İçeriğe atla

İsmail Fakirullah

İsmail Fakîrullah ya da İsmâil bin Kâsım bin Abdülcemâl, Müslüman din alimi ve sufi.

Ailesi ve yetişmesi

Dedesinin babası olan Mevlana Molla Ali Cizre'de doğup büyümüş bir Araptır. Daha sonra 1504 yılında Tillo'ya yerleşmiştir. Tillo'daki cuma camiinde imamlık yapmış, medresesinde müderrislik yapmıştır. O ölünce oğlu olan İsmail Fakirullah'ın dedesi Molla Abdülcemal daha sonrada babası Molla Kasım bu görevi devralmıştır.

İsmail Fakirullah 1656 yılında Molla Kasım'ın imamlık yaptığı Siirt'in Tillo kasabasında doğmuştur. Babası Mevlana Kâsım Hazretleri ona küçük yaşlarda ilim öğretmeye başladı.

Tasavvufa girişi

Babası Mevlana Kâsım Hazretleri 1660 yılında vefat edince onun medresesinde ders vermeye başladı.[1]

Fakîrullah'ın 40 yaşına geldiğinde geçirdiği ruhî değişim onun manevi ilimlere daha çok yönelmesine sebep oldu.[2]

Erzurumlu İbrahim Hakkı Hz.nin hocasıdır. Babası Hoca Kasım Efendi’dir. 24 yaşındayken babasını kaybetmiştir. Aynı yıl evlenmiş, camide imamlık ve müderrislik yapmaya başlamıştır. 30 yaşında da annesini kaybettikten sonra züht ve takvasının gereği olarak kendisine bir tarla satın almış, bizzat kendi elleriyle asma ağaçları dikmiş ve geçimini sağlamak için çalışmıştır. Tarla ekmiş, ekin biçmiştir. 40 yaşına kadar günlerinin çoğunu oruçla geçirir, orucu da birkaç üzüm tanesiyle açmıştır. 48 yaşındayken Hacca gitmiştir.

Hayatını hak yolda insanları irşat etmekle geçiren bu büyük veli Hicri 1146, Miladi 1734 senesinde ruhunu Mevlasına teslim etmiştir. İsmail Fakîrullah'ın vefatından sonra onu halka tanıtan İbrahim Hakkı Hz.’dir. Her sene binlerce kişi türbesini ziyaret etmektedir. 1’i kız olmak üzere 5 çocuğu vardır. Meşhur bir sözü, Anlarsa uzağım yakınımdır; Anlamazsa yakınım uzağımdır. Kabri Tillo'da kendi ismiyle anılan türbededir. Her sene binlerce kişi türbesini ziyaret etmektedir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Türkiye Evliyaları İl İl Listesi ve Hayatları - Eyliyalarımız". www.evliyalarimiz.com. 18 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2020. 
  2. ^ "TDV İslâm Ansiklopedisi". islamansiklopedisi.org.tr (İngilizce). 12 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Beşiktaşlı Yahya Efendi, Molla Şeyhzade ya da Şeyh Yahya Beşiktaşî, Osmanlı devrinde yaşamış mutasavvıf, alim ve şair. Kanuni Sultan Süleyman devrinde İstanbul’da müderrislik yapmış olan Yahya Efendi, devrinin tanınmış alimlerindendir. Osmanlı sarayı ile yakın ilişkileri oldu ve hayatı boyunca Kanuni tarafından kendisine danışıldı. Emekli olduktan sonra Beşiktaş’ta pek çok bina inşa ettirip dergah ve vakıflar kurdu, bölgeyi ağaçlandırarak mesire yerine dönüştürdü.

<span class="mw-page-title-main">Akşemseddin</span> Türk alim ve tıp insanı

Akşemseddin, asıl adı ile Mehmed Şemseddin, çok yönlü Türk âlim, tıp insanı ve Şemsîyye-î Bayramîyye isimli Türk Tasavvuf tarikatının kurucusu. Osmanlı Padişahı Fatih Sultan Mehmed'in hocası olarak bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tillo</span> Siirtin ilçesi

Tillo, önceki adıyla Aydınlar, Türkiye'nin Siirt ilinin bir ilçesidir.

İsmâil Hakkı Bursevî,, mutasavvıf, Celvetî şeyhi, müfessir, şâir.

Turşucuzade Ahmed Muhtar Efendi 1872 - 11 Haziran 1874 döneminde Osmanlı Şeyhülislamı

İbrahim Gülşeni, mutasavvıf ve şair.

<span class="mw-page-title-main">Zal Mahmud Paşa Camii</span> Mimar Sinanın yaptığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliye

Zal Mahmud Paşa Camii İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde Kanuni Sultan Süleyman'ın veziri Zal Mahmut'un Mimar Sinan'a yaptırdığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliyedir.

<span class="mw-page-title-main">II. Mahmud Türbesi</span> Türbe

II. Mahmud Türbesi, Osmanlı padişahı Abdülmecid'in babası II. Mahmud için İstanbul'da inşa ettirdiği ve sonradan diğer padişah ve Osmanlı Hanedanı üyelerinin de defnedildiği bir türbedir. 1840 yılında tamamlanan türbe İstanbul'un Fatih ilçesi Çemberlitaş semtinde Divanyolu caddesinde yer almaktadır.

Hoca Sadeddin Efendi, Osmanlı tarihçi, devlet adamı.

Zekeriyâzâde Yahyâ Efendi 16. yüzyılın son yarısında ve 17. yüzyılın ilk yarısında çok uzun yaşayan, Sultan I. Mustafa, Sultan IV. Murat ve Sultan İbrahim devirlerinde üç defa Şeyhülislam olarak yüksek devlet görevi yapmış bir âlim ve aynı zamanda ünlü bir Türk divan şairidir.

Mehmed Zahid Kotku - 13 Kasım 1980, İstanbul), İslam âlimi, yazar, din adamı, vaiz, Nakşibendi şeyhi.

İsmail Saib Sencer, kütüphaneci.

<span class="mw-page-title-main">Kemalpaşazâde</span> Şeyhülislam ve tarihçi

Kemalpaşazâde veya İbn-i Kemal, Osmanlı devleti şeyhülislamı ve tarihçidir.

Sadullah Sadi Efendi ; din alimi, şair, Sahn-ı Seman Medresesi'nde müderris, kadı, Osmanlı Devleti müftüsü/şeyhülislamı.

Hoca Sinan Paşa, 15. yüzyıl Osmanlı kelam alimi, matematikçi ve devlet adamı.

Şâbân-ı Velî Halveti Tarikatı'nın, Cemaliyye şubesi'nin, Şabaniyye kolu'nun kurucusu mutasavvıf evliyadır.

Mehmet Lütfi Budak, Hace Muhammed Lütfi Efendi veya halk arasında yaygın söylendiği şekliyle Alvarlı Efe Hazretleri (1868-1956) Türk imam, sufi ve şairidir. Nakşibendi ve Kadiri tarikatlerinde şeyhtir.

Muhammed Küfrevi, 19. asırda yaşamış bir sufidir. Nakşibendiliğin Halidiye koluna bağlı bir tarikat şeyhidir. Mevlana Halid-i Bağdadi'nin halifesi Seyyid Taha Hakkâri'den hilafet almıştır. Siirt'in Şirvan eski adıyla Küfre kasabasında yaşadığı için kendisi ve artgelenleri Küfrevi veya Kufralı soyadıyla tanınmıştır. Torunları arasında TBMM sabık milletvekillerinden Kasım Kufralı da bulunmaktadır. Türbesi Bitlis'te olup Sultan II. Abdülhamid tarafından Barok tarzında inşa edilmiştir. I. Dünya Savaşı sırasında Ruslar tarafından türbesi yağma ve tahribata uğramasına rağmen günümüze kadar ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Fakirullah Türbesi</span>

İsmail Fakirullah Türbesi, Siirt'in Tillo ilçesinde yer alan bir yapı. İsmail Fakirullah'ın ölümünden sonra öğrencisi Erzurumlu İbrahim Hakkı tarafından 18. yüzyılda yaptırıldı. Türbedeki bir düzenek ile her yıl 21 Mart ve 23 Eylül tarihlerinde sabah güneşinin ışıkları sandukanın üzerine beş dakika yansıtılmaktadır. 1960'ta yapılan restorasyon sırasında ışık düzeneği işlevini yitirdi. 2011'de yapılan çalışmalarla düzenek tekrar işler hâle getirildi. Türbenin bir maketi, İstanbul'da bulunan Miniatürk'te sergilenmektedir. UNESCO, 2015'te türbeyi Dünya Mirası Geçici Listesi'ne ekledi.

Halid-i Cezeri, Cizre'de doğmuştur. Doğum tarihi tam olarak bilinmemektedir ancak ölüm yılı 1839'dur. Kürt kökenlidir. Cezeri, Cizre'nin köklü ailelerinden Hacı Zuraf ailesinin mensubudur ve Hacı Zuraf'ın amcasıdır. Cizre'de soy adı; Ozkan, Oktaykaan ve Emek olan vatandaşlar Cezeri'nin soyundan gelmektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.