İsmet Nedim
İsmet Nedim | |
---|---|
Doğum | İsmet Nedim Saatçi 1 Temmuz 1931 Samsun, Türkiye |
Ölüm | 19 Mart 2024 (92 yaşında) Berlin, Almanya |
Defin yeri | Selimpaşa Mezarlığı, Silivri |
Milliyet | Türk |
Eğitim | İstanbul Belediye Konservatuvarı |
Meslek | Müzisyen, besteci |
Önemli eser(ler) | Arım, Balım, Peteğim |
Evlilik | Zeynep Saatçi (e. 1967; ö. 2024) |
Çocuk(lar) | Dilara Guay Dilruba Saatçi |
Akraba(lar) | Nazan Saatçi (yeğeni) |
İsmet Nedim Saatçi veya sahne adıyla İsmet Nedim (1 Temmuz 1931, Samsun - 19 Mart 2024, Berlin), Türk müzisyen ve bestecidir.
İlk yılları ve eğitimi
İsmet Nedim Saatçi, 1 Temmuz 1931'de Samsun'da doğdu. Annesi Kadriye Saatçi ev hanımı, babası Ahmet Nedim Saatçi ise kanun sanatçısıydı. Dedesi de kanun çalan İsmet Nedim, Samsun Fazılkadı İlkokulunda öğretim hayatına başladı. Müzisyen bir ailenin çocuğu olarak çok küçük yaşlarda müzikle tanıştı. İki yıl ortaokula devam ettikten sonra, Samsun Erkek Sanat Enstitüsü, Torna - Tesviye, Teknik Resim Bölümünü bitirdi. Yıldız Teknik Üniversitesi Mühendislik bölümüne giren İsmet Nedim, aynı yıllarda İstanbul Belediye Konservatuvarı'na da devam etti. Yıldız Teknik Üniversitesi üçüncü sınıfta iken devamsızlık nedeniyle okuldan uzaklaştırıldı.
Kariyeri
İstanbul Konservatuvarından 1956 yılında mezun olduktan sonra, Ankara'ya gelerek, batı müziğinin büyük üstatları Halil Bediî Yönetken, Muammer Sun ve Kemal İlerici'den üç yıl boyunca özel dersler aldı. Müziği Konservatuvarda ve Ankara Radyosu'nda öğrenen İsmet Nedim, Fahri Kopuz, Halil Bedii Yönetken, Muammer Sun, Muzaffer İlkar, Refik Ahmet Sevengil, Ruşen Ferit Kam, Suphi Ziya Özbekkan ve Şefik Gürmeriç'ten etkilendi.
Askerliğini Amasya'da yedek subay olarak yaptıktan sonra, 1958 ve 1959 yıllarında Ankara Radyosu'nda açılan ses sanatçısı sınavına katıldı fakat kazanamadı. Sesini beğenen cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın tavsiyesi ile 1959 yılı sonlarında, imtihansız olarak alındığı Ankara Radyosundan, torpille radyoya alındığı gerekçesi ile 15 gün sonra atıldı. Altı ay sonra açılan yeni bir sınavda, jüri üyeleri, Halil Bedii Yönetken, Muzaffer İlkar, Münir Nurettin Selçuk, Necdet Varol, Nevzat Atlığ, Refik Ahmet Sevengil, Ruşen Ferit Kam ve Şerif Muhittin Targan'ın karşısında başarılı olan sanatçı, Güneri Tecer, Neşe Can, Turhan Özek ve Kemal Öncan'la birlikte radyoda göreve başladı.
İlk bestesi, sözlerini Faruk Nafiz Çamlıbel'in yazdığı Çoban Çeşmesi isimli muhayyerkürdi makamındaki şarkı oldu. Bir radyo programında bu şarkıyı, Faruk Nafiz Çamlıbel ile birlikte dinleyen o zamanki Basın Yayın Genel Müdürü Refik Ahmet Sevengil, radyo evine telefon ederek İsmet Saatçi'ye, "Biz senin Saatçi olan soyadını, babanın ismi olan Nedim ile değiştirdik. Bundan sonra senin sanatçı adın İsmet Nedim olacaktır." der. O günden itibaren de İsmet Saatçi, İsmet Nedim adını kullanır.
1962 yılında ilk konserini batı enstrümanları ve Türk müziği sazları eşliğinde, Ankara Büyük Sinemada veren sanatçının konserine, dördüncü cumhurbaşkanı Cemal Gürsel ve devlet protokolü de katılır.
İsmet Nedim, Hafif Türk Sanat Müziği'nin öncüsü olarak bilinir. Ayrıca çok sazlı Türk Müziği dönemine de öncülük etmiştir.[1]
“ | "O'nun yaptığını biz radyolarda yapamadık. Musikimiz böyle ilerler, tebrik borcumuzdur" | „ |
-Münir Nurettin Selçuk[2]
İsmet Nedim, 1967 yılında TRT İstanbul Radyosu'na tayin olur. Tayin edilmesine rağmen yeniden sınanmak istenir. Devrin Basın Yayın Genel Müdürü Turgut Özakman, İsmet Nedim'i çağırır. "Seni radyodan atmak istiyorlar, ne dersin?" diye sorar. İsmet Nedim cevaben, elinde tuttuğu "Bin cefâ görsem ey sanem senden" isimli acemaşiran şarkının notasını göstererek, "Efendim, Ankara ve İstanbul radyo evleri nota kütüphanelerinde bulunan aynı esere ait notalar farklılıklar gösteriyor. İşte buyurun elimdeki nota da bunların bir tanesi. Ben bu tür yanlışlıkları söyleyince göze batıyorum." der. Turgut Özakman bu iddia karşısında hemen Ruşen Ferit Kam'ı çağırtarak, İsmet Nedim ile yüzleştirir. Ruşen Bey, kemençesi ile eseri geçer ve notadaki yanlışlığı kabul eder. Bunun üzerine Turgut Bey, İsmet Nedim'in kadrolu olarak İstanbul Radyosu'na tayinini onaylar.
“ | "Musiki kaideleri bestekârların eserlerinden çıkar. Kaidelere göre beste yapmak aynı şeyin tekrarı demektir." | „ |
-İsmet Nedim
“ | "Özgür olmayan bir sanatçı yaratıcı olamaz! Yaratamayan bir sanatçı da sanatçı sayılmaz. Hiç elleri bağlı bir ressam düşünebilir miyiz?" | „ |
-İsmet Nedim
1981 yılına kadar İstanbul Radyosu'nda ses sanatçısı olarak görev yapan İsmet Nedim, 1967 yılında Zeynep Hanım'la evlenir. Dilara Guay ve tiyatro sanatçısı olan Dilruba Saatçi isimli iki kızı vardır.
1981 yılında Berlin'e göç etti. 350'ye yakın şarkı bestelemiş olan İsmet Nedim, 1981-2003 yılları arasında Berlin müzik okullarında doçent olarak öğretim üyeliği yaptı.
Ölümü
İsmet Nedim Saatçi, 19 Mart 2024'te Almanya'nın başkenti Berlin'de hayatını kaybetti.[3] 22 Mart günü ilk olarak Berlin Şehitlik Camii'nde cenaze töreni düzenlendi ve naaşı İstanbul'a gönderildi. 23 Mart 2024'te Levent Camii'nde kılınan cenaze namazının ardından Silivri Selimpaşa Asri Mezarlığına defnedildi.[4]
Seçilmiş besteleri
- Agora Meyhanesi
- Ben Kimi Seveceğim
- Arım, Balım, Peteğim
- Aşk Dilencisi
- Cepheden Anneye Mektup
- Han Duvarları
- Benim de Canım Var
- Kalpsiz
- Çoban Çeşmesi
- Çoban Yıldızı
- Anneye Müjde
- Oyun Bitti
- O Eskidendi
- Sarı Gülüm Kokmaz mı?
- Unutamıyorum
- Nasıl İhanet Ettin?
- İki Damla Gözyaşı
- Eskici
- Şükür Bize Aba Düştü
- Beni Hatırla
- Kayıp İlanı
- Boş Kalan Çerçeve
- Yaban Gülü
- Dilara
- Gelincik
- Leylakların Altında
- Seven Ne Yapmaz
- Kaybolan Umutlar
- Adını Anmayacağım
- Beni Hatırla
- Pamuk İpliği
- Sen Sevgiden Ne Anlarsın
- Kapris
- Ninni
Dipnot kaynakları
- İsmet Nedim Saatçi, Hayatı ve Eserleri, Turhan Taşan 2002.
- Türk Musikisi Bestekarları Külliyatı, 2. cilt, s. 37, Hazırlayan: Rahmi Kalaycıoğlu Türk Musikisi Bestekarları Külliyatı.
- Başlangıçtan Günümüze Kadar Türk Bestekârları Ansiklopedisi, 1978.
- Ses Sanatçıları Ansiklopedisi 1970.
- İsmet Nedim'i Sevenler Derneği Tüzüğü 1965.
Kaynakça
- ^ Müzik Ansiklopedisi 4. Cilt, Ahmet Say Sanem Matbaası, Ankara 1985
- ^ Milliyet Gazetesi, 15 Ekim 1966
- ^ Habertürk (21 Mart 2024). "Ünlü bestekâr İsmet Nedim Saatçi hayatını kaybetti - Magazin haberleri". Habertürk. 21 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2024.
- ^ "OnurAkayMedya - Magazinin Kara Kutusu". mobil.onurakay.com.tr. 26 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2024.