İsmet Şahin - Turkipedia

İsmet Şahin
Doğum	20 Nisan 1951 Sürmene, Trabzon, Türkiye
Ölüm	20 Ağustos 1981 (30 yaşında) İstanbul, Türkiye

İsmet Şahin (20 Nisan 1951, Sürmene^[1] – 20 Ağustos 1981, İstanbul), 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980–1984 arasında idam edilen 50 mahkûmdan biridir.

1977–1979 yılları arasında biri Piyade Er Mustafa Çelimli olmak üzere üç kişiyi öldürdü. Yargılandı ve ölüm cezasına çarptırıldı. Ülkücüler; İsmet Şahin'i, 12 Eylül'de idam edilen ülkücüler arasında sayar.^[2]^[3]^[4] Buna karşın kimi kaynaklar, İsmet Şahin'in idam nedeninin; siyasî değil, adlî olduğunu öne sürer.^[5]

Suçları

İsmet Şahin, 1977 yılında ağabeyinin evini soyduğu zannıyla Celâl Yazıcı adında bir kişiyi öldürdü ve kaçtı. 3 Ağustos 1979'da yolda giderken arkasından gelen bir kişiyi kendisini vuracağı düşüncesiyle geriye dönüp tabancasıyla öldürdü ve yine kaçtı. İhbar üzerine Sıkıyönetim Komutanlığı timi, 6 Aralık 1979'da Kağıthane'de ihbar üzerine siyasi cinayet ve gasp suçlarına karışan İsmet Şahin'in evinin etrafını sardı. Evin mandıra bölümüne saklanmışken jandarmanın tespit etmesi üzerine İsmet Şahin ve kardeşi Ömer Şahin askerlere ateş açarak kaçtı.^[6] 22 yaşındaki Piyade Er Mustafa Çelimli'yi öldürdü, Piyade Er Zeki Uğurlu'yu yaraladı. 29 Şubat 1980'de yakalandı.

Yargılama ve idam

İsmet Şahin, İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı 3 Numaralı Askerî Mahkemesi tarafından 27 Ekim 1980'de idam cezasına çarptırıldı. Askerî Yargıtay 1. Dairesi, kararı 29 Nisan 1981'de onadı. Karar son olarak 18 Ağustos 1981 günü Devlet Başkanı Orgeneral Kenan Evren başkanlığındaki Millî Güvenlik Konseyinin 67. birleşiminde onaylandı.^[7] Şahin, Üsküdar Paşakapısı Cezaevi'nde asılarak idam edildi.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ "İsmet Şahin Hakkındaki Ölüm Cezasının Yerine Getirilmesine Dair Başbakanlık Tezkeresi ve Adalet Komisyonu Raporu" (PDF). 23 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2023.
^ Atabey, İbrahim (Eylül 2019). "Eylül: Acılar, Kayıplar ve Umutlar". 108 (385). Türk Yurdu. 21 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2023.
^ Erol, Volkan (2019). "Hatıralar ve Hatıratlar Işığında Ülkücü Gençlik Hareketi'nin Sözlü Tarihi (1970-1990)". İstanbul: Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Anabilim Dalı. ss. 445-447. 21 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2023.
^ Güven, Buket (12 Eylül 2020). "MHP Genel Sekreteri Büyükataman: Ülkücü hareket 12 Eylül'de insanlık dışı muamelelere muhatap olmuştur". Anadolu Ajansı. 19 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2023.
^ Gemalmaz, Mehmet Semih (2001). Türkiye'de Ölüm Cezası: 1920-2000. Beta Basım Yayım Dağıtım. s. 985. ISBN 978-975-486-968-2. 21 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2023.
^ "Kağıthane'de arama yapan erlerden 1'i öldürüldü". Milliyet Gazetesi. 7 Aralık 1979. s. 9. 23 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2022. Diğer özet.
^ "Millî Güvenlik Konseyi, 67. Birleşim, 18 Ağustos 1981" (PDF). 25 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

Mustafa Pehlivanoğlu, Türk Ülkücü militan. 10 Ağustos 1978'de dört kahvehaneyi otomatik silahla tarayıp 5 kişiyi öldürdüğü, 12 kişiyi yaraladığı iddia edilerek yargılandı ve 18 Ekim 1979'da idama mahkûm edildi. 12 Eylül Darbesi'nden sonra cezası infaz edildi. 1980-1984 arasında idam edilen 8'i sağ görüşlü 50 mahkûmdan biridir.

Ahmet Saner,, Marksist-Leninist Silahlı Propaganda Birliği (MLSPB) mensubu Türk Marksist-Leninist militan. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980-1984 arasında idam edilen 17'si sol görüşlü 50 mahkûmdan biridir.

İlyas Has, THKP/C-Devrimci Yol militanı. Bekçi Süleyman Tosun'u öldürdü, yargılandı ve idama mahkûm oldu. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980-1984 arasında idam edilen 17'si sol görüşlü 50 mahkûmdan biridir.

Necdet Adalı, Türk Marksist militan. 10 Temmuz 1977'de kahvehane basıp iki kişiyi öldürdü. Yargılandı ve 2 Ekim 1979'da idama mahkûm oldu. Cezası 12 Eylül Darbesi'nden sonra infaz edildi. 12 Eylül Askerî İdaresi tarafından idam edilen 15'i sol görüşlü 48 mahkûmdan biridir.

Maraş Katliamı veya Maraş Olayları, 19 Aralık ile 26 Aralık 1978'de Kahramanmaraş'ta meydana gelen Aleviler'e, Kürtler'e ve solculara yönelik katliamdır. Yedi gün süren olaylar sırasında iddianameye göre 111 kişi öldürüldü. Aleviler'e ait 559 ev yakıldı, 290'a yakın iş yeri tahrip edildi. 23 yıl süren davalar sonunda 22 kişi idam, 7 kişi müebbet hapis, 321 kişi de 1-24 yıl arasında hapis cezası aldı. Katliamda önemli rol oynayan 68 kişiye ise ulaşılamadı. 12 Eylül Darbesi'ne sebep olan olaylardan biri olarak kabul edilmektedir.

Türkiye'de sağ-sol çatışması, 1968 yılında başlayıp 12 Eylül 1980 Darbesi'ne kadar süren bir siyasal şiddet sürecidir. Sağcı ve solcuların mahalleleri kapatması, katliamlar, sokaklarda kim tarafından işlendiği bilinmeyen cinayetler ve bombalı saldırılar nedeniyle süreç bazı kesimler tarafından "örtülü iç savaş" ve "küçük çaplı iç savaş" olarak da adlandırılmaktadır.

Balgat Katliamı, 10 Ağustos 1978'de Ankara'nın Balgat semtinde genellikle sol görüşlü kişilerin gittiği dört kahvehaneye Mustafa Pehlivanoğlu ve diğer Ülkücüler tarafından bir otomobilden otomatik silahlarla yaylım ateşi açılması sonucu 5 kişinin öldüğü saldırı. Katliamın faillerinden Mustafa Pehlivanoğlu, 12 Eylül Darbesi'nden sonra idam edildi.

Türkiye'de 12 Eylül 1980 Darbesi'ne giden süreç ; Türkiye'de siyasi, ekonomik, sosyal krizlerin yaşandığı ve 4.250'den fazla kişinin öldürüldüğü dönemdir. "Örtülü iç savaş" ve "küçük çaplı iç savaş" olarak da tanımlanmıştır.

Ramazan Yukarıgöz, Türkiye Halk Kurtuluş Partisi Cephesi 3. Yol örgütüne mensup Türk Marksist militan. 17 Ocak 1981'de kuyumcu soygununa teşebbüs etti. 18 Ocak gecesi polis memuru Mustafa Kılıç'ı öldürdü. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980-1984 arasında idam edilen 17'si sol görüşlü 50 mahkûmdan biridir.

Ali Aktaş (Ağtaş), Türk Marksist militan. 9 Haziran 1980 gecesi sağ görüşlü Sulhi Adsoy'u öldürme suçundan mahkûm olmuştur. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980-1984 arasında idam edilen 17'si sol görüşlü 50 mahkûmdan biridir.

Ahmet Kerse, Türk Ülkücü militan. 22 Mayıs 1979 günü sol görüşlü Battal Türkaslan'ı öldürdü. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980–1984 arasında idam edilen 8'i sağ görüşlü 50 mahkûmdan biridir.

Seyit Konuk Türkiye Komünist Emek Partisi (TKEP) kurucularından Türk militan. Arkadaşları İbrahim Ethem Coşkun ve Necati Vardar ile birlikte 25 Nisan 1980'de İzmir'de müteahhit Nuri Yapıcı'yı, 29 Nisan 1980'de MHP İzmir il yöneticisi eczacı Turan İbrahim'i öldürdü. Yargılandı ve idam cezasına çarptırıldı. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980–1984 arasında idam edilen 17'si sol görüşlü 50 mahkûmdan biridir.

Cengiz Baktemur, Türk ülkücü militan. 20 Şubat 1980'de Malatya Doğanşehir Cumhuriyet Halk Partisi Gençlik Kolları Başkanı Hasan Doğan'ı öldürdü. Yargılandı ve idam cezasına çarptırıldı. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980–1984 arasında idam edilen 8'i sağ görüşlü 50 mahkûmdan biridir.

Cevdet Karakaş, Türk Ülkücü militan. 3 Ocak 1980'de sol görüşlü öğretmen Ali Rıza Doğan'ı ağır yaraladı. 11 Şubat 1980'de sol görüşlü avukat Erdal Aslan'ı öldürdü. Yargılandı ve ölüm cezasına çarptırıldı. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980–1984 arasında idam edilen 8'i sağ görüşlü 50 mahkûmdan biridir.

Halil Esendağ, Türk Ülkücü militan. 7 Eylül 1979'da arkadaşları Selçuk Duracık ve Ali Aksakal ile birlikte fırın basıp sol görüşlü 4 fırıncıyı öldürdü. Yargılandı ve ölüm cezasına çarptırıldı. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980–1984 arasında idam edilen 8'i sağ görüşlü 50 mahkûmdan biridir.

Mustafa Özenç, Türk Marksist militan. 7 Ocak 1981'de Astsubay Üstçavuş Hasan Hüseyin Özcan, Astsubay Üstçavuş Nihat Özsoy, Orman Muhafız Bekçisi Hayri Şimşek ve Jandarma Er Şaban Öztürk'ü öldürdü. Yargılandı ve ölüm cezasına çarptırıldı. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980–1984 arasında idam edilen 17'si sol görüşlü 50 mahkûmdan biridir.

Ali Bülent Orkan, Piyangotepe Katliamı faillerinden Türk Ülkücü militan. 16 Mayıs 1979'da kahvehane basıp sol görüşlü 7 kişiyi öldürdü. Yargılandı ve ölüm cezasına çarptırıldı. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980–1984 arasında idam edilen 8'i sağ görüşlü 50 mahkûmdan biridir.

Ahmet Mehmet Uluğbay, kumarda kaybedip borçlandıktan sonra 1973 yılında bir taksi şoförünü, 1974 yılında ise araba almak için para biriktiren bir arkadaşını para için öldürdü. Yargılandı ve ölüm cezasına çarptırıldı. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980-1984 arasında idam edilen 24'ü adli suçlu 50 mahkûmdan biridir.

Fayık Güngörmez 11 Ağustos 1980'de, kardeşi ile evlenmeyip başka biriyle evlenen Hatice Güngörmez'i öldürdü. Yargılandı ve ölüm cezasına çarptırıldı. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980–1984 arasında idam edilen 24'ü adli suçlu 50 mahkûmdan biridir.

Cafer Aksu (Altuntaş) 2 Nisan 1977'de kan davasından iki kişiyi öldürdü. Yargılandı ve ölüm cezasına çarptırıldı. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980-1984 arasında idam edilen 24'ü adli suçlu 50 mahkûmdan biridir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.