İrlanda coğrafyası

İrlanda (İrlandaca: Éire, İngilizce: Ireland) resmî adıyla İrlanda (İrlandaca: Poblacht na hÉireann, İngilizce: Republic of Ireland),^[1] Avrupa kıtasının kuzeybatısında bulunan bir ada ülkesidir. İrlanda'nın kuzeydoğusunda İngiltere'ye bağlı olan Kuzey İrlanda yer almaktadır. İrlanda'nın güneyinde Kelt Denizi, güneydoğusunda St. Goerges Kanalı, doğusunda İrlanda Denizi bulunmaktadır.^[2]

Fiziksel coğrafya

İrlanda'nın ortası düzlükten oluşmuştur. Ülkenin doğusundaki Dublin şehrinden batısındaki Galway şehri düzlüğün sınırlarını oluşturur. İrlanda otlaklarla beraber ormanlardan oluşur. Büyük Allen bataklığı İrlanda'nın ortasındaki ovadadır. İrlanda'daki ovanın çevresinde 900 metreyi geçmeyen dağlar mevcuttur. Wicklow Dağları başlıca sıradağlar arasında yer alır. Lugnaquilla dağları, 926 metre yüksekliği ile en yüksek yeridir. Kerry Dağlarında Macgillycudys Reeks Dağı (1040 rakım) ülkenin güneybatısındaki Carrantuohill'de zirvedir ve İrlanda’nın en yüksek dağıdır. Ülkenin kuzeybatıdaki Donegal Dağları, Connemare Dağları ve Mayo Dağları önemli sıradağlarıdır.

Ülkenin 1/6'i bataklıklardan oluşmaktadır ve Shannon Irmağının batısında bulunmaktadır. Shannon ırmağı 385 kilometre uzunluğu ile Britanya Adalarının en uzun nehridir. Ülkenin başka mühim nehri Liffey'dir. Gölleri arasında adaların en büyüğü olan Lough Neagh gölü mevcuttur. Göller bölgesinde Ree, Derg ve Killarney de başlıca göller arasındadır.^[3]

Başkent Bölgesi

Dublin (İrlandaca: Baile Átha Cliath, Áth Cliath ya da Dubh Linn diye de bilinir) İrlanda'nın başkenti ve en büyük şehridir. İrlanda'nın doğu kıyısının ortasında, Liffey Nehri'nin ağzında, Dublin Kontluğu'nun merkezindedir.

İklim

İrlanda'nın iklimi ılıman bir deniz havasına sahiptir. Temmuz ayında görülen sıcaklıklar güneyinde 16° ile kuzeyinde 14° arasında değişmektedir. Kış mevsiminde hava nispeten sıcak geçer ve Ocak ayında sıcaklık 4° ile 7° arasında değişir. Atlas Okyanusu'ndan gelen nemli rüzgarlar İrlanda'ya hakim olup yıl boyunca yağış almasına sebep olur. Ülkenin yüzde sekseni senede ortalama 762 ile 1270 mm arasında yağış almaktadır. Yağışlar sebebiyle İrlanda oldukça ıslaktır. Günlerin çoğu sislidir.

Resim galerisi

Bann nehri görüntüsü
Lagan nehri görüntüsü
Devler kaldırımı ve Causeway Sahili
Wicklow Dağları
Tralee Koyu
Lough Swilly idari sınırları içerisinde yer alan bir buzul fiyort veya deniz girişidir.

Kaynakça

^ "İrlanda - İrlanda Rehberi". 27 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2022.
^ admin_irlanda (27 Haziran 2021). "İrlanda Nerede?". Eğitim İrlanda. 15 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2022.
^ "İrlanda - Coğrafi Özellikleri". www.cografya.gen.tr. 15 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2022.

Dış bağlantılar

https://www.dilokulubul.com/ulke-rehberi/irlanda-rehberi/iklim-ve-cografya 15 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Güneydoğu Torosların güneyinden Suriye sınırına kadar olan yerleri kaplar. Bölge doğu ve kuzeyden Doğu Anadolu Bölgesi, batıdan Akdeniz Bölgesi, güneyden Suriye ve kısa bir sınırla da Irak ile çevrilidir.

İrlanda ya da İrlanda Cumhuriyeti, kuzeybatı Avrupa'da bulunan ülke. Büyük Britanya'nın batısındaki İrlanda adasının yaklaşık altıda beşini kaplamaktadır. Başkenti ve en büyük şehri Dublin'dir, 4,9 milyonluk nüfusun yaklaşık %40'ı bu şehir ve banliyölerinde yaşar. Tek kara sınırı kuzeydoğudaki Birleşik Krallık'a bağlı Kuzey İrlanda ile olan İrlanda'nın batısı Atlas Okyanusu, doğusu İrlanda Denizi, güneydoğusu St George Kanalı, güneyi ise Kelt Denizi ile çevrilidir. Ülke, üniter bir yapıya sahiptir ve parlamenter demokrasi ile yönetilmektedir. Yasama gücü alt meclis Dáil Éireann ve üst meclis Seanad Éireann 'ndan oluşan Oireachtas (Parlamento)'nun elindedir. Cumhurbaşkanının görevleri semboliktir ancak bazı önemli güçleri ve görevleri bulunur. Başbakan (Taoiseach) Meclis tarafından seçilir ve cumhurbaşkanınca atanır.

Karadeniz Bölgesi, ismini Karadeniz'den alan, Sakarya Ovası'nın doğusundan Gürcistan sınırına kadar uzanan Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Gürcistan, Doğu Anadolu Bölgesi, İç Anadolu Bölgesi, Marmara Bölgesi ve adını aldığı deniz ile komşudur. Türkiye'deki bölgeler arasında büyüklük bakımından üçüncü sırada yer almaktadır, ayrıca doğu batı genişliği ve yerel saat farkı en fazla olan bölgedir. Karadeniz Bölgesi'nin en büyük ve gelişmiş şehirleri sırasıyla 1.371.274 nüfusuyla Samsun, ardından Trabzon ve Ordu'dur.

Dublin, İrlanda’nın başkenti ve aynı zamanda en büyük şehri. Ülkenin doğu kıyısının ortasında, Liffey Nehri'nin ağzında, Dublin Kontluğu'nun merkezinde yer almaktadır. Viking yerleşimlerinin merkezi olarak kurulan şehir, Orta Çağ’dan beri İrlanda’nın başkentidir.

Bolivya, resmî adıyla Çokuluslu Bolivya Devleti bir Güney Amerika ülkesidir. Başkenti Sucre olup; La Paz, Cochabamba, Santa Cruz, Potosi diğer önemli şehirlerinden birkaçıdır.

Kuzey İrlanda, İrlanda Adası'nda İrlanda'nın kuzeyinde yer alan Birleşik Krallık'a bağlı özerk ülke.

<span class="mw-page-title-main">Belfast</span> Birleşik Krallıkta bir şehir

Belfast, Birleşik Krallık'ta bir şehir. Kuzey İrlanda'nın hem en büyük şehri, hem de başkentidir. Aynı zamanda güneydeki Dublin'den sonra İrlanda adasındaki en büyük ikinci şehirdir. 2019 Birleşik Krallık nüfus sayımına göre şehirsel alan nüfusu 341.877 kişiyken, 671.559 kişi de Belfast Metropolitan Yerleşim Alanı'nda yaşamaktadır.

Lut Gölü ya da Ölü Deniz (İbranice: יָם הַמֶּלַח,

Urmiye Gölü, İran'ın kuzeybatısında, Batı Azerbaycan Eyaleti ile Doğu Azerbaycan Eyaleti arasında bulunan tektonik oluşumlu tuz gölü.

İran, Güneybatı Asya'da, Umman Körfezi, Fars Körfezi, Hazar Denizi, Irak, Türkiye ve Pakistan arasında bir coğrafik konuma sahiptir. İran yeryüzündeki en dağlık ülkelerden biridir. Dağlar, üzerlerinde ana tarım ve yerleşim bölgelerinin yer aldığı çok sayıda dar havza veya platoyu çevrelemektedir.

Komi Cumhuriyeti, Rusya içinde yer alan Ural Dağları'nın batısında ve Doğu Avrupa Ovaları'nın kuzeydoğusunda yer alan özerk bir cumhuriyettir.

<span class="mw-page-title-main">İrlanda pasaportu</span> İrlanda vatandaşlarına verilen belge

İrlanda pasaportu, İrlanda'nın başkenti Dublin'de Dışişleri Bakanlığı Pasaport Bölümü Pasaport Şubesi tarafından yurt dışına seyahat etme amacıyla İrlanda vatandaşlarına verilen belgedir.

<span class="mw-page-title-main">Dublin Krallığı</span> Eski bir Viking Krallığı

Dublin Krallığı 839–1170 döneminde Dublin çevresinde Norveç'li Vikingler tarafından idare edilen arazilerin uzerinde kurulan ve Norveç asıllı kralların hüküm sürdükleri krallık.

İrlanda Cumhuriyeti nde turizm, 2017 yılında 9,0 milyon insanın İrlanda nüfusunun yaklaşık 1,8 katı kadar ülkeyi ziyaret ettiği İrlanda Ekonomisine en büyük katkıda bulunan ülkelerden biridir. Her yıl doğrudan turistlerle ilgili ekonomik faaliyetlerden yaklaşık 5 milyar € gelir elde etmekte, GSMH'nın yaklaşık% 4'ünü oluşturmakta ve 200.000'den fazla kişi istihdam etmektedir. Yalnızca 2011'de İrlanda, Frommer's Guide okurları tarafından 'Dünyadaki favori tatil yeri' seçildi, Lonely Planet İrlanda'yı dünyanın en dost ülkesi ve Cork City'yi dünyanın en iyi on kentinden biri olarak listeledi ve İrlanda turist panoları web sitesi, DiscoverIreland.com, dünyanın en iyi turizm kurulu web sitesi seçildi. İrlanda'yı ziyaret eden turistlerin çoğu İngiltere, ABD, Almanya ve Fransa'dan geliyor.

İrlanda'da içinde belgelenmiş İslam tarihi 1950'lere dayanmaktadır. İrlanda'daki Müslümanların sayısı 1990'lardan bu yana çoğunlukla göç yoluyla artmıştır. 2022 İrlanda nüfus sayımına göre ülkede ikamet eden Müslümanların sayısı 81.930'dur.

İrlanda'daki Türkler, İrlanda'da yaşayan, başka bir yerde doğmuş veya İrlanda doğumlu olan, ancak Türk kökleri olan insanlara denir. Türk kökleri ile bu, Türkiye'ye, Kıbrıs adasına veya Türk diasporasının topluluklarına bağlanan kökler anlamına gelebilir.

İrlanda'da bulunan göllerin alfabetik bir sıralaması aşağıda yer almıştır. Lough sözcüğü İrlandaca göl anlamına gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Poulaphouca Yapay Gölü</span>

Poulaphouca Yapay Gölü; (Pollaphuca veya Poll a' Phúca) İrlanda'nın Leinster İli, Wicklow Kontluğu idari sınırları içerisinde yer alan bir yapay göldür. Aynı zamanda bir "kuş doğal koruma alanı"dır. 166 milyar litreye sahiptir ve 22.26 km²'lik bir yüzey alanına sahiptir, bu da onu kapasite ve yüzey alanına göre İrlanda'daki en büyük yapay göl/rezervuar yapmaktadır. 27,5 mil (44,3 km) kıyı şeridine sahiptir ve denizden 24,6 mil (39,6 km) uzaklıktadır.

Türkmenistan, Orta Asya'da karayla çevrili bir ülkedir ve batıda Hazar Denizi, güneyde İran ve Afganistan, kuzeydoğuda Özbekistan ve kuzeybatıda Kazakistan ile komşudur. 1991'in sonunda Sovyet sonrası devletlerin çoğu tarafından oluşturulan gevşek federasyon olan Bağımsız Devletler Topluluğu'nun (BDT) en güneydeki cumhuriyetidir.

Suriye, Batı Asya'da, Arap Yarımadası'nın kuzeyinde, Akdeniz'in doğu ucunda yer almaktadır. Kuzeyde Türkiye, batı ve güneybatıda Lübnan ve İsrail, doğuda Irak ve güneyde Ürdün ile komşudur. Batıda sıradağlardan ve iç kesimlerde sarp bir alandan oluşur. Doğuda Suriye Çölü, güneyde ise Cebel el-Dürzi Sıradağları yer almaktadır. İlk bölge Fırat Vadisi tarafından ikiye bölünür. Fırat üzerinde 1973 yılında inşa edilen bir baraj, Suriye'nin en büyük gölü olan Esad Gölü adında bir rezervuar oluşturur. Suriye'nin en yüksek noktası Lübnan sınırındaki 2,814 metre yüksekliğindeki Hermon Dağı'dır. Nemli Akdeniz kıyısı ile kurak çöl bölgeleri arasında, ülkenin dörtte üçüne yayılan ve çöl boyunca esen sıcak ve kuru rüzgarları alan yarı kurak sarp bir bölge yer alır. Suriye'de toprakların yüzde 28'i ekilebilir, yüzde 4'ü kalıcı ürünlere ayrılmış, yüzde 46'sı çayır ve mera olarak kullanılırken sadece yüzde 3'ü orman ve ağaçlıktır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.