunma sanayii veya silah endüstrisi, silah ve askerî teknolojinin üretim ve satışından sorumlu bir sanayidir. Savunma sanayi, askerî malzeme, teçhizat ve tesislerin araştırma ve geliştirme, mühendislik, üretim ve servis hizmetlerinde yer alan ticari bir endüstriden oluşur. Bir devletin silahlı kuvvetleri ve güvenlik güçleri veya siviller için silah üreten şirketler, silah satıcısı veya savunma müteahhitleri olarak da adlandırılır. Hükûmet kurumları da silah, mühimmat ve diğer askerî araç ve gereçleri alıp satarak silah endüstrisinde faaliyet göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">İran-İsrail ilişkileri</span>

İran-İsrail ilişkileri, dört ana döneme ayrılabilir: 1947-53 arası dönem, Pehlevi hanedanı döneminde dostluk dönemi, 1979'da İran İslam Devrimi'nden 1990'a kadar süren kötüleşme dönemi ve son olarak Körfez Savaşı'nın sonundan beri düşmanlık dönemi. 1947'de İran, Birleşmiş Milletler Filistin Paylaşım Planı'na karşı oy kullanan 13 ülke arasındaydı. İki yıl sonra, İran, İsrail'in Birleşmiş Milletlere kabul edilmesine karşı oy kullandı. Yine de, İran, İsrail'i Türkiye'den sonra egemen bir devlet olarak tanıyan ikinci Müslüman ülke oldu. Batı yanlısı Muhammed Rıza Pehlevi'yi yeniden iktidara getiren 1953 darbesinden sonra, iki ülke arasındaki ilişkiler önemli ölçüde iyileşti.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Pakistan ilişkileri</span>

Çin-Pakistan ilişkileri, Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ile Pakistan İslam Cumhuriyeti arasındaki tarihi ve mevcut ilişkileri kapsar. 1951 yılında Pakistan'ın Çin Cumhuriyeti (Tayvan)'ni tanımaya son verip ÇHC'ni resmen tanıyan ilk ülkelerden biri oldu ve her iki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler aynı senede kuruldu. Bu zamandan beri her iki ülke, pek yakın ve destekleyici bir özel ilişkinin muhafaza edilmesine büyük önem vermektedir. İki ülke düzenli olarak üst düzey ziyaretlerde bulunarak çeşitli anlaşmalar yapmıştır. ÇHC, Pakistan'a ekonomik, askeri ve teknik yardım sağlamıştır ve iki ülke birbirini yakın stratejik müttefik olarak algılamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Makine sanayi</span>

Makine sanayi veya makine endüstrisi, tarım, ulaşım, savunma gibi alanlarda ekonomik faaliyet gösteren sanayi kolları için makine imalatı ve bakım ihtiyaçlarını karşılayan temel endüstri sektörüdür. Geleneksel olarak ağır sanayi alanında hizmet veren bu sektör, günümüz serbest piyasalarında iş yapan şirketler tarafından hafif sanayinin bir parçası olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Rusya ilişkileri</span>

İsrail-Rusya ilişkileri, İsrail ve Rusya arasındaki ikili dış ilişkileri ifade etmektedir. Rusya'nın Tel Aviv'de büyükelçiliği ve Hayfa'da konsolosluğu bulunmaktadır. İsrail'in Moskova'da bir büyükelçiliği ve Yekaterinburg'da (açılacak) bir başkonsolosluğu var. Rusya, Ortadoğu Dörtlüsü üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-İsrail ilişkileri</span>

İsrail-ABD ilişkileri, İsrail ile ABD arasındaki ikili ilişkiyi ifade eder. 1960'lardan beri Amerika Birleşik Devletleri İsrail'in çok güçlü bir destekçisidir. ABD; İsrail-Ürdün, Lübnan-Mısır ve Abraham Anlaşmalarında yer alan diğer birkaç devletle birlikte iyi ilişkiler kurulmasını teşvik ederken diğer Orta Doğu ülkelerinin özellikle Suriye ve İran'ın İsrail karşıtı politikalarını dizginlemeye çalışır. İsrail-ABD ilişkileri Birleşik Devletler hükümetinin Orta Doğu'daki genel politikasında çok önemli bir faktördür. ABD Kongresi İsrail ile yakın ve destekleyici bir ilişkinin sürdürülmesine büyük önem vermiştir.