İçeriğe atla

İslami Büyük Doğu Akıncıları Cephesi

Kontrol Edilmiş
İslami Büyük Doğu Akıncıları Cephesi
Kuruluş1970
Lider(ler)Salih Mirzabeyoğlu[1]
İdeolojiSünni İslamcılık
İslami köktendincilik
Büyük Doğu
Rakip(ler) Türkiye

İslami Büyük Doğu Akıncıları Cephesi veya kısaca İBDA-C, Necip Fazıl Kısakürek'in ortaya koyduğu Büyük Doğu ideolojisi doğrultusunda Türkiye Cumhuriyeti'ni kaldırarak yerine Orta Doğu'da "Başyücelik Devleti" adında bir federe Sünni İslam devleti kurmayı amaçlayan silahlı örgüt.

Hakkında

Hareket ilk olarak, 1989 yılında Ankara ve İstanbul'da yapmış olduğu gösteriler ile adını duyurmuştur. Grubun liderliğini 2018'deki ölümüne dek Salih Mirzabeyoğlu'nun yaptığı ileri sürülmüştür.

Hareket, "kendinden zuhur diyalektiği" olarak adlandırdıkları bir yapılanma tekniğini ve bu tekniğin gereği olarak, herhangi bir hiyerarşik irtibata girmeksizin bağımsız hareket eder.[] "Cephe faaliyetleri" birbirinden bağımsız kişiler tarafından yürütülmektedir. Bu yapıya göre göre her kişi kendisine belli bir hedef ve işlev belirleyerek ayrı ayrı gruplaşabilir ve hepsi "Büyük Doğu" fikriyatı doğrultusunda, kimseden emir almaksızın kendi grubu içinde faaliyet gösterebilir.[2]

Geçmişte Tavır, Öfke, Elif, Genç Adam, Karar, Oluş, Akıncı Yolu, Akıncı Genç, Haberci, Kıvam, Ak-Doğuş, Ak-Zuhur, Akın Yolu, Taraf, Akademya, Tahkim, Beklenen Yeni Nizam, İlm'a, Bediiyyat, İki Deniz ve Kaide gibi dergiler çıkartan örgüt, günümüzde Aylık Dergi, Baran, Furkan Dergisi, Oluş ve Adımlar adlı dergiler çevresinde çalıştı.

Faaliyetleri

İBDA-C'nin Sivas Katliamı ile Uğur Mumcu ve Ahmet Taner Kışlalı'nın öldürülmesi olaylarında rol aldığı iddia edilmiştir.[3]

Terör örgütü ilan edilmesi

Örgüt, Emniyet Genel Müdürlüğü Terörle Mücadele ve Operasyon Daire Başkanlığı'na (Türk polisi) göre 2007 yılı itibarıyla Türkiye'de aktif 12 terör örgütü arasında yer almaktadır.[4] Aralık 2001'de IBDA-C, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti tarafından "yasadışı örgüt" olarak etiketlenmiştir.

Aynı zamanda Avrupa Birliği'nin terörle mücadele için özel tedbirlerin uygulanmasına ilişkin 2001/931/CFSP Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikasının (CFSP - Common Foreign and Security Policy[5]) uygulandığı 48 grup ve kuruluştan biridir ve Avrupa Birliği terör örgütleri listesinde yer almaktadır.[6][7] Nisan 2003'te Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı (DoS), grubu yıllık "Küresel Terörizm Modelleri" raporunda "terörist grup" olarak tanımladı.

Kaynakça

  1. ^ Rabasa, Angela, The Muslim world after 9/11, (RAND Corporation, 2004), 193.
  2. ^ "İBDA-İBDA/C Nedir?". Aylık Dergisi. 7 Kasım 2013. 12 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020. 
  3. ^ Ataklı, Can (8 Mart 2018). "Yüzleri hiç kızarmıyor bile". sozcu.com.tr. Sözcü Gazetesi. 8 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2020. 
  4. ^ "Türkiye'de Halen Faaliyetlerine Devam Eden Başlıca Terör Örgütleri". egm.gov.tr. Emniyet Genel Müdürlüğü. 14 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016. 
  5. ^ "TEMEL AB TERİMLERİ > Ortak Dış ve Güvenlik Politikası" (PDF), ab.gov.tr, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı (10), s. 38, 2019, 1 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 13 Haziran 2021 
  6. ^ "Updating the list of persons, groups and entities subject to Articles 2, 3 and 4 of Common Position 2001/931/CFSP on the application of specific measures to combat terrorism, and repealing Decision (CFSP) 2015/521". Avrupa Konseyi. 31 Temmuz 2015. 15 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2016. 
  7. ^ Council Common Position 2008/586/CFSP updating Common Position 2001/931/CFSP on the application of specific measures to combat terrorism and repealing Common Position 2007/871/CFSP, Avrupa Birliği Resmî Gazetesi. L 188/71, 16.07.2008. Web'den edinilebilir: http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2008:188:0071:0076:EN:PDF 22 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">PKK</span> Kürt milliyetçisi ayrılıkçı silahlı örgüt

PKK veya tam adı ile Partiya Karkerên Kurdistanê, Türkiye'nin doğu ve güneydoğusu, Irak'ın kuzeyi, Suriye'nin kuzeydoğusu ve İran'ın kuzeybatısını kapsayan bölgede öz yönetim kurmayı amaçlayan ve bu amaçla söz konusu topraklara sahip olabilmek için askerî hedeflere, köy korucularına ve sivillere karşı saldırılar düzenleyen yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt. PKK; Avrupa Birliği ülkeleri, NATO, Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya, Japonya, Kanada, Kazakistan ve bölgedeki Türkiye, Suriye, Irak ve İran'ın da aralarında bulunduğu çeşitli ülke ve uluslararası kuruluşlar tarafından terör örgütü olarak tanınmaktadır. Rusya, Çin, Hindistan, İsviçre, Mısır, İsrail, Tunus, Suudi Arabistan, Ukrayna, Birleşik Arap Emirlikleri ise PKK'yı terör örgütü olarak kabul etmeyen ülkelerden bazılarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Fethullah Gülen</span> Türk imam, vaiz ve yazar (1941–2024)

Fethullah Gülen, Fethullahçılar örgütünün kurucusu ve eski lideri olan Türk vaiz, yazar ve eski imamdı. 28 Şubat sürecinde, dönemin Ankara Emniyet Müdürlüğü; Gülen ve örgütlenmesi hakkında bir rapor hazırladı. Rapora göre, Gülen bir örgütün lideriydi ve liderlik ettiği örgütün mensupları Türk emniyet birimlerine sızmaktaydı. Emniyet Genel Müdürlüğü bu raporu aldıktan 3 gün sonra, 21 Mart 1999'da; sağlık problemlerini sebep gösteren Gülen, Amerika Birleşik Devletleri'ne gitti. O tarihten 20 Ekim 2024 tarihindeki ölümüne kadar Pensilvanya eyaletindeki Saylorsburg kasabasında yaşadı.

<i>Zaman</i> (gazete) Türkiyede yayımlanan günlük gazete (1986-2016)

Zaman, 1986-2016 yılları arasında Türkiye'de yayımlanan günlük ulusal gazete.

<span class="mw-page-title-main">Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi</span> 1978de kurulan ve 1994te yeniden adlandırılan komünist örgüt

Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi, 30 Mart 1994 tarihinde Devrimci Sol örgütünün partileşme kararı alması ile Dursun Karataş liderliğinde kurulan Türkiye'de yasa dışı kabul edilen Marksist-Leninist partidir. Örgüte bağlı olarak faaliyet gösteren Devrimci Halk Kurtuluş Partisi (DHKP), genellikle DHKP-C'nin siyasal işlerinde sorumlu olarak faaliyet göstermektedir. Devrimci Halk Kurtuluş Cephesi (DHKC) ise örgütün silahlı faaliyetlerinden sorumludur. Cephe, Türk güvenlik güçlerine, bürokratlara ve hükûmet üyelerine karşı ölümlü saldırılar gerçekleştirmektedir.

Bir dizi ulusal hükûmet ve iki uluslararası kuruluş, terörist olarak tanımladıkları örgütlerin listelerini oluşturmuştur. Aşağıdaki tanımlanmış terörist örgütleri listesi, mevcut ve eski ulusal hükûmetler ve hükûmetler arası kuruluşlar tarafından terörist olarak tanımlanan örgütleri listeler. Bu tür tanımlamaların genellikle örgütlerin faaliyetleri üzerinde önemli bir etkisi olmuştur. Terörist olarak tanımlanan birçok örgüt, terörizmi amaçlarına ulaşmak için askeri bir taktik olarak kullanmayı reddetmiştir ve terörizmin yasal tanımı konusunda uluslararası bir fikir birliği yoktur. Bazı örgütlerin birden fazla kanadı veya bileşeni vardır ve bunlardan biri veya birkaçı terörist olarak tanımlanırken diğerleri değildir.

<span class="mw-page-title-main">TAK (örgüt)</span> 2004te kurulan yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt

TAK tam adı ile Kürdistan Özgürlük Şahinleri, 29 Temmuz 2004 yılında kurulan, Türkiye'nin metropollerinde, turistik bölgelerinde sivillere, askerî hedeflere karşı bombalı saldırı, intihar saldırısı, sabotaj ve kundaklama türünde stratejik ve sansasyonel saldırılar düzenleyen yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt.

Ergenekon, 2000'li yıllarda Türkiye'de faaliyet gösterdiği ileri sürülen gizli silahlı örgüttür. Türk yargısı tarafından terörizm ile suçlanmış, suçlamalar ve dava 21 Nisan 2016'da Yargıtay kararı ile usul ve esas yönünden bozulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Fuat Kozluklu</span> Türk gazeteci

Fuat Kozluklu, Türk gazeteci ve sunucu.

<span class="mw-page-title-main">PKK'yi terör örgütü kabul eden ülke ve kuruluşlar</span> PKKyı terör eylemlerinde bulunan bir silahlı örgüt olarak tanımlayan ülke ve kuruluşlar

Kürdistan İşçi Partisi veya Kürtçe ismi olan Partiya Karkerên Kurdistanê 'nin kısaltmasıyla PKK; Avrupa Birliği, NATO gibi uluslararası kuruluşlar ve bazı devletler tarafından terör örgütü olarak kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Şık</span> Türk gazeteci ve siyasetçi

Ahmet Şık, Türk gazeteci, yazar ve siyasetçi. Gülen Cemaati'nin kamu kurumlarında gizlice örgütlenmesiyle ilgili araştırmaları nedeniyle yargılandığı için gündeme geldi. 2018'de HDP'den İstanbul milletvekili seçildi. 4 Mayıs 2020'de HDP'den istifa etti, 19 Nisan 2021'de TİP'e katıldı.

Yeni Akit, Türkiye'de yayımlanan İslamcı ve köktendinci ulusal günlük aşırı sağcı bir gazetedir. Yahudilere, Hristiyanlara, ateistlere ve eşcinsellere karşı nefret söylemlerine başvurmuştur. Köktendincilikle eleştirilen gazete Hrant Dink Vakfı tarafından hazırlanan bir rapora göre, Türkiye'de nefret söylemine en fazla rastlanan ulusal gazetedir.

<i>Özgür Gündem</i> Türkçe ve Kürtçe yayımlanmış gazete

Özgür Gündem, Türkiye'de günlük olarak yayınlanmış, Türkçe ve Kürtçe dillerinde faaliyet göstermiş bir gazete.

<span class="mw-page-title-main">Salih Mirzabeyoğlu</span> Kürt asıllı İslamcı düşünür

Salih Mirzabeyoğlu ya da gerçek adıyla Salih İzzet Erdiş, İBDA-C örgütünün lideri olduğu suçlamasıyla 28 Şubat sürecinde DGM tarafından ömür boyu hapse mahkûm edilen ve 16 yıl cezaevinde kaldıktan sonra yeniden yargılanıp 2 Mart 2016'da beraat eden, İBDA düşüncesinin kurucusu, Kürt asıllı İslamcı düşünür, şair, yazar.

Fethullahçılar, Fethullah Gülen’in telkinleri ile bir araya gelen insanların oluşturduğu, 1960’ların sonunda İzmir’de ortaya çıkan, Said Nursi temelli öğretiye dayalı İslami bir cemaat ve istihbarat örgütüdür. Özünde ve hedefinde laiklik karşıtı ve şeriatçı bir yapıya, dışa dönük ise ılımlı ve zararsız görünüme sahip olan cemaat, dini faaliyetlerinin yanı sıra; Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin anayasal kurumlarında meşru ve gayrimeşru yollarla hakimiyet sağlayarak, Türkiye Cumhuriyeti'nin yönetimini kendi ideolojisine göre dizayn etmeyi hedeflemektedir.

<span class="mw-page-title-main">YPG</span> Suriyede aktif Kürt milliyetçisi örgüt

YPG tam adı ile Halk Koruma Birlikleri veya Halk Savunma Birlikleri, Suriye'de faaliyet gösteren, fiilen özerk olan Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'ne bağlı çoğunluğunu Kürtlerin oluşturduğu silahlı örgüt. Suriye Demokratik Güçleri bileşendir ve silahlı gücünün çoğunu oluşturur. Kadın Koruma Birlikleri (YPJ), YPG'nin kadın kolu, YPG Enternasyonal ise yabancı gönüllülerden oluşan koludur.

<span class="mw-page-title-main">Hulusi Akar</span> Türk asker ve siyasetçi

Hulusi Akar, Türk asker ve siyasetçi. Türkiye 52. Millî Savunma Bakanı. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 29. Genelkurmay Başkanı. 28. Dönem Kayseri Milletvekili ve TBMM Millî Savunma Komisyonu Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Merdan Yanardağ</span> Türk yazar, gazeteci ve Tele1 yayın başkanı

Merdan Yanardağ Türk gazeteci, yazar ve TV programcısı. Tele1 Televizyonunun kurucusu ve genel yayın yönetmenidir.

<span class="mw-page-title-main">15 Temmuz Darbe Girişimi</span> TSK içerisindeki bir grup askerin 65. Türkiye Hükümetini hedef almış olduğu askeri darbe teşebbüsü

15 Temmuz Darbe Girişimi veya 2016 Türkiye Askerî Darbe Teşebbüsü, darbe metninde yer aldığı isimle Yurtta Sulh Harekâtı, 15-16 Temmuz 2016 tarihleri arasında Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde kendilerini Yurtta Sulh Konseyi olarak tanımlayan bir grup asker tarafından Türkiye'de düzenlenen askerî bir darbe girişimidir.

Adil Öksüz, Türk akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Bozkurt (gazeteci)</span>

Mehmet Bozkurt, Türk gazeteci, editör ve yazardır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.