Para, mal ve hizmetlerin değiş-tokuşu için kullanılan araçlardan en yaygın olanı. Para sözcüğü ile genellikle madenî para ve banknotlar kastedilmekle birlikte; ekonomide, vadesiz mevduatlar ve kredi kartları da parayı meydana getiren unsurlardan sayılır. Vadeli mevduat, devlet tahvili gibi değişim araçları ise para benzeri olarak değerlendirilir.
Döviz, dar anlamda yabancı parayı temsil eden belgeler. Türkçede yabancı ülkelerin paralarına da döviz denmektedir. Herhangi bir ülkenin parasının, başka bir ülkenin parasına dönüştürülmesiyle ilgili işlemlere de döviz işlemi veya kambiyo işlemi denir. Döviz kelimesi Türkçeye Fransızcadaki deviseden geçmiştir. Genel olarak döviz dendiğinde milletlerarası ödemelerde kullanılan ödeme araçlarının tamamı ifade edilir.
Amerikan doları veya Birleşik Devletler doları, 1792 Para Yasası ile yürürlüğe girmiş, Amerika Birleşik Devletleri'nin resmî para birimidir. Dünya ticareti üzerinde en yaygın kullanılan para birimi olmasıyla da bilinir. Serbest dalgalanan bir para birimidir.
Bronz ya da tunç, bakırın önemli bir alaşımıdır. Tarihi bağlamda bakır ile kalay ve/veya arsenik'den oluşan bakır alaşımlarına tunç denir. Bununla birlikte günümüzde bronz kavramı çağdaş kullanımda bakırın bakır-nikel, bakır-berilyum ve bakır-çinko (pirinç) alaşımı dışındaki bütün alaşımları için kullanılmaktadır. Pirinç bakırın çinkoyla yaptığı alaşımdır. %10 çinko bulunduran pirince ticari bronz da denilmektedir.
Padişah, bazı İslam hükümdarları tarafından kullanılan ve yücelik belirten ünvan. Farsça bir sözcük olup "şahların en büyüğü" manasına gelmektedir. Esasen İslamiyet öncesi İran'da hüküm süren Sasani hükümdarlarının sıfatı iken daha sonra Osmanlı hükümdarları ve Delhi sultanları tarafından benimsenmiştir. Hindistan'da bazı bölgesel İslam hükümdarları ile Afganistan'daki Dürraniler de "padişah" unvanını kullanmıştır.
Merkez bankası, bir ülkenin ya da ülkeler grubunun para politikasından sorumlu kurumdur. Merkez bankasının temel amacı para biriminin ve para arzının istikrarının sürdürülmesidir. Fakat merkez bankalarının bunun dışında bankacılık sektörünün son kredi mercii olmak, faiz haddinin kontrolü gibi görevleri de vardır. Bunun yanında merkez bankasının, bankalar ve diğer finansal kurumları, tedbirsizlik ve dolandırıcılığa karşı denetlemek gibi yetkileri de olabilir.
İran riyali, İran'da kullanılan para birimidir. 1932 yılından bu yana tedavüldedir. Bu tarihten önce İran Dinarı kullanılmaktaydı. İran riyalinin kısaltması IRR ve uluslararası numarası da 364 olarak kayıtlarda yer almaktadır. 1 Riyal 100 dinara bölünmüştür. Riyalin değersiz olmasından kaynaklı dinar'ın kullanım alanı yoktur. İran'da enflasyon oranı 2007 yılında %17 olmuştur. 2019 yılında ise %42 olmuştur. Tuman (Tümen), ulusal para birimi olmamasına karşın paranın miktarını söylemek için kullanılmaktadır. Bir tuman 10 Riyal'a eşittir.
Danimarka Kronu, Danimarka, Grönland ve Faroe Adaları'nda kullanılan para birimidir. Kron etimolojik olarak Danca "krone" sözcüğünden türemiş olup kraliyeti ve monarşiyi temsilen "taç" anlamına gelir. Uluslararası gösterim kodu DKK'dır.
Şehristan İran'ın eyaletleri kendi içlerinde "Şehristan" adı verilen ve Türkiye'deki ilçelere karşılık gelen alt yönetim bölümlerine ayrılmaktadır. Bu yerler İran'da Ostan olarak adlandırılan eyaletlerin içinde yer alır; merkezî bir kentsel yerleşim birimini, birkaç bahşı ve bunların etrafındaki birkaç köyü kapsar. Her bir şehristanda genellikle birkaç kentsel yerleşim birimi ve kırsal yerleşimler bulunur. Kırsal yerleşimler bir dizi köyün toplamıdır. Şehirlerden biri bölgenin başkenti olarak tespit edilmiştir.
İspanyol pesetası uluslararası para birimi kodu ESP olan 1869 yılından 2002 yılına kadar İspanya'da kullanılan para birimidir. Kısaltılması Pts., Pta olarak yazılmaktaydı.
Yeni Zelanda Doları simgesi $, uluslararası para birimi kodu NZD olan Yeni Zelanda'da kullanılan para birimidir. Yeni Zelanda doları ayrıca Cook Adaları, Niue, Tokelau ve Pitcairn Adaları'nda da dolaşımdadır. Normal gösterimi $ işaretiyle olsa da, diğer dolar para birimlerinden ayırmak için NZ$ olarak da gösterilmektedir. Bazen dolar yerine kiwi sözcüğüyle de söylenir. Çünkü kiwi sözcüğü Yeni Zelanda ile bağlantılı bir sözcüktür. Yeni Zelanda doları dünyada en çok ticaret yapılan 16 para birimi içerisindedir.
Katar riyali ya da sadece riyal (ريال), Katar'da kullanılan resmî para birimidir. Katar Merkez Bankası tarafından dağıtılır. Riyalin alt birimi dirhem (درهم)'dir ve 1 riyal, 100 dirheme bölünür. Katar riyalini simgelemek için İngilizcede QR, Arapçada ise ر.ق kullanılır.
Suudi Arabistan riyali ya da sadece riyal (ريال), Suudi Arabistan'da kullanılan resmî para birimidir. Riyalin alt birimi halala (هللة) ve bir tane riyal, 100 tane halalaya bölünür. Suudi Arabistan riyali için kullanılan simgeler ر.س ya da SR. 2003 yılında 1 Amerikan Doları 3,75 Suudi Arabistan Riyali'ne denk olacak şekilde konumlandırılmıştır. Bahse konu tarihten bu yana Amerikan Doları ile Suudi Riyali arasında sabit kur uygulanmaktadır.
Yemen riyali, Yemen'de kullanılan resmî para birimidir. Yemen Merkez Bankası tarafından dağıtılır. Yemen riyalinin alt birimi fils ve teknik olarak bir riyal, yüz tane filse bölünür, fakat Yemen'in birleşmesinden beri fils madenî paraları dağıtılmamaktadır.
Umman riyali ya da sadece riyal (ريال), Umman'da kullanılan resmî para birimidir. Umman Merkez Bankası tarafından dağıtılır. Riyalin alt birimi baisa (بيسة) ve bir tane riyal, 1000 tane baisaya bölünür.
Cent, çoğu ulusal para birimi için temel para biriminin 1⁄100'üne eşit olan para birimi. Kelimenin kökeni, Latincede 100 anlamına gelen "centum"dan gelmektedir. Cent sözcüğü aynı zamanda bir cent değerindeki madenî para için de kullanılır.
Para birimi simgesi, genellikle paranın miktarını belirtirken para birimi isminin yerine kullanılan görsel simgedir. Para birimi simgesi, esasen para biriminin grafik biçimindeki bir temsilidir. Birkaç eski para birimi sembolü, avronun kabulü ile eski hâline getirilmiş olmasına rağmen, yeni Unicode ve tip biçimlerinin benimsenmesini gerektiren yeni ve benzersiz bir para birimi simgesine sahip olmak artık uluslararası para birimleri için bir statü sembolü olmuştur. Avrupa Komisyonu, euro işaretinin küresel olarak tanınmasının başarısının bir parçası olduğunu düşünüyor. 2009 yılında Hindistan, komşu ülkelerle paylaştığı ligatı değiştirmek için halka açık bir rekabet başlattı. 15 Temmuz 2010 tarihinde yeni para birimi ₹ (15) harfini sonlandırdı. 'R' Latin harfinin Devanagari harfiyle 'र' (ra) ile harmanlandı.
Maaş; bir kişiye yaptığı işin karşılığı olarak, düzenli şekilde ödenen para. Ücret ise genel anlamıyla maaşı ve ikramiye gibi diğer ödeme çeşitlerini de kapsar. Maaş, İşveren tarafından, çoğunlukla günlük, haftalık veya aylık şekilde ödenir. Maaşın miktarı genellikle bir iş günü veya saati baz alınarak hesaplanır. Günlük olarak ödenen maaşa yevmiye denir. Ekonomide, belirli ve uzun bir sürede elde edilen mal ve para miktarını belirtmekte kullanılan gelir ve kazanç sözcükleri de gündelik kullanımda zaman zaman maaş ile eş anlamlı olarak kullanılır.
İran İslam Cumhuriyeti Merkez Bankası, İran'ın merkez bankasıdır. Merkezi Tahran'dadır. 1960 yılında kuruldu. Ulusal para değerinin korumak, ticari işlem ödemelerindeki dengeleri kolaylaştırmak ve ülkenin ekonomik gelişimine katkıda bulunmakla görevlidir.
Suudi Arabistan Para Ajansı, Suudi Arabistan'ın merkez bankasıdır. Ajans 4 Ekim 1952 tarihinde kurulmuş olup ulusal para birimini basmak, mevduat bankalarını denetlemek, döviz rezervlerini yönetmek, fiyat ve döviz kuru istikrarını teşvik etmek ve finansal sistemin büyümesi ve sağlamlığını sağlamaktan sorumludur. Merkezi Riyad'da yer almaktadır.
