İçeriğe atla

İslam Deklarasyonu

İslam Deklarasyonu (BoşnakçaIslamska deklaracija), Aliya İzzetbegoviç tarafından yazılan bir siyasi çalışmadır. İlk olarak 1969–1970'te Saraybosna'da yayınlanmış olup 1990'da yeniden yayınlanmıştır. Çalışma, İzzetbegoviç'in İslam ve modernizasyon hakkındaki görüşleri içermekte olup Batı tarzı ilerlemeyi İslami geleneklerle uzlaştırmaya çalışmakta ve "İslami yenilenme" çağrısında bulunmaktadır.

İslam Deklarasyonu, Saraybosna'da 1983'te bir davada İzzetbegoviç ve diğer pan-İslamcılara karşı kullanıldı. İzzetbegoviç 14 yıl hapis cezasına çarptırıldıysa da iki yıl sonra serbest bırakıldı.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

7. yüzyıl, 601'den 700'e kadar sürmüş olan yüzyıldır.

<span class="mw-page-title-main">Ali</span> İslam Devletinin dördüncü halifesi ve Şiilerin birinci imamı

Ali bin Ebu Talib, İslam Devleti'nin 656-661 yılları arasındaki halifesi. İslam peygamberi Muhammed'in damadı ve amcası Ebu Talib'in oğlu olan Ali, Muhammed'in İslam'a davetini kabul eden ilk erkek kişidir. Sünni İslam'a göre Ali, dört halifenin sonuncusu, Şii İslam'a göre ise imamların ilki ve Muhammed'in hak vârisidir. Şii ve Sünni İslam arasındaki farklılaşmanın ana nedeni Muhammed'in gerçek vârisinin kim olduğu konusundaki görüş farklılığından ileri gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Emevîler</span> İslam tarihinin ikinci halifeliği (661–750)

Emevîler ya da Emevîler Hilâfeti, Dört Halife Dönemi'nden (632-661) sonra kurulan Müslüman Arap devleti. Ali bin Ebu Talib'in 661'de öldürülmesinden sonra başa geçen Emevîler, 750'de Abbâsîler tarafından yıkılıncaya kadar hüküm sürdüler. Başkenti Şam olan devlet, en geniş sınırlarına Halife Hişâm bin Abdülmelik döneminde sahip oldu. Devletin sınırları Kuzey Afrika, Endülüs, Güney Galya, Mâverâünnehir ve Sind'in fethedilmesiyle doğuda Afganistan'a batıda ise Güney Fransa'ya kadar ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aliya İzzetbegoviç</span> Bosna-Hersekin ilk cumhurbaşkanı

Aliya İzzetbegoviç, 1992'de yeni bağımsızlığını kazanan Bosna-Hersek cumhurbaşkanlığı konseyinin ilk başkanı olan Boşnak siyasetçi, avukat, İslam filozofu ve yazardı. 1996 yılına kadar bu görevi yürüttükten sonra 2000 yılına kadar görev yapan Bosna Hersek Cumhurbaşkanlığı üyesi oldu.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Savaşı</span> Bosna Hersekte 3 yıl sürmüş askeri bir çatışma

Bosna Savaşı, 1992 ile 1995 yılları arasında Bosna-Hersek'te meydana gelen uluslararası bir silahlı çatışmaydı. Savaşın, genellikle daha önceki bir dizi şiddet olayını takiben 6 Nisan 1992'de başladığı kabul edilir. Savaş, 14 Aralık 1995'te Dayton Anlaşması'nın imzalanmasıyla sona erdi. Ana savaşan taraflar, sırasıyla Hırvatistan ve Sırbistan tarafından yönetilen ve sağlanan proto-devletler olan Bosna-Hersek Cumhuriyeti, Hersek-Bosna Hırvat Cumhuriyeti ve Sırp Cumhuriyeti güçleriydi.

<span class="mw-page-title-main">Hilâfet</span> Muhammedin ölümünden sonra oluşturulan devlet başkanlığı makamı

Hilâfet veya halifelik, Arap coğrafyasında dünyanın diğer coğrafyalarındaki krallık, hanlık, çarlık, imparatorluk ve şahlık gibi makamlara eşdeğer olarak kurulmuş bir devlet başkanlığı makamıdır. 632'de ölen İslam peygamberi Muhammed'in kurduğu İslam Devleti'nin liderliğini sürdüren hükümdarlar; "kral", "çar" veya "imparator" gibi bir unvan olan halife unvanını kullanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İslam Kalkınma Bankası</span>

İslam Kalkınma Bankası 7 Aralık 1973'te, tamamı İslam Konferansı Örgütü'ne üye 7 ülke tarafından, geri kalmış İslam ülkelerini kalkındırmak amacıyla kurulmuş olan kurum. Merkezi Cidde'dedir. Başkanlığını Dr. Ahmad Mohamed Ali Al MADANI yürütmektedir. İslam Konferansı Teşkilatı üyesi ülkeler arsında ticaretin arttırılması bankanın stratejik amaçları arasında olup bunun için finansman imkânları sağlamaktadır. Ticaret kredilerini için 2005 yılından beri banka şemsiyesi altında faaliyet gösteren Uluslararası İslam Ticaret Finans Kuruluşu ticaretin gelişmesine önemli katkı sağlamaktadır. Türkiye, İcra Kurulunda Dr. Selim C. Karataş tarafından temsil edilmektedir. Banka’nın amacı, İslam felsefe ve prensipleri (Şeriat) doğrultusunda, üye ülkelerin ve Müslüman toplumların münferit veya birlikte ekonomik kalkınmalarına ve sosyal gelişmelerine katkıda bulunmaktır. Banka’nın kuruluş amacı doğrultusundaki fonksiyonları aşağıdaki şekilde özetlenebilir: • Üye ülkelerdeki kuruluşlara veya verimli projelere sermaye iştirakinde bulunmak, • Üye ülkelerdeki kamu ve özel sektör projelerine kredi sağlamak, • Üye ülkeler arasındaki ticaretin geliştirilmesine yardımcı olmak ve bu amaçla gerekli çalışmaları yapmak, • Üye ülkeler arası teknik işbirliğine yardımcı olmak ve teknik yardım sağlamak, • Üye ülkelerde kalkınma faaliyetlerine katkıda bulunan personele eğitim imkânları sağlamak, • Müslüman ülkelerdeki ekonomik, mali ve bankacılık faaliyetlerinin İslami kurallara uygun şekilde yürütülmesi yönünde araştırmalar yapmak. Kuruluş Tarihi : 1974 Üye sayısı : 56 Merkezi : Cidde - Suudi Arabistan Üyeler:

<span class="mw-page-title-main">Bağımsız Hırvatistan Devleti</span>

Bağımsız Hırvatistan Devleti, II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslavya'nın Nazi Almanyası tarafından işgali üzerine kurulan kukla devlettir. NDH'nin kuruluşu 10 Nisan 1941'de Zagreb'de ilan edildi. Almanlar Bosna, Hersek ve Srem'i Hırvatistan'a bağlayarak Ustaşa lideri Ante Paveliç'in yönetiminde faşist bir rejim kurdular. Hırvat faşistler Bağımsız Hırvatistan Devleti'nde çok sayıda Sırp, Yahudi ve Çingene nüfusunu öldürerek ortadan kaldırdılar.

<span class="mw-page-title-main">Srebrenitsa ve Jepa'nın düşmesi</span> Bosna Savaşında bir kuşatma

Srebrenica'nın düşmesi, 1991-1995 Yugoslavya İç Savaşı 'nın en dramatik olayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bakir Izetbegović</span>

Bakir Izetbegović, Bakir İzzetbegoviç Boşnak siyasetçi. Bosna-Hersek Kurucu Cumhurbaşkanı Alija Izetbegovic'in oğludur. Demokratik Eylem Partisi (SDA) Başkanı. 2010-2018 yılları arasında Bosna-Hersek Cumhurbaşkanlığı Boşnak Üyesi olarak görev yaptı. Bu süre içerisinde 2012, 2014, 2016 ve 2018 yıllarında olmak üzere dört kez Bosna-Hersek Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Džafer-beg Kulenović</span>

Dr Džafer-beg Kulenović NDH en yüksek rütbeli Bosnalı biri olarak, Hırvatistan Bağımsız Devleti (NDH) 1941 ve 1945 yılları arasında Başkan Yardımcısı oldu. Yugoslav Müslüman Örgütü'nde 1939-1941 yılları arasında Başkan Yardımcısı görevinde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Momčilo Krajišnik</span>

Momcilo Krajisnik bir savaş suçlusu ve eski Bosnalı Sırp siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Eylem Partisi (Bosna-Hersek)</span> Aliya İzzetbegoviç tarafından kurulmuş siyasi parti

Demokratik Eylem Partisi, Bosna-Hersek'te muhafazakâr ve Boşnak bir siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Hersek İslam Birliği</span>

Bosna Hersek İslam Birliği Bosna-Hersek'teki Müslümanların dini bir kuruluşudur. Ayrıca Balkanlar'daki, özellikle Sırbistan, Hırvatistan, Slovenya, Karadağ, Macaristan ve Boşnak diasporasındaki Müslümanların en yüksek temsilci organı olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Džemaludin Čaušević</span> 4 reîsül-uleması

Mehmed Džemaludin Efendi Čaušević ;, Bosnalı bir din adamı, 4. Bosna Hersek İslam Birliği Reisu-l-uleması.

<span class="mw-page-title-main">Reîsü'l-ulema</span> Vikimedya liste maddesi

Reîsü'l-ulema, Bosna Hersek İslam Birliği başkanına verilen unvan.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek-Türkiye ilişkileri</span> Bosna Hersek ve Türkiye Cumhuriyeti arasındaki siyasi ilişkiler

Bosna-Hersek-Türkiye ilişkileri, Bosna-Hersek ile Türkiye arasındaki karşılıklı ilişkileri ifade eder. Bosna-Hersek bir güneydoğu Avrupa ülkesi iken, Türkiye İstanbul çevresindeki Balkan yarımadasında küçük bir Avrupa kesimi olan bir Küçük Asya ülkesidir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 29 Ağustos 1992'de başladı. Bosna-Hersek'in Ankara ve İzmir'de iki elçilik misyonu ve İstanbul'da bir konsolosluk misyonu varken, Türkiye'nin Saraybosna’da bir elçilik ve Mostar’da bir konsolosluk misyonu var.

Pakistanlaşma; bir toplumun dini sebepler yüzünden sürekli olarak bölünmesi anlamına gelen siyasi bir ihtiradır. 1960'larda Avrupa'da, Bosna-Hersek Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı olan Aliya İzzetbegoviç tarafından benimsenen ve Sırpların toplumdan dışlanmasına sebep olan "Pakistan modeli", sonraki yıllarda Sırpların Boşnaklara saldırmasındaki en temel nedenlerden bir tanesi olmuştur. İzzetbegoviç, yayınladığı İslam Deklarasyonu'nda Pakistan'ı tüm Müslümanlar tarafından örnek alınması gereken bir ülke olarak nitelendirmiştir.

Hint Müslüman Hareketi olarak da anılan Hint Hilâfet Hareketi (1919-1924), Sünni Müslümanların lideri kabul edilen Osmanlı halifesini etkin bir siyasi otorite haline getirmek amacıyla Şevket Ali, Muhammed Ali Cevher, Hakim Ecmel Han ve Ebul Kelam Azad liderliğindeki Britanya Hindistanı Müslümanları tarafından başlatılan pan-İslamcı bir siyasi protesto kampanyasıydı. Hareket, Türkiye'nin daha olumlu bir diplomatik mevki kazandığı ve laikliğe yöneldiği 1922 sonlarında çöktü. 1924'e gelindiğinde Türkiye halifenin rolünü ortadan kaldırdı.

<span class="mw-page-title-main">Bosanska Krajina'da Boşnaklar arası çatışma</span>

Boşnaklar Arası Savaş, Saraybosna'da Aliya İzzetbegoviç'in liderliğindeki Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusu ile Velika Kladuşa'da Fikret Abdiç'in liderliğindeki Batı Bosna Özerk Bölgesi arasında 1993 ile 1995 yılları arasında yaşanan iç savaşı ifade etmektedir. Savaş, Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusu'nun zaferiyle ve Batı Bosna Özerk Bölgesi'nin lağvedilmesiyle sonuçlanmıştır.