İçeriğe atla

İsmail Haniye

İsmail Haniye
2020'de Haniye
4. Filistin Başbakanı
Görev süresi
29 Mart 2006 - 2 Haziran 2014
BaşkanMahmud Abbas
Yerine geldiğiAhmed Kurey
Yerine gelenRami Hamdallah
Hamas Siyasi Büro Başkanı
Görev süresi
6 Mayıs 2017 - 31 Temmuz 2024
Başkan YardımcısıSalih el Aruri
Yerine geldiğiHalid Meşal
Yerine gelenYahya Sinvar
Gazze Şeridi'ndeki Hamas Şefi
Görev süresi
2 Haziran 2014 - 13 Şubat 2017
Yerine gelenYahya Sinvar
Kişisel bilgiler
Doğum 1962/1963
Gazze Şeridi, Filistin
Ölüm 31 Temmuz 2024 (61-62 yaşında)
Tahran, İran
Ölüm nedeni Suikast
Milliyeti Filistinli
Partisi Hamas
Çocuk(lar) 13
Bitirdiği okul Gazze İslam Üniversitesi
Dini Sünni İslam

İsmail Haniye (1962/1963 - 31 Temmuz 2024), Filistinli siyasetçi, Filistin Ulusal Yönetimi'nin eski başbakanı. Hamas'ın görev başındayken öldürülen eski Siyasi Büro Başkanı.[1]

Yaşamı

1963'te Gazze Şeridi'ndeki Elşati mülteci kampında dünyaya geldi.[2] Ailesi 1948 Arap-İsrail Savaşı sırasında Aşkelon şehrinden kaçarak mülteci durumuna düşmüştü. 1987'de Gazze İslam Üniversitesi'nden mezun oldu.[3] 1989'da I. İntifada'ya katıldığı ve Hamas üyesi olduğu gerekçesiyle tutuklandı. 1992'de serbest bırakıldıktan sonra, İsrail tarafından diğer İslami Cihad ve Hamas üyesi 415 kişilik grubun arasına katılıp, Güney Lübnan'a sürüldü.[4] Ertesi yıl Gazze'ye geri döndü.[5]

Siyasi kariyeri

1999'dan 2004'e kadar, Hamas genel sekreteri Şeyh Ahmet Yasin'in özel kalem müdürlüğünü yaptı. Aralık 2005'te yapılan ve 25 Ocak 2006'da tekrarlanan Filistin Yasama Konseyi seçimlerinde Hamas lideri Halid Meşal'in Şam'da sürgünde bulunmasından dolayı listenin en başında yer aldı. Hamas'ın 132 sandalyeden 74'ünü aldığı seçimler sonucunda Haniye, 16 Şubat 2006'da Hamas'ın başbakan adayı olarak açıklandı. 19 Şubat'ta, ABD ve İsrail'in karşı çıkmalarına rağmen Filistin başkanı Mahmud Abbas tarafından başbakanlığa atandı. Ekim 2006'da Gazze'de El Fetih ile Hamas üyelerinin çarpışmaları sırasında konvoyuna düzenlenen saldırıdan kurtuldu. Mayıs 2007'de İsrail'in evine karşı düzenlediği füze saldırısını atlattı.

Haziran 2007'de Gazze Şeridi'ndeki Hamas ile El Fetih arasındaki çatışmaların zirveye çıkması üzerine, Filistin devlet başkanı Mahmud Abbas tarafından görevinden alındı.

Özel hayatı

Haniyeh, Kasım Süleymani'nin cenaze töreninde Hamaney'in arkasında namaz kılarken.

Haniyeh evli ve 13 çocuğa sahiptir. 2009'da aile, Kuzey Gazze Şeridi'nde bulunan El-Şati mülteci kampında yaşamaktaydı. Haniyeh'in kardeşleri Kholidia, Laila ve Sabah, İsrail vatandaşıdır ve güney İsrail'deki Tel as-Sabi'de yaşamaktadır. Kholidia ilk olarak Tel as-Sabi'ye taşındı, ardından iki kız kardeşi de geldi. Kholidia'nın kocası, "Burada yaşamımız normal ve böyle devam etmesini istiyoruz" dedi. İddia edenlere göre İsrail vatandaşlıklarını korumak amacıyla Tel as-Sabi'de kalmaktadırlar. Üç kız kardeşin çocuklarından bazıları İsrail Savunma Kuvvetleri'nde (IDF) görev yapmıştır.[6]

2012'de İsrail yetkilileri, Haniyeh'in kız kardeşi Suhila Abd el-Salam Ahmed Haniyeh ve kritik bir kalp tedavisi gerektiren eşi için Gazze'deki hastanelerde tedavi edilemeyen acil bir tedavi talebini kabul etti. Başarılı bir tedavinin ardından ikili, İsrail'in Petah Tikva'daki Rabin Tıp Merkezi'nde tedavi gördükten sonra Gazze'ye döndü. Haniyeh'in torunu Kasım 2013'te bir İsrail hastanesinde tedavi gördü ve kayınvalidesi Haziran 2014'te bir İsrail hastanesinde tedavi gördü. 2014 İsrail-Gazze Savaşı'nın ardından, Haniyeh'in kızı, rutin bir işlem sırasında komplikasyonlar yaşadıktan sonra acil tedavi için Tel Aviv'deki bir İsrail hastanesinde bir hafta geçirdi.[7][8]

Eylül 2016'da Haniyeh, eşi ve iki oğluyla birlikte, Hac ibadeti için Gazze'den ayrıldı. Bu seyahat, bir kampanya başlangıcı olarak yorumlanmış ve Haniyeh'in Halid Meşal'in yerine geçeceği yönündeki raporları güçlendirmiştir. Ayrıca 2020'de İran'ın Tahran şehrinde, Kasım Süleymani'nin cenazesine katılmıştır.[9][10][11] Haniyeh Katar'da yaşamaktaydı.[12][13]

Ölümü

Ana madde: İsmail Haniye Suikastı

Haniye, İran'da seçimleri kazanan Mesud Pezeşkiyan'ın göreve başlama törenine katılmak üzere Tahran'a geldi ve törende bulundu. Törenden sonra Tahran'ın kuzeyinde bulunan Devrim Muhafızları'na ait askeri lojmana gitti. 31 Temmuz 2024'ün ilk saatlerinde lojmana İsrail Ordusu tarafından yapılan saldırı sonucu öldürüldü.[14][15]

Kaynakça

  1. ^ "Hamas'ın yeni lideri İsmail Heniyye oldu". 26 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2020. 
  2. ^ "İsmail Haniye". 11 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020. 
  3. ^ "İsmail Haniye". 31 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020. 
  4. ^ https://www.superhaber.tv/hamas-lideri-haniye-yeni-intifada-cagrisi-yapti-ismail-haniye-kimdir-video-haber-83595 []
  5. ^ "Hamas'ın yeni siyasi lideri İsmail Haniye". 15 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020. 
  6. ^ "Hamas leader's three sisters live secretly in Israel as full citizens". The Telegraph. 2 Haziran 2006. 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2023. 
  7. ^ Williams, Dan (19 Ekim 2014). "Hamas leader's daughter received medical treatment in Israel: sources". Reuters. 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2023. 
  8. ^ "Hamas PM's brother-in-law treated in Israeli hospital". Al Arabiya. 8 Ağustos 2012. 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2023. 
  9. ^ "Hamas leader Haniyeh attends Soleimani's funeral in Iran". Arab News (İngilizce). 6 Ocak 2020. 24 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2021. 
  10. ^ "Hamas leader attends Soleimani's funeral in Iran". Al Arabiya English (İngilizce). 6 Ocak 2020. 24 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2021. 
  11. ^ "The arcane pathway to Hamas's top post, and who might win it". The Times of Israel. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2016. 
  12. ^ Alshawabkeh, Lina (17 Ekim 2023). "Hamas: Who are the group's most prominent leaders?". BBC. 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2023. 
  13. ^ Dyer, Evan (18 Ekim 2023). "How tiny Qatar hosts the leaders of Hamas without consequences". CBC News. 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2023. 
  14. ^ "Hamas political chief Ismail Haniyeh assassinated in Iran" (İngilizce). Al Jazeera. 31 Temmuz 2024. 31 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024. 
  15. ^ "Hamas lideri Haniye alçak suikastla şehit edildi". trthaber.com. 31 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024. 
Wikimedia Commons'ta İsmail Haniye ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Siyasi görevi
Önce gelen
Ahmed Kurey		Filistin Ulusal Yönetimi Başbakanı
2006-2014 		Sonra gelen
Rami Hamdallah

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gazze Şeridi</span> Filistinin batısında, Akdeniz kıyısında bir sahil şeridi

Gazze Şeridi, Filistin'in batısında, Akdeniz kıyısında bir sahil şeridi. Hamas kontrolündedir.

<span class="mw-page-title-main">Filistin Ulusal Yönetimi</span> Batı Şeria ve Gazze Şeridini yöneten bir idari örgüt

Filistin Ulusal Yönetimi, Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ni yöneten bir idari örgüt ve devlet yapılanmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hamas</span> Filistinde Sünni İslamcı paramiliter örgüt

Hamas veya resmî adıyla İslamî Direniş Hareketi, Filistin Ulusal Yönetimi'nde seçimle belirlenmiş Filistin Parlamentosunda çoğunluğu elinde tutan Filistinli paramiliter örgüt ve sünni, İslamcı ve militarist siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Yasin</span> Hamasın kurucusu olan Filistinli lider (1937–2004)

Ahmed İsmail Hasan Yasin, doktor Abdülaziz El Rantisi ile birlikte Filistin'in bağımsızlığı için mücadele veren Hamas'ın kurucusudur. İsrail'in düzenlediği bir helikopter saldırısında yoldan geçen birçok sivil ile beraber öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Özgür Gazze Hareketi</span>

Özgür Gazze Hareketi, İsrail'in Gazze Şeridi'ne uyguladığı ablukaya karşı oluşturulan uluslararası insan hakları örgütüdür. 2008'den bu yana ablukayı deniz yoluyla delmek amacıyla çeşitli kampanyalar düzenlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">2014 İsrail-Gazze çatışması</span> 2014 yılında silahlı siyasi temeller nedeniyle gerçekleşmiş çatışma

2014 İsrail-Gazze çatışması ya da İsrail hükûmetinin ifade ettiği adla Koruyucu Hat Operasyonu, İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF)'nin 8 Temmuz 2014'te Gazze Şeridi'ne yönelik başlattığı kara, hava ve deniz operasyonlarını içeren askerî harekât.

Gazze-İsrail çatışması, birinci ve ikinci intifadalar ile başlayan on yıllardır devam eden Gazze-İsrail çatışması.

Muhammed Yusuf Dahlan 29 Eylül 1961'de Han Yunus Mülteci Kampı, Han Yunus, Gazze Şeridi'nde dünyaya geldi. Künyesi Ebu Fadi Filistinli siyasetçi, Gazze'deki El Fetih'in eski lideri. Dahlan, altı çocuğun en küçüğü olarak Hamama'da mülteci bir ailede dünyaya geldi.

<span class="mw-page-title-main">Gazze Şeridi ablukası</span>

Gazze Şeridi Ablukası, Hamas'ın Gazze Savaşı sırasında Gazze Şeridi'ni kontrol altına almasının ardından El-Fetih ve Filistin Ulusal Yönetimi'ne ait hükûmet kurumlarını ele geçirmesi üzerine Gazze Şeridi'nin İsrail ve Mısır tarafından konulan ve devam eden kara, hava ve deniz ablukasıdır.

Mahmud ez-Zehhar Filistinli bir politikacıdır. Hamas'ın kurucu üyesi ve Gazze Şeridi'ndeki Hamas liderliğinin bir üyesidir. Zehhar, Mart 2006'da Filistin Ulusal Yönetimi'nde Hamas/"Değişim ve Reform" hükûmetinin kurulmasından yana, başbakan İsmail Haniye hükûmetinde dışişleri bakanı olarak görev yaptı. Bundan önce, Filistin Yasama Konseyi'ne başbakan olarak seçilen Hamas üyeleri arasında önemli bir aday olarak görülüyordu, çünkü o zamanlar örgütün en üst düzey yetkilisiydi. Hamas askeri kanadı İzzeddin el Kassam Tugayları'nın bir üyesi olan oğlu, 5 Ocak 2008'de İsrail'in Gazze'de ateş açmasıyla öldürüldü.

Hamas'ın Haziran 2007'de Gazze Şeridi'ni ele geçirmesinden bu yana Gazze Şeridi'nin yönetimi Hamas tarafından yürütülmektedir ve bu yönetim genellikle Gazze'deki Hamas hükûmeti olarak anılmaktadır. Hamas yönetimi 2007'den 2014'e kadar ve 2016'dan itibaren İsmail Haniye tarafından yönetildi.

<span class="mw-page-title-main">Hamas-İsrail Savaşı</span> 7 Ekim 2023te başlayan Hamas-İsrail Savaşı

Hamas-İsrail Savaşı, İzzeddin el-Kassam Tugayları tarafından Aksa Tufanı Operasyonu ve İsrail tarafından Demir Kılıçlar Operasyonu olarak adlandırılan, 7 Ekim 2023 tarihinde paramiliter örgüt Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın, İsrail geneline geniş çaplı saldırısı ile başlayan bir savaştır. Saldırı sonrası İsrail, Hamas için savaş ilanı kararı almış ve çıkan çatışmalarda en az 1.400 İsrailli ve 15.000+ Filistinli sivil olmak üzere 15.000'den fazla kişi ölmüş, 45.000'den fazla kişi yaralanmıştır. 1 milyon Gazzeli ve 500.000 İsrail'li yerinden edilmiştir. İsrail Yom Kippur Savaşı'ndan bu yana ilk kez savaş ilanı kararı almış, Gazze'ye büyük bir bombardıman yapılmıştır.

Murad Ebu Murad, Filistinli asker.

Bilal El Kedra ya da Bilal El Kadir, Hamas üyesi Filistinli üst düzey rütbeli asker.

7 Ekim 2023 günü Hamas militanları Güney İsrail sınırlarından içeri girerek Aksa Tufanı isimli bir harekât başlattı. İsrail ise bu saldırıya karşılık olarak Demir Kılıçlar Harekâtı'nı başlattı. Bu sayfada devam eden savaştaki olaylar zaman çizelgesi olarak gösterildi.

<span class="mw-page-title-main">Cemile Abdullah Taha el-Şanti</span>

Cemile Abdullah Taha el-Şanti, Filistinli Arap kadın siyasetçi, akademisyen ve insan hakları aktivisti.

Usame Mazini, Filistinli siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Yahya Sinvar</span> Hamas siyasi büro başkanı (1962–2024)

Yahya İbrahim Hasan Sinvar Filistinli politikacı ve Hamas lideridir. İsmail Haniye'nin yerine geçtiği Şubat 2017'den bu yana Hamas'ın Gazze'deki lideridir. Yahya Sinvar Hamas'ın güvenlik aygıtının kurucularından biriydi. İsrail ile işbirliği yaptığından şüphelenilen kişileri öldürmesi sebebiyle İsrailliler ona "Han Yunus Kasabı" lakabını taktı.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Haniye Suikastı</span> 2024te Hamas liderinin öldürülmesi

İranlı ve Hamaslı yetkililere göre, 31 Temmuz 2024'te Hamas'ın siyasi lideri İsmail Haniye, İran cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın göreve başlama törenine katıldıktan sonra sabahın erken saatlerinde İran'ın Tahran kentindeki evinde suikasta kurban gitmiştir. İranlı bir koruma da öldürülmüştür. Haniyeh'in ölüm nedeni İslam Devrimi Muhafızları Ordusu tarafından araştırılmaktadır.

Muhammed İbrahim Hasan Sinvar Hamas Siyasi Büro Başkanı ve Hamas'ın Gazze Şeridi'ndeki bir önceki lideri olan kardeşi Yahya Sinvar'ın İsrail-Hamas savaşında öldürülmesinin ardından Ekim 2024'ten bu yana Hamas'ın Gazze Şeridi'ndeki lideri olarak görev yapan Filistinli bir militandır. Aynı zamanda Hamas'ın askeri kanadı olan İzzeddin El Kassam Tugayları'nın lideridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.