İçeriğe atla

İran-Sırbistan ilişkileri

İran-Sırbistan ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde İran ve Sırbistan

İran

Sırbistan

İran-Sırbistan ilişkileri, İran İslam Cumhuriyeti ile Sırbistan Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkilerdir. İran'ın Belgrad'da bir büyükelçiliği ve Sırbistan'ın da Tahran'da bir büyükelçiliği bulunmaktadır. 2017 yılında Sırbistan hükûmeti, ikili ilişkileri geliştirmek ve Sırbistan'a turist ve yatırımcı çekmek amacıyla ülkeye seyahat etmek isteyen İran ve Hindistan vatandaşlarına yönelik vize zorunluluğunu kaldıran bir yasa çıkardığını duyurdu. İran'ın 1990'lı yıllarda o zamanlar Yugoslavya'nın bir parçası olan Sırbistan ile ilişkileri, Bosnalı Sırp güçlerine karşı Bosnalı Müslümanları desteklediği için gergindi. Eski bir İslam Devrim Muhafızları Birliği (IRGC) komutanına göre, Devrim Muhafızları savaş sırasında Bosnalı mücahit savaşçıları eğitmek için 400 savaşçısını Bosna'ya gönderdi. Eğitimin yanı sıra, İran'a Clinton yönetimi tarafından Bosna ordusuna saldırı tüfekleri, mühimmat, havan topları, tanksavar silahları ve SAM'lar da dahil olmak üzere geniş bir silah yelpazesi sağlaması için yeşil ışık yakıldı. Kosova Savaşı sırasındaki asılsız raporlar, İran'ın Kosova Kurtuluş Ordusu'na dört adede kadar silah sevkiyatı gönderdiğini belirtiyordu. Ancak bugün İran, Kosova'yı egemen bir devlet olarak tanımadığı için iki ülke arasında resmi diplomatik ilişkiler mevcut değildir. 13 Mart 2008'de İran cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, İran'ın bölgenin sorunlarını ve koşullarını değerlendirdikten sonra Kosova'nın bağımsızlığını tanımamaya karar verdiğini söyledi. Mart 2008'in başlarında, İran'ın Rusya Büyükelçisi Gulamrıza Ensari, "Bu sorunun çok önemli yönleri var. Açık konuşmak gerekirse, Birleşmiş Milletler üyelerinden birini ikiye böldü, ancak 1244. Madde Sırbistan'ın toprak bütünlüğünü teyit ediyor. Bu çok garip bir olay. Bazı ülkelerin uluslararası örgütleri zayıflatmaya çalıştığını düşünüyoruz. Şu anda İran, Kosova'nın geleceği sorununu inceliyor. İran... uluslararası örgütlerin zayıflamasından duyduğu endişeyi dile getiriyor."

Eylül 2011'de, İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Muhammed Ahundzade, o yıl Belgrad'da düzenlenen yıllık NAM konseyi sırasında Sırbistan'ı ziyaret etti ve İran'ın Kosova'yı egemen bir ulus olarak tanımadığını açıkladı.

Nisan 2012'de Belgrad'a yaptığı bir ziyaret sırasında İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Ramin Mehmanperest, İran'ın Kosova'nın bağımsızlığını tanımama kararına bağlı kalacağını ve Sırbistan ile dostane ilişkiler umduğunu açıkladı. Bir yıldan kısa bir süre sonra Ivan Mrkić, Bağlantısızlar Hareketi'nin 16. Zirvesinde Sırbistan'ı temsil etmek üzere Tahran'a gitti . 31 Ağustos 2012'de Mrkić'in zirve katılımcılarına Sırbistan'ın AB'ye katılıma odaklanırken NAM üye ülkeleriyle ilişkilerini sürdürmek istediğini söylediği bildirildi.

Nisan 2021'de İran, Kosova ile olan anlaşmazlığında Sırbistan'a desteğini yeniden doğruladı.

23 Ağustos 2017'de Sırbistan hükûmeti web sitesinde İran İslam Cumhuriyeti vatandaşlarının yanı sıra Hindistan vatandaşlarının da vize almak için başvuruda bulunmadan Sırbistan'a seyahat edebileceklerini duyurdu. Bu anlaşma, 8 Ekim 2018'de AB'nin baskısı üzerine Sırp hükûmeti tarafından yürürlükten kaldırıldı ve kaldırma 17 Ekim 2018'de yürürlüğe girdi.

Anlaşma yürürlükten kaldırılmadan önce üç İran havayolu şirketi Tahran ile Belgrad arasında uçuşlar sürdürüyordu.  Kaldırılmanın ardından yalnızca Mahan Air, İran ile Sırbistan arasında doğrudan tarifeli uçuşlar gerçekleştiriyor.

Bugün Belgrad'da İran büyükelçiliğinin yanı sıra bir de İran kültür merkezi bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Slobodan Milošević</span> Sırbistanın ilk cumhurbaşkanı

Slobodan Milošević, Sırbistan ve Yugoslavya'nın eski devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki diplomatik temsilcilikler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'deki diplomatik temsilcilikler listesi , Türkiye'de diğer ülkelerin bulundurduğu diplomatik ve konsüler temsilciliklerin listesini içermektedir. Başkent Ankara'da 135 yerleşik büyükelçilik bulunmaktadır. İstanbul ise 73’ü başkonsolosluk, 1'i konsolosluk olmak üzere 74 diplomatik misyona ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya'nın dağılması</span>

Yugoslavya’nın dağılması, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin Josip Broz Tito'nun ölümünden sonra artan etnik çekişmeler, ekonomik bunalım ve Doğu Avrupa'daki değişiklikler nedeniyle 1980'lerin sonlarından 2000'li yıllara kadar yaklaşık 20 yıl süren kanlı bir süreç sonunda yedi ayrı egemen ülkeye bölünmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kosova pasaportu</span>

Kosova pasaportu, kısmen tanınan Kosova vatandaşlarının yurt dışına çıkışta kullandıkları yolculuk belgesidir. Bu belge, Kosova vatandaşlığının kanıtı olarak hizmet etmeye ek olarak uluslararası yolculuğu kolaylaştırır. Dışişleri Bakanlığı ile çıkarılan diplomatik pasaportların istisnasıyla pasaportların verilmesi yalnız İçişleri Bakanlığı'nın ayrıcalığındadır. Kosova pasaportları, ICAO tarafından tavsiye edilen standart pasaport tasarımına uyar.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan pasaportu</span>

Sırp pasaportu her yaşta Sırp vatandaşlarına Sırbistan tarafından yayınlanan uluslararası seyahat belgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'ın vize politikası</span>

Azerbaycan hükümeti, belirli ülkelerin vatandaşlarına, belirli bir süre için vize almak zorunda kalmadan, umumi Azerbaycan pasaportu ile turizm veya iş amaçlı Azerbaycan ziyareti ve diplomatik ve hizmet pasaportu ile resmî amaçlı Azerbaycan ziyareti için giriş izni verir. Diğer ülkelerin vatandaşları, Azerbaycan Cumhuriyeti büyükelçiliklerinden veya konsolosluklarından, Azerbaycan'a seyahat etmeden önce vize almak zorundadır.

<span class="mw-page-title-main">Željko Ražnatović</span> sırp askeri komutanı ve suçlu; Slovenya, Yugoslavya Federal Halk Cumhuriyeti’nde doğdu

Željko Ražnatović, daha çok Arkan olarak bilinir, Sırp bir gangster, politikacı, spor yöneticisi, paramiliter komutan ve Yugoslav Savaşları sırasında Sırp Gönüllü Muhafızları ya da bilinen adıyla Arkan'ın Kaplanları olarak adlandırılan Sırp paramiliter gücünün lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan-Türkiye ilişkileri</span>

Bu madde, Sırbistan-Türkiye ve eskiden beri süregelen Türk-Sırp ilişkilerini içerir.

Vizeden muaf ülkelerden birinden gelinmediği sürece Bosna-Hersek ziyaretçileri Bosna-Hersek diplomatik temsilciliklerinden vize almak zorundadırlar.

Vizeden muaf ülkelerden birinden gelinmediği sürece Sırbistan ziyaretçileri Sırp diplomatik temsilciliklerinden vize almak zorundadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Sırbistan ilişkileri</span>

Çin-Sırbistan ilişkileri, Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ile Sırbistan Cumhuriyeti devletleri arasındaki ikili ilişkileri kapsar. İki ülke arasında ilişkiler, Yugoslavya SFC'nin 1 Ekim 1949 tarihinde ÇHC'ni tanımasından beri muhafaza edilmiştir; diplomatik ilişkiler de 2 Ocak 1955 tarihinde, her iki ülkenin dışişleri bakanları arasında diplomatik notların değiştirilmesiyle resmen kuruldu. Çin'in Belgrad'da bir büyükelçiliği var; Çin ayrıca Kasım 2006'dan beri Sırbistan Hükûmeti'nin rızasıyla Priştine'de bir temsilci ofis işletmektedir. Sırbistan'ın Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay'da bir genel konsolosluğu vardır. 2017 yılında Çin ile Sırbistan, birbirlerinin vatandaşları için vize muafiyeti uyguladı.

<span class="mw-page-title-main">Vuk Jeremić</span> Sırp siyasetçi

Vuk Jeremić, Sırp diplomat, eski Sırbistan Dışişleri Bakanı ve Eylül 2012 ve Eylül 2013 tarihleri arasında Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun altmış yedinci oturum Başkanı. Jeremić, Belgrad doğumludur ve karma bir Hristiyan ve Müslüman hanede yetişmiştir. Babası, devlete ait tanınmış bir petrol şirketinin CEO'suydu ve annesi, Holokost sırasında Yahudileri kurtarmaları nedeniyle ölümünden sonra iki üyesi Yad Vashem tarafından Uluslararası Dürüstlerden ilan edilen tanınmış bir partizan aileden geliyordu. 1990'ların başında, henüz gençken, Jeremić ve ailesi, ülkenin komünist hükûmetinin düşmesinden sonra Yugoslavya'dan ayrılmak zorunda kaldılar. Jeremić sırasıyla 1998 ve 2003 yıllarında Cambridge ve Harvard'dan mezun oldu ve 1990'larda demokrasi yanlısı çeşitli öğrenci hareketlerinde aktif olarak yer aldı. 2000'li yılların başlarında, New York Times'ın Sırbistan'ın "en batıya yakın hükümeti" olarak gördüğü Başkan Boris Tadić'in hükûmetine danışman olarak katıldı. Mayıs 2007'de Tadić halen görevdeyken, Jeremić Dışişleri Bakanı olarak atandı. Görev süresi boyunca Sırbistan'ın Kosova'nın tek taraflı ayrılmasına karşı ateşli bir muhalefete öncülük etti, Sırp makamları bir dizi savaş suçu zanlısını tutukladı ve Lahey'deki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne iade etti ve Sırbistan ile Batı arasındaki ilişkilerde önemli bir iyileşme oldu. Avrupa Birliği 2009'da Sırbistan vatandaşlarına yönelik tüm vize kısıtlamalarını kaldırdı ve 2012'de aday ülke ilan etti.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek-Sırbistan ilişkileri</span>

Bosna-Hersek-Sırbistan ilişkileri, Bosna-Hersek ile Sırbistan arasındaki dış ilişkilerdir. Günümüz ülkelerinin her ikisi de Yugoslavya'nın kurucu ülkeleriydi. Her iki ülkedeki nüfusun çoğunluğu standart Sırp-Hırvatça'nın çeşitlerinden birini konuşuyor ve Sırbistan, Bosna-Hersek'teki en büyük yatırımcılardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek-Çin ilişkileri</span>

Bosna-Hersek-Çin ilişkileri, Bosna-Hersek ile Çin arasında farklı alanlarda sürdürülen ikili ilişkileri içerir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 3 Nisan 1995 tarihinde kuruldu. Pekin'de Bosna-Hersek, Saraybosna'da Çin büyükelçilikleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-Yugoslavya ilişkileri</span> İkili ilişkiler

Türkiye-Yugoslavya ilişkileri, Türkiye ile Yugoslavya arasındaki tarihi dış ilişkilerdi.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Sırbistan ilişkileri</span>

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile Sırbistan arasındaki ilişkiler ilk olarak 1882 yılında, yani Sırbistan'ın bir krallık olduğu dönemde, kuruldu. 1918 ile 2006 yılları arasında ABD, Yugoslavya Krallığı, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti ve ardıl devleti Sırbistan olan Yugoslavya Federal Cumhuriyeti ile ilişkiler sürdürdü.

Sırbistan-Venezuela ilişkileri, Sırbistan ve Venezuela arasındaki dış ilişkilerdir. Sırbistan, Venezuela'da Brasília'daki büyükelçiliği aracılığıyla temsil edilmektedir. Venezuela Sırbistan'da Belgrad, Sırbistan'daki büyükelçiliği aracılığıyla temsil edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Sırbistan ilişkileri</span>

İsrail-Sırbistan ilişkileri - Sırbistan Cumhuriyeti ile İsrail Cumhuriyeti arasındaki mevcut ikili ilişkiler. İsrail ile ilk diplomatik ilişkiler, Sırbistan'ın hala Yugoslavya'nın bir parçası olduğu 31 Ocak 1992'de kuruldu. İsrail'in Belgrad'da ve Sırbistan'ın Tel Aviv'de büyükelçiliği var Her iki ülkenin de ekonomik ve kültürel bağları bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan-Suudi Arabistan ilişkileri</span>

Suudi-Sırp ilişkileri, Suudi Arabistan ve Sırbistan arasındaki ikili ilişkileri ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">İran-Kosova ilişkileri</span>

İran-Kosova ilişkileri, İran ve Kosova arasındaki dış ilişkilerdir. İran, Kosova'yı egemen bir devlet olarak tanımadığı için iki ülke arasında resmi diplomatik ilişkiler mevcut değildir.