Mitoloji, mit veya söylen bilimi belirli bir din veya kültürdeki insanlık ile evrenin yaratılış ve doğasını, geleneklere özgü inanç ve uygulamaların sebebini açıklamaya yönelik söylencelerin tümü. Mit (söylen) sözcüğü gerçekte doğru olmayan bir hikâye veya anlatı için tercih edilir ve çoğunlukla bir yanlışlık, doğru olmayan unsur vurgusu barındırır.
Kelt mitolojisi en yalın tanımıyla Kelt politeizminin mitolojisidir. Kelt politeizmi Demir Çağı Keltlerinin diniydi. Demir Çağı'ndaki diğer Avrupalılar gibi erken dönem Keltleri de politeistik mitoloji ve dinî yapıyı benimsemişlerdi. Kelt insanlarının içinde, Roma ile yakın iletişimi olan Galyalıların ve İber Yarımadasındaki Keltlerin mitolojileri Roma İmparatorluğu altında devam edememiş, daha sonra ise bu insanlar Hristiyan olmuş ve Kelt(ik) dillerini de kaybetmişlerdir. İronik bir şekilde bu insanların inanç ve geleneklerine dair bilgiler çeşitli Roma ve Hristiyan kaynakları sayesinde bugüne kadar ulaşmıştır. Bir başka açıdan ise, kendi politik veya lenguistik (dilsel) kimliklerini korumuş olan Keltler Demir Çağı'ndaki atalarının mitolojilerinin en azından artakalan küçük bir kısmını iletebilmişlerdir. Bu iletilebilmiş kısım genellikle Orta Çağ'da kaydedilmiş ve yazılmıştır.
Ejderha, yarasa kanatlı, dikenli kuyruklu, derisi pullu, ağzından ateş saçan dev kertenkele ya da yılan biçimindeki efsanevi canavardır. Tarih öncesinin ejderhayı andıran dev sürüngenleri hakkında hiç bilgi yokken bile bu yaratıkların varlığına inanılırdı. Yunancadaki δράκων (drákōn) sözcüğü başlangıçta her türlü büyük yılan için kullanılırdı.
Vesta, Roma mitolojisinde ocak, yuva (ev) ve ailenin bakire tanrıçasıydı. Mitolojiye göre babası tanrı Saturnus annesi ise ocağın ve ailenin tanrıçası Ops'du. Yunan mitolojisindeki Hestia'ya denkti. Belirli bir kişiliği olmadığı gibi, mitlerde hiç yer almamış, hiç betimlenmemiştir; kutsal alev onun esrarlı varlığı idi. Bu Forum Romanum'da Vesta tapınağında bulunan kutsal alev tapınağın rahibeleri, yani Vesta bakireleri tarafından korunmuştur. Roma mitolojisinde çok kutsal bir yere sahipti.
Roma mitolojisi, Antik Roma'da yaşayan insanların mitolojik inançlarının bütününe verilen isimdir. Genelde iki ana bölümü olduğu düşünülür; ilk bölüm ki daha sonraları etkin olmuştur ve edebidir, genellikle Etrüsk mitolojisindeki öğelerin Romalılaştırılmış hallerinden meydana gelir, ikinci bölüm ise daha erken dönemlerde etkin olmuş olan ve daha çok kültik olan farklı uygulama ve inançlara sahip daha özerk bir bölümdür.
Mezopotamya mitolojisi, Sümerlerin dini evrendeki güç, nesne ve varlıkları temsil eden Antropomorfik tanrı ve tanrıçalar içerirdi. Sümerlerin inanışına göre insanlar başta tanrılar tarafından hizmetçi, köle olarak yaratılmış fakat daha sonra özgürleştirilmiştirler.
Etrüsk mitolojisi veya Etrüsk dini, Etrüsklerin mitolojik yazın ve inançları ile birlikte yaptıkları dini adet ve uygulamaların bütünüdür.
Minerva, Roma mitolojisindeki hikmet, akıl, savaş, sanat, okul ve ticaret tanrıçasıdır. Iupiter ve Iuno ile birlikte diğer tanrılara hükmettiği düşünülen bir üçleme oluşturmaktaydı. Orijini Etrüsk Menrva olan ve Roma mitolojisine de geçen Minerva; Roma Krallığı, Roma Cumhuriyeti ve Roma İmparatorluğu dönemlerinde saygı görmüş ve Roma tanrıçası olarak tanınmıştır. Yunan tanrıçası Athena ile denktir ve aynı doğum mitini paylaşmaktadır.
Çin mitolojisi, Çin halk ve kültürünün biriktirdiği mitolojik ve efsanevi söylence, inanç ve tarih anlayışın bütününü tanımlar. Oxford'un Asya Mitolojisi Sözlüğü Çin mitolojisini tanımlarken şu ifadeye yer verir:
Çin mitolojisi, ..., tarih, efsane ve mitin bir karışımıdır.
Beira, İskoç mitolojisinde tanrı ve tanrıçaların annesi, kış mevsiminin tanrıçasıdır.
Galler mitolojisi, Hristiyanlık öncesi Büyük Britanyalılara ait mitolojilerin günümüze kadar taşınan kalıntılardır. Bu mitler Llyfr Coch Hergest, Llyfr Gwyn Rhydderch, Llyfr Aneirin ve Llyfr Taliesin gibi Orta Çağ Galler el yazmalarında büyük oranda değişime uğrayarak günümüze ulaşmışlardır.
Asya'ya özgü mitolojiler şunlardır:
- Arap mitolojisi
- Bali mitolojisi
- Budist mitoloji
- Çin mitolojisi
- Filipin mitolojisi
- Hint mitolojisi
- Japon mitolojisi
- Kore mitolojisi
- Pers mitolojisi
- Türk mitolojisi
- Tatar mitolojisi
- Tengricilik
- Yunan mitolojisi (Kıbrıs ve antik Türkiye'de)
Antik Roma'da din, kökenleri büyük ölçüde Antik Yunan ve İtalya Yarımadası'nın pagan geleneklerinden alan, inanç ve kültlerin bileşimidir.
Japon mitolojisi eski Japon mitleri, efsaneleri ve inançlarıdır. Japon halkının etnik inancı olan Shintō'yu çok iyi bir biçimde yansıttığı gibi Japon tarihine de ışık tutar. M.Ö. 6. yüzyıldan önceki Japon tarihi efsane, yani Kamiyo 神代 olarak kabul edilir.
Kore mitolojisi, Kore Yarımadası'na ait ulusal efsaneler ve halk masallarının tamamına verilen ad. Kökeni Kore şamanizmi, Budizm, Çin mitleri, Konfüçyüs ve Taocu efsanelere dayanır. Bu efsaneler çeşitli bölgelere göre önemli ölçüde değişkenlik gösterebilmektedir.
Ennead veya Büyük Ennead, Heliopolis'te tapınılan Mısır mitolojisindeki dokuz tanrıdan oluşan bir gruptu: güneş tanrısı Atum; çocukları Shu ve Tefnut; çocukları Geb ve Nut ve çocukları Osiris, Isis, Seth ve Nephthys. Ennead bazen Osiris ve Isis'in oğlu Horus'u içerir.
Kıta Cermen mitolojisi, Orta Avrupa'nın 6. ve 8. yüzyıllara kadar Alman halkları tarafından işgal edilen bölgelerinde uygulanan Cermen paganizminin bir unsurunu oluşturdu. Efsanelerde ve Orta Çağ'daki Orta Yüksek Almanca destanlarında yaşayan bazı mitlerin izleri devam etti. Hikâyelerin yankıları, büyük ölçüde kaldırılmış kutsal unsurlarla, Avrupa folklorunda ve Avrupa masallarında görülebilir.
Tibet mitolojisi, Tibet halkı tarafından aktarılan geleneksel ve dini hikâyelere atıfta bulunur. Tibet mitolojisi, esas olarak Tibet kültüründen kaynaklanan ulusal mitolojinin yanı sıra hem Tibet Budizmi hem de Bön Dininden gelen dini mitolojiden oluşur. Bu efsaneler genellikle sözlü olarak, ritüellerle veya heykeller veya mağara resimleri gibi geleneksel sanatlarla aktarılır. Ayrıca, tanrılardan ruhlara ve canavarlara kadar çeşitli farklı yaratıklar da Tibet mitolojisinde önemli bir rol oynamaktadır ve bu mitlerin bazıları ana akım Batı medyasına girmiştir, en dikkat çekici olanı ise İngilizce Abominable Snowman olarak bilinen Yeti'dir.
Klasik mitoloji, Klasik Greko-Romen mitolojisi, Yunan ve Roma mitolojisi veya Greko-Romen mitolojisi, kültürel alımlama tarafından kullanıldıklarında veya dönüştürüldüklerinde antik Yunan ve Romalıların mitlerinin hem konusu hem de incelenmesidir. Bu mitolojiler, felsefe ve politik düşüncenin yanı sıra, daha sonraki Batı kültürü boyunca klasik antik çağın en önemli kalıntılarından birini temsil eder. Yunanca mitos kelimesi, konuşulan kelimeye veya konuşmaya atıfta bulunur, ancak aynı zamanda bir masal, hikâye veya anlatıyı da ifade eder.
Muisca mitolojisini Musica halkının dininden farklıdır. Bu makale Musica mitolojisini konu alır
