İçeriğe atla

İslamcı terörizm

Kontrol Edilmiş

İslamcı terörizm, İslami köktendinciler tarafından cihat olarak gerçekleştirilen çeşitli siyasi veya dinî amaçlara ulaşma amaçlı bir çeşit dinî terörizm.[1][2]

İslamcı terörizm; Orta Doğu, Afrika, Avrupa, Güney Asya ve 1970'ten beri Hindistan, Güneydoğu Asya ve Amerika Birleşik Devletleri'nde de yer almaktadır. İslamcı terörist örgütler genel olarak intihar saldırıları, hava korsanlığı, adam kaçırma ve İnternet üzerinden yeni üyeler alma gibi taktikler uygularlar.

En yüksek miktarda İslamcı terör olayları ve buna bağlı ölümlerin yaşandığı ülkeler Irak, Afganistan, Nijerya, Pakistan ve Suriye'dir.[3] Ekonomi ve Barış Enstitüsü'nün yayınladığı Global Terörizm Endeksi'ne göre 2015 yılında dünyadaki İslamcı terörizm sonucu meydana gelen ölümlerin %74'ünden IŞİD, Boko Haram, Taliban ve El-Kaide gibi örgütlerin sorumlu olduğu iddia edilmektedir.[4] Son yıllarda İslamcı terör olayları sadece Müslüman çoğunluğa sahip ülkelerde değil, Avrupa Birliği ülkeleri, İsrail, Rusya, ABD ve Hindistan gibi diğer ülkelerde de ortaya çıkmaya başlamıştır.[5]

İslamcı terörizmin hedefleri arasında Muhammed'le ilgili yayın yapan karikatür dergileri, batılı tarzda eğitim veren okullar, alışveriş merkezleri, kiliseler, ticaret merkezleri gibi kurumlar yer almaktadır.

Öte yandan; bazı İslam yorumcularına göre Kur'an'da geçenler ve Kur'an'daki cihat kavramı İslamcı terörizmle zıt düşmektedir. İslami terörizm sonucu yaşananların da İslamofobinin artmasına neden olduğu düşünülmektedir.[6]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Falk, Avner (2008). Islamic terror : conscious and unconscious motives (İngilizce). Westport, Conn.: Praeger Security International. ss. 4. ISBN 978-0-313-35764-0. 
  2. ^ B. Hoffman, "Inside Terrorism", Columbia University Press, 1999, pp. 89–97. ISBN 978-0231126991
  3. ^ "Global Terrorism Index Report 2015" (PDF). Institute for Economics & Peace. Kasım 2015. s. 10. 7 Şubat 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2016. 
  4. ^ Global Terrorism Index 2016 (PDF). Institute for Economics and Peace. 2016. s. 4. 17 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Aralık 2016. 
  5. ^ Siddiqui, Mona (23 Ağustos 2014). "Isis: a contrived ideology justifying barbarism and sexual control". The Guardian. Archived from the original on 24 Ağustos 2014. Erişim tarihi: 7 Ocak 2015. 
  6. ^ [1] 7 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Caner Taslaman, Terör'ün ve Cihad'ın retoriği

İlgili Araştırma Makaleleri

Cihat, İslami bir terim. Arapça "mücadele" kökünden gelir ve güncel Türkçede çoğunlukla "İslam uğruna savaşma" anlamında kullanılır.

Terörizm, terör ya da yıldırıcılık, siyasal, dinsel ve/veya ekonomik hedeflere ulaşmak amacıyla sivillere, belirlenen hedef gruplara veya resmî, yerel ve genel yönetimlere yönelik baskı, yıldırma ve her türlü şiddet içeren yolun kullanımını ifade eden terim. Hükûmetlere veya kuruluşlara göre değişmekle birlikte, terör uygulayan organize çeşitli gruplara terör örgütü; terör uygulayan şahıslara ise terörist ya da yıldırıcı denilmektedir. Bununla birlikte bu ifade oldukça tartışmalı bir kavram olup üzerinde akademik ya da uluslararası fikir birliği yoktur. Gücünü ve yetkilerini bu yönde kullanan devletler de devlet terörizmi kapsamında, savaş suçları ya da insan hakları ihlalleri nedeniyle bu kavramla yargılanabilmektedir. Buna benzer olarak; devlet organlarını direkt olarak kullanmayıp, iktidarlardaki grubun veya partinin desteklediği örgütlere verilen desteği tanımlayan devlet destekli terörizm sonucu da benzer yargılamalar olabilmektedir. Birçok akademisyen çeşitli hükûmetlerin eylemlerinin de "terörizm" olarak damgalanabileceğini belirtmiştir. Bir ülkede veya bölgede gücü elinden bulunduran iktidarlar veya hükûmetler gerçekleşen bir direniş hareketini "terörizm" ile etiketleyebilir.

<span class="mw-page-title-main">İslamcılık</span> Politik bir akım

İslamcılık, modern devlet ve devletçiklerin anayasal, ekonomik ve yargısal olarak, bu kesimde canlanma ya da otantikliğe dönüş olarak algılanan İslami uygulamalarla yeniden kurulması gerektiğini öne süren siyasi ideolojidir. Bu akımlardaki hakim anlayış Emr-i bi'l ma'rûf ve nehy-i anil münker'in yerine getirilmesidir. Siyasal İslam'ın Seyyid Kutub ve Mevdudî gibi köktendinci öncüleri "Allah'ın sistemi" olarak gördükleri şeriata dayanmayan güç sahipleri olarak tanımladıkları tağuta isyanı tevhidin ön şartı olarak sundular.

<span class="mw-page-title-main">El-Kaide</span> 1988de kurulmuş radikal İslamcı ve Selefî cihatçı terör örgütü

El-Kaide, dünya çapında faaliyet gösteren radikal İslamcı ve Selefî silahlı örgüt. Kökenleri Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalede bulunduğu döneme dayanan örgüt, 1988 yılında kuruldu. BMGK, NATO, Avrupa Birliği gibi uluslararası kuruluşlar ile birçok ülke tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır. Aralarında 11 Eylül ve 2002 Bali saldırılarının da bulunduğu, bir kısmı sivilleri hedef alan çeşitli saldırıların sorumluluğunu üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İslami Büyük Doğu Akıncıları Cephesi</span> İslamcı terör örgütü

İslami Büyük Doğu Akıncıları Cephesi veya kısaca İBDA-C, Necip Fazıl Kısakürek'in ortaya koyduğu Büyük Doğu ideolojisi doğrultusunda Türkiye Cumhuriyeti'ni kaldırarak yerine Orta Doğu'da "Başyücelik Devleti" adında bir federe Sünni İslam devleti kurmayı amaçlayan silahlı örgüt.

Bir dizi ulusal hükûmet ve iki uluslararası kuruluş, terörist olarak tanımladıkları örgütlerin listelerini oluşturmuştur. Aşağıdaki tanımlanmış terörist örgütleri listesi, mevcut ve eski ulusal hükûmetler ve hükûmetler arası kuruluşlar tarafından terörist olarak tanımlanan örgütleri listeler. Bu tür tanımlamaların genellikle örgütlerin faaliyetleri üzerinde önemli bir etkisi olmuştur. Terörist olarak tanımlanan birçok örgüt, terörizmi amaçlarına ulaşmak için askeri bir taktik olarak kullanmayı reddetmiştir ve terörizmin yasal tanımı konusunda uluslararası bir fikir birliği yoktur. Bazı örgütlerin birden fazla kanadı veya bileşeni vardır ve bunlardan biri veya birkaçı terörist olarak tanımlanırken diğerleri değildir.

<span class="mw-page-title-main">TAK (örgüt)</span> 2004te kurulan yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt

TAK tam adı ile Kürdistan Özgürlük Şahinleri, 29 Temmuz 2004 yılında kurulan, Türkiye'nin metropollerinde, turistik bölgelerinde sivillere, askerî hedeflere karşı bombalı saldırı, intihar saldırısı, sabotaj ve kundaklama türünde stratejik ve sansasyonel saldırılar düzenleyen yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt.

<span class="mw-page-title-main">Küresel Barış Endeksi</span>

Küresel Barış Endeksi, ülkelerin ve bölgelerin göreli barışçıl konumunu ölçen bir girişimdir. Sidney, Avustralya merkezli Ekonomi ve Barış Enstitüsü'nün bir çalışması olan Küresel Barış Endeksi, Ekonomist İstihbarat Birimi tarafından derlenen verilerle barış enstitüleri ve düşünce kuruluşlarında görev alan uzmanlardan oluşan uluslararası bir panel ile istişare içinde geliştirilmektedir. Liste ilk olarak Mayıs 2007 yılında yayınlandı ve o zamandan bu yana yıllık olarak güncellemeler yapılmaktadır. Dünyanın dört bir yanındaki ülkeleri sükunetlerine göre derecelendiren ilk çalışma olduğu iddia edilmektedir. Bu çalışma Entegre Araştırma'nın kurucusu Avustralyalı teknoloji girişimcisi Steve Killelea'nın buluşudur ve Kofi Annan, 14. Dalay Lama Tenzin Gyatso, Başpiskopos Desmond Tutu, eski Finlandiya Cumhurbaşkanı Martti Ahtisaari, Nobel ödüllü Muhammed Yunus, ekonomist Jeffrey Sachs, eski İrlanda başkanı Mary Robinson ve eski ABD Başkanı Jimmy Carter tarafından desteklenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Moro İsyanı</span>

Moro İsyanı, Filipinler'in Mindanao bölgesinde Müslüman Morolar ile Filipinler Ordusu arasındaki çatışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan İslami Hareketi</span> Özbekistanda şeriata dayalı bir İslam devleti kurmayı amaçlayan örgüt

Özbekistan İslami Hareketi, ÖİH, Özbekistan'da şeriata dayalı bir İslam devleti kurmak amacıyla 1998 yılında kurulan radikal İslamcı bir silahlı örgüttür. 1999 yılının yazında, Özbekistan İslami Hareketi militanları Kırgızistan'da Özbek kökenlilerinin yoğun olduğu Batken ilini işgal etti. Bu, örgütün kurulduktan sonra bilinen ilk doğrulanabilir eylemi oldu. Temmuz ayında başlayan Batken çatışmaları Eylül sonuna kadar sürdü ve sonunda tüm militanlar Batken'den çıkarıldı. Örgüt, daha sonraki yıllarda kendisini El Kaide ve Taliban'ın müttefiki olarak tanımlamış olup 2015 yılının ortalarında Irak ve Şam İslam Devleti'ne biat etmiştir. Özbekistan İslamî Hareketi, ABD, Birleşik Krallık, Rusya, Kanada ve Avustralya tarafından terör örgütü ilan edilmiştir.

Usame bin Ladin, İslamcı örgüt el-Kaide'nin kurucuları arasında yer alan ve örgütün kuruluşundan kendi ölümüne kadar liderliğini üstlenen isimdi. 1996 ve 1998'de olmak üzere iki kez fetva yayınlayan bin Ladin, bu fetvalarda Müslümanların İsrail'i veya İslam ülkelerinde bulunan Batılı askerî güçleri destekleyen ülkelere karşı savaşmasını, bunların düşmanları olduklarını ve belirtmişti. Hedefi, Batılı ülkelerin askerî güçlerinin Orta Doğu'dan çekilmesini ve İsrail'e dışarıdan gelen destekleri sona erdirerek Filistinliler üzerindeki baskıyı kaldırmaktı.

Hristiyan terörizmi, Hristiyan motivasyonlarını veya hedeflerini savunan gruplar veya kişiler tarafından terör eylemlerinin içerilmesini ifade eder.

Silahlı İslami Grup (GIA), Cezayir İç Savaşı sırasında faaliyet gösteren bir radikal İslamcı bir silahlı örgüttü. Örgüt, 1990'ların başında 1992 darbesinin ardından küçük silahlı örgütlerin birleşmesiyle kuruldu ve savaş sırasında hükûmet karşıtı iki büyük örgütten biriydi.

Devrimci terör veya terör iktidarı, 1793'ten 1795'e kadar olan Fransız Devrimi sırasında ortaya çıkan Terör Dönemi'nde karşı-devrimcilere karşı kullanılan kuvvetin kurumsallaştırılmış uygulamasını ifade eden terim. Komünist terörizm terimi ise Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ndeki Kızıl Terörü ya da Kızıl Kmerler iktidarının karşı devrimci kesimlere uyguladığı uygulamaları tanımlamak için kullanılmıştır. Tersine, Beyaz Terör gibi "gerici terör" ise devrimleri bastırmak için de kullanılır.

Devlet destekli terörizm, devletler veya devletlerle ilişkili ulusaltı gruplar tarafından stratejik, politik, dinî veya ekonomik hedeflere ulaşabilmek için hedef toplum üzerinde korku ortamı yaratmaya yönelik şiddet ve yıldırma eylemleridir.

Nakşibendi Tarikatının Adamlarının Ordusu ya da daha bilinen adıyla Nakşibendi Ordusu, Irak'taki Baasçı ve Sufi yeraltı militan isyancı örgütlerden birisidir. Batı medyasında örgüt, Arapça adının baş harfleriyle, JRTN olarak adlandırılır. Cihat ve Özgürlük Yüce Komutası, Nakşibendi Ordusu'nun üyesi olduğu çatı örgütün teknik adıdır, ancak bazen Nakşibendi Ordusu'ndan bahsederken de kullanılır.

Usame bin Ladin 1990'ların sonlarında iki fetva yazdı. İlki Ağustos 1996'da, ikincisi Şubat 1998'de yayınlandı. O zamanlar bin Ladin, memleketi Suudi Arabistan dışında hiçbir ülkede aranan bir adam değildi ve henüz uluslararası terör örgütü El-Kaide'nin lideri olarak bilinmiyordu. Bu nedenle, bu fetva, bin Ladin'in suçlandığı Ağustos 1998 ABD büyükelçiliği bombalamalarından sonrasına kadar nispeten az ilgi gördü. İddianamede ilk fetvadan bahsediliyor ve bin Ladin'in Londra'daki Tavsiye ve Reform Heyeti'nden Halid el-Favvaz'ın basına yapılan iletişime katıldığı iddia ediliyor.

<span class="mw-page-title-main">Terör sosyolojisi</span>

Terör sosyolojisi, terörizmi sosyal bir fenomen olarak anlamaya çalışan sosyolojinin bir alandır. Alan, terörizmi tanımlar, niçin gerçekleştiğini araştırır ve toplum üzerindeki etkisini değerlendirir. Terörizm sosyolojisi, siyaset bilimi, tarih, ekonomi ve psikoloji alanlarından meydana gelmektedir. Terörizm sosyolojisi, terörizmi meydana getiren sosyal koşullara vurgu yapması ile önemli terörizm araştırmalarından farklılık göstermektedir. Terörizm sosyolojisi ayrıca devletlerin böyle olaylara nasıl tepki gösterdiğini araştırır.

Azerbaycan'da terörle mücadele, Azerbaycan'ın beyan ettiği önceliklerden biridir. Terörist olarak yasaklanan uluslararası örgütler arasında El Kaide, El-Nusra Cephesi, Azerbaycan Cemaati, Hizb ut-Tahrir, Uluslararası İslam Tugayı, DEAŞ, Ceyşullah ve PKK yer alıyor. Küresel Terörizm Veritabanına göre, 2000'den 2015'e kadar Azerbaycan'da terör saldırılarında yedi kişi öldü ve 20'den fazla kişi yaralandı.

Son savaştan beri Sudan'da terörizm yaşanmaktadır. Bununla birlikte Sudan hükümeti, ülkedeki terörizm ile mücadele etmekte kararlılık göstermektedir