İçeriğe atla

İshakoğlu İsa Bey

İshakoğlu İsa Bey
Defin yeriÜsküp, Kuzey Makedonya
Hizmet yılları15. yüzyıl ortası
RütbesiSancak Beyi
Çatışma/savaşlarıVarna Savaşı
II. Kosova Savaşı
İmza

İshakoğlu İsa Bey (Gazi İsa Bey ve İsabey İshakoviç olarak da bilinir; ö. 1476), 15. yüzyıl ortalarında yaşamış Osmanlı uç beyi.

Üsküp ve Bosna uç beyi olarak görev yapmıştır. Yaptırdığı eserlerle şehrin imarına büyük katkıda bulunan İsa Bey, “Saraybosna’nın kurucusu” olarak anılır ve yaptırdığı saray, Saraybosna şehrine adını vermiştir. Hakkında efsanevi hikâyeler bulunur.[1]

Yaşamı

Üsküp Sancak beyi İshak Bey’in oğludur. Babasının 1444’te ölümü üzerine Semendire Beyliğini üstlenmiş, Edirne-Segedin Antlaşması ile Semendire Sırplar’a bırakılınca Üsküp’e dönmüştür.

İshak Bey, II. Murad döneminde Varna ve II. Kosova savaşlarında yararlılık gösterdi. II. Mehmed döneminde kardeşi Mustafa Bey ile birlikte Sırbistan ve Bosna bölgelerinde akınlar yaptı. Nobırda kalesini kuşatıp ele geçirdi. II. Mehmed’in Belgrad Kuşatması’nda yararlık gösterdi. Bosna’nın ilk sancak beyi olarak görevlendirildi.

Gelirinin büyük kısmını hayır işlerine sarf eden İsa Bey, Üsküp’te İsa Bey Camisi, mescid, kervansaray, zaviye, medrese, su kemerleri yaptırdı. Yeni Pazar ve Saraybosna şehirlerinin kurulmasında yaptırdığı eserlerle önemli rol oynadı. Sultan Mehmed’e hediye edeceğini bildirdiği ‘Careva’ (çarınki) adıyda da bilinen Hünkâr Camii'nin ardından bir saray inşa ettirdi. Bu görkemli saray, şehrin adının Sarayova olmasına sebep oldu.[2] İsa Bey Bantbaşı’daki Brodac köyünde bir zaviye inşa ettirip yanına bir misafirhane, Hünkâr Camii’nin yanına bir hamam, Başçarşı’daki Kolobara Hanı'nı ve bununla birlikte Hünkâr Camii’nin etrafında oluşan ilk mahalle ile Başçarşı'daki yeni iş merkezini bağlayan köprüyü yaptırdı. Ayrıca geliri vakıflarının işlenmesi için harcanan Milyatska’daki değirmen ve birçok dükkânı da inşa ettirdi.[2]

1476’da hayatını kaybettiği düşünülür. Mezarının yeri kesin olarak bilinmez. Hünkâr Camii bahçesinde yer alan ve mezar taşında yazı bulunmayan mezarlardan birinin ona ait olduğu sanılmaktadır.[3]

İsabey İshakoviç Ödülleri

"Balkanlar'daki diyalog, istikrar ve barışa katkı sağlayan şahsiyetlere Klepsidra Kültür Koruma ve Geliştirme Derneği tarafından 2005 yılından itibaren her yıl Saraybosna'da İsa Bey adına ödül verilmektedir[4] Ödül, dünya liderlerinden Corge İvanov (2016), Alija Izetbegović (2015) Borut Pahor (2014), Heinz Fischer (2013), Tayyip Erdoğan (2012), Igor Lukşiç, Stjepan Mesić, Iveta Radičová, Vesna Pusiç ve Çedomir Yovanoviç’ e takdim edilmiştir.

Kaynakça

Ayrıca bakınız

Fotoğraflar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Saraybosna</span> Bosna-Hersekin başkenti

Saraybosna, Bosna-Hersek’in başkenti ve 2007 yılı sayımlarına göre 619.030 kişilik nüfusuyla en büyük kentidir. Saraybosna, ayrıca Bosna-Hersek Federasyonu'nun ve fiilî başkenti Banyaluka olan Sırp Cumhuriyeti'nin de hukukî başkentidir. Saraybosna Kantonu'nun da merkezidir. Saraybosna, Bosna bölgesinin Dinar Alpleri'yle çevrili Saraybosna Vadisi içerisinde Miljacka Nehri'nin çevresinde kurulmuştur. Şehir, barındırdığı dinî çeşitliliğiyle bilinir. Müslümanlık, Katoliklik, Ortodoksluk ve Musevîlik, burada yüzyıllar boyunca barış içinde bir arada var olagelmişlerdir. İşte bu yüzden Saraybosna, Avrupa'nın Kudüs'ü olarak kabul edilir. Saraybosna Balkanlar'daki kültürel şehirlerin en önemlilerinden biri olarak kabul görür.

Turahan Bey. Osmanlı Devleti'nde 15. yüzyılın ikinci yarısında Rumeli'de Teselya'da sancak beyi ve Mora'da akıncı olarak görev yapmış asker ve devlet adamıdır. Teselya sancak beyi iken emri altında bulunan akıncı birlikleri ile Mora'ya akınlar düzenlemişti. Korint Körfezi'ne birkaç kez hücum ederek oradaki surları tahrip etmişti. Mora'ya yaptığı akınlarla Mora Despotluğu Osmanlı Devleti'ne yıllık tazminat ödeyen tabi devlet haline gelmiş ve Mora'nın daha sonra Osmanlı toprağı olmasına giden süreci başlatmıştır. 10 Kasım 1444 tarihinde, Papalık önderliğinde Macar, Leh, Eflak ve çeşitli Balkan milletlerinden oluşan, Kral I. Ulászló komutasındaki Haçlı ordusu ile II. Murad'in yaptığı Varna Muharebesi'ne kendi sancak askerleri ile katıldı. Teselya Sancakbeyi iken bu bölgeye Türklerin yerleşmesine önem vermiş; Teselya Tırnova'sı kentini kurmuş; yerel ekonomiyi yeniden diriltmiş ve bu bölgede yüzyıllarca sürecek olan Osmanlı idaresine sağlam bir temel atmıştır.

Gedik Ahmed Paşa, II. Mehmed saltanatında, 1474-1476 yılları arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Hüsrev Bey</span>

Gazi Hüsrev Bey, Osmanlı İmparatorluğu Padişahı I. Süleyman devrinde Bosna'da uzun süre görev yapan sancak beyi. Babası Boşnak annesi Türk olup, annesi tarafından Sultan II. Bayezid'in torunudur.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Hüsrev Bey Camii</span>

Gazi Hüsrev Bey Camii veya Bey Camii, Bosna-Hersek'in başkenti Saraybosna'nın kalbi sayılan Başçarşı'da yer almaktadır. Bey Camii olarak da bilinir. Osmanlı mimarisinin en göze çarpan eserlerinden biri olup, Bosna Sancak Beyi Gazi Hüsrev Bey tarafından 1531 yılında Mimar Sinan'a inşa ettirilmiştir.

Şahadet Camii veya diğer adlarıyla Kale Camii veya Saray Camii, Bursa'da Tophane semtindeki tarihî cami.

<span class="mw-page-title-main">Selatin camileri</span>

Selatin camileri, Osmanlı İmparatorluğu döneminde sultanların yaptırdıkları camilere verilen addır. Osmanlı dönemindeki ilk selatin camileri Bursa'daki Ulu Camii ve Yeşil Camii'dir. İstanbul'daki ilk selatin camisinin, İstanbul'un ele geçirilmesi sonrası camiye çevrilen Ayasofya olduğu öne sürülse de II. Mehmed tarafından yaptırılmış Fatih Camii ilk selatin camii olarak kabul edilmektedir. İstanbul’da özgün halini koruyan en eski selatin camii ise II. Bayezid'in yaptırdığı Bayezid Camii olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Sancağı</span>

Bosna Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir sancağı. 1463 yılında Rumeli Eyaleti'ne bağlı olarak kurulan sancak, 1580 yılında Bosna Eyaleti'ne bağlandı ve bu eyaletin merkez sancağı oldu. 1864 yılında eyaletlerin kaldırılmasının ardından oluşturulan Bosna Vilayeti'nin bir sancağı oldu. 1908 yılında ise vilayetin Osmanlı yönetiminden çıkıp, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu yönetimine girmesiyle birlikte sancak da ortadan kalktı.

Acem Ali, Esir Ali veya Acem İsâ olarak da tanınır,, Azerî kökenli, Osmanlı İmparatorluğu'nun bilinen ilk başmimarı. İstanbul'un mimarbaşı unvanlı ilk mimarıdır ve yaklaşık 20 yıl Osmanlı'da mimarbaşılık yapmıştır.

Kara Nişancı Davud Paşa Osmanlı devlet adamı ve denizcisidir. II. Bayezid saltanatında 1492 - 1503 arası kaptan-ı deryalık yapmıştır. Bunun yanında başka devlet görevleri de yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hünkâr Camii</span>

Hünkâr Camii veya Fatih Sultan II. Mehmet Camii, Bosna-Hersek’in başkenti Saraybosna’da yer alan ve 1457 yılında yapılan Osmanlı dönemi camilerindendir.

<span class="mw-page-title-main">İshak Bey</span>

İshak Bey, 15. yüzyılda yaşamış Osmanlı uç beyi.

Mihaloğlu Gazi Alâaddin Ali Bey

<span class="mw-page-title-main">Reîsü'l-ulema</span> Vikimedya liste maddesi

Reîsü'l-ulema, Bosna Hersek İslam Birliği başkanına verilen unvan.

Hızır Şah, Son Saruhanoğulları Beyi. Babası İshak Çelebi'dir.

1689 Üsküp yangını, 26 Ekim 1689'de başlayıp 2 gün süren tarihi bir olaydır. Yangın neticesinde şehrin büyük bir kısmı yanmış; yalnızca kale ile bazı kilise ve camiler gibi taştan yapılmış yapılar nispeten hasarsız kalmıştır. Yangının Üsküp üzerinde yıkıcı bir etkisi olmuştur. Kentin nüfusu 60.000'den 10.000 civarına düşmüş ve bir ticaret merkezi olarak bölgesel önemini yitirmiştir. Şehirde ikamet eden Müslümanların birçoğu başkent İstanbul'a yerleşerek burada Üsküp mahallesini meydana getirmişler, kentin gayrimüslim sakinleri ise Sofya ve Belgrad'a göçmüşlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Dıraç Kuşatması (1501)</span>

Dıraç Kuşatması, 1499-1503 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda bir evre. 1501 Ağustos ayı başında Arnavutluk'taki bu son Venedik kale ve limanını karadan kuşatan Osmanlı ordusu kaleyi kısa sürede fethetti.

Hümaşah Hatun, II. Bayezid'in kızı olan Osmanlı prensesidir.

Dayı Karaca Bey, Osmanlı Devleti'nde II. Mehmed döneminde Rumeli Beylerbeyi olarak görev yapmış bir devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Muslihuddin Çekrekçi Camii</span>

Čaršijska olarak da bilinen Muslihuddin Çekrekçi Camii Saraybosna'nın en eski ikinci kubbeli camisidir. 1526 yılında şehrin Başçarşı bölgesinde,Kovač'ın eteklerinde inşa edilmiştir. İsa-Bey mahallesinde bulunmaktadır. Vakfiyesine göre camiyi yaptıran kişi halk arasında Muslihuddin Çekrekçi olarak da bilinen İshak oğlu Hacı Mustafa olarak geçmektedir. Bu belge aynı zamanda Saraybosna'da yazılmış bilinen en eski özgün belgedir.