İçeriğe atla

İran'daki depremler listesi

İran'da depremler, 1990-2006, United States Geological Survey

İran dünyada sismik olarak çok aktif ülkelerden biridir, pek büyük fay hattı boydan boya geçer ki[1] bu ülkenin en az %90'ını kapsar.[2] Bu yüzden, İran'da sıklıkla yıkıcı depremler yaşanır.

Jeoloji ve tarih

İran platosu, aktif katlanma, kırılma ve volkanik püskürmeleri içeren çok tipteki tektonik aktivitelere konudur. İran pek çok fay hattına sahiptir ki bu da özellikle ülkenin başşehrinde yaşamayı tehlikeli yapar. Bu ayrıca onun uzun tarihinde feleket getiren deprem aktiviteleri ile bilinir. Bu depremler yalnız binlerce kişiyi öldürmedi aynı zamanda tabii kaynakların da israfına yol açtı.[3] 1900 yılından beri İran depremleri nedeniyle en az 126.000 kişi öldü.[3]

21. yüzyıl

Tarih Zaman Merkez Büyüklük Kayıplar Koordinatlar Resmî isim
23 Şubat 2020 08:53
19:00 		Hoy5.8
5.9 		10 (Türkiye)38°19′48.4″K 44°34′14.9″D / 38.330111°K 44.570806°D / 38.330111; 44.5708062020 İran-Türkiye depremleri
12 Kasım 201721:48Kirmanşah7.362034°53′9″K 45°56′27″D / 34.88583°K 45.94083°D / 34.88583; 45.940832017 Kirmanşah depremi
11 Ağustos 2012 16:53 Verzikan 6.2 En az 306 2012 Verzikan Depremi
10 Eylül, 200811:00:34Keşm6.1726°44′34.8″K 55°49′40.8″D / 26.743000°K 55.828000°D / 26.743000; 55.8280002008 Bandar Abbas depremi
31 Mart, 200601:17:01Borucerd6.1[4]70[4]33°34′51.6″K 48°47′38.4″D / 33.581000°K 48.794000°D / 33.581000; 48.7940002006 Borujerd depremi
27 Kasım, 200510:22:19Keşm6.0[5]13[5]26°47′2.4″K 55°50′49.2″D / 26.784000°K 55.847000°D / 26.784000; 55.8470002005 Keşm depremi
22 Şubat, 200502:25:22Zarand6.4[6]En az 602[7]30°44′27.6″K 56°52′37.2″D / 30.741000°K 56.877000°D / 30.741000; 56.8770002005 Zarand depremi
28 Mayıs, 200412:38:46Mazenderan6.3[8]En az 35[8]36°16′12″K 51°34′30″D / 36.27000°K 51.57500°D / 36.27000; 51.575002004 Māzandarān depremi
26 Aralık, 200301:56:52Bam6.6[9]En az 30,000[9]29°0′14.4″K 58°20′13.2″D / 29.004000°K 58.337000°D / 29.004000; 58.3370002003 Bam depremi
22 Haziran, 200202:58:21Kazvin6.5[10]262[2]35°40′8.4″K 48°55′58.8″D / 35.669000°K 48.933000°D / 35.669000; 48.9330002002 Bou'in-Zahra depremi
Kervansaray Hafezi, 18nci yüzyılda inşa edildi, 2006 Borujerd depremi'nde tahrip oldu.

20. yüzyıl

Tarih Zaman Merkez Büyüklük Kayıplar Koordinatlar Resmî isim
14 Mart, 199819:40:02Golbaf6.6[11]5[11]30°9′K 57°36′D / 30.150°K 57.600°D / 30.150; 57.6001998 Golbaf depremi
10 Mayıs, 199707:57:29Kaen7.31,567[12]33°49′12″K 59°48′0″D / 33.82000°K 59.80000°D / 33.82000; 59.800001997 Kaen depremi
28 Şubat, 1997Erdebil6.0[13]-38°15′K 48°17′D / 38.250°K 48.283°D / 38.250; 48.2831997 Ardabil depremi
20 Haziran, 1990(Manjil-Rudbar)7.4[14]en son 40,000[14]37°0′K 49°24′D / 37.000°K 49.400°D / 37.000; 49.4001990 Manjil-Rudbar depremi
28 Temmuz, 1981Güney İran7.3[15]1,500[15]30°0′K 57°48′D / 30.000°K 57.800°D / 30.000; 57.800Temmuz 1981 güney İran depremi
11 Haziran, 1981Güney İran6.9[15]3,000[15]29°54′K 57°42′D / 29.900°K 57.700°D / 29.900; 57.700Haziran 1981 güney İran depremi
16 Eylül, 1978Tabas7.8[15]15,000[15]33°12′K 57°24′D / 33.200°K 57.400°D / 33.200; 57.4001978 Tabas depremi
10 Nisan, 19727.1[15]5,054[15]28°24′K 52°48′D / 28.400°K 52.800°D / 28.400; 52.8001972 güney İran depremi
31 Ağustos, 1968Daşt-e Bayaz7.3[16]En az 7,000[16]33°54′0″K 69°1′12″D / 33.90000°K 69.02000°D / 33.90000; 69.020001968 Dasht-e Bayaz ve Ferdows depremi
10 Şubat, 196516:09Bostanabad-e Bala5.1201965 Bostanabad-e Bala depremi
1 Eylül, 1962Buyin Zehra7.1[16]12,225[16]35°36′K 49°54′D / 35.600°K 49.900°D / 35.600; 49.9001962 Bou'in-Zahra depremi
13 Aralık, 1957Sahneh7.1[16]1,130[16]34°21′0″K 47°40′12″D / 34.35000°K 47.67000°D / 34.35000; 47.670001957 Sahneh depremi
2 Temmuz, 1957Mazenderan7.1[16]1,200[16]36°8′24″K 52°42′0″D / 36.14000°K 52.70000°D / 36.14000; 52.700001957 Māzandarān depremi
12 Şubat, 1953Torud6.59701953 Torud depremi
5 Ağustos, 1947Pasni7.31947 Pasni depremi
6 Mayıs, 1930Salmas7.2[15]2, 500[15]38°9′K 44°42′D / 38.150°K 44.700°D / 38.150; 44.7001930 Salmas depremi
1 Mayıs, 1929Kopet Dağları7.4[15]3,800[15]37°51′K 57°45′D / 37.850°K 57.750°D / 37.850; 57.7501929 Kopet Dağları depremi
25 Mayıs, 1923Torbat Haydariye5.7[15]2,200[15]33°24′K 49°6′D / 33.400°K 49.100°D / 33.400; 49.1001923 Torbat-e Heydariyeh depremi
23 Ocak, 1909Silakhor7.3[16]6,000[16]33°24′K 49°6′D / 33.400°K 49.100°D / 33.400; 49.1001909 Silakhor depremi

Diğer

Tarih Zaman Merkez Büyüklük Kayıplar Koordinatlar Resmî isim
7 Haziran 1755KaşanBilinmiyor40,00033°59′K 51°27′D / 33.983°K 51.450°D / 33.983; 51.4501755 Kaşan depremi
18 Kasım 1727TebrizBilinmiyor77,00038°5′K 46°17′D / 38.083°K 46.283°D / 38.083; 46.2831727 Tebriz depremi
23 Mart 893ErdebilBilinmiyor150,00038°15′K 48°17′D / 38.250°K 48.283°D / 38.250; 48.283893 Erdebil depremi
22 Aralık 856DamganBilinmiyor200,00036°10′K 54°21′D / 36.167°K 54.350°D / 36.167; 54.350856 Damgan depremi

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Help too late, say quake survivors". CNN. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2008. 
  2. ^ a b "Preliminary Earthquake Reconnaissance Report on the June 22, 2002 Changureh (Avaj) Iran Earthquake". International Institute of Earthquake Engineering and Seismology. 19 Temmuz 2002. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2008. 
  3. ^ a b Manuel Berberian. "100 years; 126,000 deaths". The Iranian. 24 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ a b "Magnitude 6.1 - Western Iran". United States Geological Survey. 16 Temmuz 2008. 9 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2009. 
  5. ^ a b "Magnitude 6.0 - Southern Iran". United States Geological Survey. 16 Temmuz 2008. 7 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2009. 
  6. ^ "Earthquake Summary Poster". United States Geological Survey. 16 Temmuz 2008. 25 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2009. 
  7. ^ "Magnitude 6.4 - Central Iran". USGSUnited States Geological Survey. 16 Temmuz 2008. 7 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2009. 
  8. ^ a b "Magnitude 6.3 - Northern Iran". United States Geological Survey. 16 Temmuz 2008. 7 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2009. 
  9. ^ a b "Magnitude 6.6 - Southeastern Iran". USGSUnited States Geological Survey. 16 Temmuz 2008. 16 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2009. 
  10. ^ "Magnitude 6.5 - Western Iran". United States Geological Survey. 13 Kasım 2003. 28 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2009. 
  11. ^ a b "Today In Earthquake History - March 14". United States Geological Survey. 18 Şubat 2008. 4 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2009. 
  12. ^ "Magnitude 7.3 - Northern Iran 1997". USGS. 22 Nisan 2004. 30 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2008. 
  13. ^ "Significant Earthquakes of the World: 1997". United States Geological Survey. 16 Temmuz 2008. 8 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2009. 
  14. ^ a b "Earthquake Information for 1990". United States Geological Survey. 21 Aralık 2004. 21 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2009. 
  15. ^ a b c d e f g h i j k l m n "Historic Worldwide Earthquakes". United States Geological Survey. 29 Ocak 2009. 31 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2009. 
  16. ^ a b c d e f g h i j "Earthquakes with 1,000 or More Deaths since 1900". United States Geological Survey. 29 Ocak 2009. 7 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2009. 
  17. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2010. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Deprem</span> yer kabuğunda beklenmedik anda ortaya çıkan enerji atımı

Deprem, yer sarsıntısı, seizma veya zelzele, yer kabuğunda beklenmedik bir anda ortaya çıkan enerji sonucunda meydana gelen sismik dalgalanmalar ve bu dalgaların yeryüzünü sarsması olayıdır. Sismik aktivite ile kastedilen, meydana geldiği alandaki depremin frekansı, türü ve büyüklüğüdür. Depremler sismograf ile ölçülür. Bu olayları inceleyen bilim dalına da sismoloji denir. Depremin büyüklüğü Moment magnitüd ölçeği ile belirlenir. Bu ölçeğe göre 3 ve altı büyüklükteki depremler genelde hissedilmezken 7 ve üstü büyüklükteki depremler yıkıcı olabilir. Sarsıntının şiddeti Mercalli şiddet ölçeği ile ölçülür. Depremin meydana geldiği noktanın derinliği de yıkım kuvveti üzerinde etkilidir, bu sebepten yeryüzüne yakın noktalarda gerçekleşen depremler daha çok hasara neden olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">1960 Valdivia depremi</span> 9,5 büyüklüğünde Şilide yaşanmış Dünyanın en şiddetli depremi

1960 Valdivia depremi veya Büyük Şili Depremi, 22 Mayıs 1960 tarihinde tüm zamanların Richter ölçeği ile ölçülmüş en büyük depremi. UTC saat 19.11'de deprem moment magnitüd ölçeği ile 9,5 büyüklüğüne ulaşmış ve Şili'yi vurmuştur. Depremin merkez üssü başkent Santiago, Şili'nin yaklaşık 700 km güneyindeki Valdivia şehridir. Deprem Büyük Okyanus'ta yayılan tsunamiye sebebiyet vermiştir. Tsunami, 10.000 kilometre mesafedeki Hilo, Hawaii ve Güney Afrika'nın sahil bölgelerini tahrip etmiştir. Deprem kurbanlarının sayısının 1.000 ila 6.000 kişi civarında olduğu tahmin edilmektedir.

Moment magnitüd ölçeği, depremler esnasında ortaya çıkan enerjiyi ölçmeye yarayan bir sistem. Bu ölçek 1979 yılında Thomas C. Hanks ve Hiroo Kanamori tarafından yaratılmış ve Richter ölçeğinin yerini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">2008 Siçuan depremi</span>

2008 Siçuan depremi veya Büyük Siçuan Depremi, Çin Standart Zamanı'na göre 12 Mayıs 2008 saat 14.28:01'de 7,9 Mw büyüklüğünde meydana gelen depremdir. Depremin merkezi Çengdu'nun 50 km kuzeybatısında, 19 km derinlikte meydana gelmiştir. Deprem, 240 km'den fazla uzunlukta fay hattını kırmıştır. 1.500-1.700 km uzaklığa, Pekin, Şangay, Tayland ve Vietnam'a kadar hissedilmiştir. Deprem sonrası, kayıpları daha ağır hale getiren 6 Mw büyüklüğe kadar artçı depremler meydana gelmiştir.

1986 Vrancea depremi, 30 Ağustos 1986 tarihinde Romanya'nın orta bölümünde meydana geldi. Deprem Richter Ölçeği ile 6.5 şiddetindeydi. Kuzeyde Polonya'ya, güneyde ise İtalya ve Yunanistan'a kadar uzanan oldukça geniş bir bölgede hissedildi.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki depremler listesi</span> Jeolojik liste

Bu liste, Türkiye'de ve etkisini gördüğü yakın çevrelerde şu ana kadar yaşanmış en şiddetli depremleri barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">1998 Adana-Ceyhan depremi</span> Türkiyede yaşanan bir deprem

1998 Adana-Ceyhan depremi veya 1998 Adana depremi, yaklaşık 6,3 büyüklüğünde depremdir. Deprem, 27 Haziran 1998 tarihinde yerel saatle 16.55'te Çukurova olarak bilinen Türkiye'nin güney bölgesini vurdu.

<span class="mw-page-title-main">2004 Hint Okyanusu depremi ve tsunamisi</span> merkezi Endonezyanın Sumatra adasının batı kıyısı açıklarında olan deprem

2004 Hint Okyanusu depremi ve tsunamisi, 26 Aralık 2004 günü saat 00:58:53 UTC'de meydana gelmiş, merkezi Endonezya'nın Sumatra adasının batı kıyısı açıklarında olan depremdir.

<span class="mw-page-title-main">1968 Illinois depremi</span>

1968 Illinois depremi ABD'nin Illinois eyaletinde en şiddetli kaydedilen depremdir. 9 Kasım günü saat tam 11.02'de başlayan depremin şiddeti 5.4 olarak ölçülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Deprem odağı</span>

Deprem odağı ya da episantr, bir deprem sonucu yeraltındaki fayın kırıldığı yerin hemen üzerinde, yüzeydeki noktadır. Bu odak veya odak noktası derinliği olarak bilinen bir mesafede, merkez üssü altında doğrudan oluşur. Odak derinliği sismik dalga olgusuna dayanan ölçümlerle hesaplanabilir. Tüm dalga olaylarında olduğu gibi, bu uzun dalga boyu ile dalgaların kaynağının odak derinliğini tam olarak belirlemek zordur. Çok kuvvetli depremler, çok uzun dalga boylarına sahip sismik dalgalar, kendi serbest enerjisinin büyük bir kısmını yayar ve bu nedenle güçlü bir deprem büyük bir kitle enerjinin serbest bırakılmasını sağlar. Bilgisayar, ana şok ve öncü şokların odak noktası ile artçı hareketlerin hangi fay boyunca oluştuğunu üç boyutlu çizim şeklinde verir.

Azerbaycan'daki depremler listesi, Azerbaycan'daki büyük depremleri kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">2017 Kirmanşah depremi</span> Kasım 2017de İran-Irak sınırı yakınında gerçekleşen deprem

2017 Kirmanşah depremi, 12 Kasım 2017 tarihinde merkez üssü İran'ın Kirmanşah Eyaleti olan, Irak'ın Halepçe şehrinin 30 km güneyinde yerin 19 km altında richter ölçeği'ne göre 7.3 Mw büyüklüğünde meydana gelen deprem.

<span class="mw-page-title-main">1931 Zengezur depremi</span>

1931 Zengezur Depremi 27 Nisan'da yerel saatle 20:50:45'te 6.5 moment magnitüd büyüklüğünde meydana geldi. Deprem, güneybatı Ermenistan ile Azerbaycan'ın eksklavı Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasındaki sınıra yakın Zengezur Dağları'nda meydana geldi. Her iki bölge de o zamanlar Sovyetler Birliği'nin bir parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan'daki depremler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Yunanistan'daki depremler listesi, tarih boyunca Yunanistan'ı etkilemiş olan kayda değer depremleri içerir. Bu liste şu anda eksiktir ve olası olayların yalnızca bir kısmını temsil etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">2010 Eureka depremi</span>

2010 Eureka depremi, 9 Ocak'ta 4:27:38'de Humboldt County, Kaliforniya açıklarında meydana gelmiştir. Büyüklük 6,5 olarak ölçüldü ve merkez üssü Pasifik Okyanusu'nda 33 mil (53 km) açık denizde bulunuyordu. Ek olarak, 4 Şubat'ta Eureka'nın açıklarında, biraz daha düşük olan 5.9 büyüklüğünde ayrı bir deprem meydana geldi. Aynı zamanda, 1992 Cape Mendocino depremlerinden bu yana büyüklük açısından Eureka bölgesindeki en önemli depremdi. Deprem, güneyde Santa Cruz County, Kaliforniya'dan kuzeyde Eugene, Oregon'a ve doğuda Reno, Nevada'ya kadar hissedilmiştir.

1138 Halep depremi tarihin en ölümcül depremlerinden bir tanesiydi. İsmini Suriye'nin kuzeyinde bulunan Halep kentinden almaktadır. Ayrıca Halep etrafındaki çevre kentlerde de pek çok can ve mal kaybına sebep oldu. Deprem, 10 Ekim 1138'de gerçekleşen daha küçük bir depremin hemen akabinde 11 Ekim 1138'de gerçekleşti. İnsanlık tarihinde Shensi ve Tangshan depremlerinden sonra gelen en ölümcül üçüncü deprem olarak sıklıkla bahsedilir. Bununla birlikte, İbn Taghribirdi tarafından on beşinci yüzyılda bildirilen 230.000 ölüm rakamı, büyük olasılıkla bu depremin Kasım 1137'de Cezire ovasında meydana gelen depremlerle ve Transkafkasya'nın Gence şehrinde 30 Eylül 1139'da meydana gelen büyük depremle olan tarihsel bağlantısına dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">2021 Güney Sandwich Adaları depremleri</span> 2021de yaşanan bir deprem

2021 Güney Sandwich Adaları depremleri, bir çift güçlü depremdi ve ardından Ağustos 2021'de Güney Sandwich Çukuru boyunca meydana gelen birçok güçlü artçı deprem oldu. Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu'na göre depremler, Moment magnitüd ölçeğine göre 7.5 ve 8.1 olarak ölçüldü Ana şok, bu bölgede ve bir bütün olarak Atlas Okyanusu 'nda şimdiye kadar kaydedilen en büyük deprem olarak 1929'daki başka bir olayla ve 2021'in en büyük ikinci depremi olarak 2021 Kermadec Adaları depremiyle bağlantılıdır.

Bu madde, 2023 Kahramanmaraş depremlerinin Mw 4.0 veya üzeri öncü ve artçı sarsıntılarının bir listesini sunmaktadır. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü'nün yaptığı açıklamaya göre 6 Şubat depremlerinden 4 Şubat 2024'e kadar bölgede 45,756 artçı sarsıntı kaydedildi.

Mega bindirmeli depremler, bir tektonik plakanın diğerinin altına doğru zorlandığı yakınsak plaka sınırlarında meydana gelir. Depremler, iki plaka arasındaki teması oluşturan bindirme fayı boyunca yaşanan kaymadan ötürü kaynaklanır. Bu levhalar arası depremler, 9.0'ı geçebilen moment büyüklükleri (Mw) ile gezegenin en güçlü depremleridir. 1900'den bu yana, büyüklüğü 9.0 veya daha büyük olan tüm depremler, mega bindirmeli depremlerdir.

<span class="mw-page-title-main">2023 Jishishan depremi</span> 18 Aralıkta Çinin Gansu eyaletindeki deprem

18 Aralık 2023'te 23:59:30 CST civarında, Çin'in Gansu eyaletindeki Jishishan ilçesinde 5,9-6,2 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Sığ bindirme fay depremi, Gansu ve Qinghai eyaletleri arasındaki sınırda yoğun nüfuslu bir bölgeyi vurdu. Her iki ilde de en az 149 kişi öldü, 982 kişi yaralandı ve 2 kişi de kayıp. Bu, Çin'in 2014 Ludian depreminden bu yana en ölümcül depremi oldu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.