İçeriğe atla

İslam Kerimov

İslam Abduğanıyeviç Kerimov
1. Özbekistan Devlet Başkanı
Görev süresi
24 Mart 1990 - 2 Eylül 2016
Başbakan
Yerine gelenNigmatilla Yuldaşev (Geçici)
Kişisel bilgiler
Doğum İslam Abduğanıyeviç Kerimov
30 Ocak 1938(1938-01-30)
Semerkant, Özbekistan SSC, SSCB
Ölüm 2 Eylül 2016 (78 yaşında)
Taşkent, Özbekistan
Partisi
Evlilik(ler) Tatyana Ekberovna Kerimova
Mesleği Mühendis
İmzası

İslam Abduğanıyeviç Kerimov (Özbekçe: Islom Abdug'aniyevich Karimov / Ислом Абдуғаниевич Каримов; 30 Ocak 1938, Semerkant - 2 Eylül 2016, Taşkent), 24 Mart 1990'dan; 2 Eylül 2016'daki ölümüne değin, kurucu Özbekistan Devlet Başkanı.

Kerimov SSCB'ye ait bir yurtta yetişip, daha sonra Taşkent'te makine mühendisliği ve iktisat bölümlerini okudu.

1964 yılında Komünist Parti'ye katıldı. Devlet idaresine geçmeden önce mühendis olarak uçak sanayisinde çalışmıştır. 1983 ve 1986 yılları arasında Maliye Bakanı ve Başbakan Yardımcısı olarak görev aldı. Adı yolsuzluk ve rüşvete karıştığı için 11 Ağustos 1984'te KGB tarafından Mayıs 1987'ye kadar gözaltı hapsinde tutuldu. 1989'da Özbekistan SSC'de Komünist Parti'nin Birinci Sekreteri oldu. 24 Mart 1990'da Özbekistan SSC'de En Üst Sovyetlerin Başkanı oldu. Bu zaman içinde bütün sovyet sosyalist cumhuriyetlerinin bağımsızlığı için mücadelede bulundu ve 31 Ağustos 1991'de Özbekistan'nın bağımsızlığını ilan etti.

29 Aralık 1991'de, Özbekistan'ın ilk seçimlerinde %86 oranında oy alarak Özbekistan Cumhuriyeti'nin ilk Devlet Başkanı seçildi. 1995'te tartışmalı bir referandumla görev süresini 2000 yılına kadar uzattı. 9 Ocak 2000'de, tek ve zayıf bir rakibe karşı yarıştığı devlet başkanlığı seçimlerini %91,9 ile kazandı. 27 Ocak 2002'de, devlet başkanlığı süresini 5'ten 7 yıla uzatan ikinci bir referandumda daha istediği sonucu aldı.

11 Eylül saldırılarının ardından Amerika Birleşik Devletleri'nin Orta Asya'daki yakın müttefiklerinden biri haline geldi. 2001 yılında Afganistan'daki Taliban rejimine yönelik yapılan saldırılar için bir hava üssünü ABD güçlerine açtı. ABD'nin lojistik destek karşılığında Kerimov rejiminin insan hakları ihlallerini görmezden gelmesi pek çok insan hakları kuruluşunun tepkisini çekti.

Mayıs 2005'te meydana gelen Andican olayları sırasında hükûmet güçlerinin sert müdahalesi ABD hükûmeti tarafından eleştirildi, bunun üzerine Kerimov ülkesindeki ABD güçlerini sınırdışı etti. Terörist bir grup olarak kabul ettiği Özbekistan İslami Hareketi liderlerinden Tahir Yoldaş ve Cuma Hocayev gıyablarında idama mahkûm edildi.

Aralık 2007'de yapılan devlet başkanlığı seçimleri öncesinde üçüncü bir dönem daha aday olmak istemesi tartışmalara neden oldu. Kanunlara aykırı olmasına rağmen üçüncü bir dönem başvurduğu adaylığı seçim komisyonu tarafından kabul edildi. Batılı gözlemcilerin hayli tartışmalı bulduğu seçimleri, Özbekistan Liberal Demokratik Partisinin adayı olarak %90,6 ile kazandı. Seçimler Şanghay İşbirliği Örgütü ve Bağımsız Devletler Topluluğu gibi örgütlerinin gözlemcilerince olumlu biçimde değerlendirilirken, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın gözlemcilerince eleştirildi.

27 Ağustos 2016 tarihinde geçirdiği beyin kanaması neticesinde hastaneye kaldırılan Kerimov, 2 Eylül 2016 tarihinde öldü.[1]

Ailesi

Tatyana Kerimova ile evli ve diplomat Gülnare Kerimova'nın babasıdır.

Kaynakça

  1. ^ "Özbek lider Kerimov hayatını kaybetti" 3 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ntv.com.tr. Erişim tarihi: 2 Eylül 2016

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Islam Karimov ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Parti siyasi görevi
Önce gelen
Refik Nişanov		Özbekistan Komünist Partisi Lideri
1989-1991 		Makam kaldırıldı
Siyasi görevi
Yeni makamÖzbekistan Devlet Başkanı
1990-2016 		Sonra gelen
Nigmatilla Yuldaşev
(Geçici)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan</span> Orta Asyada bir ülke

Özbekistan, resmî adıyla Özbekistan Cumhuriyeti, Orta Asya'da bir ülkedir. Yedi bağımsız Türk devletinden biridir. Kuzeyde Kazakistan, kuzeydoğuda Kırgızistan, güneydoğuda Tacikistan, güneyde Afganistan ve güneybatıda Türkmenistan ile komşudur. Lihtenştayn ile birlikte sadece denize kıyısı olmayan ülkelere sınırı bulunan iki ülkeden biridir. Seküler ve üniter bir cumhuriyet olan Özbekistan 12 il ve bir özerk cumhuriyete (Karakalpakistan) ayrılmıştır. Başkenti Taşkent'tir. Ülke tarihî önemi ve stratejik konumu nedeniyle zengin bir kültürel mirasa sahiptir. Halkın %85'i Özbekçe konuşur. Rusça, yönetimde ve ülkenin farklı etnik grupları arasında ortak dil olarak kullanılmaktadır. Ayrıca Tacik ve Kazak azınlıklar bulunur. Ülkede İslam en yaygın dindir, bunu %5 ile Rus Ortodoksluğu takip eder. Müslümanların çoğu Hanefilik mezhebindendir.

<span class="mw-page-title-main">Erk Partisi</span>

Erk Partisi Özbekistan’da rejim muhalifi siyasi partidir. “ERK Demokratik Partisi” olarak da bilinir. Başkanı halen ülke dışında sürgünde bulunan Muhammed Salih ’tir.

<span class="mw-page-title-main">Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, kısaca Moldova SSC veya MSSC, 1917 Ekim Devrimi ile kurulan Sovyetler Birliği'ni oluşturan 15 cumhuriyetten biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span> Sovyetler Birliğine bağlı özerk devlet

Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, diğer ismiyle Özbekistan SSC, 1917 Ekim Devrimi ile kurulan Sovyetler Birliği'ni oluşturan 15 cumhuriyetten biriydi. Cumhuriyet, 1924 yılında kuruldu. 1991 yılında Özbekistan Cumhuriyeti adıyla bağımsızlığını ilan ederek Sovyetler Birliği'nden ayrıldı.

<span class="mw-page-title-main">Mesud Barzani</span> Kürt siyasetçi ve KDP genel başkanı

Mesud Barzani, Kürt siyasetçi. 2005-2017 yılları arası Kürdistan Bölgesel Yönetimi başkanı olarak görev aldı. 1 Nisan-30 Nisan 2004 tarihleri arasında Irak Başbakanlığı görevinde bulunan Barzani, Kürdistan Demokratik Partisi'nin 1979 yılından beri başkanlık görevini sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi (2001)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Türkiye Komünist Partisi, 11 Kasım 2001 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "TKP" şeklindedir. Simgesi çarkla çevrelenmiş çekiç ve üstünde bulunan yıldızdır. Genel Sekreteri Kemal Okuyan'dır. Ancak kolektif liderlik ilkesi gereği en yetkili karar organı parti kongresinde seçilen Merkezi Komite'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü</span> Bağımsız Devletler Topluluğu tarafından kurulan askerî ittifak

| resim2 = [[Dosya:{|frameless]] Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü (KGAÖ), 7 Ekim 2002 tarihinde altı Bağımsız Devletler Topluluğu ülkesi tarafından kurulan hükûmetlerarası askerî ittifaktır.

<span class="mw-page-title-main">Şevket Mirziyoyev</span> Özbekistan Cumhuriyeti 2. Cumhurbaşkanı

Şevket Miramanoviç Mirziyoyev, Özbek siyasetçi. 2003-2016 yılları arasında Özbekistan Başbakanı, 7 Eylül 2016 tarihinden beri Özbekistan'ın mevcut devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gülnare Kerimova</span>

Gülnare İslamovna Kerimova, Özbek iş insanı, moda tasarımcısı, şarkıcı ve diplomattı. 1991'den 2016'daki ölümüne kadar Özbekistan'ın cumhurbaşkanı olan İslam Kerimov'un en büyük kızı, ayrıca Kerimova Kültür Forumu ve Mütevelli Özbekistan Vakfı Yönetim Kurulu Sanatlar kurucusu ve başkanıydı. İş ilişkileri ve aile bağlantıları nedeniyle Özbekistan'da önemli bir nüfuza sahipti. 2013 yılından itibaren babasıyla yaşadığı bir anlaşmazlık nedeniyle nüfuzunu hızla kaybetmeye başladı. Kerimova, Kasım 2014'te Özbekistan'ın Taşkent kentinde ev hapsine alındı.

<span class="mw-page-title-main">1991 Sovyetler Birliği referandumu</span>

Sovyetler Birliği'nde 1991 Referandumu, 17 Mart 1991'de Sovyetler Birliği’nin korunması için yapılan referandum. Referandumda halka "eşit ve egemen cumhuriyetlerin yenilenmiş federasyonu olarak Sovyetler Birliği’nin korunmasını uygun görüyor musunuz?" sorusu yöneltilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Feyzullah Hocayev</span>

Feyzullah Ubeydullayeviç Hocayev Özbek politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Rüstem Azimov</span> Özbek siyasetçi

Rüstem Sadıkoviç Azimov 2005-2016 yılları arasında Maliye Bakanlığı görevini yürüten Özbek siyasetçi. 1998-2000 yılları arasında da aynı görevi yürüttü.

<span class="mw-page-title-main">Nigmatilla Yuldaşev</span> Özbekistan Senatosu 3. Başkanı

Niğmatilla Tolkinoviç Yoldaşev Özbekistan Meclisi Başkanı olarak, İslam Kerimov'un ölümünden sonra bir süre Özbekistan Devlet Başkan Vekili olarak görev yapan Özbek avukat ve siyasetçi. Daha önce Adalet Bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan devlet başkanı</span> Özbekistanın devlet başkanı

Özbekistan Devlet Başkanı, Asya ülkesi Özbekistan'ın bağımsızlığını kazandığı 1991 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.

<span class="mw-page-title-main">Hindistan-Özbekistan ilişkileri</span>

Hindistan-Özbekistan ilişkileri, Hindistan Cumhuriyeti ve Özbekistan Cumhuriyeti arasındaki uluslararası ilişkilerdir. Hindistan'ın Taşkent'te; Özbekistan'ın Yeni Delhi'de elçiliği vardır.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti</span>

Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti, 1938'den 1991'e kadar Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Yüksek Sovyeti idi. Özbekistan SSC Yüksek Sovyeti, 1925'ten 1938'e kadar faaliyet gösteren Tüm Özbek Sovyetler Kongresi'nden sonra geldi. Özbekistan'ın 1991'de bağımsızlığından sonra, Özbekistan SSC Yüksek Sovyeti'nin yerine 1991'den 1994'e kadar Özbekistan Cumhuriyeti Yüksek Konseyi geçti.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Özbekistan ilişkileri</span> Devletler arası ilişkiler

Azerbaycan-Özbekistan ilişkileri, Azerbaycan Cumhuriyeti ile Özbekistan Cumhuriyeti arasındaki mevcut ikili ilişkileri tarif eder.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan-Türkmenistan ilişkileri</span>

Türkmenistan-Özbekistan ilişkileri Türkmenistan ve Özbekistan arasındaki ikili ilişkileri kapsar. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 7 Şubat 1993 tarihinde kuruldu. Ülkeler ortak bir tarih ve kültürle birleşmiştir. Uluslararası işbirliği yıllarında, devletlerarası işbirliğinin çeşitli alanlarında sistematik ve amaçlı diyalog temelinde güçlü bir ortaklık kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan Bağımsızlık Günü</span>

Bağımsızlık Günü Özbekistan'da 1 Eylül'de kutlanan resmi bir ulusal bayramdır. Bağımsızlık günü kutlamaları sırasında Taşkent'te havai fişekler, konserler, yarışmalar, askeri geçit törenleri ve çelenk törenleri düzenlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tatyana Kerimova</span>

Tatyana Akbarovna Karimova ilk Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İslam Kerimov'un karısıdır. 1991'den 2016'ya kadar Özbekistan First Lady'si olarak görev yaptı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.