İslam'da büyük günah
| Makale serilerinden |
 |
Büyük günah, kebîre veya fısk, bir İslam dinî terimi. Fısk işleyen kişiye fâsık denir.
Kur'an'da günah zenb, ism, hatıe, cürm, cünah, fahşa, hıns, huvben, lemem, masiyet, seyyie, şikak ve vizr gibi terimlerle ifade edilir.
Fâsık; İslâm dini terminolojisinde günahkâr demektir. Fıkıhta farz sayılan emirleri yapmayan, günah olanları yapan, herhangi bir şekilde "büyük günah işleyen" veya "küçük günahta ısrar eden" kimselere denir. Namaz kılmayan, zina eden veya içki içen kişiler fâsık sayılırlar.
Mutezile gibi bazı İslâmî mezheplerde fasıklar müminler ve kâfirler dışında üçüncü bir insan grubu olarak tanımlanırlar. Bazı mezheplerde fasıklık olarak değerlendirilen eylemler diğerlerinde küfür olarak değerlendirilebilir.
İslâm'da büyük günahlar (kebâir) dini açıdan büyük ve temel kötü, uygunsuz davranışlara verilen isimdir. Büyük günah teriminin geçtiği Kur'an âyetlerinden ikisi Nisâ suresi 31. ayet (4/31) ve Şûrâ suresi 37. ayet (42/37)'dir.
Büyük günahlar dışında bir de küçük günahlar terimi vardır. Küçük günahlarda ısrar edenler de fasık kabul edilirler.
Büyük günahlar
Büyük günahların hangi günahlar olduğu çeşitli ayet ve hadislere göre belirlenir. Farklı kişiler sayıları 7'den başlayarak 60-70 gibi rakamlara ulaşan büyük günah listeleri oluşturmuşlardır ve bu listeler birbirlerinden farklıdırlar. Büyük günah sayılan fiillerden bazıları şunlardır:
- Şirk koşmak,
- Bir kişiyi haksız yere öldürmek,
- Kendini öldürmek, intihar etmek,
- Savaştan kaçmak,
- Zina ve livata yapmak,
- Büyücülük/büyü yapmak,
- Yalan söylemek ve iftira atmak,
- Domuz eti, leş ve kan yemek,
- İçki içmek,
- Hırsızlık yapmak
- Kumar oynamak,
- Rüşvet alıp vermek,
- Faiz parası yemek,
- İsraf yapmak,
- Emanete hıyanet etmek,
- İnsanları çekiştirmek (Gıybet etmek),
- Kaş-göz işaretleriyle insanlarla alay etmek.[1]
Fasığın hükmü
Büyük günah işleyen kişinin durumu, İslâm ilimlerinden kelâmın önemli konuları arasında yer alır. Farklı itikadî mezhepler bu konu hakkında değişik görüşler belirtmiştir.
Şeriat hukukunda belirli suçlar için had cezaları ve tanımı ve uygulaması hakimin takdirine bağlı olan tazir cezaları bulunur. Büyük günah sayılan eylem had cezası gerektirmiyor ise miktar ve uygulaması hakimin takdirine bağlı olan tâzir cezaları bu eylemlere karşılık olarak uygulanabilir. Bu cezalar kınama, şahitliğinin reddi, sopa atma, hapis ve idam cezalarına kadar geniş bir yelpazede seyreder. Örneğin namaz kılmayarak fasıklık suçunu işleyen kişi tövbeye davet edilir ve hapsedilir. Kılmamakta ısrar ederse öldürülür.[2][3][4][5] İçki içenler için ise bâzı fıkhî mezhepler tarafından caydırma cezaları öngörülür.[]
İrtidat; Fıkhî mezheplerin buluştuğu ortak noktaya göre, büyük günahlardan olan ve en büyük günah sayılan "şirk" koşmanın küfür olduğu ve bu nedenle de bu günahı işleyen kişilerin dinden çıkacakları yani kâfir olacakları yönündedir. Ayrıca dinî kavramlara, Allah'a, Peygamberlere, Kâbe'ye mizah, eleştiri, karikatürize etme gibi olaylar saygısızlık ve irtidat kapsamında değerlendirilir.
Şeriatçı ve selefî akımlar bu anlayışın günümüzdeki temsilcileri ve uygulayıcıları olarak varlığını sürdürmektedir.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Ayetullah Destgayb'ın büyük günah listesi20 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Büyük günahlar4 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Büyük günahların listelenmesi17 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2013.
- ^ http://www.diyanet.gov.tr/turkish/basiliyayin/weboku.asp?sayfa=21&yid=4 []
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2013.
- ^ Necati Yeniel, Hüseyin Kayapınar, Sünen-i Ebu Davud Terceme ve şerhi c. 2, s. 112
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2013.
