İçeriğe atla

İsmail Fakirullah Türbesi

Koordinatlar: 37°56′57″K 42°00′35″D / 37.94917°K 42.00972°D / 37.94917; 42.00972
İsmail Fakirullah Türbesi
İsmail Fakirullah Türbesi
Harita
Genel bilgiler
DurumSağlam
TürTürbe
ŞehirTillo, Siirt
Ülke Türkiye
Koordinatlar37°56′57″K 42°00′35″D / 37.94917°K 42.00972°D / 37.94917; 42.00972
Tamamlanma18. yüzyıl
Yenileme1960 (64 yıl önce) (1960)
Tasarım ve inşaat
Mimar(lar)Erzurumlu İbrahim Hakkı
TürKültürel miras anıtı
Kriteriv, vi
Belirleme13 Nisan 2015
Referans no.6043
TİPTürbe

İsmail Fakirullah Türbesi, Siirt'in Tillo ilçesinde yer alan bir yapı. İsmail Fakirullah'ın ölümünden sonra öğrencisi Erzurumlu İbrahim Hakkı tarafından 18. yüzyılda yaptırıldı.[1][2] Türbedeki bir düzenek ile her yıl 21 Mart ve 23 Eylül tarihlerinde sabah güneşinin ışıkları sandukanın üzerine beş dakika yansıtılmaktadır.[3][4] 1960'ta yapılan restorasyon sırasında ışık düzeneği işlevini yitirdi.[3] 2011'de yapılan çalışmalarla düzenek tekrar işler hâle getirildi.[3] Türbenin bir maketi, İstanbul'da bulunan Miniatürk'te sergilenmektedir.[3] UNESCO, 2015'te türbeyi Dünya Mirası Geçici Listesi'ne ekledi.[1][2]

XVII. yüzyılda yaşamış İsmail Fakirullah’ın öğrencisi İbrahim Hakkı’nın vefatı ve Aydınlar’a defnedilmesinden sonra inşa edilen türbe etrafında hazire oluşmuştur. 2005 yılı yüzey araştırmasında, bu türbe ve hazirede günümüze kadar ulaşmış mezar taşları çalışılarak bunların sanat tarihi açısından çözümlemeleri yapılmıştır.[5]

Kaynakça

  1. ^ a b "İsmail Fakirullah Hazretleri Türbesi UNESCO Dünya Miras Geçici Listesinde". Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü. 5 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2015. 
  2. ^ a b "Ismail Fakirullah Tomb and its Light Refraction Mechanism" (İngilizce). UNESCO. 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2015. 
  3. ^ a b c d "Siirt Aydınlar (Tillo) İsmail Fakirullah ve İbrahim Hakkı Hazretleri Türbesi ve Işık Hadisesi". miniaturk.com.tr. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2015. 
  4. ^ "250 Yıl Önceki Düzenekle İsmail Fakirullah'ın Kabri Aydınlatıldı". Milliyet. 21 Mart 2014. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2015. 
  5. ^ TÜFEKÇİOĞLU, Abdülhamit (2005). Siirt - Batman İlleri ve İlçelerindeki Ortaçağ Sonrasına Ait 2005 Yılı Yüzey Araştırmaları. T.C.K.T.B.Kültür Varlıkları Müzeler Genel Müdürlüğü. ss. 17,18. ISBN 978-975-17-3246-0. 21 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Miniatürk</span> İstanbulda bir müze park

Miniatürk ya da Minyatür Türkiye Park; Türkiye'deki çeşitli yapıtların maketlerinin sergilendiği, Beyoğlu, İstanbul'daki 60.000 metrekarelik alanda kurulu olan dünyanın en geniş alana kurulu minyatür parkıdır. Haliç kıyısında bulunan eski bir park alanında konumlanmıştır. 30 Haziran 2001 tarihinde temeli atılan Miniatürk, 2 Mayıs 2003 tarihinde ziyarete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cumalıkızık</span>

Cumalıkızık, Türkiye'nin Bursa ilinin Yıldırım ilçesine bağlı bir mahalledir. Bursa şehir merkezine 11 kilometredir. Ortalama 20 dakikada ulaşım sağlanır. Uludağ'ın kuzey eteklerinde kurulmuş ve hâlen yaşayan beş Kızık köyünden biridir. Diğer Kızık köyleri şunlardır: Değirmenlikızık, Fidyekızık, Hamanlıkızık ve Derekızık. Bayındırkızık, Dallıkızık, Kızık, Bodurkızık, Ortakızık, Camilikızık, Kiremitçikızık, Kızıkşıhlar ve Kızıkçeşme ise günümüze ulaşamamıştır. Cumalıkızık Etnografya Müzesi burada bulunmaktadır. 2000'de UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil edilen Cumalıkızık, 2014'te Bursa ile birlikte Dünya Mirası olarak tescil edildi.

<span class="mw-page-title-main">Birgi, Ödemiş</span>

Birgi, İzmir ilinin Ödemiş ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Tillo</span> Siirtin ilçesi

Tillo, önceki adıyla Aydınlar, Türkiye'nin Siirt ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yahya Efendi Türbesi</span> 1571 tarihli Mimar Sinan eseri kâgir türbe

Yahya Efendi Türbesi, İstanbul'un Beşiktaş ilçesinde, Çırağan Sarayı karşısında, Yahya Efendi Tekkesi'nin bitişiğinde bulunan 1571 tarihli Mimar Sinan eseri kâgir türbedir.

<span class="mw-page-title-main">Veysel Karanî</span> Yemenli sahabe, müslüman ve mistik

Veysel Karani (Üveys el-Karanî), Yemenli bir Müslüman ve mistik. İslam peygamberi Muhammed döneminde yaşamasına rağmen onu görememiştir. Meşhur hikâyede Medine'ye kadar gitmiş ancak zamanlamasından dolayı onu görememiş ve geri dönmesi gerekmiştir. Bunun üzerine Muhammed ona hırkasını hediye olarak göndermiştir. Sıffin Savaşı sırasında Ali tarafında savaştı. 657 yılında öldü. Tabiin'in büyüklerindendir. Naaşını almaya gelen 3 kabilenin taşıdığı tabutlarda da keramet göstererek göründüğü söylenir. Böylece bu üç ayrı kabilenin yerleşim yerleri olan Yemen ve Şam'da bulunan türbelerinin yanında Siirt ilinin Baykan ilçesinin ziyaret beldesinde de bir türbesi vardır. 23 Haziran 2014 tarihinde Suriye'deki türbesi IŞİD tarafından bombalanarak yıkılmıştır. Bursa'da Sembolik olarak Osmangazi ilçesindede Veysel Karani türbesi ve camii bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'de yirmi bir tane UNESCO Dünya Mirası bulunmaktadır. İlk olarak 1985'te İstanbul'un Tarihî Alanları, Göreme Millî Parkı ve Kapadokya ile Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, son olarak da 2023'te Gordion ile Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan on dokuzu kültürel, ikisi karma alandır. Türkiye'nin Dünya Mirası Geçici Listesi'nde ise yetmiş dokuz tane varlığı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arslanhane Camii</span> Ankaranın Altındağ ilçesinde bulunan bir cami

Ahî Şerafeddin Camii veya halk arasında bilinen adıyla Arslanhane Camii; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Ankara Kalesi'nin güney ucunda bulunan 13. yüzyıla tarihlenen bir camidir.

<span class="mw-page-title-main">Sultaniye, Zencan</span>

Sultaniye, İran'ın Zencan Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Muradiye Külliyesi</span>

Muradiye Külliyesi, Sultan II. Murad'ın Bursa'da 1425-1426 yıllarında yaptırdığı külliye. Bulunduğu semte de ismini verir.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Bektaş-ı Veli Türbesi</span>

Hacı Bektaş-ı Veli Türbesi, Nevşehir'in Hacıbektaş ilçesinde yer alan ve 1964'ten beri müze olarak kullanılan bir yapı.

<span class="mw-page-title-main">Amasra Kalesi</span>

Amasra Kalesi, Bartın'ın Amasra ilçesindeki bir kale. Romalılar tarafından inşa edildi ve sonrasında sırasıyla Bizanslılar, Cenevizliler ve Osmanlılar tarafından restore edildi. Sormagir Kalesi ve Zindan Kalesi olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. UNESCO, 2013'te kaleyi Dünya Mirası Geçici Listesi'ne ekledi.

<span class="mw-page-title-main">Mahmut Bey Camii</span> Kastamonu merkez ilçesinde bir cami

Kasabaköy Mahmutbey Camii (halk arasında Çivisiz Cami olarak bilinir) Kastamonu'ya 18 km uzaklıktaki Kasaba Köyü'nde bulunan 1366 tarihli cami.

<span class="mw-page-title-main">Korikos</span>

Korykos; Anadolu'nun güneyinde, günümüzde Mersin'in Erdemli ilçesi sınırları içinde yer alan antik bir kent. UNESCO, 2014'te kenti Dünya Mirası Geçici Listesi'ne ekledi.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Safi Külliyesi</span> XVI-XVII. yüzyıllarda Azerbaycanda inşa edilmiş türbe

Şeyh Safi Külliyesi Şeyh Safi Türbesi etrafında inşa edilmiş olan bu tesis XVI-XVII. yüzyıllarda Azerbaycan'da inşa edilmiş en önemli mimari eserlerden biridir. Külliye birbirine bağlı avlu etrafında dizilmiş binalardan oluşmaktadır. Komplekste Şeyh Safi türbesinin yanı sıra birkaç mezar, Şah İsmail türbesi, Çinihane adında bir bina, bir cami, hacılar için odalar vb şeyler yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Olcaytu Türbesi</span>

Olcaytu Türbesi, İran'ın Zencan Eyaleti'nin Sultaniye şehrinde yer alır. Şehirdeki İlhanlı kalıntılarından biri olan türbe, Muhammed Hudâbende adı ile de bilinen İlhanlı hükümdarı Olcaytu'ya aittir. Olcaytu Türbesi, geleneksel olarak Sultaniye Kubbesi olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">İttik Dede Türbesi</span> Kuzey Lefkoşada yer alan bir türbe

İttik Dede Türbesi, Yitik Dede Türbesi veya İsmail Çavuş Türbesi, Lefkoşa'nın kuzey kesiminde yer alan bir türbedir. Selimiye Mahallesi'nde, Selimiye Meydanı'nın güney tarafında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Karabağlar Türbesi</span> Azerbaycanda bir türbe

Karabağlar Türbesi, Azerbaycan'ın Kengerli Rayonu'na bağlı Karabağlar kasabasında yer alan bir türbedir.

İsmail Fakîrullah ya da İsmâil bin Kâsım bin Abdülcemâl, Müslüman din alimi ve sufi.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed El-Ensari Türbesi</span> İstanbulda tarihî yapı

Muhammed El-Ensari Türbesi, İstanbul ili Fatih ilçesi Ayvansaray mahallesi, Haliç sahil yolu üzerinde Muhammed El-Ensari'nin mezarının bulunduğu türbedir. İstanbul'un fethi için düzenlenen Arap seferine Medine'den gelerek katılmış ve öldüğü yerde türbe inşa edilmiştir. Ebu Eyyûb el-Ensarî'nin arkadaşı olduğu rivayet edilir. Türbenin bulunduğu yer "Babul Ensari", "Ensar Dede" ve "Parmakkapı" olarak da bilinir.