İçeriğe atla

İskerletzâde İskender

Aleksandros Mavrokordatos (1641—1709)

İskerletzâde Aleksandros (YunancaΑλέξανδρος Μαυροκορδάτος Aleksandros Mavrokordatos, 1641-1709) ya da İskerletoğlu İskender, Osmanlı padişahı IV. Mehmet zamanında sarayda baş tercümanlık yapmış İstanbul'un nüfuzlu bir Fenerli Rum ailesi olan Mavrokordat ailesinin üyesi Osmanlı vatandaşı bir Rumdu.

Aleksandros Mavrokordato'nun babası Sakız adasında yetişmiş bir ipek tüccarıydı. Annesi Aleksandros'u Avrupa'ya eğitim görmek için gönderdi. Aleksandros, Padua ve Bolonya Üniversitelerinde Fen ve Tıp dallarında öğrenim gördü ve tezler yazdı. Kostantiniye'ye (günümüzdeki İstanbul'a) döndükten sonra Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi'ndeki Akademisini yönetti. 1671 yılında sadrazam Köprülü Fazıl Ahmed Paşa'nın baş tercümanı oldu. Sarayda İskerletzâde İskender adıyla tanındı. Merzifonlu Kara Mustafa Paşa sadrazam olduktan sonra görevine devam etti. 1683 yılında II. Viyana Kuşatması'nın başarısızlıkla sonuçlanmasından sonra görevden alındı. Ancak 1687 yılında tekrar göreve döndü. Aleksandros Mavrokordato'nun en önemli rolü 1698 yılında Karlofça Antlaşması'nın müzakeresi sırasında oldu. Sadrazam Köprülü Amcazade Hacı Hüseyin Paşa'nın emriyle sadece tercümanlık yapmakla kalmadı, elçilik görevini üstlenerek antlaşmanın başarıyla sonuçlanmasına aracılık etti.[1] Aleksandros Mavrokordato sayesinde Karlofça Antlaşması sonrasında Osmanlı İmparatorluğu'nun beklenenden daha az toprak kaybettiğini yazar. Sultan başarısından dolayı ona samur kürk hediye etti. Bu tarihten sonra kendi yerine oğlu Nikolaye Mavrokordato baş tercüman yapıldı. 1709 yılında da oğlu Nikolaye Mavrokordato Boğdan voyvodası oldu ve birkaç nesil boyunca Mavrokordato ailesi'nin üyeleri Eflak ve Boğdan'ı Osmanlılar adına yönettiler. Osmanlı, Eflak, Boğdan ve Yunanistan hükûmetlerinde önemli görevlerde bulunmaya devam ettiler.

Alexandros Mavrokordato ölümüne kadar Fener Rum Patrikhanesi'nde birçok yüksek derecede görevlerde bulundu. 1709 yılında İstanbul'da öldü.[2]

Kaynakça

Önce gelen
Panayot Nikusios
Bâb-ı Âli tercümanı
1673-1709
Sonra gelen
Nikolaye Mavrokordato

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Amcazade Hüseyin Paşa</span> 103. Osmanlı sadrazamı

Köprülü Amcazade Hacı Hüseyin Paşa II. Mustafa saltanatında, 11 Eylül 1697 - 4 Eylül 1702 tarihleri arasında dört yıl on bir ay on altı gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Silahdar Damad Ali Paşa</span> 115. Osmanlı sadrazamı

Silahdar Damad Ali Paşa veya Şehid Ali Paşa III. Ahmed saltanatında, 27 Nisan 1713 - 5 Ağustos 1716 tarihleri arasında üç yıl üç ay sekiz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. 5 Ağustos 1716'da Avusturya Ordusu'na karşı yapılan Petrovaradin Muharebesi'nde şehit düşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Prut Antlaşması</span> 1711 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında yapılmış bir antlaşma

Prut Antlaşması, 21 Temmuz 1711 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında yapılmış bir antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Mavrokordat ailesi</span> Soylu familya

Mavrokordat, Mavro Kordato ya da Mavrokordato ailesi, Osmanlı İmparatorluğu, Eflak, Boğdan ve Yunanistan tarihinde önemli roller oynamış bir Fenerli Rum ailesidir.

<span class="mw-page-title-main">Fenerli Rumlar</span>

Fenerli Rumlar ya da Fenerliler, Osmanlı döneminde İstanbul'un Fener semtinde oturan nüfuz sahibi veya zengin Rum ailelere verilen isimdi. Özellikle 18. yüzyılda Fenerli Rumların gücü çok arttı. Osmanlı Devleti'nin Avrupa ülkeleriyle olan ilişkilerinde tercümanlık görevini üstlendiler. Ayrıca Osmanlı Devleti 18. yüzyıl boyunca Eflak ve Boğdan eyaletlerinin voyvodalarını Fenerli Rumların arasından seçti.

<span class="mw-page-title-main">Nikolaye Mavrokordato</span> Eflak Prensi, Bâb-ı Âli tercümanı

Nikolaye Mavrokordato İstanbul'daki Fenerli Rum Mavrokordat ailesinin üyesi, Osmanlı Devletinin baş tercümanı, Osmanlılar tarafından tayin edilmiş Eflak ve Boğdan voyvodasıydı.

<span class="mw-page-title-main">İpsilanti ailesi</span>

İpsilantizade veya İpsilanti ailesi, Osmanlı, Eflak, Boğdan ve Yunanistan tarihinde önemli roller oynamış bir Fenerli Rum ailesidir. Aile aslen Karadeniz'deki Pontus bölgesindendi. 1655 yılında Antiyohus İpsilanti Trabzon'dan ayrılarak Kostantiniyye'ye (İstanbul'a) yerleşti.

<span class="mw-page-title-main">Fener, Fatih</span> İstanbul Fatihte bulunan tarihi semt

Fener, İstanbul ilinin Haliç kıyısındaki tarihi semtlerinden biridir. "Fener" adı, Orta Çağ Yunancası'ndaki "fanarion" sözcüğünden türemiştir. Bu ad ise Bizans döneminde burada bulunan bir fenerden gelmektedir.

Babıâli Tercüme Odası, 19. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde başta diplomatik ilişkiler olmak üzere yabancı dil bilgisi gerektiren her durumda Avrupa dillerinden çevirilerin sorumluluğunu üstlenmek üzere Müslüman tercümanların eğitildiği ve görev yaptıkları kurum.

Romanya tarihi bugünkü Romanya Devleti topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

Moldova tarihi bugünkü Moldova topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar. Günümüzde Moldova adıyla anılan topraklar Prut ve Dinyester nehirlerinin arasında tarihi adı Besarabya olan bölgedir. Bu bölge 1812 yılına kadar Boğdan adıyla anılan devletin doğu kısmını oluşturuyordu. 1812 yılından sonra Rusya'nın eline geçti. Boğdan'ın geri kalan kısmı ise etnik bakımdan kardeş olan Eflak'la birleşerek günümüzdeki Romanya Devleti'ni oluşturdu. Moldova halkı Romanya halkıyla aynı dili konuşmaktadır, etnik bakımdan kardeş uluslardır. Dolayısıyla Moldova tarihi Romanya tarihi'yle iç içe geçmiş bir tarihtir.

III. Parthenios, II. Joannicius'ın yerine Konstantinopolis Ekümenik Patrikhanesi'nin 202. patriği oldu.

<span class="mw-page-title-main">Bâb-ı Âli tercümanı</span> Osmanlı hükûmetinin kıdemli tercümanı ve fiili dışişleri bakan yardımcısı

Bâb-ı Âli tercümanı, Dîvân-ı Hümâyun tercümanı, büyük tercüman ya da tercümanbaşı, Osmanlı hükûmetinin kıdemli tercümanı ve fiili dışişleri bakan yardımcısına verilen addır. Makam, 1661'de oluşturulmasından 1821'de Yunan İsyanı'nın patlak vermesine kadar büyük ölçüde Fenerli Rumlar tarafından yönetildi ve Osmanlı İmparatorluğu'ndaki gayrimüslimlerin erişmiş olduğu en yüksek kamu göreviydi.

Panayot Nikusios, Fenerli Rum doktor ve 1661 yılından 1673 yılına kadar ilk Hristiyan Bâb-ı Âli tercümanıdır.

Yenaki Mavrokordato 2 Aralık 1716 ve 23 Şubat 1719 yılları arasında Boğdan kaymakamı ve Eflak Prensi'ydi. Fenerli Rumların önde gelen Mavrokordatos ailesinin bir üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">II. Ligor Gika</span> Boğdan Prensi, Bâb-ı Âli tercümanı

II. Ligor Gika, 4 farklı dönem Boğdan Voyvodalığı ve 2 farklı dönem Eflak Voyvodalığı yapmış bir prenstir. Matei Gika'nın oğludur.

Aleksandros M. Suço, Suço ailesine mensup, Osmanlı'da Bâb-ı Âli için çalışan bir Fenerli Rum tercümandı.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandros İpsilantis (Eflak ve Boğdan prensi)</span> Eflak ve Boğdan prensi

Aleksandros İpsilanti Eflak ve Boğdan Prensliği yapmış bir Fenerli Rum idi. Yunan Bağımsızlık Savaşı kahramanı olan torunu ile aynı ismi taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandır Morozi</span> Prens ve tercüman

Aleksandır Morozi Bey Boğdan voyvodası (Prens) ve Eflak prensi olarak görev yapan Osmanlı İmparatorluğu'nun Büyük Tercümanı. Aydınlanma fikirlerine açık olan ve hidroloji mühendisliğine olan ilgisiyle dikkat çeken Morozi, Osman Pazvantoğlu'nun asi birliklerinin müdahaleleriyle uğraşmak zorunda kaldı. Dönemi için ender bir jestle, Eflak'taki tahttan feragat etti ve Boğdan'daki ikinci dönemı, Fransız diplomat Horace Sébastiani'nin entrikaları tarafından yarıda kesildi. Moruzi ailesi, önde gelen Fenerli Rumlardan (Fenerliler) idi.

Bu sayfada 1709 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşanan olaylar yer alır.