İçeriğe atla

İran'da yolsuzluk

Yolsuzluk, İran’da, çoğunlukla hükûmette yaygın olarak görülen ciddi bir sorundur.[1][2][3][4][5] Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün 2017 Yolsuzluk Algısı Endeksi İran'ı 180 ülkeden 130. sırada gösteriyor.[6] Reformistler ve muhafazakârlar - hatta dini lider[7] bile - hükûmetteki yolsuzluğu rutin olarak eleştiriyorlar.[8]

Kaynakça

  1. ^ Samii, Bill (5 Nisan 2005). "Analysis: Corruption Becomes An Issue In Iran's Presidential Campaign - Radio Free Europe / Radio Liberty © 2010". Rferl.org. 13 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2010. 
  2. ^ "Iran Economy: Population, GDP, Inflation, Business, Trade, FDI, Corruption". heritage.org. 21 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2016. 
  3. ^ "Iran's Attorney General Announces: All Three Branches of Government Are Corrupt". payvand.com. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2016. 
  4. ^ "Corruption, cronyism and flawed supervision: banes of banking system". mehrnews.com. 26 Ekim 2016. 23 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2018. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2019. 
  6. ^ "Corruption Perception Index 2016". 25 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2019. 
  7. ^ Behnegarsoft.com. "الف - فرمان رهبر انقلاب در مبارزه با مفاسد اقتصادی". alef.ir. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2016. 
  8. ^ "Archived copy". 16 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ali Hamenei</span> 2. İran dinî lideri

Seyyid Ali Hüseyni Hamenei, İranlı din ve siyaset adamı, Şii merci-i taklid ve 1989'dan beri İran'ın ikinci yüce lideri. 1981-1989 yılları arasında İran'ın üçüncü cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. Hamenei, Orta Doğu'da en uzun süre görev yapan devlet başkanı ve Şah Muhammed Rıza Pehlevi'den sonra geçen yüzyılın en uzun süre görev yapan ikinci İran lideri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mahmud Ahmedinejad</span> 6. İran cumhurbaşkanı

Mahmud Ahmedinejad, İran'ın altıncı cumhurbaşkanı. Ayrıca, ülkedeki muhafazakâr siyasi gruplardan oluşan bir koalisyon olan İslamî İran İnşaatçılar İttifakı'nın ana siyasi lideriydi ve 2003'ten 2005'e kadar Tahran belediye başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Kurmanbek Bakiyev</span> 2. Kırgızistan cumhurbaşkanı

Kurmanbek Saliyeviç Bakiyev Kırgızistan'ın eski başbakanı, 2. Kırgızistan cumhurbaşkanı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Nicolas Sarkozy</span> 23. Fransa cumhurbaşkanı

Nicolas, Paul, Stéphane Sarközy de Nagy-Bocsa veya Nicolas Sarkozy, Mayıs 2007'den Mayıs 2012'ye kadar Fransa Cumhuriyeti cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. Sarkozy, 2008 yılının ikinci yarısında Avrupa Konseyi başkanlığı görevini yürütmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Kurbankulu Berdimuhammedov</span> 2. Türkmenistan cumhurbaşkanı

Kurbankulu Berdimuhammedov, Türkmen siyasetçi ve Türkmenistan'ın ikinci cumhurbaşkanıdır. Asıl mesleği diş hekimliği olan Berdimuhamedov, 1997'de başlayarak Cumhurbaşkanı Saparmurat Niyazov yönetiminde ve 2001'de başlayarak başkan yardımcısı olarak görev yaptı. 21 Aralık 2006'da Niyazov'un ölümünden sonra başkan vekili oldu ve ardından Şubat 2007'de cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandı. Oylamada anlamlı bir muhalefetle karşılaşmadı ve ezici bir farkla kazandı (%89,23). Şubat 2012'de cumhurbaşkanlığı seçimlerinde %97 oyla yeniden seçildi. Şubat 2017'de cumhurbaşkanlığı seçiminde oyların %97,69'unu alarak üçüncü bir dönem için yeniden seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Yolsuzluk Algısı Endeksi</span> Vikimedya liste maddesi

Yolsuzluk Algısı Endeksi, 1995 yılından bu yana Uluslararası Şeffaflık Örgütü tarafından her yıl yayımlanan bir rapor. Raporda konunun uzmanlarının görüşleri ve kamuoyu araştırmaları sonucunda ülkelerdeki yolsuzluk algısı tespit edilir ve ülkelere 100 (temiz) ile 0 arasında bir puan verilir.

İran Futbol Federasyonu (F.F.I.R.I.), İran futbolunun yönetim organı. Görevleri, Yukarıdan aşağıya tüm profesyonel ve amatör futbol liglerini organize etmek ve aynı zamanda erkek ve kadın ulusal futbol takımlarını yönetmek.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandar Vučić</span> 5. Sırbistan cumhurbaşkanı

Aleksandar Vučić, Sırbistan'ın 5. ve şimdiki cumhurbaşkanı olan bir Sırp siyasetçidir. 2008'de aşırı milliyetçi Sırp Radikal Partisi'nden ayrıldıktan sonra, popülist muhafazakâr Sırp İlerleme Partisi'nin (SİP) kurucularından biri oldu ve 2012'den beri parti başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">İran'ın vize politikası</span>

Dünya çapında uluslararası ortamda ülkelere giriş-çıkışlarda başlatılan pasaport ve vize zorunluluğu, yabancı ülkelerden İran'a gitmek isteyen kişiler için de geçerlidir. Diplomatik anlaşmalar yoluyla vize muafiyeti verilen ülke vatandaşları haricinde herkes ülkeye girişte vize sahibi olmak zorundadır. İsrail vatandaşları ise tüm şartları taşıyor olsalar dahi, ülkeye girişleri yasaktır.

<span class="mw-page-title-main">İran yüce lideri</span> İran İslam Cumhuriyetinin devlet başkanı

İran yüce lideri, (Farsça: رهبر معظم ایران, rehber-i muazzam-i İran,) Devrim lideri, resmi adıyla Yüce Rehberlik Makamı, İran'ın başı ve en yüksek siyasi ve dini otoritesi, yüce lideridir. Silahlı Kuvvetler, yargı sistemi, devlet televizyonu ve diğer kilit hükûmet kuruluşları, yüce liderin kontrolü altındadır. Yüce lider seçildikten sonra Uzmanlar Meclisi tarafından denetlenir. Ancak bugüne kadar denetleme yapılmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Faize Haşimi Rafsancani</span> İranlı kadın hakları aktivisti ve siyasetçi

Faize Haşimi Behramani veya tanınan adıyla Faize Haşimi Rafsancani, İranlı aktivist, siyasetçi ve gazeteci. 1999-2000 yılları arasında, Tahran milletvekili olarak İslami Şûra Meclisi'nde görev yapmıştır. İnşaat Yöneticileri Partisi kadın kolları başkanlığı görevini yürütmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de yolsuzluk</span>

1949 sonrası Çin'de yolsuzluk; Çin'deki iktidar partisi olan Çin Komünist Partisi (ÇKP)'nin örgütsel yapısından oluşan sorunlarla ilişkilidir. Bu fenomen, Çin Komünist Partisi'nin politikaları, kuruluşları, normları ve Mao sonrası dönemde Deng Şiaoping tarafından başlatılan ekonomik liberalleşme reformlarının oluşturduğu ortam değişikliğine uyum gösterme başarısızlığı gibi unsurlar içerir. Eski Doğu Bloku ülkeleri ya da Orta Asya gibi ekonomik reformların uygulandığı diğer sosyalist ekonomilerde olduğu gibi, Çin de reformların uygulanmasının ardından artan seviyede yolsuzluğa maruz kalmıştır.

İran'da turizm çeşitlilik gösterir ve Elburz Dağları ve Zagros dağlarında yürüyüş ve kayak yapmaktan, Basra Körfezi ve Hazar Denizi'nin plaj tatillerine kadar çeşitli aktiviteler sunar. İran hükûmeti, turistleri ülkedeki çeşitli yerlere çekmek için büyük çabalar sarf ediyor ve son birkaç yıl içinde varışlar artmıştır. Tek başına Kiş Adası, çoğunluğu İranlı olmakla birlikte, bölgeleri her yıl yaklaşık 1 milyon ziyaretçi çekmektedir, ancak aynı zamanda erkekler ve kadınların ayrı plajlar kullandığı İslam tarzı plajlarla plaj tatilleri yapmak isteyen pek çok İranlı olmayan Müslümanı da çekmektedir.

Azerbaycan, Avrupa Konseyi Yolsuzlukla Mücadele Grubu (GRECO) ve OECD'nin Yolsuzlukla Mücadele Ağı üyesidir. Yolsuzlukla mücadele önlemleri izleme mekanizmaları tarafından düzenli olarak değerlendirilmektedir. GRECO, Azerbaycan Hükûmeti tarafından gerçekleştirilen yolsuzlukla mücadele politikaları ve önlemlerine rağmen, yolsuzluğun Azerbaycan'daki sorunlu alanlardan biri olarak adlandırıldığını belirtti. Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün 2017 Yolsuzluk Algısı Endeksi, ülkeyi 122 ülke arasında 122. sırada gösteriyor.

Türkiye'de yolsuzluk, Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne katılımını etkileyen bir konudur. Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün 2016 Yolsuzluk Algısı Endeksi ülkeyi 176 ülkeden 75'inci sıraya koyarken, 2017 endeksi Türkiye'yi 87'nci sıraya geriletti. Türkiye, Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün 2018 Yolsuzluk Algısı Endeksi kapsamında ankete katılan 180 ülkeden 78'inci sırada yer aldı. Bu durum Tunus (73.), Bulgaristan (77.) ve Çin (87.) ile karşılaştırılabilir.

Özbekistan'da yolsuzluk ciddi bir sorun olarak kabul edilir. Yolsuzluğu önlemek için yürürlükte olan yasalar vardır, ancak bu yasaların uygulanma oranı çok zayıftır. Yolsuzluk yetkililerinin düşük kovuşturma oranları Özbekistan'da ki yaygın yolsuzluğa katkıda bulunan bir başka faktördür. Yargı sistemi, sınırlı kaynaklar ve yolsuzluk nedeniyle ciddi işlevsel açıklarla karşı karşıyadır.

Anti-Azerizm, Azeri karşıtlığı, Azerbaycan Türklerine yönelik karşıtlık veya Azerbaycanofobi, Azerbaycan Türkleri'ne ve Azerbaycan'a karşı nefret ve korku olarak tanımlanır.

Ruhullah Zem, İranlı aktivist ve gazeteci. En çok 2015'te kurduğu 'Amadnews' adlı bir Telegram kanalını işletmesiyle tanınıyordu. Zem, o dönemde özel olarak yayınladığı 2017-2018 İran protestolarında yüksek profilli bir rol oynadı. Haziran 2020'de bir İran mahkemesi, yetkililerin 2017-2018 İran protestolarını kışkırttığını söylediği popüler bir hükûmet karşıtı forum düzenlediği için onu "yeryüzünde yolsuzluktan yapmaktan" suçlu buldu. Bir İran mahkemesi tarafından ölüm cezasına çarptırıldı ve 12 Aralık 2020'de idam edildi.

Yolsuzluk, Rusya'da ekonomi, iş, kamu yönetimi, kolluk kuvvetleri, sağlık hizmetleri ve eğitim de dahil olmak üzere yaşamın çeşitli yönlerini etkileyen önemli bir sorun olarak algılanıyor. Yolsuzluk olgusu, kamu yönetiminin tarihsel modelinde güçlü bir şekilde yerleşiktir ve ülkedeki hukukun üstünlüğünün genel zayıflığına atfedilir. Rusya, Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün 2021 Yolsuzluk Algısı Endeksi'nde en düşük puan alan Avrupa ülkesi oldu; 180 ülke arasında 136. sırada.

Yolsuzluk, Yunanistan'da bir sorundur. Uluslararası Şeffaflık Örgütü 2012'de Yunanistan'daki mali krizde yolsuzluğun önemli bir rol oynadığını belirtti. 2012 yılındaki bir tahmine göre, vergi kaçakçılığı Yunan politikacılar tarafından "ulusal bir spor" olarak tanımlandı - yılda 30 milyar avroluk vergi tahsil edilemiyor. 2016 yılındaki bir tahmin, yılda 11 milyar € ile 16 milyar € arasında bir miktarın tahsil edilemediğini belirtti. Diğer önemli tutarlar KDV dolandırıcılığı ve kaçakçılık nedeniyle tahsil edilememiştir. 2016 yılında OECD, Yunanistan ve Avrupa Komisyonu, Yunanistan'ın Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Eylem Planı'nın (NACAP) uygulanması için Yunan makamlarının teknik olarak güçlendirilmesi yoluyla Yunanistan'da bütünlüğü artırmak ve yolsuzluğu azaltmak için bir proje başlattı.