İçeriğe atla

İskoçça (Kelt dili)

İskoçça
Gàidhlig
Ana dili olanlarBirleşik Krallık, Kanada, Amerika Birleşik Devletleri
Konuşan sayısı92.400  (tarih gerekli)
Dil ailesi
Varsayılan
  • İskoçça
Yazı sistemiLatin
Dil kodları
ISO 639-1gd
ISO 639-2gla
ISO 639-3

İskoçça (Gàidhlig), Hint-Avrupa dil ailesinin Kelt dilleri koluna ait dil.[1] Birleşik Krallık'a bağlı İskoçya'nın İngilizce yanında bir resmî dili.[2]

İskoç dili bugün İç ve Dış Hebridler'de, Highlands bölgesinde ve Glasgow şehrinde konuşulmaktadır.[2] Bugün İskoç dilini bilen herkes İngilizce de bilmektedir.[2]

İskoç dili, İrlandaca ve Man dilinin yakın bir akrabasıdır. Bunun sebebi, 4. yüzyıldan itibaren İrlanda'nın kuzeyinden Skotların İskoçya’ya göç etmesi ve orada bundan sonraki yüzyıllarda gittikçe yayılan bir krallığı kurmasıdır.[2]

2001 nüfus sayımına göre 58.652 kişi İskoç dilini konuşmaktadır. Bu, İskoçya’nın nüfusunun yaklaşık %1,5’idir.

Alfabe

İskoç alfabesi 18 harften oluşur.

  • A, B, C, D, E, F, G, H, I, L, M, N, O, P, R, S, T, U
Birleşik Krallıkta İskoçça konuşulan bölgeler

Kaynakça

  1. ^ Anderson, Stephen R. (2012). Languages : a very short introduction (1. bas.). Oxford, B.K.: Oxford University Press. ISBN 978-0199590599. 
  2. ^ a b c d Regh, Kenneth (2018). The Oxford handbook of endangered languages. New York, NY: Oxford University Press. ISBN 978-0190610029. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık</span> Kuzeybatı Avrupadaki devlet

Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı veya yaygın adıyla Birleşik Krallık, Avrupa anakarasının kuzeybatı kıyılarında, Kuzeybatı Avrupa'da egemen bir ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">Galiçyaca</span>

Galiçyaca, İspanya'nın Galiçya bölgesinde konuşulan bir dildir. Kendi dilindeki adı Galegodur. Latin kökenli bir dildir, Kelt kültürünün ve Arapçanın etkisi de görülür.

<span class="mw-page-title-main">Çin karakterleri</span>

Çin karakterleri veya Çin harfleri, günümüzde Çince, Japonca ve nadiren Korecenin yazılmasında kullanılan simgesel grafikler ya da logogramlardır. Bunlara Mandarin Çincesinde hànzì, Japoncada kanji, Korecede hanja ya da hanmun, Vietnamcada ise hán tự ya da chữ nho adı verilir.

Eski İngilizce şu anki İngiltere olan bölgenin belli bölümlerinde ve Güney İskoçya'da 5. yüzyılın ortalarından 12. yüzyılın ortalarına kadar konuşulmuş İngilizcenin eski şeklidir. Bu dil, Batı Cermen dillerinden birisiydi ve bu yüzden de Eski Frizce ve Eski Saksoncayla yakından ilgilidir. Ayrıca dil, Kuzey Cermen dil grubundan Eski Norsçanın da büyük etkisi altında kalmıştır.

Galce, Kelt dillerinin Britonik koluna ait bir dildir. Çoğunlukla Galler'de konuşulur, İngiltere'de de az bir konuşura sahiptir. Tarihsel bağlamda İngilizcede bu dil Kambrian, Kambrik gibi isimlerle bilinir.

İskoçlar, İskoçya'da yaşayan halkın adıdır.

Hollandaca, Felemenkçenin Hollanda'da konuşulan lehçesi.

<span class="mw-page-title-main">İsviçre Almancası</span>

İsviçre Almancası, İsviçre’nin Alman kantonlarında ve Lihtenştayn’da konuşulan Almanca lehçesinin adıdır. Yazı dili Yüksek Almancadır.

<span class="mw-page-title-main">Romanyot</span>

Romanyot, Roma döneminden beri bugünkü Türkiye, Yunanistan ve bu ülkeleri çevreleyen bölgelerde yaşayan Yahudilere verilen addır. Kendi aralarında kullandıkları dil Yunancanın bir lehçesi olan ve İbraniceden kelimeler bulunan Yevanik'ti. Bu dil Sinagoglarının adları Yunanca olduğu gibi, duaların bazıları da yine bu dilde okunurdu. Bu dilin ölü bir dil olma ihtimali çok yüksektir. 1547 yılında Tevrat da Yunancaya çevrilmiştir. Gelenekleri de doğal olarak Rum yaşam tarzına yakın olmuştur.

Somalice, Somali ve çevre ülkelerde konuşulan bir Afrika dili. Genelde Afrika Boynuzu diye tanımlanan bölgede konuşulmakla birlikte bazı ülkelerdeki göçmen topluluklarda ve Arap Yarımadası'ndaki Yemen'de de konuşulur.

<span class="mw-page-title-main">Özgür Avrupa Radyosu</span> ABD hükümeti tarafından finanse edilen yayın kuruluşu

Özgür Avrupa Radyosu ABD Kongresi tarafından desteklenen radyo yayımı ve iletişim kurumunun adıdır. Özgür Avrupa için Ulusal Komite tarafından 1950'de kurulmuş ve John Foster Dulles başkanlığındaki kurum CIA tarafından anti-komünist propaganda yapmak amacıyla özellikle Soğuk Savaş döneminde yoğun şekilde kullanılmıştır. Bugün 28 farklı dilde kısa dalga, AM, FM ve internet üzerinden yayınlanan Özgür Avrupa Radyosu haftada 100 saat yayın yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Haketia</span>

Haketia nesli tehlika altında olan Yahudi-Fas Romen dilidir; Djudeo Spañol veya Ladino Occidental olarak da bilinir. Fas'ın Kuzeydoğusundaki Tetuan, Tanca ve İspanyol kasabaları olan Ceuta ve Melilla'da konuşulurdu.

<span class="mw-page-title-main">Hint-İran dilleri</span>

Hint-İran dilleri veya Aryan dilleri, Hint-Avrupa dil ailesi'nin bir koludur. Güney ve Batı Asya ve Orta Asya bölgeleri başta olmak üzere, kalabalık bir konuşmacı sayısına sahiptir. Hint-İran dilleri kendi içinde üç alt gruba ayrılır.

Zaiwa Çin ve Myanmar'da konuşulan dillerden birisidir. Yaklaşık 100.000 kişi Zaiwa dili konuşur. Aynı zamanda Jingpo dilindeki karşılığı olan Atsi olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">İskoçya Krallığı</span> 843ten 1707ye kadar Büyük Britanyanın kuzeyine egemen bir tarihî devlet

İskoçya Krallığı, 843'ten 1707'ye kadar Büyük Britanya'nın kuzeyine egemen bir tarihî devlet. Daha sonra İngiltere Krallığı ile birleşerek Büyük Britanya Krallığı oldu.

Miskitoca, çoğu Nikaragua birazı da Honduras'ta yaşayan Miskitolar tarafından konuşulan Misumalpa dilleri ailesinden bir Kızılderili dilidir. 200.000 kişilik etnik nüfustan 183.000 kadarı anadillerini konuşabiliyor. En yakın akrabası Misumalpa dillerinin diğer grubu olan Sumalpa dilleridir.

Yuki-Vapo dilleri ya da Yuki dilleri, Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeybatı Kaliforniya eyaletinde yaşayan Yukiler ve Vapolar tarafından konuşulmuş Amerind Kızılderili dil ailesi. Her ikisi de 20. yüzyılda tükenen iki dilden oluşur: Yukice ile Vapoca.

Vintu dilleri, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Kaliforniya eyaletinin kuzey merkezinde yaşayan Vintu halkları tarafından konuşulan Amerind Kızılderili dil ailesi. Biri tükenmiş olan diğerleri de tükenmekte olan dört dilden oluşur.

İskoçya kültürü insan aktivitesi ve kalıplarının İskoçya ve İskoç halkı ile alakalı sembolizmidir. İskoç kültürünün ayrı ulusal kilisesi gibi bazı unsurları, Birlik Antlaşması ve diğer belgelerde kararlaştırıldığı üzere yasayla korunmaktadır. İskoç bayrağı, beyaz bir saltire ile mavidir ve Saint Andrew'un haçını temsil eder.

Prakritçe, Hindistan'da MÖ 3. yüzyıldan MS 8. yüzyıla kadar kullanılan bir yerel Orta Hint-Aryan diller grubudur. Prakrit terimi, daha önceki yazıtlar ve daha sonraki Pali hariç, genellikle Orta Hint-Aryan dillerinin orta dönemine uygulanır ve şu anda ise (हिन्दी) hintçe ve(اردو) urduca (Pakistan) kelimelerin %75'i, fiillerin ise %99'u kökensel olarak Sanskritçe veya Prakrit dilinden gelmektedir. Geriye kalan kelimelerin %25'i ise büyük oranda Farsça ve daha az oranda Arapça kökenlidir.