İçeriğe atla

İran Millî Direniş Konseyi

İran Millî Direniş Konseyi
شورای ملی مقاومت ایران‎
KısaltmaNCRI
KurucuMesud Recavi
Ebu'l-Hasan Beni Sadr[1]
BaşkanMeryem Recavi[2]
Kuruluş tarihi20 Temmuz 1981
MerkezParis, Fransa[1]
Ulusal üyelikHalkın Mücahitleri Örgütü
İnternet sitesi
Parti bayrağı

İran Millî Direniş Konseyi, (Farsçaشورای ملی مقاومت ایران Şurâ-yî millî-yî mukâvemât-î İran) 1981 yılında ilk İran cumhurbaşkanı Ebu'l-Hasan Beni Sadr ve Mesûd Recavî tarafından Paris'te kurulan direniş örgütüdür.[1] Konseyin amacı ve hedefi, 1979 İran Devrimi ile ülkeye hâkim olan dinî rejimin sona ermesidir. Her ne kadar konsey kendisini "İran direnisinin halk tarafından seçilmiş sürgündeki meclisi" olarak nitelendirse de, örgüt uluslararası platformlarda İran'ın en etkili militan direniş örgütü Halkın Mücahitleri Örgütü'nün siyâsî kolu olarak kabul edilmektedir.[2] NCRI'yi MEK için sadece "nominal açıdan bağımsız" siyasi kanat ya da cephe olarak tanımaktadır.[3][4][5]

Merkezi Paris'te bulunan konseyin Washington ve Berlin'de de temsilcilikleri vardır.[1] 2008 itibarıyla örgütün toplam 900 üyesi olduğu ilân edildi.

Kaynakça

  1. ^ a b c d Yarshater, Ehsan. "Chronology of Iranian History Part 4". Encyclopædia Iranica. Bibliotheca Persica Press. 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017. 
  2. ^ a b Kenneth Katzman; Albert V. Benliot (2001). "Iran: The People's Mojahedin Organization of Iran". Iran: Outlaw, Outcast, Or Normal Country?. Nova Publishers. s. 97. ISBN 1560729546. 
  3. ^ Ali M. Ansari (2006). Confronting Iran: The Failure of American Foreign Policy and the Roots of Mistrust. Hurst Publishers. s. 198. ISBN 1850658099. 
  4. ^ Allison Hantschel (2005). Special Plans: The Blogs on Douglas Feith & the Faulty Intelligence That Led to War. Franklin, Beedle & Associates, Inc. s. 66. ISBN 1590280490. 
  5. ^ Middle East Report. Middle East Research & Information Project, JSTOR. 2005. s. 55. ISBN 1590280490. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ali Hamenei</span> 2. İran dinî lideri

Seyyid Ali Hüseyni Hamenei, İranlı din ve siyaset adamı, Şii merci-i taklid ve 1989'dan beri İran'ın ikinci yüce lideri. 1981-1989 yılları arasında İran'ın üçüncü cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. Hamenei, Orta Doğu'da en uzun süre görev yapan devlet başkanı ve Şah Muhammed Rıza Pehlevi'den sonra geçen yüzyılın en uzun süre görev yapan ikinci İran lideri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hizbullah (Lübnan)</span> Lübnan merkezli Şii İslamcı siyasi parti ve militan grup

Hizbullah, Lübnan'da bulunan, hem sivil hem de askeri kanadı olan Şiî inançlı siyasi ve askeri parti. 1982 yılında başta İsrail'i, o zamanlar işgal etmekte olduğu Güney Lübnan'dan çıkartmak ve ardından İsrail'i yıkmak amacıyla kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Güney Azerbaycan</span> İranın kuzeybatı bölgesi

Azerbaycan, Güney Azerbaycan veya İran Azerbaycanı, İran'ın kuzeybatısında yer alan tarihi bölge. Günümüzde İran'ın Doğu Azerbaycan, Batı Azerbaycan, Erdebil və Zencan Eyaletlerini Kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Ajax Operasyonu</span>

Ajax Operasyonu, Birleşik Krallık ve ABD tarafından, İran'ın demokratik olarak seçilen milliyetçi kabine ve başbakan Muhammed Musaddık'ı devirmek ve Pehlevi ailesini yeniden iktidara getirmek amacıyla düzenlenen örtülü harekâttır. Operasyon ayrıca ABD'nin barış zamanında yabancı bir hükûmeti devirmek için giriştiği ilk gizli eylemdi.

<span class="mw-page-title-main">Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi</span> Basra Körfezine kıyısı bulunan altı Arap ülkesinin oluşturduğu ülkeler topluluğu

Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi, kısaca Körfez İşbirliği Konseyi resmi adı ile Arapça: مجلس التعاون لدول الخليج العربیه, Basra Körfezi'ne kıyısı bulunan altı Arap ülkesinin ekonomik, siyasal ve sosyal hedefler ile bir araya gelmesiyle oluşturduğu bir ülkeler topluluğudur.

<span class="mw-page-title-main">Ağrı ayaklanmaları</span> 1926-1930 yılları arasında Ağrı Dağı ve civarı ile İran topraklarının da dahil olduğu bir coğrafyada meydana gelen Kürt ayaklanmaları

Ağrı ayaklanmaları veya Ararat İsyanı 1926-1930 yılları arasında Ağrı Dağı ve civarı ile İran topraklarının da dahil olduğu bir coğrafyada meydana gelen Kürt ayaklanmalarıdır. 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı'nın etkilerinin olduğu bir zamanla birleşen bu dönemde, Türkiye'nin isyanı bastırmak için yaptığı harcamalar ekonomik krize neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">İran halkları</span> çeşitli Hint-Avrupa etno-linguistik grubu

İran halkları, Hint-Avrupa dil ailesine bağlı Hint-İran dillerinin, bir alt grubu olan İran dillerini konuşan dilsel ve etnik toplulukların bir toplamıdır. İran platosu boyunca Hindukuş Dağları'ndan Anadolu'ya kadar ve Orta Asya'dan Basra Körfezi'ne dek yayılmışlardır. İran halkları veya İrani halklar ifadeleri, bugünkü İran devletinin sınırları içinde yaşayan İran vatandaşları ile karıştırılmaması için "İranlı" yerine kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Antik İran</span> İran kültürel etkisine sahip bölge

Antik İran ya da Büyük İran sözcüğünün anlamı İran kültürel etkisine sahip bölgeleri ifade eder. Kabaca İran kültürünün yeri olan İran Platosu merkezinde olmak üzere Kafkasya, Doğu Anadolu Bölgesi toprakları, İndus Nehri ve Pakistan içeren topraklar içerisinde kalan bölgenin tarihsel adıdır. Ayrıca İran kültürüne etki eden bu terimi Encyclopædia Iranica tarafından da kullanılmaktadr.

<span class="mw-page-title-main">İran Azerileri</span> İran Azerbaycanı Türkleri

İran Azerileri, Kuzey İran Azerileri, Güney Azerileri, Güney Azerbaycanlılar, İran Azerbaycanlıları ya da İran Türkleri;, İran'da Güney Azerbaycan denen ve Türkiye, Ermenistan ve Azerbaycan sınırına yakın bölgelerde yaşayan ve İran Türklerinin büyük çoğunluğunu oluşturan Azerilerdir. 70 milyon nüfuslu İran'ın üçte birinden fazlasını oluştururlar. İran'da Azeriler en büyük Türk grubudur ve Farsçadaki İran Türkleri adı öncelikle İran Azerileri için kullanılmaktadır. Tebriz, Erdebil, Zencan ve Urumiye bölgelerinde de yoğun olarak yaşayan Azerilerin başkent Tahran'daki nüfusları da oldukça yüksek ve Tahran pazarına büyük oranda Azeri tüccarlar hakimdir. Çok heterojen etno-linguistik grubun üyeleri olan Azeriler, çok farklı sosyoekonomik koşullar altında yaşamlarını sürdürür.

<span class="mw-page-title-main">Mesud Recavi</span>

Mesud Recavi İran'da gerek ülke içinde, gerekse de ülke dışında, mevcut rejime muhalefet eden İran Ulusal Direniş Konseyi'nin (İUDK) başkanı. Aynı zamanda Halkın Mücahitleri Örgütü'nün (HMÖ) Genel Sekreteri. 1981 yılında İran'ı terk ettikten sonra, Fransa ve Irak'ta yaşadı. ABD'nin 2003 Irak İşgali'nden bu yana, toplum içinde herhangi bir yerde görüntü vermemiştir. Hayatta olup olmadığı konusunda çeşitli spekülasyonlar mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">İran yüce lideri</span> İran İslam Cumhuriyetinin devlet başkanı

İran yüce lideri, (Farsça: رهبر معظم ایران, rehber-i muazzam-i İran,) Devrim lideri, resmi adıyla Yüce Rehberlik Makamı, İran'ın başı ve en yüksek siyasi ve dini otoritesi, yüce lideridir. Silahlı Kuvvetler, yargı sistemi, devlet televizyonu ve diğer kilit hükûmet kuruluşları, yüce liderin kontrolü altındadır. Yüce lider seçildikten sonra Uzmanlar Meclisi tarafından denetlenir. Ancak bugüne kadar denetleme yapılmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">İran Anayasası</span>

İran Anayasası, 3 Aralık 1979'da referandumla kabul edildi ve 1906 İran Anayasası'nın yerine yürürlüğe girdi. 28 Temmuz 1989'da değiştirildi. Anayasa teokratik ve demokratik unsurlardan oluşan melez bir yapıya sahip deniliyor. Birinci ve ikinci maddeler İran'ın teokratik temelini belirler, altıncı madde cumhurbaşkanlığı ve parlamento için popüler seçimleri zorunlu kılıyor. Bununla birlikte, tüm demokratik usuller ve haklar, Anayasa Koruma Konseyi'ne ve sekizinci bölümde yetkileri açıklanan Dini Lider'e bağlıdır.

İslam Fedaileri, İran'da güçlü siyasi eylemleri olan Şii köktendinci grup. Nevvab Safevi takma adlı ilahiyat öğrencisi tarafından 1946'da kurulan grup, 1989'dan bu yana kayıtlı bir siyasi partidir. Grup çeşitli siyasilere suikastlar düzenlediğinden ötürü terör örgütü olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Millî Cephe (İran)</span> İranda siyasi parti

Millî Cephe veya İran'ın Millî Cephesi, İran'da muhalif politik örgüttür, Muhammed Musaddık tarafından 1949'da kurulmuştur. 1950'lerin başında demokrasiye öncülük edememiş olmasına rağmen İran'da faaliyet gösteren en eski ve tartışmasız en büyük demokrasi yanlısı gruptur.

Kürt karşıtlığı veya Kürdofobi, Kürt diline, Kürt kültürüne ve Kürt halkına karşı duyulan nefret, ön yargı, düşmanlık, aşağılama ve benzeri duygulardan beslenen ırkçılıktır. Kürt halklarının yaşadığı Türkiye, İran, Irak ve Suriye gibi yoğunluklu olarak Kürt azınlığa ev sahipliği yapan belli başlı ülkelerin yürüttüğü yasak ve asimilasyon politikalarında ve bu politikalara bağlı olarak medyada ve günlük yaşamda Kürt karşıtlığına rastlanması şeklinde tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Hadi Hüsrevşahi</span>

Seyyid Hadi Hüsrevşahi, İranlı din görevlisi ve diplomat.

<span class="mw-page-title-main">Gence Muharebesi (1826)</span>

Gence Muharebesi veya Elisavetpol Muharebesi (ayrıca Elizabethpol, Yelisavetpol vd. 26 Eylül 1826'da 1826-1828 İran-Rus Savaşı sırasında gerçekleşen savaş.

<span class="mw-page-title-main">İran Kürdistan Komala Partisi</span>

İran Kürdistan Komala Partisi genellikle Komala olarak kısaltılır (Kürtçe:Komełe); (Farsça:کومله), İran'daki Kürtlerin sosyal demokrat etnik siyasi partisidir. Eskiden Marksist-Leninist komünist bağlara sahip olan Komala, elli yılı aşkın bir geçmişe sahip köklü bir partidir. Komala partisinin merkezi şu anda Irak Kürdistan Bölgesi'nde bulunuyor. Kürt direnişine liderlik etme geçmişine sahip silahlı bir özgürlükçü militan kanadı bulunmaktadır. Komala, anti-emperyalizmi ve Kürtlerin kendi kaderini tayin hakkını savunuyor.

<span class="mw-page-title-main">İran karşıtlığı</span>

Pers karşıtlığı, Persofobi veya İranofobi olarak da bilinen İran karşıtlığı, İran'a ve kültürüne ve İran ve İran kültürüyle ilişkilerine dayanan kişilere karşı düşmanlık, nefret, ayrımcılık veya önyargı duyguları ve ifadesidir.

<span class="mw-page-title-main">1987 Mekke olayı</span>

1987 Mekke olayı, 31 Temmuz 1987'de Mekke'de Hac ibadeti sırasında Şii hacılar ile Suudi Arabistan güvenlik güçleri arasında çıkan çatışma 400'den fazla kişinin ölümüyle sonuçlanan olay. Olay çeşitli şekillerde "isyan" veya "katliam" olarak tanımlanır.