İçeriğe atla

İskenderiye İlahiyat Okulu

İskenderiye İlahiyat Okulu, İskenderiye'deki Hristiyan ilahiyatçılar ve rahiplerden oluşan bir ilahiyat okuluydu. Geç Antik Çağ'da İncil tefsiri ve teoloji çalışmalarının iki büyük merkezinden birisiydi, diğeri ise Antakya İlahiyat Okulu idi.[1]

Geleneğe göre okul, Havari Markos tarafından kurulmuş kabul edilir. En erken kaydedilen dekan iddialara göre Atina’lı Athenagoras idi. Yerine 181 yılında Pantaenus, onun yerine de okulun başı olarak geçen İskenderiye’li Klement oldu.[2]

Okulla bağlantısı olan diğer önemli ilahiyatçılar arasında Origenes, Gregorios Thaumaturgus, Heraclas, "Büyük" Dionysius ve Kör Didymus sayılabilir.[3] Başkaları da, Hieronymus ve Büyük Basil de dahil olmak üzere, oradaki alimlerle etkileşime geçmek için okula yolculuklar yaptı.

İskenderiye İlahiyat Okulu, İncil'i okumak ve anlamak için sembolik-alegorik bir yaklaşımı savundu. Platon ve Neoplatonizm'in etkisi buradan görülebilir. Antakya'daki İlahiyat Okulu ise tam tersine, İncil'i okumak ve anlamak için daha tarihsel-gerçek bir yol izlenmesini savundu.[4]

Okulun ilk Dekanları

  1. Justus, (62-118)
  2. Eumenius, (118-129)
  3. Markianos, (129-152)
  4. Pantaenus, (181-190)
  5. İskenderiyeli Klement, (190-202)
  6. Origenes, (203-?)
  7. Heraclas, (?-231)
  8. İskenderiyeli Dionysius, (231-247)
  9. İskenderiyeli Theognostus, (3. yüzyıl)
  10. Pierius, (4. yüzyıl)
  11. Achillas, (4. yüzyıl)
  12. Petrus, (4. yüzyıl)
  13. Serapion, (4. yüzyıl)
  14. Mısırlı Macarius, (4. yüzyıl)
  15. Kör Didymus, (340-391)
  16. Rodon, (5. yüzyıl)

Kaynakça

  1. ^ E. E. Finn (2003). New Catholic Encyclopedia. ABD: Thomson and Gale. s. 272. ISBN 0-7876-4005-0. 
  2. ^ Ferguson, Everett (1998). Encyclopedia of Early Christianity. ABD: Garland Publishing. s. 32. ISBN 0-8153-3319-6. 
  3. ^ Encyclopedia of Early Christianity. s. 32. 
  4. ^ Roger E. Olson (2020). Hristiyan İlahiyatının Hikayesi - Gelenek ve Reformun Yirmi Yüzyılı. ABD: Haberci Basın Yayın Dağıtım Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. s. 208. ISBN 978-605-4707-62-1. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Petrus</span> İsanın 12 havarisinden biri ve geleneğe göre 1. Katolik Kilisesi papası (MÖ 1-MS 65)

Simun Petrus, İsa'nın on iki havarisinden biridir. İsa'nın diğer bir havarisi olan Andreas'ın kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">İskenderiyeli Klement</span> Düşünür ve Felsefeci

İskenderiyeli Klement, gerçek adı Titus Flavius Klemens olan Hristiyan düşünür.

<span class="mw-page-title-main">Arius</span>

Arius, İskenderiye'de Baucalis Kilisesi'nde görev yapmış Libya kökenli çileci Hristiyan bir din adamıdır. Tanrı'nın doğası hakkındaki öğretisi, Baba'nın Oğul üzerindeki kutsallığının altını çizmesi ve teslis inancına muhalefeti, 325 yılında Roma İmparatoru Konstantin tarafından toplanan Birinci İznik Konsili'nde onu ana konu hâline getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Origenes</span>

Origenes veya Origen, İskenderiye'de Hristiyan bir ailede doğmuş ve kendini hadım etmesine bile neden olacak düzeyde münzevi (sofu) bir kişiliğe sahip olmasıyla tanınan ve Patristik felsefenin en önemli temsilcilerinden sayılan bir Kilise Babası'dır.

<span class="mw-page-title-main">Jean Daniélou</span> Fransız Cizvit rahip (1905 – 1974)

Jean Daniélou, Papa VI. Paulus tarafından 1969 senesinde Kardinal ilan edilen Fransız Cizvit patrolog, bir tarihçi ve Académie Française’in bir üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">I. Athanasios (İskenderiye piskoposu)</span>

İskenderiyeli Athanasios, 4. yüzyılda yaşamış önemli ilahiyatçı, İskenderiye Piskoposu, Kilise Babası ve azizdir. Ortodoks Hristiyanlığın oluşumunda önemli katkıları olduğu için "ortodoksluğun babası" olarak da adlandırılır. Hristiyan teolojisi üzerinde önemli bir etki bırakmış ve Hristiyan doktrininin şekillenmesinde katkı sağlamıştır. Kıpti Kilisesi tarafından İskenderiye'nin 20. Papası kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Antakya (antik kent)</span> Türkiyede bir antik kent

Antakya, Asi Nehri kıyısına kurulmuş bir antik kent. Kalıntıları günümüz Antakya şehrinde bulunur ve modern şehre ismini verir.

<span class="mw-page-title-main">Nissalı Gregor</span>

Nissalı Gregor, Kapadokya bölgesindeki Nissa adlı antik kentin piskoposu.

<span class="mw-page-title-main">Maksimos (aziz)</span>

İman Savunucusu Maksimos, Teolog Maksimos ya da Konstantinopolisli Maksimos, Hristiyan keşiş, teolog, mistik ve bilgin.

<span class="mw-page-title-main">Iustinus</span>

Iustinus, Patristik felsefenin ilk döneminin adı anılmaya değer apolojistlerinden biridir. Yortusu 1 Hazirandadır.

Mopsuestialı Theodor, (350 – 428) MS 392 ve 428 yılları arasında Misis piskoposu. Ayrıca doğum yeri ve rahipliğini yaptığı yer olmasından ötürü Antakya’lı Theodor olarak da bilinir. Antakya Kateşistik Okulu’nun bilinen en iyi temsilcisidir. Günümüzde ihtilaflı da olsa, Nestûrîlik'un babalarından biri olarak kabul edilir. Nasturi Kilisesi olarak da bilinen Doğu Asur Kilisesince aziz kabul edilir.

Patrologia Graeca Yunanca dilinde kaleme alınmış, bilhassa Hristiyan Kilise Babaları ve çeşitli çağdaş yazarların eserlerinin toplandığı bir koleksiyondur. 1857 ila 1866 yılları arasında 161 cilt halinde J. P. Migne tarafından Paris'te yayınlanmıştır.

Doketizm İsa'nın yeryüzündeki yaşamı boyunca gerçek ya da doğal bir bedeni olmadığını, bedeninin yalnızca bir görüntüden ibaret olduğunu öne süren öğretidir.

<span class="mw-page-title-main">Romalı Hipolit</span>

Romalı Hipolit,, Hristiyan apolojet ve iman şehidi. Yortusu 13 Ağustos, 30 ocak.

<span class="mw-page-title-main">Didymus</span>

Didymus, Hristiyan bir ilahiyatçı ve sayısız eserin yazarıdır. Körlüğü ona "Kör Didymus" lakabını kazandırmıştır. Kıpti ve Süryani Kiliseleri tarafından aziz olarak kabul edilir. Yortusu 18 Ekim'dir.

İskenderiye’li Theognostus 3. yüzyılın sonlarında bir Hristiyan ilahiyatçısıydı. Yunan tarihçi Sideli Filipus, Pierius'tan sonra İskenderiye'deki İlahiyat Okulu'na başkanlık ettiğini söylüyor. Origenes'in bir müridi olmasına rağmen, Kilise’nin tarihi hakkındaki kitaplarda Eusebios ya da Hieronymus onun hakkında hiçbir bahsetmede bulunmaz.

Hierapolis'li Apollinaris ya da Apollinaris Claudius, 2. yy'da yaşamış bir hristiyanlık iman savunucusu (Apolojet) ve piskopos. Hem katolikler hem de ortodokslar tarafından hürmet edilir, yortusu 8 Ocak'tadır. Apollinarizm sapkınlığının kurucusu 4. yy'da yaşamış Laodikya'lı Apollinarus ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kirroslu Theodoretus</span>

Cyrrhuslu Theodoretus ihtilaflı bir Kilise Babası, episkopos, Antakya Kateşistik Okulu'na ilham veren bir teolog ve İncil yorumcusu. Geç antik dönemin Kayserili Eusebius, Sozomenos, Sokrates Skolastikos ve Evagrius Skolastikos ile birlikte ana kilise tarihçilerindendir. Süryani Kilisesi’nce aziz kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">İskenderiyeli Diyonisyus</span>

İskenderiyeli Diyonisyus ya da Büyük Diyonisyus Teolog ve 3. yy’daki İskenderiye Patriği. Batı ve Doğu kiliselerince aziz kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">İskenderiyeli I. Petros</span>

İskenderiyeli I. Petros, İskenderiye İlahiyat Okulu'nun başı, İskenderiye Patriği (292-311) ve iman şehidi. Batı ve Doğu Kilise'lerince aziz kabul edilir.