İçeriğe atla

İslam Mecmuası (1914-1918)

İslam Mecmuası
SıklıkOn beş günlük
İlk sayı12 Şubat 1914
Son sayı30 Ekim 1918
ÜlkeOsmanlı Devleti, Türkiye
DilTürkçe

İslam Mecmuası, 12 Şubat 1914 – 30 Ekim 1918 tarihleri arasında 63 sayı yayımlanmış fikir dergidir.

Şiarı "Dinli bir hayat, hayatlı bir din" olan dergi, dönemin en önemli din sosyolojisi kaynaklarından birisi durumundadır.[1] Yayın süresi on beş günde bir olarak belirlenmişse de 1915 yılından sonra yayımında düzensizlikler olmuştur.[2]

İttihat ve Terakki Partisi'nin malî desteğiyle çıkartıldığı ifade edilen İslâm Mecmuası'nın çizgisi, daha çok modernist-İslâmcı ve Türkçü-İslâmcı şeklinde nitelendirilmiştir.[1] Onu dönemin diğer İslâmcı dergilerinden ayıran özellik, millet kavramı ile İslâmî düşünceyi birlikte ele alması ve İslâmiyet'in sosyal yönü ve fonksiyonuyla ilgili meselelerde yoğunlaşmasıdır.[3]

Dergide Ziya Gökalp başta olmak üzere, Halim Sâbit, Ahmed Agayef (Ağaoğlu), Şeyhülislâm Musa Kâzım, M. Şemseddin, Mehmet İzzet, Mehmed Şerafeddin, Rızaeddin Fahreddin gibi dönemin ünlü ilim ve fikir adamlarının yazıları yayımlanmıştır.[1] İslam Mecmuasıl 'nda, özellikle Ziya Gokalp ve Halim Sabit tarafından kaleme alman yazılarda, daha once ele almmamış konular toplum gündemine sunulmuş ve tartşılmaya başlanmlştır.[2]

Kaynakça

  1. ^ a b c Bakırcı, Mustafa. "II. Meşrutiyet Dönemi Din Sosyolojisinin Önemli Bir Kaynağı: İslam Mecmuası (1914-1918". dergipark.ulakbim.gov.tr/. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı 17, Yıl 2004. 22 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2016. 
  2. ^ a b Çavdar, Tuba. "İslam Mecmuası" (PDF). tjs.istanbul.edu.tr. Sosyoloji Dergisi, Cilt 3, Sayı 10, Yıl 2005. 21 Kasım 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2016. 
  3. ^ Çavdar, Tuba. "İslam Mecmuası". www.islamansiklopedisi.info. Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi Cilt 23, yıl 2001. 22 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ziya Gökalp</span> Türk yazar ve toplum bilimci

Ziya Gökalp, Türk yazar, toplum bilimci, şair ve siyasetçidir. Meclis-i Mebûsanda ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde milletvekilliği yapmıştır. "Türk milliyetçiliğinin babası" olarak da anılır.

<span class="mw-page-title-main">Hilmi Ziya Ülken</span>

Mehmet Hilmi Ziya Ülken, Türk düşünce yaşamında ve Türkiye'de bir felsefe geleneğinin oluşmasında büyük etkisi olmuş bir filozof ve sosyologdur.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Seyfi Orhon</span> Türk şair, gazeteci, yazar, yayımcı, siyaset adamı

Orhan Seyfettin Orhon, Türk şair, gazeteci, yazar, yayımcı, siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Ziya Ortaç</span> Türk yazar

Yusuf Ziyaettin Ortaç, Türk şair, yazar, edebiyat öğretmeni, yayımcı ve siyasetçidir.

<i>Akbaba</i> (dergi) haftalık siyasi mizah dergisi

Akbaba, 1922-1977 yılları arasında yayımlanmış haftalık siyasi mizah dergisi.

Varlık, 15 Temmuz 1933'te Yaşar Nabi Nayır tarafından yayımlanmaya başlanan aylık sanat ve edebiyat dergisidir.

İktibas, 1 Ocak 1981'de yayın hayatına başlayan bir dergidir. Derginin kurucusu, Ercümend Özkan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ruşen Eşref Ünaydın</span> Türk gazeteci, siyasetçi ve diplomat

Mehmet Ruşen Ünaydın, Türk gazeteci, yazar, siyasetçi ve diplomat. Türk Dil Kurumu ve Galatasaray'ın kurucularından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Ressamlar Cemiyeti</span> Osmanlı ressamlar derneği

Osmanlı Ressamlar Cemiyeti, dönemin sanat ve sanatçı sorunlarına çözüm bulmak üzere Osmanlı Devleti'nde 1909-1919 yılları arasında faaliyet gösteren bağımsız bir ressam örgütüdür.

<span class="mw-page-title-main">Genç Kalemler</span>

Genç Kalemler, 1910-1912 yıllarında Selanik'te yayınlanan milliyetçi bir fikir dergisidir.

<i>Hayat Tarih Mecmuası</i> 1965-1982 yılları arasında Türkiyede yayımlanan aylık resimli tarih ve kültür dergisi

Hayat Tarih Mecmuası, 1965 ve 1982 yılları arasında Türkiye'de yayımlanmış aylık resimli tarih ve kültür dergisidir. İlk sayısı 1 Şubat 1965 tarihinde çıkan dergi 216 sayı sonunda 1982 yılında kapanmıştır. Nisan 1978 tarihinde derginin adı Hayat Tarih ve Edebiyat Mecmuası olarak değiştirilmiş, böylelikle tarih alanından çekilerek eski gazete ve dergi yazılarını yayımlamaya başlamış ve kısa süre sonra da kapanmıştır.

Türk Yurdu, 1911 yılından beri yayını aralıklarla devam eden milliyetçi fikir dergisidir. Günümüzde Türk Ocakları Genel Merkezi aylık yayın organı olarak Ankara'da yayımlanmaktadır.

<i>Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak</i>

Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak, Ziya Gökalp'in Balkan Savaşları'ndan sonra çeşitli mecralarda yayımladığı düşünce yazılarını içeren 1918'de yayımlanmış kitap.

Çınaraltı, 1941-1948 yılları arasında yayımlanmış haftalık Türkçü fikir ve sanat dergisi.

Çağlayan, Orhan Şaik Gökyay'ın Ekim 1925-Mayıs 1926 tarihleri arasında Balıkesir'de çıkardığı dergi. Dil Devrimi öncesine ait harflerle on beş günde bir sayı olmak üzere toplamda on beş sayı çıkmıştır. Dergi kapağında "Edebî, İlmî Mecmua" tabiri vardır. Saman kağıdına Balıkesir Karesi Matbaası tarafından basılmıştır ve arka ve ön kapak dahil edilmeden on altı sayfalık bir içeriğe sahiptir. Çeşitli kütüphanelerde dergi sayıları mevcuttur.

<i>Küçük Mecmua</i> Ziya Gökalpin 1922–1923 yıllarında yayımlanan haftalık dergisi

Küçük Mecmua, Ziya Gökalp tarafından 1922-1923 yıllarında yayımlanan haftalık fikir, edebiyat ve siyaset dergisi. Diyarbekir'de neşredilen derginin toplam otuz üç sayısı çıktı. İlk sayısı 5 Haziran 1922'de, son sayısı 18 Mart 1923'te yayımlandı. Küçük boyda ve iki sütun üzerine toplam on altı sayfadan oluşan dergi, "Haftada bir çıkar, ilmî, edebi, siyâsî, iktisâdî mecmuadır." sloganını kullandı. İmtiyaz sahibi ve sorumlu müdürü Gökalp'tir. Pek az nüshası günümüze kadar gelen derginin Türkçeye çevirisi Şahin Filiz tarafından yapılmış olup yaklaşık altı yüz sayfayı bulmuştur ve üç cilt şeklinde yayımlandı.

Kebikeç veya resmi adıyla Kebikeç İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi; 1994 yılında Ankara'da kurulmuş hakemli bir araştırma dergisidir. Her sayıda yazar kadrosunun ve dosyaların içeriklerinin değişmesine karşın genel olarak sosyoloji, antropoloji, etnoloji, etnografya, felsefe veya tarih gibi sosyal ve beşeri bilim dallarına ait çalışmalara yer verilir.