İçeriğe atla

İran'da Seçimler

İran ulusal düzeyde bir devlet başkanı ve hükümet başkanı (cumhurbaşkanı), bir yasama meclisi (Meclis) ve yüksek dini lideri seçen “Uzmanlar Meclisi”ni seçer. Ayrıca, ülke çapında her dört yılda bir Şehir ve Köy Konseyi seçimleri yapılır. Cumhurbaşkanı halk tarafından dört yıllığına seçilir. Parlamento'nun (İslam Danışma Meclisi, Meclis-i Şura-yi İslam), çok (veya tek) üyeli seçim bölgelerinden gelen ve dört yıllığına seçilen 290 üyesi vardır. Uzmanlar Meclisi seçimleri sekiz yılda bir yapılır. Tüm adayların Anayasa Koruma Konseyi tarafından onaylanması gerekir.

Ocak 2007'de 18'e yükseltilinceye kadar, oy verme yaşı o sırada dünyada en düşük yaş olan 15'ti.[1]

Son cumhurbaşkanlığı seçimleri ve son yerel seçimler, ilk kez aynı anda olacak şekilde, 14 Haziran 2013'te yapıldı.[2][3]Son parlamento seçimi ve son Uzmanlar Meclisi seçimleri 26 Şubat 2016'da yapıldı.

Yaklaşan seçimler

2024 Cumhurbaşkanlığı Seçimleri

1979'dan beri yapılan seçimler

Cumhurbaşkanlığı seçimleri

Meclis seçimleri

Son seçimler

2017 Cumhurbaşkanlığı seçimi

2017 İran cumhurbaşkanlığı seçimi
Aday Parti Oy Sayısı %
Hasan RuhaniModerasyon ve Kalkınma Partisi 23,636,652 57.14
İbrahim ReisiMuharip Din Adamları Derneği 15,835,794 38.28
Mustafa Mir Selim İslam Koalisyonu Partisi 478,267 1.16
Mustafa Haşimiteba İnşaat Koalisyon Partisi 214,441 0.52
Geçersiz Oy 41,366,085100
Kayıtlı Seçmen/Seçime Katılım 56,410,234 73.33

Kaynak: İçişleri Bakanlığı

2017 Yerel seçimleri

2016 Uzmanlar Meclisi seçimi

2016 Parlamento seçimleri

Kaynakça

  1. ^ O'Toole, Pam (12 Mart 2008). "Iran's first-time voters split" 29 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC News.
  2. ^ 2013 İran cumhurbaşkanlığı seçimi
  3. ^ "Iran's local elections will be held with presidential". 2 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2020. 

Dış bağlantılar

Seçim Veri Arşivleri
diğer

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ali Hamenei</span> 2. İran dinî lideri

Seyyid Ali Hüseyni Hamenei, İranlı din ve siyaset adamı, Şii merci-i taklid ve 1989'dan beri İran'ın ikinci yüce lideri. 1981-1989 yılları arasında İran'ın üçüncü cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. Hamenei, Orta Doğu'da en uzun süre görev yapan devlet başkanı ve Şah Muhammed Rıza Pehlevi'den sonra geçen yüzyılın en uzun süre görev yapan ikinci İran lideri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Valéry Giscard d'Estaing</span> 20. Fransa cumhurbaşkanı

Valéry Marie René Giscard d'Estaing

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de seçimler</span>

Türkiye'de seçimler devletin altı pozisyonu için yapılır: cumhurbaşkanlığı (ulusal), parlamento (ulusal), belediye başkanlığı (yerel), ilçe belediye başkanlığı (yerel), il veya belediye meclis üyeleri (yerel) ve muhtarlar (yerel). Seçimler dışında referandumlar da yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">2009 İran cumhurbaşkanlığı seçimi</span>

2009 İran cumhurbaşkanlığı seçimi 12 Haziran 2009 tarihinde. İran'da yapılan onuncu cumhurbaşkanlığı seçimidir. İran'da seçimle iş başına gelen en yüksek görevlerden biri olan cumhurbaşkanı, ülkenin silahlı kuvvetlerine ve dış politikasına karışamaz.

<span class="mw-page-title-main">Irak Temsilciler Meclisi</span> Irakın yasama organı

Temsilciler Meclisi, genellikle basitçe Parlamento olarak anılır, Irak Cumhuriyeti'nin tek meclisli yasama organıdır. 2020 itibarıyla 329 sandalyeden oluşuyor ve Bağdat'ta Yeşil Bölge'de bulunur.

Bu liste Somali devlet başkanlarının bir listesidir. Cumhurbaşkanlığı makamının 1960 yılında kurulmasından bu yana 9 resmi cumhurbaşkanı olmuştur. Cumhurbaşkanı, Somali'nin devlet başkanı ve Somali Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıdır. Şu anki makam sahibi, 2022 cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan Hasan Şeyh Mahmud'dur. Daha önce 2022 cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan ve 2012-2017 yılları arasında görev yapan Mahmud, bu görevi birkaç kez üstlenen ilk kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da siyaset</span>

Azerbaycan'da siyaset yarı başkanlık cumhuriyeti çerçevesinde gerçekleşirken, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Devlet başkanı'dır, Azerbaycan'ın Başbakanı'sa, hükûmet başkanlığı yapıyor. İcra gücü cumhurbaşkanı ve hükûmet tarafından uygulanmaktadır. Yasama yetkisi hem hükûmet hem de parlamentoya aittir. Yargı — yürütme ve yasama organından bağımsızdır.

<span class="mw-page-title-main">İran yüce lideri</span> İran İslam Cumhuriyetinin devlet başkanı

İran yüce lideri, (Farsça: رهبر معظم ایران, rehber-i muazzam-i İran,) Devrim lideri, resmi adıyla Yüce Rehberlik Makamı, İran'ın başı ve en yüksek siyasi ve dini otoritesi, yüce lideridir. Silahlı Kuvvetler, yargı sistemi, devlet televizyonu ve diğer kilit hükûmet kuruluşları, yüce liderin kontrolü altındadır. Yüce lider seçildikten sonra Uzmanlar Meclisi tarafından denetlenir. Ancak bugüne kadar denetleme yapılmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">2013 İran cumhurbaşkanlığı seçimi</span>

2013 İran cumhurbaşkanlığı seçimi, İran İçişleri Bakanlığı tarafından 14 Haziran 2013 tarihinde yapılan seçimlerdir. Altı adayın katıldığı seçimi Hasan Ruhani kazandı. 2005 - 2010 yılları arasında İran'ın Dışışleri Bakanlığını yapan ve Ahmedinejad tarafından görevine son verilen Manuçehr Muttaki, 2013 seçimleri için adaylığını resmen açıklayan ilk isim oldu.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Ali Recai</span> 2. İran cumhurbaşkanı

Muhammed Ali Recai, İran'ın eski cumhurbaşkanı ve başbakanı. 30 Ağustos 1981'de başbakan Muhammed Cevad Bahonar ile birlikte düzenlenen bir bombalı saldırıda öldü.

<span class="mw-page-title-main">Mir Hüseyin Musevi</span> İranlı siyasetçi ve sanatçı

Mir Hüseyin Musevi Hamene 1981-1989 yılları arasında İran'ın yetmiş dokuzuncu ve son Başbakanı olarak görev yapan İranlı bir reformist politikacı, sanatçı ve mimar. 2009 başkanlık seçimlerinde reformist bir adaydı ve nihayetinde seçim sonrası çıkan huzursuzluklarda muhalefet lideriydi. Musevi, İran Bilim Akademisi başkanlığını 2009'da muhafazakâr otoriteler tarafından kaldırılıncaya kadar sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">İran cumhurbaşkanı</span> İran İslam Cumhuriyetinin hükûmet başkanı

İran cumhurbaşkanı, İran Anayasası'na göre dinî liderden sonraki en yüksek ikinci siyasi makamdır.

<span class="mw-page-title-main">İran Anayasası</span>

İran Anayasası, 3 Aralık 1979'da referandumla kabul edildi ve 1906 İran Anayasası'nın yerine yürürlüğe girdi. 28 Temmuz 1989'da değiştirildi. Anayasa teokratik ve demokratik unsurlardan oluşan melez bir yapıya sahip deniliyor. Birinci ve ikinci maddeler İran'ın teokratik temelini belirler, altıncı madde cumhurbaşkanlığı ve parlamento için popüler seçimleri zorunlu kılıyor. Bununla birlikte, tüm demokratik usuller ve haklar, Anayasa Koruma Konseyi'ne ve sekizinci bölümde yetkileri açıklanan Dini Lider'e bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan'da siyaset</span>

Kazakistan'ın devlet yapısı, üniter anayasal başkanlık cumhuriyeti'dir. Şu anki Kazakistan Cumhurbaşkanı, Kasım Cömert Tokayev, devlet ve hükûmet başkanı'dır. Yasama organı hem hükûmete hem de iki meclise verilir.

<span class="mw-page-title-main">1981 İran cumhurbaşkanlığı seçimleri</span> İranda 1981 yılında yapılan cumhurbaşkanlığı seçimi

Önceki cumhurbaşkanı Ebu'l-Hasan Beni Sadr'ın 21 Haziran'da parlamento tarafından azledilmesinin ve 22 Haziran'da dini lider Ruhullah Humeyni tarafından görevden alınmasının ardından, Temmuz 1981 İran cumhurbaşkanlığı seçimleri 24 Temmuz 1981 tarihinde düzenlendi. Seçim, önceki başbakan Muhammed Ali Recai'nin 14.573.803 oydan 13.001.761'ini (%89) kazanması ve cumhurbaşkanı seçilmesi ile sonuçlandı. Seçime katılım oranı % 65.29 idi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya'da seçimler</span>

1989'da o zamanki Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti'nde siyasi çoğulculuğun ortaya çıkmasından sonra, siyasi partilerin kurulmasına izin verildi ve 1990'da ilk özgür ve çok partili seçimler yapıldı. Kuzey Makedonya'da, Kuzey Makedonya Meclisi üyeleri, cumhurbaşkanı seçimleri ve meclis üyeleri ve belediye başkanları için yerel seçimler yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Vekiller Meclisi (Yemen)</span> Yemen yasama organının alt meclisi

Vekiller Meclisi, Yemen Parlamentosu'nun alt meclisidir. Yasama gücünü üst meclis olan Şura Konseyi ile paylaşır. Vekiller Meclisinin, tek sandalyeli seçim bölgelerinde altı yıllık bir dönem için seçilen 301 üyesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">2021 İran cumhurbaşkanlığı seçimi</span>

İran'da 18 Haziran 2021'de gerçekleştirilen cumhurbaşkanlığı seçimleri, İslam Cumhuriyeti'nin kuruluşundan bu yana İran'da dört yılda bir yapılan 13. cumhurbaşkanlığı seçimleridir.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir cumhurbaşkanı</span> Cezayirin devlet başkanı

Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Cezayir'in devlet başkanıdır ve aynı zamanda Cezayir Halk Ulusal Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıdır.

<span class="mw-page-title-main">2024 İran cumhurbaşkanlığı seçimi</span> İran cumhurbaşkanlığı seçimi

2024 İran cumhurbaşkanlığı seçimi, görevdeki cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin ölümünün ardından 28 Haziran 2024 tarihinde yapıldı. İran'da "reformist" kimliği ile tanınan Türk asıllı Mesud Pezeşkiyan, Cuma günü düzenlenen Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turunda rakibi Said Celili'den daha fazla oy alarak ülkenin 9'uncu Cumhurbaşkanı oldu. İran İçişleri Bakanlığı Seçim Merkezi Sözcüsü Muhsin İslami, basın mensuplarına yaptığı açıklamada oy sayımının tamamlandığını, ülke genelinde kurulan yaklaşık 59.000 sandıkta toplam 30,53 milyon oy kullanıldığını, Pezeşkiyan'ın 16,38 milyon oy aldığını, bunun yüzde 53,7'ye tekabül ettiğini, bu sonuçla yeni Cumhurbaşkanının belirlendiğini söyledi.