İçeriğe atla

İran-Kosova ilişkileri

İran-Kosova ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Iran ve Kosovo

İran

Kosova

İran-Kosova ilişkileri, İran ve Kosova[a] arasındaki dış ilişkilerdir. İran, Kosova'yı egemen bir devlet olarak tanımadığı için iki ülke arasında resmi diplomatik ilişkiler mevcut değildir.

Tarihi

13 Mart 2008'de İran cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, İran'ın bölgenin sorunlarını ve koşullarını değerlendirdikten sonra Kosova'nın bağımsızlığını tanımamaya karar verdiğini söyledi.[1]

Mart 2008'in başlarında, İran'ın Rusya Büyükelçisi Gulamrıza Ensari, "Bu sorunun çok önemli yönleri var. Açık konuşmak gerekirse, Birleşmiş Milletler üyelerinden birini ikiye böldü, ancak 1244. Madde Sırbistan'ın toprak bütünlüğünü teyit ediyor. Bu çok garip bir olay. Bazı ülkelerin uluslararası örgütleri zayıflatmaya çalıştığını düşünüyoruz. Şu anda İran, Kosova'nın geleceği sorununu inceliyor. İran... uluslararası örgütlerin zayıflamasından duyduğu endişeyi dile getiriyor."[2]

Eylül 2011'de, İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Muhammed Ahundzade, o yıl Belgrad'da düzenlenen yıllık NAM konseyi sırasında Sırbistan'ı ziyaret etti[3] ve İran'ın Kosova'yı egemen bir ulus olarak tanımadığını açıkladı.[4]

Nisan 2012'de Belgrad'a yaptığı bir ziyaret sırasında İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Ramin Mehmanperest, İran'ın Kosova'nın bağımsızlığını tanımama kararına bağlı kalacağını söyledi.[5]

Notlar

  1. ^ Kosova, Kosova Cumhuriyeti ile Sırbistan Cumhuriyeti arasındaki toprak anlaşmazlığının konusudur. Kosova Cumhuriyeti 17 Şubat 2008 tarihinde tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti. İki hükûmet, Brüksel Anlaşması'nın bir parçası olarak ilişkileri normalleştirmeye başladı. Kosova şu anda 193 Birleşmiş Milletler üye devletinin 98'i tarafından bağımsız bir devlet olarak tanınmaktadır. Toplamda 113 Birleşmiş Milletler üye devleti bir noktada Kosova'yı tanıdı ve bunlardan 15'i daha sonra tanımalarını geri çekti.

Kaynakça

  1. ^ Ahmadinejad: US 'Enemies of All Humanity', Alalam, 14 March 2008 Webarşiv şablonunda hata: |url= value. Boş.
  2. ^ Golamreza Ansari, Iran's Ambassador to Russia: "We don't have such missiles", Moscow News, 13 March 2008 Webarşiv şablonunda hata: |url= value. Boş.
  3. ^ "RTS – Nesvrstani ponovo u Beogradu (Serbian)". 29 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2022. 
  4. ^ Iran ne priznaje Kosovo, Kurir, 7 September 2011.
  5. ^ Tehran will not recognize Kosovo 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., International Radio Serbia, 11 April 2012

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ülke bayrakları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Aşağıda Birleşmiş Milletler tarafından bağımsız, egemen bir ülke olarak kabul edilen ve Birleşmiş Milletler'de üyeliği bulunan 193 ülke ile egemen bir devlet olarak kabul edilen ancak BM'de üyeliği bulunmayan Vatikan dahil toplam 194 ülkenin bayrağı ile yine ayrıca Birleşmiş Milletler üyesi en az bir ülke tarafından bağımsızlığı kabul edilen 9 ülke yer almaktadır. Birleşmiş Milletler üyesi tüm ülkeler tarafından bağımsızlığı kabul görmeyen bu ülkelerin isimleri italik olarak yazılmıştır. Belli bir ülkeye bağlı, idari açıdan söz konusu ülkelerin yönetiminde olan özerk bölgeler için ayrıca bağımlı topraklar listesi sayfasına bakınız.

<span class="mw-page-title-main">Ibrahim Rugova</span>

Ibrahim Rugova, Kosova Cumhurbaşkanı. 2002 yılından görev başında ölümüne dek Kosova Cumhurbaşkanlığı ve Kosova'nın önde gelen siyasi partisi Kosova Demokratik Birliği'nin (LDK) başkanı. 1944'te o dönemde Yugoslavya'nın bir parçası olan Kosova bölgesinin Çerçi (Cerrcë) köyünde doğmuştur. Babası ve dedesi II. Dünya Savaşı'nın hemen akabinde, Nazi Almanyası işgal güçleri ile iş birliği yaptıkları gerekçesiyle kurşuna dizilmişlerdir. Üniversite öğrenimini Paris'te Sorbonne Üniversitesi'nde yapmıştır. 1990'da ihracına dek Yugoslav Komünist Partisi'nin üyesi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kosova</span> Güneydoğu Avrupada bir ülke

Kosova, resmî adıyla Kosova Cumhuriyeti, Balkanlar'da bulunan ve dünyada sınırlı tanınırlığa sahip denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Kuzeyde ve doğuda Sırbistan, güneyde Kuzey Makedonya ve Arnavutluk, batıda ise Karadağ ile komşudur. 1999'da Birleşmiş Milletler kontrolü altına alınan Kosova, 2008'de Sırbistan'dan tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti. Mart 2020 itibarıyla 97 ülke tarafından tanınmaktadır. Kosova'nın bağımsızlığını tanımayan Sırbistan, bölgeyi kendisine bağlı Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi olarak kabul etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan-Türkiye ilişkileri</span>

Bu madde, Sırbistan-Türkiye ve eskiden beri süregelen Türk-Sırp ilişkilerini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Kosova'daki Orta Çağ Anıtları</span>

Kosova'daki Orta Çağ Anıtları, dört Sırp Ortodoks Hristiyan kilisesi ve manastırından oluşan bir Dünya Mirası Alanı olup, doğu Ortodoks Bizans ve batı Romanesk mimarisinin, Palaiolog Rönesans tarzını oluşturmak üzere birleşmesini temsil etmektedir. Yapılar, Orta Çağ'da Sırbistan'ın en önemli hanedanı olan Nemanjić hanedanının üyeleri tarafından kuruldu. Yapılar, tartışmalı Kosova topraklarında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Haya bint el-Hüseyin</span>

Haya bint El Hüseyin, eski Ürdün Kralı Hüseyin bin Talal'ın kızı, şimdiki Ürdün Kralı Abdullah Bin El Hüseyin'in kız kardeşi ve BAE Başkan Yardımcısı, BAE Başbakanı ve Dubai emiri Şeyh Muhammed bin Raşid el-Mektum'un eşi. 2007 yılında Birleşmiş Milletler Barış Elçisi olarak seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kore'nin diplomatik temsilcilikleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti'nin diplomatik misyonlarının bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kosova'da LGBT hakları</span>

Son senelerde Kosova'da, özellikle cinsel yönelime dayalı ayrımcılığın yasaklandığı yeni anayasanın kabul edilmesiyle lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) hakları konusunda ilerlemeler kaydedilmiştir. Buna rağmen, eşcinsellik, Kosova toplumunda yine bir tabu olarak algılanır.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Sırbistan ilişkileri</span>

Çin-Sırbistan ilişkileri, Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ile Sırbistan Cumhuriyeti devletleri arasındaki ikili ilişkileri kapsar. İki ülke arasında ilişkiler, Yugoslavya SFC'nin 1 Ekim 1949 tarihinde ÇHC'ni tanımasından beri muhafaza edilmiştir; diplomatik ilişkiler de 2 Ocak 1955 tarihinde, her iki ülkenin dışişleri bakanları arasında diplomatik notların değiştirilmesiyle resmen kuruldu. Çin'in Belgrad'da bir büyükelçiliği var; Çin ayrıca Kasım 2006'dan beri Sırbistan Hükûmeti'nin rızasıyla Priştine'de bir temsilci ofis işletmektedir. Sırbistan'ın Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay'da bir genel konsolosluğu vardır. 2017 yılında Çin ile Sırbistan, birbirlerinin vatandaşları için vize muafiyeti uyguladı.

<span class="mw-page-title-main">Kosova-Sırbistan ilişkileri</span>

Kosova, Sırbistan'ın reddettiği bir hareketle, 2008 yılında tek taraflı olarak Sırbistan'dan bağımsızlığını ilan etti. Sırbistan, Kosova'yı bağımsız bir devlet olarak tanımıyor ve Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi olduğunu iddia etmeye devam ediyor. Başlangıçta iki ülke arasında hiçbir ilişki yoktu; ancak sonraki yıllarda iki taraf arasında diyalog ve işbirliği artmıştır.

Brüksel Anlaşması, resmi adıyla İlişkilerin Normalleştirilmesini Yöneten İlk İlkeler Anlaşması, Sırbistan ve Kosova hükûmetleri arasında ilişkilerinin normalleşmesi üzerine yapılmıştır. Avrupa Birliği himayesinde Brüksel'de her iki tarafça da müzakere edildi ve prensipte imzalanarak sonuçlandırıldı. Müzakerelere Sırbistan Başbakanı Ivica Dačić ve Kosova Başbakanı Hashim Thaçi başkanlık etti ve AB Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton arabuluculuk yaptı. Anlaşma 19 Nisan 2013 tarihinde imzalanmıştır. Sırbistan hükümeti Kosova'yı bağımsız bir devlet olarak tanımıyor, ancak yine de Brüksel Anlaşması uyarınca Kosova hükümeti ile ilişkileri normalleştirmeye başladı. İlişkilerin normalleşmesi terimi belirsiz ve dolayısıyla büyük ölçüde sorunludur. Sırbistan cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic 2018'de anlaşmanın Sırbistan için zor bir uzlaşma olduğunu ve kendisine göre tüm yükümlülüklerin yerine getirildiğini söyledi.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Polonya ilişkileri</span>

Polonya Cumhuriyeti ve Belarus Cumhuriyeti 2 Mart 1992'de diplomatik ilişkiler kurdular. Polonya, Belarus'un bağımsızlığını tanıyan ilk ülkelerden biriydi. Polonya-Litvanya Topluluğu'nun ve daha sonra Rus İmparatorluğu'nun bir parçası oldukları için her iki ülke de ortak bir sınırı paylaşıyor ve ortak tarihlere sahipler. İk ülkede Ekim 1945'te Birleşmiş Milletler'e asıl üyeler olarak katıldılar.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Sırbistan ilişkileri</span>

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile Sırbistan arasındaki ilişkiler ilk olarak 1882 yılında, yani Sırbistan'ın bir krallık olduğu dönemde, kuruldu. 1918 ile 2006 yılları arasında ABD, Yugoslavya Krallığı, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti ve ardıl devleti Sırbistan olan Yugoslavya Federal Cumhuriyeti ile ilişkiler sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk-Sırbistan ilişkileri</span>

Arnavutluk ve Sırbistan arasındaki ilişkiler, bir dizi tarihi ve siyasi olay nedeniyle karmaşık ve büyük ölçüde düşmanca olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan-Ukrayna ilişkileri</span>

Sırbistan-Ukrayna ilişkileri, Sırbistan ve Ukrayna arasındaki dış ilişkilerdir. Sırbistan, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nin doğrudan halefi olarak 15 Nisan 1994'te Ukrayna'yı tanıdı. Ukrayna ve Yugoslavya Federal Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkiler 15 Nisan 1994'te kuruldu.

Sırbistan-Venezuela ilişkileri, Sırbistan ve Venezuela arasındaki dış ilişkilerdir. Sırbistan, Venezuela'da Brasília'daki büyükelçiliği aracılığıyla temsil edilmektedir. Venezuela Sırbistan'da Belgrad, Sırbistan'daki büyükelçiliği aracılığıyla temsil edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan-Suudi Arabistan ilişkileri</span>

Suudi-Sırp ilişkileri, Suudi Arabistan ve Sırbistan arasındaki ikili ilişkileri ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Kuzey Makedonya ilişkileri</span>

İsrail-Kuzey Makedonya ilişkileri, İsrail ve Kuzey Makedonya arasındaki ikili siyasi ilişkileri ifade eder. Kuzey Makedonya'nın Tel Aviv'de büyükelçiliği vardır. İsrail'in yerleşik bir büyükelçisi yok.

<span class="mw-page-title-main">Agim Çeku</span>

Agim Çeku, Kosovalı bir politikacı, Kosova Güvenlik Güçleri eski Bakanı ve eski Başbakan. Askeri geçmişiyle, 1998-1999'da Sırp yönetimine karşı savaşan Kosova Kurtuluş Ordusu'nun (KLA) komutanıydı, daha önce Hırvat Ordusu'nda Hırvat Bağımsızlık Savaşı'nda komutandı.

<span class="mw-page-title-main">İran-Sırbistan ilişkileri</span>

İran-Sırbistan ilişkileri, İran İslam Cumhuriyeti ile Sırbistan Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkilerdir. İran'ın Belgrad'da bir büyükelçiliği ve Sırbistan'ın da Tahran'da bir büyükelçiliği bulunmaktadır. 2017 yılında Sırbistan hükûmeti, ikili ilişkileri geliştirmek ve Sırbistan'a turist ve yatırımcı çekmek amacıyla ülkeye seyahat etmek isteyen İran ve Hindistan vatandaşlarına yönelik vize zorunluluğunu kaldıran bir yasa çıkardığını duyurdu. İran'ın 1990'lı yıllarda o zamanlar Yugoslavya'nın bir parçası olan Sırbistan ile ilişkileri, Bosnalı Sırp güçlerine karşı Bosnalı Müslümanları desteklediği için gergindi. Eski bir İslam Devrim Muhafızları Birliği (IRGC) komutanına göre, Devrim Muhafızları savaş sırasında Bosnalı mücahit savaşçıları eğitmek için 400 savaşçısını Bosna'ya gönderdi. Eğitimin yanı sıra, İran'a Clinton yönetimi tarafından Bosna ordusuna saldırı tüfekleri, mühimmat, havan topları, tanksavar silahları ve SAM'lar da dahil olmak üzere geniş bir silah yelpazesi sağlaması için yeşil ışık yakıldı. Kosova Savaşı sırasındaki asılsız raporlar, İran'ın Kosova Kurtuluş Ordusu'na dört adede kadar silah sevkiyatı gönderdiğini belirtiyordu. Ancak bugün İran, Kosova'yı egemen bir devlet olarak tanımadığı için iki ülke arasında resmi diplomatik ilişkiler mevcut değildir. 13 Mart 2008'de İran cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, İran'ın bölgenin sorunlarını ve koşullarını değerlendirdikten sonra Kosova'nın bağımsızlığını tanımamaya karar verdiğini söyledi. Mart 2008'in başlarında, İran'ın Rusya Büyükelçisi Gulamrıza Ensari, "Bu sorunun çok önemli yönleri var. Açık konuşmak gerekirse, Birleşmiş Milletler üyelerinden birini ikiye böldü, ancak 1244. Madde Sırbistan'ın toprak bütünlüğünü teyit ediyor. Bu çok garip bir olay. Bazı ülkelerin uluslararası örgütleri zayıflatmaya çalıştığını düşünüyoruz. Şu anda İran, Kosova'nın geleceği sorununu inceliyor. İran... uluslararası örgütlerin zayıflamasından duyduğu endişeyi dile getiriyor."