İçeriğe atla

İran Havacılık Endüstrileri Organizasyonu

İran Havacılık Endüstrileri Organizasyonu
سازمان صنایع هوایی ایران
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi1966
Bağlılığıİran
AdresTahran, İran
Yönetici(ler)
  • Hossein Dehghan (Savunma ve Silahlı Kuvvetler Lojistiği Bakanlığı)
Web sitesimod.ir

İran Havacılık Endüstrileri Organizasyonu (IAIO) (Farsçaسازمان صنایع هوایی ایران) İran'ın askerî havacılık endüstrisini planlama, kontrol etme ve yönetme amacıyla 1966 yılında kurulmuştur.

Günümüzde, IAIO beş havacılık organizasyonunu yönetmekten sorumludur: SAHA, İran Uçak İmalat Sanayii Şirketi (HESA), PANHA, Qods Havacılık Sanayii ve Shahid Basir Endüstrisi. Bu beş kuruluş, İran savunma sanayisinde ve İran sivil havacılığında farklı ve tamamlayıcı rollere sahiptir ve GHODS hariç olmak üzere, onarım ve bakım tesislerinden binlerce çalışanı bulunan daha büyük savunma işletmelerine geçiş yapmışlardır.[1]

İran Helikopter Destekleme ve Yenileme Şirketi (IHSRC) veya PANHA 1969 yılında kuruldu. 1970 yılında İran Uçak Endüstrisi (IACI) ve 1974 yılında da Farsça kısaltması HESA olarak bilinen İran Uçak Üretim Endüstrisi Kurumu (IAMI) kuruldu. Diğer iki önemli şirket, İran Havacılık Endüstrisi Örgütü, İran Silahlı Kuvvetleri Havacılık Endüstrisi Örgütü (IAFAIO olarak da bilinir) ve Qods Havacılık Sanayii, 1980'lerin başında kuruldu.

Büyük projeler

HESA, IrAn-140-100'ü üretti ve uçurdu.

Eski İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad İran'da üretilen IR.AN-140.İran-140 gibi uçakların satın alınmasını tercih etmişti.[2]

İran Havacılık Endüstrileri Organizasyonu, önümüzdeki 10 yıl içinde Rusya ile birlikte 210 kişi kapasiteli 100 adet ileri Tupolev Tu-214 ve Tu-204 uçağının üretilmesini planlıyor.[3] İran, Kamov lisansı altında İran'da en az 50 adet Ka-32 helikopteri üretmeyi de planlıyor.[4] Muhtemelen İran-148 olarak adlandırılacak olan İran-140 ile benzer düzenlemelerle lisans altında olan 50 adet An-148 üretmek için de müzakereler devam etmektedir.[5][6][7] Hem de İran ile eşzamanlı başlamak üzere belli miktarda Tu-334 uçağının geliştirilmesi ve eş-imalatı için Rusya ile anlaşmalar imzalandı.[8] Ukrayna'nın Poltava Helikopter Şirketi ile yapılan bir başka anlaşma, İran'ın Aerokopter AK1-3 Sanka adlı ultra-hafif çok amaçlı helikopter imal etmesine imkân tanıdı.[9] Ancak İran, Birleşik Devletler İran'a karşı olan yaptırımlarını kaldırırsa Boeing ve Airbus yolcu uçaklarını sipariş etmek için hazır olduğunu açıkladı.[10] 2010 yılında İran Savunma Bakanlığı, 150'ye yakın yolcuyu taşımak üzere tasarlanmış, yurt içi seferler için üretilen orta boy bir yolcu uçağının üretim safhasına geçtiğini açıkladı.[11] Bu projenin 2018 yılında tamamlanması öngörülüyor.[12] Qaher-313, tek koltuklu gizli savaş uçağının prototipi, 2013'te açıklandı. 2016 yılında, İran Havacılık Teknoloji Geliştirme Merkezi (IATDH), teknoloji transferi için aviyonik ve bölümleri alanındaki birtakım bilgi temelli Fransız şirketleri ile anlaşmaya vardı.[13][14]

Jet motorları

2016 yılında, İran, "Owj" (Zenith) olarak adlandırılan ilk "ulusal turbojet motor"unu ürettiğini açıkladı.[15] 14.000'den fazla parçayla imal edilen bu motor, 50.000 feet'lik uçuşlar için uygun ve maksimum on ton ağırlığında olan uçaklara monte edilebiliyor.[15] İran, süper alaşımların ve İran'da üretilen özel fırınların bu motorun üretiminde kullanıldığını belirtiyor. Bazı analistler, bu motorun General Electric J85 turbojet motoruna (2040 yılına kadar ABD Hava Kuvvetleri ile birlikte çalışması bekleniyor) benzerlik gösterdiğini belirtti.[16]

Ayrıca bakınız

  • İran Savunma Bakanlığı

Kaynakça

  1. ^ John Pike. "Iran Aviation Industry". Globalsecurity.org. 4 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2012. 
  2. ^ YouTube'da video[]
  3. ^ Iran Daily - National 06/22/08
  4. ^ John Pike. "PANHA Iran Helicopter Support and Renewal Company". Globalsecurity.org. 21 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2012. 
  5. ^ John Pike. "An 148 (Antonov 148)". Globalsecurity.org. 12 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2012. 
  6. ^ "Government portal :: Iran ready to launch batch production of An-148 planes". Kmu.gov.ua. 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2012. 
  7. ^ "Iran plans to build Russian Ka-32 helicopters under license | World | RIA Novosti". En.rian.ru. 7 Mart 2012. 11 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2012. 
  8. ^ John Pike. "Tu-334". Globalsecurity.org. 21 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2012. 
  9. ^ "No Operation". Presstv.com. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2012. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2017. 
  11. ^ "No Operation". Presstv.com. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2012. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2017. 
  13. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2017. 
  14. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2017. 
  15. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 22 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2017. 
  16. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2017. 

Dış bağlantılar

Videolar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Uçak mühendisliği</span>

Uçak mühendisliği, hava ile etkileşimde bulunan taşıt, hareketsiz nesne ve cihazların tasarlanması, geliştirilmesi, üretilmesi, test edilmesi, bakım/onarım işlemlerinin yapılması ve tüm bu süreçlerin yönetilmesiyle ilgilenen mühendislik dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">TUSAŞ</span> Türk havacılık ve uzay sanayii şirketi

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) (TAI - Turkish Aerospace Industries, Inc.), Türkiye’de hava platformlarının tasarımı, geliştirilmesi, üretimi, tamamlanması, yenilenmesi ve satış sonrası hizmetleri alanlarındaki teknoloji merkezidir. Şirket dünyanın en büyük yolcu uçağı Airbus A380'e ve askerî nakliye uçağı Airbus A400M'ye parça üretmektedir. Ayrıca şirket 2013 yılında ilk uçuşunu gerçekleştiren Airbus A350'ye kanatçık üretmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Helikopter</span>

Helikopter, dikey kalkış ve iniş yapabilen döner kanatlı bir hava taşıtıdır. İsmin kökü Yunancada heliko pteron yani hareketli kanatlar anlamından gelir. Fransız Gustave Ponton d'Amécourt tarafından 1861'de ortaya atılmıştır. 1907 yılında Fransız Paul Cornu ilk motorlu helikopteri uçurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tupolev Tu-22M</span> uzun menzilli süpersonik bir konvaksiyonel bombardıman uçağı

Tu-22M (Ty-22M), Nato adıyla Backfire, değişken kanat yapısına sahip, uzun menzilli süpersonik bir konvaksiyonel bombardıman uçağıdır. En büyük kullanıcısı Rusya'dır. Osetya savaşında 1 tanesi vurularak düşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Tupolev Tu-154</span> SSCB yapımı orta menzili üç motorlu yolcu uçağı

Tupolev Tu-154 Rus yapımı orta menzili üç motorlu yolcu uçağıdır. Boeing 727 benzer bir tasarıma sahiptir. Rusya, Doğu Avrupa, Küba, Çekoslovakya ve daha pek çok ülkede kullanılan Rusya'nın en çok üretilen jet yolcu uçağıdır. Üretilen yolcu uçaklarının çoğu Aeroflot'da hizmet verdi. Hâlen 17 değişik havayolu şirketinde yılda 138 milyon yolcuyu taşımaktadır. Tasarımı sayesinde toprak ve buzul pistlere inebilir. Kuzey kutbu gibi aşırı soğuk ortamlardan etkilenmeden kalkış için bekleyebilir. Tu 154, 1 mach sürate ulaşabilen en hızlı yolcu uçağıdır.

Güvercinlik Havalimanı Ankara'nın 10 km batısında bir askerî havaalanıdır. Ankara'nın ilk havaalanı ve Türk Hava Yolları'nın ilk teknik bakım merkezi olmuş, daha sonra askerî amaçlara tahsis edilmiştir. Günümüzde Kara Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde yer almaktadır. Havaalanı'ndan Kara Kuvvetleri ve Jandarma Genel Komutanlığına bağlı birlikler ve Genelkurmay Başkanlığına doğrudan bağlı bazı birimler yararlanmaktadır. Kara Havacılık Komutanlığı da burada konuşlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İran Standart Saati</span> İranın kullandığı saat dilimi

İran Standart Saati (IRST) ya da İran Saati (IT) İran'ın kullandığı saat dilimidir. Diğer bir deyişle İran UTC+03.30'u kullanmaktadır. IRST 52,5 derece doğu meridyeni ile tanımlanır.

İran havacılık kazaları ve olayları listesi, 1950'den günümüze kadar İran'nde ve dış ülkelerde gerçekleşen İran devletine kayıtlı hava taşıtlarının karıştığı havacılık kazalarını ve olaylarını içeren listedir.

Air Koryo Pyongyang, Sünen-guyŏk merkezli, Kuzey Kore devletinin ulusal bayrak taşıyıcı havayolu şirketidir. Sunan Uluslararası Havalimanı tabanlıdır ve uluslararası olarak Asya ve Avrupa'daki noktalara tarifeli ve charter hizmetleri ile çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pilot lisansı</span> Hava taşıtlarını kullanmak için verilen belge

Pilot lisansı, herhangi bir hava taşıtında hususî veya profesyonel olarak pilotluk yapmak isteyenlerin edinmesi ve gerektiğinde yenilemesi gereken resmî belge. Aralarında Türkiye'nin de bulunduğu JAA ve EASA üyesi ülkelerde lisans (licence) olarak adlandırılırken, Kuzey Amerika'da sertifika (certificate) olarak adlandırılır. Sivil havacılıkta başlıca üç tür lisans mevcuttur: husûsî pilot lisansı (PPL), ticarî pilot lisansı (CPL) ve havayolu nakliye pilotu lisansı (ATPL).

<span class="mw-page-title-main">TUSAŞ Motor Sanayii A.Ş.</span> Türk motor mühendislik şirketi

TUSAŞ Motor Sanayii A.Ş. (TEI), 1985 yılında; Türk Hava Kuvvetleri envanterine girecek F-16 uçağına güç veren General Electric F110 motorunun üretilmesi kapsamında kurulan Türk motor şirketi.

<span class="mw-page-title-main">Kahhir 313</span>

Kahhir 313 veya Kahhir F313, İran Havacılık Endüstrileri Organizasyonu tarafından hazırlanan İran yapımı bir hayalet avcı uçağıdır. Uçak, İran'ın üçüncü yerli savaş uçağıdır. 2012 yılında çalışmalar başlamış ve 2 Şubat 2013 tarihinde kamuoyuna tanıtılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çin Havacılık Sanayii Kurumu</span>

Çin Havacılık Sanayii Kurumu, devlete ait Çinli havacılık ve savunma şirketi. Fortune Global 500 listesinde 159. sıradadır.

<span class="mw-page-title-main">İlyuşin İl-78</span>

İlyuşin İl-78, İlyuşin tarafından üretilen Sovyet yapımı bir tanker uçağıdir. Uçak, İlyuşin İl-76 üzerinden geliştirilmiş olup ilk uçuşunu 26 Haziran 1983 tarihinde gerçekleştirmiştir ve 1984 yılında hizmete girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">HESA Saike</span> İran yapımı avcı uçağı

HESA Saike, HESA tarafından üretilen İran yapımı bir avcı uçağıdır. İlk uçuşunu Temmuz 2004 tarihinde gerçekleştirmiş olup Eylül 2007 tarihinde hizmete girmiştir. Uçak, Northrop F-5 temelli Azarakeş uçağının ikinci neslidir.

<span class="mw-page-title-main">Sud Aviation Caravelle</span>

Sud Aviation Caravelle, Sud Aviation tarafından üretilen bir Fransa yapımı bölgesel jet yolcu uçağıdır. Uçak, ilk uçusunun 27 Mayıs 1955 tarihinde gerçekleştirdi ve 26 Nisan 1959 tarihinde hizmete girdi. Caravelle, kısa ve orta mensafeli pazar için geliştirilen ilk jet uçağı olma özelliğini taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Alrosa'nın 514 sefer sayılı uçuşu</span>

Alrosa'nın 514 sefer sayılı uçuşu 7 Eylül 2010'de bir Tupolev Tu-154M (RA-85684) ile gerçekleştirilen ve Udaçni'den Moskova'ya yapılan bir iç hat uçuşu sırasında elektrik arızası yaşanmasıyla acil iniş gerçekleştirmiştir. Uçaktaki 81 kişiden yaralanan veya ölen olmadı.

Iran Aseman Airlines Tahran merkezli üçüncü en büyük İran havayoludur. Tarifeli iç hat yolcu hizmetleri ve bölgesel uluslararası hizmetler yürütür.

Qods Havacılık Sanayii Şirketi, 1985 yılında kurulmuş bir havacılık şirketidir ve İran devletine aittir. Uzmanlık alanı insansız hava araçlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">İran Uçak İmalat Sanayi Şirketi</span>

İran Uçak İmalat Sanayi Şirketi ya da Farsça kısaltmasıyla HESA, İranlı bir uçak üretim şirketidir. 1976 yılında kurulan HESA, İran Havacılık Endüstrileri Organizasyonu'na (IAIO) aittir. Genel merkezi İsfahan'daki Şahinşehr'de bulunmaktadır. Şirketin kurulduğu yaklaşık 2 milyon metrekare veya 2000 dönümlük arazi, bölgedeki önemli ailelerden olan Borumendd ailesi tarafından hediye edilmiştir. Firmanın binlerce metrekare açık alanı mevcut olup, 250.000 metrekarelik mağaza ve hangar alanı; parça imalat, montaj, laboratuvarlar, uçuş test tesisleri ve üretime hazırlık atölyeleri için ayrılmıştır.